Viskinin Faydaları
kaynağı değiştir]
Malt viskilerin yapılışı neredeyse bir “güzel sanattır" ve her damıtımevinin büyük bir gizlilikle saklamaya çalıştığı bir sırdır. İmalat aşamasında fermantasyon için kullanılan maya her firmanın kendine has mayasıdır ve ne olduğu ya da içeriği firmalar tarafından sır olarak saklanır. Bu maya viskinin lezzetinde önemli bir yer tutar. Malt viskiler buz ve soda katılmadan, istenirse çok az miktarda su katılarak içilir çünkü viskinin meşe fıçılarda geçirdiği uzun yıllar, viskideki ateşi alır. Viskiye sadece içindeki tatları keşfetmek için alkol derecesine bağlı olarak birkaç damla veya çay kaşığı kadar su katılır. Böylece tadı temsil eden kokular en belirgin şekilde ortaya çıkacaktır. Malt viskileri tatmak için en iyi kadeh ise hafif tombul karınlı, ağzı yukarıya doğru daralan tadım kadehleridir. Bu kadehlerde aroma yavaş yavaş yukarıya çıkar ve içeride kalır ve burun tarafından daha iyi algılanır. İyot, yosun ve isli tadlı bir Lagavulin de, lezzeti elma brendisini ve tatlı şarabı çağrıştıran Macallan da birer malt viskidir ve çok değişik lezzetler sunar. Bunu değişik lezzetleri içlerinde bekletildiği ve daha önce başka içki imalatlarında kullanılmış fıçılardan ya da bulundukları yerlerin coğrafyasından da alırlar. Örneğin daha önce Porto şarabı yapılmış bir fıçıda bekletilen viski hâlen fıçının ahşap damarları içerisinde bulunan şarapla buluşur bambaşka bir lezzet kazanır. ya da Island bölgesinin viskileri ada ikliminin ve okyanusun etkisiyle tuzlu ve iyotlu tada sahip olurlar. Malt viskiler bir süredir özellikle Avrupa ülkelerinde yemekten sonra sindirime yardımcı içki olarak konyak yerine de içilmektedir.
(Single) Malt viski[değiştir kaynağı değiştir]
Avoca, Ballygeary, Brennans, Bushmills, Cassidy's, Clontarf , Coleraine, Concannon, Crested Ten, Dunphys, Erin's Isle, Feckin Irish Whiskey, Finian's Five Provinces, Golden Irish, Grace, Hewitts, Inishowen, Jameson Irish Whiskey, John L. Sullivan Irish Whiskey, Kilbeggan, Locke's, Michael Collins Blend, Midleton Very Rare, Millars, Murphy's, Old Kilkenny, O'Briens, O'Neills, Old Dublin, Paddy, Powers Gold Label, Red Breast Blend, Slane Castle, Strangford Gold, Tullamore Dew, Writers Tears&#;
Amerikan Viskileri[değiştir Viski Güneş Işığının Sıvı Hali
“Viski nasıl içilir? Single malt, burbon, blended nedir? Bunca çeşit viski arasından nasıl seçim yapacağım?” Eğer sizin de aklınızda bunun gibi sorular varsa merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Biz de aklımızdakileri Türkiye’nin ilk viski blogger’ı Dr. Burkay Adalığ’a sorduk.
Yazının başlığında alıntı yaptığımız, Bernard Shaw’un viski hakkındaki bu benzetmesine katılmayacak bir viski sever düşünemiyoruz. Fakat Yeşilçam’dan aşina olduğumuz bir elinde buzlu bardağı, bir elinde purosu olan fabrikatör tiplemesinden midir bilinmez, ülkemizde viski genellikle ‘sosyete içkisi’ gibi görülüyor. Oysa bir zamanlar İskoç ailelerinin evlerinde kendi viskilerini damıttığını düşünürsek, iki imaj arasındaki uçurum kolayca fark ediliyor.
İşte Meleklerin Payı da, viskiye dair Türkçe kaynakların eksikliğini hisseden Dr. Burkay Adalığ’ın kendi bilgi ve tadım deneyimlerini aktarmak için açtığı kişisel blog’u olarak yola çıktı. Ardından binlerce takipçiye ulaştı ve her kesimden insanın viski ile ilgili sorularını çekinmeden sorduğu, kendi tadım deneyimlerini anlattığı sosyal medya gruplarıyla bir platforma dönüştü. Viskiyle ilk kez tanışacaklar için düzenlenen ‘Viski ’ günleri büyük ilgi görüyor. Türkiye’deki ilk ‘Dünya Viski Günü’nün organize edilmesine de yine Meleklerin Payı ön ayak oldu. Röportajdaki bilgilerden çok daha fazlasına ulaşmak için dünyanın en çok okunan 10 viski blogu arasında yer alan seafoodplus.info’u takip etmeyi unutmayın.
Türkiye’nin ilk viski blogger’ı Dr. Burkay Adalığ
İçki içmeye başladığım günlerden beri bir viski severim. Viski sevmemde babamın da büyük etkisi var elbette; evdeki barımızda pek çok viski bulunurdu ve onları denemek istediğimde “iç, tat, sınırlarını evde gör” diyerek alkolü sorumlulukla tüketme bilinci aşıladığı için ona minnetarım. Araştırmacı da bir kişiliğim olduğu için yıllar içinde epey bir okudum, farklı viski markalarını tattım, viski kültürü üstüne kitaplar topladım. İskoçya, İrlanda ve Türkiye’de de çeşitli tadım etkinliklerine katılarak damağımı geliştirmeye çalıştım ve hala da çalışıyorum. Arkadaşlarla sohbetlerimde viski konusunda ne kadar az bilgiye sahip olduklarını gördükçe çok üzülüyordum. Sonra fark ettim ki haksız da değiller; çünkü ortada doğru dürüst bir kaynak yok. Bu ihtiyacı görünce bu siteyi açmaya, deneyimlerimi paylaşmaya karar verdim ve Türkiye’nin ilk viski blogger’ı oldum.
Bu soru çok önemli, zira başlangıç viskisi insanların viski kültürü ile ilgili ilk izlenimlerinin oluşmasında büyük yer tutuyor. Yeni başlayanlara sivri tatlar sunan viskiler yerine genel damak tadına daha uygun harman viskileri ve İskoçya’nın Lowland, Highland ve Speyside bölgelerinin tek malt viskilerini öneriyorum, bunlar çiçeksi, meyvemsi ve hafif karakterleriyle çok uygun başlangıç viskileri. Elbette benzer bir karakteri İrlanda harmanlarında da görüyoruz.
Bence en önemli iki etken fıçı ve zaman. Viski ilk üretildiğinde renksiz bir sıvı ve çok özel bir lezzeti yok, değişik meşelerden üretilen fıçılarda yıllarca bekleyince tadı ve rengi oluşmaya başlıyor. Amerikan ve Avrupa meşelerinin viskiye kattığı tatlar oldukça farklı. Üç yıl fıçıda beklemeden etikete “viski” yazılamıyor ama pek çok firma çok daha fazla bekleterek yıldan önce pek şişelemiyor. yıl ve daha uzun beklemiş viskiler de var ve bunlar genç viskilere göre çok daha zengin bir tadım profili sunuyorlar. Kaliteli bir su ve kullanılan tahılın da etkisi var elbette ama fıçı kadar olduğunu düşünmüyorum.
En önemlisi nokta karşılaştırmalı tadım yapmak. Elinize iki bardak alın ve birine İskoç birine burbon doldurun. Aralarındaki dev fark, değişik viski türlerinin farklı tatlar sunabileceği ile ilgili ilk ipucu olabilir. Burnunuzu geliştirmek için çalışın; farklı meyve, çiçek ve baharatların kokularına aşina oldukça viski tadımı sırasında daha objektif notlar alabiliyoruz.
Biraz temel bilgi elbette ki gerekiyor, blogumun ve Viski eğitim programlarımın böyle bir faydası oluyor. Küçük ipuçlarını akılda tutarak nasıl bir viskiyle karşılaşacağımızı görmek zor değil aslında, markasında Glen (Galce vadi demek) olan bir Speyside tek maltından çiçeksi hafif bir karakter bekleyebiliriz. Üstünde American yazan bir şişede Amerika meşesinin etkisiyle tatlı ve vanilyalı karakter daha belirgin olacaktır.
Viski siz nasıl istiyorsanız öyle içilir. Tek maltlara su, buz ve kola gibi içecekler eklenmesi tadını çok kapatırken burbonlara buz çok yakışabiliyor. Kendinizi sınırlamayın ve nasıl zevk alıyorsanız öyle için. İsli viskilerle kuru etler ya da pastırma, Speyside veya İrlanda viskileriyle kuru meyveler ve çikolata, herhangi bir viskiyle kuruyemiş, patlamış mısır ilk akla gelen eşlikçiler ama denemeye açık olun. Peynir tabağı diyince aklınıza hemen şarap gelmesin viskiyle de çok iyi giden peynirler olduğunu unutmayın. Benim gibi ekşi tatlardan hoşlanıyorsanız bamya turşusu, erik turşusu, yeşil zeytin de denemeye değer.
Boğaz dünyada eşi benzeri olmayan güzellikte bir hazinemiz. Boğaz manzaralı herhangi bir noktada viski içmenin keyfi bambaşka. Kuruçeşme’de bulunan La Mancha’nın barını çok beğeniyorum. Hem manzarası çok güzel, hem de pek çok viski çeşidi ve eşlikçisi bulunduruyorlar. İdeal viski eşlikçilerim olan patlamış mısır ve turşunun standart olarak gelmesi de büyük artı elbette. Tutkum haline gelen mahallem Cihangir’deki herhangi bir bar da olabilir. Mesela Cihangir Geyik’te çok iyi viski kokteylleri bulmak mümkün.
İlk akla gelen iki rota var: İskoçya viskilerinin başkenti sayılan Speyside bölgesi ve Amerika viskilerinin doğum yeri Kentucky. Her ikisi de küçük bölgeler olduğu için günlük bir geziyle bile pek çok damıtımevi gezip müthiş deneyimler yaşamak mümkün. ’te Speyside’daki damıtımevi gezilerim, Tennessee ve Kentucky’de viski üretimini yerinde izleyerek Jeff Arnett gibi sektörün en önemli baş damıtımcılarından biriyle özel fıçılardan tadım yapmak müthiş keyifliydi ve bana çok şey kattı.
En önemli trend yaş belirtilmeyen viskilerdeki artış. Firmalar ellerinde yıllık stoklar az kaldığı için şişeye yıl yazmama yoluna gidiyorlar. İrlanda viskilerinin önlenemez yükselişi, sayısız yeni damıtımevinin açılıyor olması da önemli.
Malesef çok yaygın olduğunu söyleyemeyeceğim, ancak benim viski yazarlığı yolunu açmam ve sosyal medya hesaplarım üstünden viski kültürü ile ilgili bilgiler paylaşmam son senede oldukça fark yarattı diye düşünüyorum. Facebook’ta kişinin Meleklerin Payı’nı takip ediyor olması bence önemli bir kriter. Şu anda üniversite mezunu kesimin bile değişik bölgelerden gelen viskilerin farklı tatlar sunabileceğini bilmediğini görüyorum. Tadım programları ve atölye çalışmalarımda da katılımcılara viski kültürünün temellerini aktarıyor ve birbirinden tamamen farklı karakterde viskiler tattırmaya çalışıyorum. Benden sonra yeni viski/içki kültürü blogunun açılmış olması da elbette viski kültürünün yaygınlaşması açısından çok önemli girişimler.
Viski, şarap gibi şişede yıllanan bir içki değil, üretildikten sonra olgunlaşması için fıçılara dolduruluyor ve yıllarca bekletiliyor. Bu sırada her yıl hacminin yüzde ’ü buharlaşıyor. İskoçya’da fıçılardan kaybolan bu kısmın meleklere gittiği gibi hoş bir inanış var. En büyük hobilerimden biri de film izlemek. Viski üstüne yapılmış en eğlenceli filmlerden olan Ken Loach’un Angels Share filmini, film eleştirmeni bir arkadaşımla izledikten sonra bu terimin Türkçe’sini sitemin adı olarak birlikte belirledik.
Cemre Akkartal
TAGS
Blended, Burbon, Burkay Adalığ, Meleklerin Payı, Single malt, Viski, Viski kaynağı değiştir]
Viski Güneş Işığının Sıvı Hali
“Viski nasıl içilir? Single malt, burbon, blended nedir? Bunca çeşit viski arasından nasıl seçim yapacağım?” Eğer sizin de aklınızda bunun gibi sorular varsa merak etmeyin, yalnız değilsiniz. Biz de aklımızdakileri Türkiye’nin ilk viski blogger’ı Dr. Burkay Adalığ’a sorduk.
Yazının başlığında alıntı yaptığımız, Bernard Shaw’un viski hakkındaki bu benzetmesine katılmayacak bir viski sever düşünemiyoruz. Fakat Yeşilçam’dan aşina olduğumuz bir elinde buzlu bardağı, bir elinde purosu olan fabrikatör tiplemesinden midir bilinmez, ülkemizde viski genellikle ‘sosyete içkisi’ gibi görülüyor. Oysa bir zamanlar İskoç ailelerinin evlerinde kendi viskilerini damıttığını düşünürsek, iki imaj arasındaki uçurum kolayca fark ediliyor.
İşte Meleklerin Payı da, viskiye dair Türkçe kaynakların eksikliğini hisseden Dr. Burkay Adalığ’ın kendi bilgi ve tadım deneyimlerini aktarmak için açtığı kişisel blog’u olarak yola çıktı. Ardından binlerce takipçiye ulaştı ve her kesimden insanın viski ile ilgili sorularını çekinmeden sorduğu, kendi tadım deneyimlerini anlattığı sosyal medya gruplarıyla bir platforma dönüştü. Viskiyle ilk kez tanışacaklar için düzenlenen ‘Viski ’ günleri büyük ilgi görüyor. Türkiye’deki ilk ‘Dünya Viski Günü’nün organize edilmesine de yine Meleklerin Payı ön ayak oldu. Röportajdaki bilgilerden çok daha fazlasına ulaşmak için dünyanın en çok okunan 10 viski blogu arasında yer alan seafoodplus.info’u takip etmeyi unutmayın.
Türkiye’nin ilk viski blogger’ı Dr. Burkay Adalığ
İçki içmeye başladığım günlerden beri bir viski severim. Viski sevmemde babamın da büyük etkisi var elbette; evdeki barımızda pek çok viski bulunurdu ve onları denemek istediğimde “iç, tat, sınırlarını evde gör” diyerek alkolü sorumlulukla tüketme bilinci aşıladığı için ona minnetarım. Araştırmacı da bir kişiliğim olduğu için yıllar içinde epey bir okudum, farklı viski markalarını tattım, viski kültürü üstüne kitaplar topladım. İskoçya, İrlanda ve Türkiye’de de çeşitli tadım etkinliklerine katılarak damağımı geliştirmeye çalıştım ve hala da çalışıyorum. Arkadaşlarla sohbetlerimde viski konusunda ne kadar az bilgiye sahip olduklarını gördükçe çok üzülüyordum. Sonra fark ettim ki haksız da değiller; çünkü ortada doğru dürüst bir kaynak yok. Bu ihtiyacı görünce bu siteyi açmaya, deneyimlerimi paylaşmaya karar verdim ve Türkiye’nin ilk viski blogger’ı oldum.
Bu soru çok önemli, zira başlangıç viskisi insanların viski kültürü ile ilgili ilk izlenimlerinin oluşmasında büyük yer tutuyor. Yeni başlayanlara sivri tatlar sunan viskiler yerine genel damak tadına daha uygun harman viskileri ve İskoçya’nın Lowland, Highland ve Speyside bölgelerinin tek malt viskilerini öneriyorum, bunlar çiçeksi, meyvemsi ve hafif karakterleriyle çok uygun başlangıç viskileri. Elbette benzer bir karakteri İrlanda harmanlarında da görüyoruz.
Bence en önemli iki etken fıçı ve zaman. Viski ilk üretildiğinde renksiz bir sıvı ve çok özel bir lezzeti yok, değişik meşelerden üretilen fıçılarda yıllarca bekleyince tadı ve rengi oluşmaya başlıyor. Amerikan ve Avrupa meşelerinin viskiye kattığı tatlar oldukça farklı. Üç yıl fıçıda beklemeden etikete “viski” yazılamıyor ama pek çok firma çok daha fazla bekleterek yıldan önce pek şişelemiyor. yıl ve daha uzun beklemiş viskiler de var ve bunlar genç viskilere göre çok daha zengin bir tadım profili sunuyorlar. Kaliteli bir su ve kullanılan tahılın da etkisi var elbette ama fıçı kadar olduğunu düşünmüyorum.
En önemlisi nokta karşılaştırmalı tadım yapmak. Elinize iki bardak alın ve birine İskoç birine burbon doldurun. Aralarındaki dev fark, değişik viski türlerinin farklı tatlar sunabileceği ile ilgili ilk ipucu olabilir. Burnunuzu geliştirmek için çalışın; farklı meyve, çiçek ve baharatların kokularına aşina oldukça viski tadımı sırasında daha objektif notlar alabiliyoruz.
Biraz temel bilgi elbette ki gerekiyor, blogumun ve Viski eğitim programlarımın böyle bir faydası oluyor. Küçük ipuçlarını akılda tutarak nasıl bir viskiyle karşılaşacağımızı görmek zor değil aslında, markasında Glen (Galce vadi demek) olan bir Speyside tek maltından çiçeksi hafif bir karakter bekleyebiliriz. Üstünde American yazan bir şişede Amerika meşesinin etkisiyle tatlı ve vanilyalı karakter daha belirgin olacaktır.
Viski siz nasıl istiyorsanız öyle içilir. Tek maltlara su, buz ve kola gibi içecekler eklenmesi tadını çok kapatırken burbonlara buz çok yakışabiliyor. Kendinizi sınırlamayın ve nasıl zevk alıyorsanız öyle için. İsli viskilerle kuru etler ya da pastırma, Speyside veya İrlanda viskileriyle kuru meyveler ve çikolata, herhangi bir viskiyle kuruyemiş, patlamış mısır ilk akla gelen eşlikçiler ama denemeye açık olun. Peynir tabağı diyince aklınıza hemen şarap gelmesin viskiyle de çok iyi giden peynirler olduğunu unutmayın. Benim gibi ekşi tatlardan hoşlanıyorsanız bamya turşusu, erik turşusu, yeşil zeytin de denemeye değer.
Boğaz dünyada eşi benzeri olmayan güzellikte bir hazinemiz. Boğaz manzaralı herhangi bir noktada viski içmenin keyfi bambaşka. Kuruçeşme’de bulunan La Mancha’nın barını çok beğeniyorum. Hem manzarası çok güzel, hem de pek çok viski çeşidi ve eşlikçisi bulunduruyorlar. İdeal viski eşlikçilerim olan patlamış mısır ve turşunun standart olarak gelmesi de büyük artı elbette. Tutkum haline gelen mahallem Cihangir’deki herhangi bir bar da olabilir. Mesela Cihangir Geyik’te çok iyi viski kokteylleri bulmak mümkün.
İlk akla gelen iki rota var: İskoçya viskilerinin başkenti sayılan Speyside bölgesi ve Amerika viskilerinin doğum yeri Kentucky. Her ikisi de küçük bölgeler olduğu için günlük bir geziyle bile pek çok damıtımevi gezip müthiş deneyimler yaşamak mümkün. ’te Speyside’daki damıtımevi gezilerim, Tennessee ve Kentucky’de viski üretimini yerinde izleyerek Jeff Arnett gibi sektörün en önemli baş damıtımcılarından biriyle özel fıçılardan tadım yapmak müthiş keyifliydi ve bana çok şey kattı.
En önemli trend yaş belirtilmeyen viskilerdeki artış. Firmalar ellerinde yıllık stoklar az kaldığı için şişeye yıl yazmama yoluna gidiyorlar. İrlanda viskilerinin önlenemez yükselişi, sayısız yeni damıtımevinin açılıyor olması da önemli.
Malesef çok yaygın olduğunu söyleyemeyeceğim, ancak benim viski yazarlığı yolunu açmam ve sosyal medya hesaplarım üstünden viski kültürü ile ilgili bilgiler paylaşmam son senede oldukça fark yarattı diye düşünüyorum. Facebook’ta kişinin Meleklerin Payı’nı takip ediyor olması bence önemli bir kriter. Şu anda üniversite mezunu kesimin bile değişik bölgelerden gelen viskilerin farklı tatlar sunabileceğini bilmediğini görüyorum. Tadım programları ve atölye çalışmalarımda da katılımcılara viski kültürünün temellerini aktarıyor ve birbirinden tamamen farklı karakterde viskiler tattırmaya çalışıyorum. Benden sonra yeni viski/içki kültürü blogunun açılmış olması da elbette viski kültürünün yaygınlaşması açısından çok önemli girişimler.
Viski, şarap gibi şişede yıllanan bir içki değil, üretildikten sonra olgunlaşması için fıçılara dolduruluyor ve yıllarca bekletiliyor. Bu sırada her yıl hacminin yüzde ’ü buharlaşıyor. İskoçya’da fıçılardan kaybolan bu kısmın meleklere gittiği gibi hoş bir inanış var. En büyük hobilerimden biri de film izlemek. Viski üstüne yapılmış en eğlenceli filmlerden olan Ken Loach’un Angels Share filmini, film eleştirmeni bir arkadaşımla izledikten sonra bu terimin Türkçe’sini sitemin adı olarak birlikte belirledik.
Cemre Akkartal
TAGS
Blended, Burbon, Burkay Adalığ, Meleklerin Payı, Single malt, Viski, ViskiBourbon viskiler içleri yakılmış beyaz meşe fıçılarda iki yıl bekletildikten sonra şişeleniyor. Kendine özgü vanilya kokusu ve tadını, bu içi yakılmış fıçılar veriyor Bourbon’a. Yine bundan dolayı Bourbon’ların rengi İskoç viskilerinden daha koyu ve kırmızımtrak oluyor. Bir viskiye Bourbon denilebilmesi için damıtıma giren viskinin en az yüzde 51 oranında mısırdan yapılmış olması gerekiyor.