Akciğerlerden gelen havanın, ses yoluyla oluşturduğu titreşime ses denir.
Dildeki seslerin her birini gösteren işaretlere harf adı verilir.
Bir dildeki sesleri gösteren, belli bir sıraya göre dizilmiş harflerin bütününe alfabe (abece) denir.
> Türkçede 29 ses ve bu sesleri simgeleyen 29 harf vardır. Bunlar ses yolundaki biçimlenişine göre ünlü harfler ve ünsüz harfler olmak üzere iki ana başlıkta incelenir:
Ünlü harfler, ses yolunda bir engele uğramadan çıkan seslerdir. Bunlar tek başına okunur ve heceleri oluşturur. Türkçede 4 tanesi kalın, 4 tanesi ince olmak üzere toplam 8 tane ünlü harf vardır:
Kalın Ünlüler: a, ı, o, u
İnce Ünlüler: e, i ,ö, ü
Ünsüz harfler, tek başına söylenemeyen, ancak bir ünlü yardımıyla söylenebilen sesleri karşılayan harflerdir. 8 tanesi sert, 13 tanesi yumuşak olmak üzere toplam 21 tane ünsüz harf vardır. Alfabedeki sessiz harfler yanına “e” ünlüsü getirilerek okunur; be, he, ke, re gibi.
Sert Ünsüzler: ç, f, h, k, p, s, ş, t
Yumuşak Ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z
SES BİLGİSİ KONUSUNUN TÜM BAŞLIKLARI
⇒Harfler Konu Anlatımı
⇒Büyük Ünlü Uyumu Konu Anlatımı
⇒ Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşmesi) Konu Anlatımı
⇒ Ünsüz Yumuşaması Konu Anlatımı
⇒ Ses Düşmesi (Ünlü Düşmesi Ünsüz Düşmesi) Konu Anlatımı
⇒ Ses Türemesi (Ünlü Türemesi Ünsüz Türemesi) Konu Anlatımı
⇒ Ünlü Daralması Konu Anlatımı
⇒ Ulama Konu Anlatımı
⇒ Kaynaşma Konu Anlatımı
⇒ Vurgu Konu Anlatımı
Ural Altay dil ailesine mensup olan Türkçede kelimeler yazıldığı gibi okunma özelliğine sahiptir. 29 harften oluşan alfabenin 8 tanesi sesli, 28 tanesi ise sessiz harflerden oluşur. Sesli harfler ve sessiz harfler özellikle ilkokul öğrencileri tarafından merak edilen konular arasında yer alır. Sesli harfler diğer bir ismi ile ünlü harfler ve sessiz harfler diğer adı ile ünsüz harfler tablosu ile ezber yapmak isteyenler doğru yerdeler. Türkçede yer alan 29 harf içerisinde 8 adet sesli, 21 adet sessiz harfler tablosuna aşağıdan ulaşabilirsiniz. İşte ünlü harfler ve ünsüz harfler
SESLİ HARFLER NELERDİR?
Sesli harfler listesi alfabeyi yeni öğrenen öğrenciler tarafından çalışılan ve merak edilen konulardan birisidir. Öğretmenler tarafından öğrencilere verilen ödevler arasında da yer alır. 8 adet olan sesli harfler ses tellerimizin titreşimi ile oluşturduğumuz harflerdir. Bir diğer ismi ise ünlü harfler olarak adlandırılır. Ünlü harfler hangileri diye düşünerek kararsız kalanlar veya sesli harfler tablosu ile ezber yapmak isteyenler ayrıntıları inceleyebilirler.
Ünlü (Sesli) Harfler: a, e, ı, i, o, ö, u, ü
Kalın Ünlüler: a, ı, o, u
İnce Ünlüler: e, i, ö, ü
Sessiz Harfler Nelerdir?
Sessiz harfleri bir diğer ismi ile ünsüz harfler olarak adlandırılır. Alfabede yer alan 29 harfin 21 tanesi ünsüz harflerdir. Ünsüz harfler dudaktan, burundan, gırtlaktan çıkarttığımız harflere denir. Sessiz harfler hangileridir sorusunun cevabına aşağıda yer alan tabloda ayrıntıları ile ulaşabilirsiniz.
TÜRKÇE'DE ÜNLÜ VE ÜNSÜZ HARFLER
Ünsüz (Sessiz) Harfler: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z
Sert Ünsüzler: ç, f, h, k, p, s, ş, t
Yumuşak Ünsüzler: b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z
Dünyadaki birçok dilin kendisine özgü farklı ünlü sistemi vardır.