TBMM açıldığı andan itibaren hemen bütün dünya devletleri tarafından tanınmadı. TBMMyi tanıyan devletler zamanla ortaya çıktı. TBMMyi tanıyan tüm devletler aynı zamanda Sevr Antlaşmasını reddeden, Misak-ı Milliyi tanıyan devletlerdir.
Konunun içinde TBMM yi tanıyan ilk devletler kodlaması var. Haberin olsun.
TBMMyi Tanıyan İlk Devletler konusu ortaokul ve lise İnkılap Tarihi derslerinin müfredatında yer almaktadır. Parça parça işlendiğinden öğrencilerin genellikle kafasının karışmasına sebep olmaktadır. Aynı şekilde KPSSye hazırlanan arkadaşlarımız içinde sorun teşkil etmektedir.
İçindekiler
Lafı uzatma bana acil cevap lazım Hocam diyen arkadaşlar için 🙂 TBMMyi tanıyan ilk devletler sırasıyla şunlardır; Ermenistan, Afganistan, Sovyet Rusya ve Fransadır. Benim işim bitti bana müsaade deme. Okumaya devam et. Unutma şeytan ayrıntıda gizlidir.
Yeni kurulan meclisin tanınması için önce rüştünü ispatlaması gerekiyordu. Ülke işgal altındaydı. Yunanlılara karşı kazanılan 1. İnönü Muharebesi ile TBMM tüm dünyaya var olduğunu kanıtladı. Sonrasında da hem TBMM, hem Misak-ı Milliyi tanıyan hem de Sevr Antlaşmasını reddeden devletlerin sayısı her geçen gün artmaya başladı.
KODLAMA ZAMANI: TBMMyi tanıyan devletleri veya kodlamasıyla hatırlanabilir. Ben SEFA şifresini daha çok seviyorum. FARE kodlamasında devletler Fransa, Afganistan, Rusya ve Ermenistan. SEFA kodlamasında ise Sovyet Rusya, Ermenistan, Fransa ve Afganistan. Bu kodlamaların hiçbiri TBMMyi tanıyan ilk devletleri sırasıyla öğretmez.
Milli Mücadele esnasında Doğu Cephesinde Kazım Karabekirin komutanlığında ki Türk ordusu Ermenistana karşı galip geldi. Akabinde Ermenistanla 3 Aralık de Gümrü Antlaşması yapıldı. Bu antlaşmayla Ermenistan TBMMyi tanıyan ilk devlet oldu. Aynı zamanda hem Misak-ı Milliyi tanıdı hem de Sevr Antlaşmasına dayanan Doğu Anadolu bölgesinden iddia ettiği haklarından da vazgeçtiğini dünyaya ilan etmiş oldu.
OKUMA TAVSİYESİ:
1. İnönü Muharebesi sonrası Moskovada bulunan Türk Heyeti Sovyet Rusya ile müzakereler yapıyordu. Türk Heyetinde Ali Fuat Paşa, Dr. Rıza Nur ve Yusuf Kemal Tengirşenk bulunmaktaydı.
yılında bağımsızlığını ilan eden Afganistan, Hindistan tarafından İngiltere, Türkmenistan tarafından Rusya ile komşu idi. İngiltere baskısı sebebiyle Rusyanın desteğini almak isteyen Afganistanda bu esnada Moskovaya elçilik heyeti göndermişti. Moskovada görüşen iki heyet bir dostluk ve ittifak antlaşması imzaladılar. 1 Mart tarihli bu dostluk antlaşması ile TBMMyi tanıyan ilk İslam devleti olmuştur.
OKUMA TAVSİYESİ:
Rusya 1. Dünya Savaşından Brest-Litowsk Antlaşmasıyla çekilmişti. Sonrasında Ermenistan Doğu Anadolu coğrafyasında taleplerde bulununca Türk ordusu Kazım Karabekir önderliğinde devreye girdi. Yenilen Ermenilerle Gümrü Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmanın Sovyet Rusya tarafından da onaylanmasını isteyen Mustafa Kemal, Ali Fuad Paşayı Moskovaya gönderdi. Görüşmeler neticesinde iki devlet arasında Moskova Antlaşması imza edildi. (16 Mart )
Bu antlaşma ile Misak-ı Milliden ilk defa taviz verildi. Batum elimizden çıktı. Misak-ı Milliden verilen tavizlere bir bak istersen
Moskova Antlaşması ile Rusya, TBMMyi tanıyan ilk büyük Avrupa devleti oldu. Rusya ile yapılan bu antlaşma Sevr Antlaşmasının büyük bir Avrupa devleti tarafından reddedilmesi, Misak-ı Millinin tanınması açısından çok önemlidir.
OKUMA TAVSİYESİ:
1. Dünya Savaşı sonrasında itilaf devletlerinin Ortadoğu politikalarından uyuşmazlıklar başladı. Diğer itilaf devletleriyle anlaşamayan Fransa TBMM Hükümeti ile irtibat kurmak için Franklin-Buyyonu Ankaraya gönderdi. Mustafa Kemal, Buyyon ile yaptığı görüşmelerde özellikle Misak-ı Millinin tanınması konusuna yoğunlaştı. Lakin Fransa Sakarya Meydan Muharebesinin sonuna kadar bekledi. Sakarya Zaferi bütün soru işaretlerini ortadan kaldırınca 20 Ekim de Fransa ile Ankara Antlaşması yapıldı.
Ankara Antlaşması ile güney sınırımız çizilmiş oldu. Böylece Fransada TBMMyi tanıyan ilk itilaf devleti oldu. Bu durum aynı zamanda itilaf devletleri arasındaki görüş ayrılıklarını gün yüzüne çıkmış halidir.
OKUMA TAVSİYESİ:
İtilaf devletlerinden İngiltere ve İtalya Mudanya Ateşkes Antlaşması ile TBMMyi tanıyan devletler kervanına katıldı. Böylece bu iki devlet aynı zamanda TBMMyi tanıyan son itilaf devletleri oldu.
ÖZELLİK | TANIYAN DEVLET | ANTLAŞMA |
TBMMyi Tanıyan İlk Devlet | Ermenistan | Gümrü Antlaşması |
TBMMyi Tanıyan İlk Müslüman Devlet | Afganistan | Afganistan Dostluk Antlaşması |
TBMMyi Tanıyan İlk Büyük Avrupa Devleti | Sovyet Rusya | Moskova Antlaşması |
TBMMyi Tanıyan İlk İtilaf Devleti | Fransa | Ankara Antlaşması () |
TBMMyi Tanıyan Son İtilaf Devleti | İngiltere ve İtalya | Mudanya Ateşkes Antlaşması |
TBMMyi tanıyan devletler dediğimizde şunu özellikle açıklamamız gerekir. İtilaf devletlerinin tamamı aslında TBMM Hükümetini Londra Konferansına davet ederek TBMMyi hep beraber tanımış olmuşlardıseafoodplus.info
Kaydet
Kaydet
Kaydet
Kaydet
] }
Türkiye'nin antlaşmaları | |
---|---|
Ankara Hükûmeti dönemi | |
Cumhuriyet dönemi |
|
Sovyet Rusya Dışişleri Komiseri Georgiy Çiçerin'in Kafkasya'da Türkiye'ye ait bazı bölgelerin Ermenistan'a verilmesini istemesi üzerine antlaşmanın imzalanmasından vazgeçilmişti. Bunun üzerine Eylül 'de Doğu Cephesi'nde taarruza geçen Kâzım Karabekir komutasındaki kolordu, Mîsâk-ı Millî sınırları içinde olan Sarıkamış, Kars, Ardahan, Artvin, Batum ve Iğdır'ı geri alıp Gümrü'yü de işgal edince, barış görüşmeleri 22 Kasım tarihinde Gümrü'de başladı.
Ermenistan Taşnak Hükûmeti ile Türkiye arasında imzalanan bu antlaşma ile doğudaki harekât sona erdi. Kars sancağının bütünü, antlaşma öncesi Ermenistan'ın elinde bulunan Tuzluca kazası Türkiye topraklarına katıldı. Antlaşmanın maddesiyle Ermenistan, Doğu Anadolu'da bir miktar toprağın Ermenilere verilmesini öngören Sevr Antlaşması'nı tanımadığını kabul etti. Türkiye sınırları içinde Ermenilerin çoğunlukta bulunduğu hiçbir bölge olmadığı kabul edildi. Erzurum-BaküDemiryolu açıldı. Türkiye-Sovyet Rusya arasında doğrudan bağlantı bu yolla sağlanarak Türkiye'nin bu devletten yardım alması kolaylaştı. Türk kuvvetleri doğudan emin bir şekilde güney ve batıda savaşma olanağı buldular.
Antlaşmanın imzalanmasından bir gün sonra Ermenistan, BolşevikKızıl Ordu'nun denetimine girince burada bir Sovyet Hükûmeti kurulduğu için Gümrü Antlaşması onaylanamadı. Bunun yerine Moskova Antlaşması ve Kars Antlaşması imzalanarak yürürlüğe girdi.
30 Ekim tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi'nden sonra Osmanlı Devleti, Brest Litovsk Antlaşması hükümlerine rağmen Kafkasya Cephesi'ndeki birliklerini geri çekmek zorunda kalmıştı. Yeni kurulan Bolşevik rejimine karşı çıkan Ermeniler 'da Doğu Anadolu'da bazı bölgeleri işgal etmişti.
Sovyet Rusya'nın genel siyasetini dikkate alan Türkiye Büyük Millet Meclisi, Hariciye Vekili Bekir Sami Bey başkanlığında Moskova'ya bir heyet göndermişti. Bu heyet, Sovyet Rusya ile TBMM Hükûmeti arasında yapılacak antlaşmaya esas olacak ve Brest Litovsk Antlaşması'na dayanan bazı hususları tespit etmiş ve böylece 20 Ağustos tarihinde iki hükûmet arasında olumlu görüşmeler başlamıştı.