Vitamin B12 Yüksekliği Sebepleri

Sağlıklı bir insanda B12 normal seviyesi pg/mL'dir. Prof. Dr. Canan Karatay yetişkin kadınlarda ve erkeklerde B12'nin pg/ml olması gerektiğini, pg/mL'nin altının b12 düşüklüğü olduğunu bildiriyor. Kanda b12 seviyesinin pg/ml'nin üzerinde olması b12 yüksekliği olarak adlandırılır. B12'nin fazlası idrarla atıldığından b12 yüksekliği nadir görülen bir durumdur. B12 fazlalığının en sık karşılaşılan nedenleri için buyrun devam edelim.

B12 FAZLALIĞI NEDEN OLUR?

B12 fazlalığına b12 ilacının uzun süre kullanılması, Polisitemi vera gibi kan hastalıkları neden olabileceği gibi nadiren de olsa prostat, karaciğer, meme, mide bağırsak ve böbrek kanserleri de bu soruna yol açabilir. B12 fazlalığının tedavisi bu durumun nedenine göre değişir. Kanda b12 yüksekliği yapan durumlar şöyledir:

B VİTAMİN HAPI KULLANIMI

Eczanelerde çeşitli markalara ait b12 vitaminleri mevcuttur. Dahiliye uzmanına başvurup test yaptırmadan, b12 eksikliğiniz olup olmadığını bilmeden b12 haplarına uzun süre devam etmek b12 vitaminin fazlalığının en sık karşılaşılan nedenidir. Doktorunuz önermedikçe kesinlikle onun bilgisi dahili olmadan, test yaptırmadan kafaya göre vitamin ilacı kullanmayın.

Ayrıca B12 içeren yiyecekleri çok miktarda tüketmek de b12 vitamini fazlalığına neden olabilir.

BÖBREK HASTALIKLARI

Vücuttaki B12 vitamininin seviyesi kan tahlili ile kolaylıkla belirlenebilir. B12 vitaminin yükselmesine neden olan diyabetik nefropati gibi çeşitli böbrek hastalıkları mevcuttur. Böbreklerde rahatsızlık söz konusu olduğunda, b12 vitaminin fazlasını böbrekler düzgün bir şekilde filtereleyemez ve atamaz bunun sonucunda kandaki b12 oranı yükselir. B12'nin böbreklerle ilgili yükselmesinin bir diğer nedeni de protein düzeyleriyle bağlantılı olan fazla b12'nin böbrekler tarafından düzgün bir şekilde süzülememesidir.

KARACİĞER HASTALIKLARI

Karaciğer vücutta B12 vitaminin depolandığı ana merkezdir. Siroz ve hepatit gibi karaciğer hastalıklarında B12 vitamininde yükselme görülebilir. Kronik alkolizm de karaciğerde soruna yol açıp b12 düzeylerini artırabilir.

KANLA İLGİLİ HASTALIKLARI

B12 fazlalığı kan kanseri ve ilgili hastalıklarla da bağlantılı olabilir. Polisitemi vera, miyeloproliferatif sendrom, akut lösemi, eozinofili, eozinofilik lösemi dahil olmak üzere diğer kan hastalıkları da B12 vitamini seviyesini yükseltebilir. “PLoS One,” dergisi  Eylül sayısında b12 vitamini yüksek olan kişilerin hematolojik hastalıklar açısından kat daha fazla risk altında olduğu bildirilmiştir. Kronik miyeloid lösemi de böyle bir hastalıktır. Kanserli beyaz kan hücreleri aşırı protein salınımına yol açarak, b12 seviyesinde artış meydana gelebilir. 

KANSER

 B12 vitamini seviyesinde yükselme kanser dahil çeşitli hastalıkların, spesifik olmayan bir göstergesi olabilir. “Clinical Chemistry and Laboratory Medicine,” mart sayısında yayınlanan makalede şöyle bildiriliyor; yapılan bilimsel çalışmalar, B12 vitamininin yükselmesinin bir nedenin de prostat, karaciğer, meme, mide bağırsak ve böbrek kanserleri olduğunu göstermiştir.

B12 YÜKSEKLİĞİNİN DİĞER NEDENLERİ NELERDİR?

Anemi (kansızlık)

İltihaplı hastalıklar: romatoid artrit, lupus hastalığı gibi

Hematolojik (veya kan) kanserler: akut lösemi, multipl miyelom

Hematopoetik bozukluk: miyeloproliferatif neoplazm, miyelodisplastik sendrom, hipereozinofilik sendrom, geçici nötrofili

Kan dolaşımında B12 taşıyıcısı olan transkobalamin seviyelerinde artış

B12 FAZLALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?

• Baş dönmesi
• Anksiyete
• Baş ağrısı
• Mide bulantısı
• Kusma
• İshal
• Şişkinlik
• Halsizlik
• Panik atak
• Stres
• Uyku bozuklukları

B12 YÜKSEKLİĞİ NASIL DÜŞÜRÜLÜR?

Öncelikli olarak dahiliye doktoruna başvurup B12 testi yaptırmalıdır. B12 yüksekliği tespit edilmişse bir müddet B12 vitamini içmemeli, B12 oranı yüksek olan yiyeceklerden uzak durmalıdır. Ayrıca B12 yüksekliğine neden olabilecek hastalıkların tedavi edilmesiyle de b12 seviyesi normal hale döndürülebilir.

B12 YÜKSEKLİĞİ HANGİ HASTALIKLARA YOL AÇABİLİR?

Panik atak

Sivilce gibi cilt sorunları

Yüksek tansiyon

Gut hastalarında gut atakları

Leber retina hastalığının şiddetini artırır.

Kalbinde stent bulunan hastalarda damarların daralmasına neden olabilir.

Gebe kadınlarda B12 vitamini yüksekliği, dünyaya gelecek çocukta otizm riskini artırabilir.

B12 Fazlalığı Nelere Yol Açar, B12 Yüksekliğinin En Önemli Belirtileri Tıklayınız

Vitamin B12 Nedir?

B12 vitamini, DNA sentezi, yağ asitleri ve amino asitlerinin vücut içindeki kullanımı gibi çok önemli görevleri olan, bu nedenle vücut içerisindeki her hücrenin ihtiyaç duyduğu bir B vitamini türüdür.

İçeriğindeki kobalt minerali nedeniyle kobalamin olarak da bilinen Vitamin B12 vücutta az miktarda da olsa depolanabilir. Normal bir insanda karaciğerde yaklaşık 2 mg ve diğer vücut bölgelerinde 2 mg olmak üzere toplamda 4 mg kadar depolanır. Depolanma miktarı düşük olduğundan dolayı günlük olarak alınması gerekir. B12 vitamini, hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunur.

Vitamin B12’nin Görevleri Nelerdir?

Beynin ve sinir sisteminin normal işlevini sürdürmesi için çok önemlidir.

Alyuvarların (kırmızı kan hücresi) oluşumunda önemli bir rol oynar.

DNA’nın oluşturulmasına ve düzenlenmesine yardımcı olur.

Sinir hücrelerinin etrafını saran myelin kılıflarının sentezinde görev alan B12 vitamini elektriksel sinyal iletiminin hızını arttırır.

Vücuttaki her hücrenin metabolizmasında, yağ asitlerinin sentezinde ve enerji üretiminde rol oynar.

Vitamin B12 Eksikliği Nedir?

Kan tahlilinde B12 vitamini düzeyinin pg/ml’nin altında olması B12 eksikliği olarak kabul edilir ve mutlaka tedavi edilmelidir.

B12 vitamini düzeyinin pg/ml aralığında olması B12 yetersizliği olarak kabul edilir ve beslenme önerileri ile veya takviyelerle B12 düzeyinin pg/ml’nin üzerine çıkarılması sağlanmalıdır.

İnsan vücudunda B12 vitamini çok önemli biyokimyasal reaksiyonlarda yer aldığı için kandaki B12 değeri pg/ml aralığında olmalıdır.

pg/ml ve üstü değerler ise yüksek B12 vitamini değerlerini gösterir.

Vitamin B12 Eksikliği Neden Olur? Nedenleri Nelerdir?

Beslenme: Çocuklardaki B12 eksikliğinin en önemli nedeni yanlış veya yetersiz beslenmedir. Beslenme ile yeterince B12 alamayan kişilerde eksiklik görülebilir. Yetersiz beslenmenin etkisi hemen ortaya çıkmayabilir. B12 depoları yaklaşık 2 kadar yeter.

Pernisiyöz anemi: Pernisiyöz anemi, otoimmün bir hastalıktır ve B12 eksiliği nedenleri arasındadır.

Mide problemleri: Mide ameliyatı geçirmiş kişilerde vitamin eksikliği görülebilir. Gastrektomi gibi mide iç yüzey alanını azaltan cerrahi işlemler, B12 emilimini azaltabilir.

Bağırsak sorunları: Bağırsağın iç yüzeyini döşeyen epitelde meydana gelen bozulmalar, bağırsaktan emilen maddelerin emilimini engeller. Çölyak, Crohn hastalığı gibi durumlarda bağırsaktan B12 emilimini azaltabilir.

İlaçlar: Bazı ilaçlar vücuttaki B12 seviyesinin azalmasına neden olur. Mide rahatlatıcı olarak kullanılan omeprazol, lansoprazol gibi etken madde içeren ilaçlar; mideden asit salınımı azaltır. Mide asidi, B12’nin besinlerden açığa çıkması için gereklidir. Bu asit salgısının durması B12’nin ortaya çıkmasını engeller. Sonuç olarak B12 eksikliği meydana gelir.

Vitamin B12 Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?

Vitamin B12; vücut için gerekli pek çok reaksiyonda görev aldığı için eksikliğinde pek çok farklı organı içeren belirtiler görülebilir. Örneğin B12 eksikliği ciddi baş ağrısı yapabileceği gibi kilo kaybına da neden olabilir.

B12 vitamini eksikliği olan bebeklerde yüz titremeleri, refleks problemleri, beslenme zorlukları, cilt tahrişleri görülebilir. Eğer eksiklik tedavi edilmezse büyüme problemleri ortaya çıkabilir.

B12 vitamini eksikliği ciddi bir kalıcı sinir ve beyin hasarı riski taşır. B12 vitamini yetersiz olan okul çocuklarında ve ergenlerde sinirlilik, depresyon, düşünme ve davranış şeklinde değişiklik, hafıza, anlama ve kavrama sorunlarının gelişme riski yüksektir.

Yetersiz B12 vitamini anemiye, yani kansızlığa neden olabilir. Anemi, kanda dolaşan ve dokulara oksijen taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerinin az olması ya da oksijen taşımakla görevli hemoglobin molekülünün üretilmesinde sorunlar oluşmasıdır. Bu olay sonucunda kan dokulara yeterince oksijen taşıyamaz. Aneminin en yaygın belirtileri arasında yorgunluk, halsizlik ve düzensiz kalp atışı, soluk sarı renkli cilt gibi şikayetler bulunmaktadır.

B12 eksikliği belirtileri;

Vitamin B12 Hangi Besinlerde Bulunur?

B12 Vitaminini sadece hayvansal kaynaklı besinlerden elde edebiliriz. Bitkilerde bulunmadığı için vegan tarzı beslenen kişilerin, beslenmelerine dikkat etmesi gerekmektedir.

B12 Vitamininin en çok bulunduğu besinler ise;

Kimler B12 Eksikliği Riski Taşır?

Günlük vitamin B12 ihtiyacı mcg’dir(microgram).

• Hamilelerde ve emzirenlerde günlük B12 vitamini ihtiyacı miktarı daha fazladır.
• Vegan beslenenler (diyetlerinde hayvansal gıda bulunmayan kişiler)
• Pernisiyöz anemisi olan bireyler
• Mide ve ince bağırsak ameliyatı olmuş bireyler
• Besinlerin emiliminin azalmasına neden olan gastrit, çölyak hastalığı ve inflamatuar bağırsak hastalığı olanlar vitamin B12 eksikliği açısından risk taşır.

Vitamin B12 Eksikliği Yaşamamak İçin Beslenmeye Dikkat Edilmelidir.

Diyette günlük alınması gereken B12 miktarı;

Doğru beslenme ile aldığınız vitamin B12, (ek bir hastalığınız yoksa) sizi B12 eksikliğinden korur.

Hangi besinde ne kadar vitamin B12 vardır;

Vitamin B12 Eksikliği Tedavisi

Vitamin B12 eksikliği tedavisi eksikliğin nedenine göre değişir.

Eksikliğin nedeni eğer diyet ile alınan B12 eksikliği ise (vegan beslenme, yanlış ve yetersiz beslenme) vitamin B12 hapıya da dil altı tabletleri ve spreyleri önerilir. Ancak hastada B12 vitaminin emilimine bağlı olarak gelişen bir eksiklik söz konusu ise tablet ya da sprey kullanmanın tedaviye herhangi bir katkısı yoktur. Emilim problemlerine bağlı olarak gelişen yetersizlik durumunda iğne ile vitamin B12 takviyesi yapılmalıdır.

Tedavi planı çocuğun yaşına ve eksikliğin derecesine göre değişir. Ancak genellikle  mcg’lık tablet veya spreylerin günlük kullanılması eksikliğin önlenmesi için yeterlidir.

Ciddi vitamin B12 eksikliği olanlarda, vitamin B12 tedavisi kan potasyum düzeyinde ani değişikliklere, bu da ciddi kalp sorunlarına neden olabilir. Doktorunuza danışmadan vitamin B12 takviyesi almayın.