Vücut Kılları Ve Saç Dökülmesi

Saç dökülmesini durdurmanın yolları

Saç bakımı ve saç güzelliği kadınların, en fazla özen gösterdiği kişisel bakım alanlarından birisi… Dolayısıyla saç dökülmesi sorunu da kadınlar için büyük önem taşıyor. Saç dökülmesi pek çok nedene dayanabiliyor. Kimi zaman önemli rahatsızlıklara da işaret edebilen saç dökülmesinin pek çok sebebi bulunabiliyor. 

Günde adet saç teli dökülmesi olağan kabul ediliyor. Ancak dökülme bu sayının üzerine çıktığında, saçı hafif çekmekle ele adet ve daha fazla saç teli geldiğinde ya da alın ile tepe bölgelerinde fark edilen seyrelmeler başladığında mutlaka bir uzmana başvurmak gerekiyor.

1- Kalıtsal saç dökülmesi (Androgenetik alopesi)

Kalıtsal saç kaybı en sık gözlenen saç dökülmesi tipini oluşturuyor. Bu dökülmede genetik yatkınlık ve androjen hormonlarının (erkeklerde) özellikle dihidrotestesteronun rol oynadığı belirtiliyor. Kalıtsal saç kaybında, erkeklerde, alındaki saç çizgisi geriye doğru çekiliyor ve saçlı deri tepe kısmından açılıp, seyreliyor. Kadınlarda ise alın çizgisinde açılma olmadan saçlı deride, özellikle tepeden çevreye doğru saçlarda incelme ve seyrelme görülüyor. Tablet, sprey ve solüsyon şeklinde ilaçlar ile bazı destekleyici dermokozmetik ürünler kullanılarak saç dökülmesi süreci ertelenip, etkilenmeyen saçların kısmen korunması sağlanabiliyor. Saçların tamamen kaybolup kalıcı kelliğin oluştuğu durumlarda ise saç ekimi uygun kişiler için iyi bir tedavi yöntemini oluşturuyor.

2- Hatalı diyetler nedeniyle saç dökülmesi

Özellikle hatalı yapılan dengesiz diyetler ve proteinden fakir beslenme saçlarda güçsüzlük, kırıklarda artış ve saç dökülmelerine yol açabiliyor. Saçın yapısı olan keratin maddesinin vücutta sentezlenmesi için bazı temel proteinlerin besinler aracılığıyla, vücuda yeterli miktarda alınmaları gerekiyor. Vücudun ihtiyacı olan protein miktarı alınmadığında ise saç dökülmesi başlıyor.

3- Mantar hastalıkları nedeniyle saç dökülmesi

Saçlı deriyi tutan mantar hastalıkları genellikle çocuklarda görülse de yetişkinlerde de saç dökülmesine neden olabiliyor ve tedavi edilmezse kalıcı kellik oluşabiliyor.

4- Bazı ilaçlar nedeniyle saç dökülmesi

Bazı ilaçların saç dökülmesi gibi yan etkileri de olabiliyor. Kan sulandırıcılar, artrit, gut, depresyon, kalp hastalıkları ve yüksek tansiyon için kullanılan bazı ilaçlar saçları dökebiliyor. Ayrıca doğum kontrolü için kullanılan ilaçların bazen kullanımları kesildiğinde saç dökülmesi gözlenebiliyor. Vücut yapılandırma için kullanılan bazı ilaçlar da yine saç dökülmesine neden olabiliyor.

5- Saçkıran hastalığı nedeniyle saç dökülmesi (Alopesi Areata)

Halk arasında saçkıran hastalığı olarak bilinen ve otoimmün bir hastalık olan alopesi areata özellikle ağır stresli durumlarda ortaya çıkıyor. Saçlı deride, bazı hastalarda ise kaş, kirpik ve sakallar da dahil tüm vücut kıllarında, vücudun kendi ürettiği bir takım otoantikorlar yüzünden oval görünümde dökülmelere yol açıyor. Genetik yatkınlık, nörolojik faktörler, enfeksiyonlar ile stres gibi etkenlerin hastalığı tetiklediği düşünülse de altta yatan etken henüz tam olarak aydınlığa kavuşmuş değil. Kalıcı kelliğe neden olmayan bu hastalık uzun sürerse tedavi gerekebiliyor.

6- Ağır stresli durumlar saç dökülmesi için bir etken

Ağır stresli durumlarda saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Stres vücudumuzda çeşitli stres hormonlarının salgılanmasına neden olarak iç dengenin bozulmasına ve bunun sonucunda birçok hastalığın ortaya çıkmasına yol açıyor. Bu hastalıklar da saçları dökebiliyor.

7- Aşırı kilo kayıpları nedeniyle saç dökülmesi

Aşırı kilo kayıplarının sonrasında saçların dökülmesi sıklıkla gelişen bir durum. Bunun nedeni ise aşırı kilo kaybında telofen effluvium olarak adlandırılan doğal dökülme evresindeki saç oranının ve dökülme süresinin uzaması. Saçlardaki dökülme ortalama ay kadar devam edip, sonrasında durabiliyor.

8- Yüksek dozda A vitamini nedeniyle saç dökülmesi

Yüksek dozda A vitamini almak da yoğun bir saç dökülmesiyle sonuçlanabiliyor. A vitamini alımı durduktan sonra saç dökülmesi de sona eriyor.

9- Anoreksi ve bulimia nedeniyle saç dökülmesi

Anoreksi ve bulimia gibi yeme bozuklukları olan hastalarda beslenmeyle alınması gereken demir, vitamin, protein ve çinko gibi elementlerin eksikliğine bağlı saç dökülmesine sıklıkla rastlanıyor. Bu hastalıklar tedavi edildiğinde saç dökülmesi duruyor ve kaybedilen saçlar tekrar yerine geliyor.

Sistemik hastalıklar nedeniyle saç dökülmesi

Yaklaşık 30’dan fazla sistemik hastalık saç dökülmesine neden olabiliyor. Altta yatan etken genellikle tiroit hastalıkları ve anemi oluyor. Ağır cerrahi işlemler, yüksek ateşli hastalıklar, ağır geçirilen enfeksiyon hastalıkları ve bazen ağır bir gribal enfeksiyon sonrasında da yoğun saç dökülmeleri gözlenebiliyor. Bu hastalıkların tespit edilmesi ve tedaviye başlanmasının ardından saç dökülmesi durabiliyor.

Hormonal değişimler nedeniyle saç dökülmesi

Saç dökülmesinin bir başka nedeni de, hormonal değişiklikler. Özellikle doğum sonrasında gözlenen saç dökülmeleri, hamilelik hormonunun yerini tekrar östrojen hormonuna bırakmasıyla gerçekleşiyor. Birkaç ay kadar yoğun saç dökülmesi olağan kabul ediliyor. Ancak uzun sürdüğü durumlarda dermatologlara danışmak gerekiyor. Ayrıca menopozla birlikte de saçlarda dökülme sorunu gelişebiliyor. Bir süre sonra saç dökülmesi dursa da saç yoğunluğu menopoz öncesi yoğunluğuna tekrar ulaşamayabiliyor.

Demir eksikliği nedeniyle saç dökülmesi

Demir eksikliği saç dökülmesinin başlıca sorumluları arasında yer alıyor. Diyetle yeteri kadar demir alınmaması veya demirin emiliminde sorun olan hastalarda saç dökülmesi şikayetine çok sık rastlanıyor.

Sikatrisyel Alopesi nedeniyle saç dökülmesi

Kalıcı kellik şeklinde gelişiyor, saçlı derinin belirli bir bölgesine lokalize veya yaygın olabiliyor. Bu hastalıkta saç köklerinde kalıcı bir hasar oluşuyor. Dökülen saçların yerlerinde tekrar saç çıkması mümkün olmadığı için dermatoloji uzmanları tarafından hastalık ilerlemeden tedaviye başlanması büyük önem taşıyor.

Günlük hatalı saç bakımı da dökülmelere neden oluyor

Saç dökülmesinin altında yatan etken günlük hatalı saç bakım uygulamaları da olabiliyor. Saçları çok fazla şampuanlamak, çok sık saç boyatmak, düzleştirici gibi bazı yöntemlerle saçları şekillendirmek ve sıcak fön uygulamak saç kırılmalarına ve kopmalara yol açabiliyor. Islakken tarandığında elastikiyeti arttığı için saçlar kolayca zarar görebiliyor. Bu nedenle özellikle ıslakken çok fazla tarak darbeleriyle saçları taramak ve fırçalamak saç kırılmalarına neden olabiliyor. Saçları çok gergin bir şekilde çekerek lastikle at kuyruğu yapmak, saçların alın çizgisini geriye çekerek, traksiyonel alopesi olarak adlandırılan saç kayıplarına neden olabiliyor. Aynı şekilde sıkı ve gergin yapılan saç örgüleri, saçlara küçük kliplerle eklenen saçlar da saç köklerine çekme kuvvetiyle zarar verebiliyor.

Mevsimsel değişiklikler, stres, demir eksikliği ve hormon bozuklukları saç dökülmesine neden olabilir. Ancak uzun süren saç dökülmeleri ciddi hastalıklardan kaynaklanabilmektedir. Memorial Hizmet Hastanesi Dermatoloji Bölümü Uzmanları, saç dökülmesi ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

Saçlı deride ortalama bin adet saç bulunmakta ve erişkinlerde yıkanma ve taramaya bağlı olarak günde ortalama adet saç teli dökülebilmektedir. Saç dökülmesi; hormonal ve besinsel faktörler, kimyasal maddelere maruziyet, genetik yatkınlık, sistemik hastalıklar, kıl gelişimi bozuklukları, ilaçlar, psikolojik stres ve saçlı deri hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Sağlıklı bir insanda saç dökülmeleri 2 aya kadar sürebilmektedir. Yılda 3 kez tekrarlanan saç dökülme süresinin 2 ayı aşması ise bazı ciddi hastalıkların habercisi olabileceği gibi uzman yardımı alınmasını gerektirebilir. Saç dökülmesi genellikle tetikleyici faktörden ay sonra başlamakta ve bu faktörler tedavi edildikten ay sonra normale dönebilmektedir.

Uzun süreli hipotiroidi kalıcı kök kaybına neden olabilir

Tiroid bezinin az çalışması yani hipotiroidi durumunda yaygın saç kaybı ya da vücut kıllarında kayıp görülebilmektedir. Tiroid hormonu tedavisi sonrası ortalama 8 haftada saçlar normal haline dönmeye başlamaktadır. Uzun süreli hipotiroidide kalıcı kök kaybı gelişmekte olup tiroid bezinin çok çalışması yani hipertiroidizm ise saç dökülmesi sebebi olabilmektedir.

Demir eksikliği olan kadınların %70’inde saç dökülmeleri görülür

Doğum sonrası özellikle aydan itibaren hormonal değişimlere bağlı olarak saç dökülmesi başlayabilir ve genellikle 6 aydan kısa sürer. Kadın hastalarda özellikle saçların ön bölgelerinde seyrelme, akne, adet düzensizliği, tüylenmede artış gibi problemler olduğunda cinsiyet hormonlarının düzeyini kontrol etmek gerekmektedir. Diffüz yani tüm saçlı deriyi kapsayan saç kaybından yakınan kadınların %70’inde demir eksikliği saptanmaktadır. Kansızlık olmadan sadece demir depolarının azalması bile saç dökülmesine neden olabilmektedir.

Çinko, B12 ve D vitamini eksikliğine dikkat!

Çinko, biotin, B12 vitamini, folik asit eksikliği ve D vitamini eksikliği de saç dökülmesine neden olmaktadır. Sıkı diyetlere başladıktan yaklaşık ay sonrasında saç dökülmesi oluşabilmektedir. Vücuttaki protein depolarının azalması, kıl hücrelerinde yetersiz protein üretimine ve kıl kaybına yol açmaktadır. Yüksek ateşli hastalıklar veya geçirilen cerrahi müdahalelerden ay sonra saç dökülmesi görülebilmektedir.

Stresin derecesi ile saç kaybı miktarı doğru orantılıdır

Bazı tansiyon ilaçları, kolesterol düşürücü ilaçlar, tiroid hormonunu düşürücü ilaçlar, doğum kontrol hapları, psikiyatride kullanılan bazı ilaçlar, A vitamini ve türevi bazı ilaçlar saç dökülmesine neden olabilmektedir. Saç kaybının kendisi de stres düzeyini artırabilmekte ve bir kısır döngüye neden olabilmektedir.

Özellikle 2 aydan uzun süren saç dökülmesi önemsenmelidir ve altta yatan farklı hastalıkların olabileceği göz önünde bulundurularak bir uzmana başvurulmalıdır.

Saç Dökülmesi ( Alopesi ) Nedir?

Alopesi, saç dökülmesi veya saç yokluğudur. Alopesi genellikle en çok kafa derisinde belirgindir, ancak vücutta saçın uzadığı herhangi bir yerde de oluşabilir. Durum erkeklerde kadınlardan daha yaygındır.

Saç Dökülmesi Neden Olur?

Saç dökülmesinin aşağıdakilerin bir kombinasyonundan kaynaklandığına inanılmaktadır:

• Yaşlanma
• Hormonal değişiklikler
• Saç dökülmesine neden olan bazı hastalıklar
• Ailede kellik öyküsü
• Yanıklar
• Yaralanma
• Kafa derisinin tedavi edilmemiş saçkıranı
• Demir veya protein eksikliği
• Fazla A vitamini alımı
• Hızlı kilo kaybı
• Kanser kemoterapisi gibi belirli ilaçlar
• Lupus gibi belirli tıbbi durumlar

Aşağıdakiler ise saç dökülmesine neden olmaz:

• Kafa derisinde zayıf kan dolaşımı
• Kepek
• Şapka takmak

Genellikle saç dökülmesi ne kadar erken başlarsa kellik o kadar şiddetli olur.

Saç Dökülmesi Belirtileri Nelerdir?

Türüne bağlı olarak saç dökülmesi belirtileri değişecektir. Aşağıdakiler dahil birkaç saç dökülmesi türü vardır:

• Kadın tipi saç dökülmesi. Daha az yaygın olmasına rağmen, kadın tipi kellik erkek tipi kellikten farklıdır çünkü saç genellikle başın her tarafında incelir. Saç çizgisi korunur. Kadın tipi kellik nadiren tüm saçın dökülmesine neden olur. 
• Erkek tipi kellik. Erkek tipi kellik genellikle kalıtsaldır. Durum her yaşta başlayabilir. Saç dökülmesi genellikle başın önünde, yanlarında veya tepesinde başlar. Bazı erkeklerde kel bir nokta veya sadece açılan bir saç çizgisi olabilir. Bazı erkekler ise tüm saçlarını kaybedebilir. 
• Alopesi areata. Bu saç dökülmesi , belirli bir bölgede ani saç dökülmesi ile karakterizedir ve saçkıran olarak adlandırılır. Saçlar birkaç ay sonra tekrar uzar. Bununla birlikte, tüm vücut kılları aniden dökülürse yeniden uzama gerçekleşmeyebilir. Bu tip saç dökülmesinin kesin nedeni bilinmemektedir. Otoimmün koşullar ve alerjilerle bir bağlantı olduğu kadar genetik nedenlerden de şüphelenilmektedir. Saçlı deride saç dökülmesi tamamlanmışsa alopesi totalis, tüm vücut kılları dökülmüşse alopesi universalis olarak adlandırılır. 
• Toksik alopesi. Toksik alopesi, yüksek ateş veya şiddetli bir hastalıktan sonra ortaya çıkabilir. Bazı ilaçlar, özellikle talyum, yüksek dozda A vitamini, retinoidler ve kanser ilaçları da buna neden olabilir. Tiroid hastalığı ve doğum yapma gibi tıbbi durumlar da toksik alopesi oluşumunu tetikleyebilir. Durum genellikle geçici saç dökülmesine neden olur. 
• Skatrisyel alopesi. Yara bölgeleri saçın tekrar uzamasını engelleyebilir. Yara izi yanıklardan, yaralanmalardan veya radyasyon tedavisinden kaynaklanabilir. Bununla birlikte lupus, bakteriyel veya fungal cilt enfeksiyonları, liken planus, sarkoidoz, tüberküloz veya cilt kanseri gibidiğer nedenlerle oluşan yaralar da saç dökülmesine neden olabilir.
• Trichotillomania (saç çekme). Saç çekme, saç dökülmesine neden olabilir. Bu durum küçük çocuklarda daha yaygındır.

Saç Dökülmesi Nasıl Teşhis Edilir?

Tıbbi geçmişe ve fizik muayeneye ek olarak, derinin biyopsisi kellik tipini ve / veya nedenini belirlemeye yardımcı olabilir. Enfeksiyon şüphesi varsa alınan örnekten kültür yapılabilir . Trikogram denilen saç teli mikroskopik incelemesi yapılabilir. Dermoskop ile saçlı deri ve saç büyütülerek dijital inceleme yapılabilir.

Saç Dökülmesi Tedavisi ?

• Doktorunuz, aşağıdakilere dayanarak sizin için en iyi tedaviyi planlayacaktır:
• Yaşınız
• Genel sağlık durumunuz ve tıbbi geçmişiniz
• Durumun seviyesi
• Belirli ilaçlar, prosedürler ve tedavilere karşı toleransınız
• Saç dökülmesinin ne kadar süreceğinin tahmini

Bazı saç dökülmesi türlerinin tedavisi yoktur. Bazı saç dökülmesi türleri tedavi edilmeden kendiliğinden geçer. Saç dökülmesi çözümü için araştırmalar devam etmektedir. Varolan tedaviler şunları içerebilir:

• Saç büyümesini destekleyen bazı ilaçlar (minoksidil ve finasterid gibi)
• Kortikosteroid enjeksiyonları (alopesi areata veya saç dökülmesine neden olan diğer iltihaplı hastalıkları tedavi ederken)
• Saç dökülmesine neden olan durumu veya hastalığı tedavi etmek
• Saç ekimi
• Cilt kaldırma ve greftler
• Saçlar için vitamin

Saç Dökülmesi Neden Olur? Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir Hakkında Bizimle İletişime Geçin

İSTANBUL - Mevsim geçişlerinde ya da aşırı stresli dönemlerde saçların dökülmesi olağan karşılanıyor. Ancak saç dökülmesinin bazı hastalıkların habercisi olduğunu unutmamak gerekiyor. Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Serap Utaş, özellikle bir aydan uzun süren ve gittikçe artan saç dökülmelerinin bazı hastalıkların belirtisi olabileceği uyarısında bulunuyor.

Prof. Dr. Serap Utaş bu nedenle günde telden daha fazla olan, bir aydan daha uzun süre devam eden saç dökülmelerinde, para şeklinde odak odak açılmalarda, saçlı deride sivilceler ile birlikte dökülmeler olması durumunda mutlaka bir dermatoloji uzmanına başvurulması gerektiğine dikkat çekiyor, “Çünkü tedavide geç kalındığında saç dökülmesi ilerleyebiliyor” diyor.

GÜNDE SAÇ TELİ DÖKÜLMESİ OLAĞAN
Utaş, yeni saçların oluşması için mevcut saç köklerinin büyüme, gerileme ve dinlenme şeklinde 3 dönemden geçtiğini söylüyor: "Saçlarımızın yüzde 'i büyüme fazında oluyor. Saçlı derideki kılların büyüme dönemi yıl arasında değişiyor. Saç büyümesi genetik faktörlerin yanı sıra iklim, yaş, beslenme ve hormonal faktörlere de bağlı. Büyüme döneminin sonunda kıllar gerileme dönemine giriyor ve bu süreç yaklaşık 2 hafta sürüyor. Bunu yaklaşık 3 ay süren dinlenme dönemi izliyor. Bu dönemin sonunda yeni büyüme dönemindeki kıl oluşuyor."

Dinlenme dönemindeki saçların yıkama ve tarama gibi işlemler sırasında dökülebilidiğini belirten Prof. Dr. Serap Utaş, “Saçların yüzde 5 ile 10'u dinlenme dönemindeki kıllar olduğu için günde kadar saç dökülmesi normal kabul ediliyor” diye konuşuyor.

SAÇ DÖKÜLMESİ HANGİ HASTALIKLARA İŞARET EDİYOR?
Saç dökülmeleri farklı şekillerde görülebiliyor. Bazı dökülme tiplerinde saçlar yeniden çıkarken, bazılarında ise kıl kökleri tahrip olduğu için saç bir daha çıkmıyor. Saç dökülme türlerini ise şöyle sıralamak mümkün:

Telogen alopesi: En sık görülen saç dökülmesi tipidir. Saçlar normalin üzerinde döküldüğü için seyrelme fark ediliyor. Bu tip dökülme, büyüme dönemindeki kılların erkenden dinlenme dönemine girmesi nedeniyle oluşuyor. Bu tip saç dökülmesinin tetikleyicileri arasında hormonal bozukluklar veya dalgalanmalar, endokrin hastalıklar, doğum sonrası, psikolojik ve metabolik stres, ilaçlar, kilo kaybı, gıdasal eksiklikler, akut ve kronik hastalıklar, cerrahi girişimler ve saçlı derideki yangısal durumlar yer alıyor.

Traksiyonel alopesi: Şekil verirken veya toplarken saçların aşırı gerilmesine bağlı olarak oluşuyor. Saçlar özellikle germenin fazla olduğu bölgelerde seyrekleşiyor. Bu nedenle saçların toplanırken aşırı gerilmemesi gerekiyor.

Alopesi areata: Halk arasında “saçkıran” olarak adlandırılan bu tip saç dökülmesi genellikle saçlı derinin herhangi bir bölgesinde yuvarlak veya oval para şeklindeki dökülmelerle başlıyor. Hastalık saçların, kaşların veya vücut kıllarının tamamen kaybıyla da sonuçlanabiliyor. Tamamen sağlıklı kişilerde görülebildiği gibi, atopik hastalıkla, tiroit hastalıkları ve diğer otoimmün hastalıklarla birlikte de ortaya çıkabiliyor.

Androgenetik alopesi: Saç yapımının azalması sonucu oluşuyor ve kellikle sonuçlanıyor. Kadınlarda erkeklerden farklı olarak alındaki saç çizgisi korunuyor, tepe kısımlardaki seyrelme daha belirgin oluyor. Bu tip saç dökülmesinde yıllar içerisinde dereceli olarak saçlarda incelme görülüyor. Genetik faktörler büyük rol oynasa da kadınlarda hormonal bozukluklarla da ilişkili olabiliyor.

BİLİMSEL OLMAYAN TEDAVİLER HASAR BIRAKABİLİYOR
Saç dökülmesinin hangi tipte olduğu dermatolog tarafından klinik muayeneden sonra anlaşılıyor. Saç dökülmesinin nedeni olabilecek veya eşlik edebilecek hastalıkların saptanabilmesi için bazı testler yapılabiliyor. Saçın dökülme tipine göre saçlı deriye lokal tedaviler veya dökülen alana enjeksiyonlar, altta yatan nedene yönelik sistemik tedaviler veya ultraviyole ışık tedavileri gibi değişik tedavi seçenekleri uygulanıyor. Son yıllarda hastanın kendi kanından elde edilen bazı maddeler de tedavide deneniyor.