ULUS ZAFER ANITI’NIN YAPIMI / düş hekimi yalçın ergir
Viyana, Auhofstraße Numaradaki Atölyeden - Ankara, Hakimiyet-i Milliye (Ulus) Meydanı’na
(in ENGLISH below: CONSTRUCTION OF ULUS VICTORY MONUMENT )
* Ekteki ; Auhofstraße Atölyesi ve Heinrich Krippel görselleri izinsiz kullanılamamaktadır.
Telif sahibi: Viyana’daki Hietzing Müzesi’dir (copyright © County Museum Hietzing). Kendilerine başvurum sonunda; bu makalede yayınlayabilmem için direktör Prof. Mag. Ewald Königstein’den gerekli yazılı izin alınmıştır. Bu makale İngilizce olarak Bezirksmuseum Hietzing Am Platz 2, Vienna, Austria adresine de gönderilmiştir - Dr. Yalçın Ergir.
** senesinde, Zafer Anıtı’nın hazineden para alınmadan, halktan toplanan paralar ve yüzüklerle yapılış öyküsünü kapsamlı olarak yazmıştım: seafoodplus.info
ve bu makale doğrultusunda, Sayın Sinan İpek tarafından 2 bölümlük dokümanter film de çekilmişti:
“HEYKELİN ÖNÜNDE (1 & 2)” seafoodplus.info
BİR ANIT DOĞUYOR
Heykeltıraş Heinrich Krippel; 27 Eylül ’de, “heykeller şehri” Viyana/Avusturya’da doğmuştur.
tarihleri arasında (Viyana’daki “Johann Strauß Heykeli”nin de heykeltıraşı olan) Prof. Edmund Hellmer ve Hans Bitterlich’in eğitiminden geçerek, Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nden (Akademie Der Bildenden Künste Wien) heykeltıraş olarak mezun olmuştur.
senesinde Viyana, Ober St. Veit’da, Auhofstraße numaradaki iki katlı evi atölye olarak kullanmaya başlamıştır. Ama o sanatçı ruh bir anda kendisini korkunç bir Dünya savaşının tam ortasında topçu olarak bulmuştur. 1. Dünya Savaşı bitince atölyesine - ait olduğu balmumlarına, kalıplarına, bronz dökümlerine geri dönmüştür. Bağımsız bir heykeltıraş olarak Viyana mezarlıklarda anıtlar, Siebenhirten’de mozole, doğal portre büstleri, Mödling Hinterbrühl’da çeşme, Wiener Neustadt’da savaş anıtı yapmıştır.
yılından itibaren de o atölyede coşkulu Türkiye için unutulmaz sanat yapıtları ortaya çıkmaya başlamıştır.
Bunlardan en önemlisi; Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan hemen sonra, Hakimiyet-i Milliye (eski Taşhan - şimdiki Ulus) Meydanı’na yapılan, atı Sakarya üzerindeki Gazi Mustafa Kemal Atatürk heykeli ile “Zafer Anıtı”dır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu anıtın yapımı için bir yarışma açmış; Ali Fuat (Cebesoy) başkanlığındaki anıt komisyonu, Heinrich Krippel’in projesini birinciliğe layık görmüştür.
Schwechat’daki ağır metal dökümhanesi “Schwermetallgießerei der Vereinigten Wiener Metallwerke AG”de, seneleri arasında Auhofstraße atölyesinde yapılan kalıplara bronz dökülmüştür. Ondan sonra da parça parça Ankara’ya taşınmış ve 24 Kasım ’deki açılış töreniyle kalplerimizdeki yerini de almıştır.
Bu satırları okuduğunuz şu anda da; Atatürk atı Sakarya’nın üzerinde, Ulus Meydanı’ndan ufka bakmaktadır
Heinrich Krippel’in ülkemizde yaptığı diğer anıtlar:
Sarayburnu Atatürk Anıtı ( başlangıç - 3 Ekim )
Konya Atatürk Anıtı (29 Ekim )
Samsun Onur Anıtı ( başlangıç - 15 Ocak )(Heinrich Krippel Caddesi)
Afyon Büyük Utku (Zafer) Anıtı ( başlangıç - 24 Mart )
Ankara (eski) Sümerbank Binası’ndaki Atatürk Anıtı ()
Heinrich Krippel; Atatürk’ün de öldüğü ’de Ankara’dan ülkesine dönmüştür. Ardından 2. Dünya Savaşı nedeniyle bir daha Türkiye’ye geri dönememiş ve 5 Nisan ’te Viyana’da vefat etmiştir
düş hekimi yalçın ergir 3 şubat ankara
seafoodplus.info
seafoodplus.info
** ** **
CONSTRUCTION OF ULUS VICTORY MONUMENT / Dr. Yalcin Ergir
From Vienna, Auhofstraße Atelier - to Ankara, Hakimiyet-i Milliye (Ulus) Square
* The attached; Auhofstraße Atelier and Heinrich Krippel images cannot be used without permission.
The copyright owner is © County Museum Hietzing at Vienna. After my request, Director Prof. Mag. Ewald Königstein has given the permission to use the images in this essay. This essay in English has been sent to Bezirksmuseum Hietzing Am Platz 2, Vienna, Austria address as well - Dr. Yalcin Ergir.
** In the year , I had written the story about: “how the Victory Monument was built with the money and rings of the citizens, without getting money from the government” in detail at: seafoodplus.info
By the reference of this essay, Mr. Sinan Ipek had filmed a 2 part documentary:
“IN FRONT OF THE STATUE (1 & 2)” seafoodplus.info
A MONUMENT IS BORN
Sculptor Heinrich Krippel; was born in 27 September , in the “city of statues” Vienna/Austria.
Between dates: , he had been educated by Prof. Edmund Hellmer (who is the sculptor of “Johann Strauß Statue in Vienna as well) & by Hans Bitterlich and had graduated as a sculptor from “Akademie Der Bildenden Künste Wien”.
In the year ; he began to use the two floored house at Vienna, Ober St. Veit’da, Auhofstraße as an atelier.
But that artist spirit found him in the middle of a horrible world war, as an artilleryman. When the World War I was over; he returned to his atelier - to beeswaxes, molds, bronze castings, which he was belonged to. As an independent sculptor, he had made monuments in Vienna cemeteries mausoleum in Siebenhirten, natural portrait busts, fountain in Mödling Hinterbrühl, war memorial in Wiener Neustadt.
By , works of art which are unforgettable for enthusiastic Turkey had begun to appear at that atelier.
The most important among them is the Victory Monument, with the statue of Gazi Mustafa Kemal Ataturk on his horse Sakarya, which was constructed at the Hakimiyet-i Milliye (Old Tashan - Ulus) Square right after Republic of Turkey’s foundation.
Grand National Assembly of Turkey organized a completion for the construction of this monument. The commission for the monument headed by Ali Fuat (Cebesoy) chose the project of Heinrich Krippel worthy for the first prize.
At the heavy metal casting foundry “Schweermetallgießerei der Vereinigten Wiener Metallwerke AG” in Schwechat, bronze was casted to the sculpture’s mold, which was made between the years in Auhofstraße atelier. By then, it was moved piece by piece to Ankara and it took its place in our hearts as well, with the opening ceremony at 24 November
At the moment, while you are reading these lines; Ataturk is still staring at the horizon on his horse Sakarya, from Ulus Square…
Other monuments in our country, made by Heinrich Krippel:
İstanbul Sarayburnu Ataturk Monument ( beginning - 3 October )
Konya Ataturk Monument (29 October )
Samsun Honor Monument ( beginning - 15 January )(Heinrich Krippel Street)
Afyon Great Triumph (Victory) Monument ( beginning - 24 March )
Ankara Ataturk Monument at (old) Sumerbank Building ()
In , the year Ataturk died; Heinrich Krippel returned to his country from Ankara. Afterwards, he could not come back to Turkey due to World War II and died in 5 April in Vienna
dr. yalçın ergir 3 february ankara
seafoodplus.info
seafoodplus.info
13 yıl Türkiye'de kaldı
Onur Anıtı'na ilişkin Almanya'da yaşayan arşiv araştırmacı Dr. Emir Öngören, Milliyet ile paylaştığı arşiv belgelerine dayanarak şu bilgileri verdi:
"Onur Anıtı'nı yapan Krippel çok önemli bir isim. 27 Eylül 'te Viyana’da dünyaya gelen ve sanat eğitimini Viyana Güzel Sanatlar Akademisi’nde Profesör Hemler atölyesinde tamamlayan Krippel, yılında Atatürk anıtları yaptırılmak için hükûmetin davetlisi olarak Türkiye’ye geliyor. ’e kadar 13 yıl Türkiye’de kalarak Atatürk heykelleri yapan Krippel, bizzat Atatürk tarafından Çankaya Köşkü’nde ağırlanıyor. Krippel, heykel ve anıtların taslaklarını Türkiye’de hazırlarken, heykel kalıpları, sanatçının Viyana’daki atölyesinde üretiliyor. Anıt'ın resmi açılışı 15 Ocak 'de yapılıyor. Krippel, Samsun’daki Onur Anıtı’nın dışında; Bornova Sarı Köşk Atatürk Büstü, Sarayburnu Atatürk Anıtı, Konya Atatürk Anıtı, Ankara Zafer Anıtı, Afyonkarahisar’daki Büyük Utku Anıtı ile Ankara’daki Oturan Atatürk Anıtı'nı da yapan isim."
Milli Mücadele’nin simgesi Onur Anıtı’nın, bronz heykeli 4 metre 75 santimetre ebadında, kesme taş kaplama kaide ise 4 metre 10 santimetre uzunluğunda. Atatürk, mareşal üniforması ile şahlanmış bir at üzerinde, savaş yöneten kumandan olarak resmediliyor.
ANITI YAPAN HEYKELTIRAŞI KRİPPEL:
‘Yaşasın Türkiye yaşasın Gazi’
Açılış gününe ilişkin arşivden yansıyan bilgileri de aktaran Öngören, Krippel’in Atatürk’ü öven konuşmasının detayını şöyle anlatı: “Dönemin Valisi Selim Bey konuşmasının ardından kurdeleyi keserek heykelin açılışını yapıyor. Valinin konuşmasından sonra Samsun gazetesi başyazarı Ethem Veysi Bey, şehir adına Kefeli Muhittin, Milletvekili Zübeyroğlu Fuat Bey, Maarif Müdürü Cemal Gültekin ile Krippel de birer konuşma yapıyorlar. 21 Ocak ’de Milliyet gazetesinde de yayınlanan bu konuşmada Krippel, ‘Gazi, taştan daha sert, çelikten daha bükülmez yüksek ruhunun ateşiyle muazzam eserini meydana getirdi. Onun vatanı kurtarmak azmi memlekette hayatı doğurdu, bütün ruhları seferber ederek gayesi olan istiklâle sevk etti ve muvaffak oldu. Son hedefi, yarattığı eseri muhafazaya ve günden güne takviyeye yorulmak bilmez bir sây ile uğraşmasıdır. Türk milleti, Gazi’nin bronzdan ve taştan daha sağlam, çelikten daha ebedî yarattığı ruhtan ilham alarak teceddüt ve terakkiyi gaye edinmelidir. Yaşasın Türkiye, yaşasın Gazi!’ ifadelerini kullanıyor. Krippel, Çankaya Köşkü’nde onuruna verilen yemekte ise ‘Bugün ben yüksek bir gurur, bir iftihar duygusu hissetmekteyim. Bugün sizin sözlerinizden ve yüzünüzden bu işin iyi yapıldığını anlıyor ve okuyorsam bu benim için en büyük ivaz ve mükâfattır’ diyor. Törene şehirdeki tüm yabancılar, konsoloslar, Samsun halkı ve civar kasabalardan gelen halk da katılıyor. Konuşmaların ardından okullar ve askeri birliklerin geçitleri ile süren Samsun, Atlı Atatürk Anıtı açılış töreni Vilayet Meclis salonundaki kabul töreni ile son buluyor. Anıtın açılışı dolayısıyla Atatürk’e çok sayıda saygı, şükran ifade eden telgraf çekilirken, Atatürk’ü ise cevabi telgrafında, ‘Muhterem Samsun halkının şahsıma karşı besledikleri asil duygularını kıymetli bir tezahürünil bildiren telgrafınızdan pek mütehassis oldum. Teşekkür, muhabbet ve selamlarımın muhterem halka arzını rica ederim’ ifadelerini kullanıyor.”