Vitir vacip namazı, yatsı namazından sonra kılınan 3 rekatlık vacip bir namazdır. Diğer namazlardan farkı vitir vacipin 3. rekatında Fatiha ve Zammı sure okunduktan sonra eller kulaklara kaldırılarak tekbir alınmasıdır. Yani vitir namazının 3. rekatında tekbir alınır. Peki vitir vacip namazı nasıl kılınır? Vitir namazı tarifi, kılınışı nedir? Kunut duaları Arapça ve Türkçe'si nedir?
Vitir namazı, yatsı namazından sonra kılınan, Hanefîlere göre üç rekâtlı vacip bir namazdır. Vitir namazının her rekâtında Fâtiha ve ardından bir sûre ya da birkaç âyet okunur. İkinci rekâtın sonunda oturularak sadece tahiyyât duası okunur. Üçüncü rekâtta kıraat tamamlandıktan (Fâtiha ve ardından bir sûre ya da birkaç âyet okunduktan) sonra eller kulaklara kadar kaldırılarak tekbir alınır ve kunut duaları okunur. Vacib olan bu namaz yatsı namazı kılındıktan sonra sabah namazının vakti girinceye kadar herhangi bir zamanda kılınabilir. Zira Hz. Peygamber (s.a.s.), "Vitir namazını yatsı namazı ile tan yerinin ağarması arasında kılın" (Ebû Dâvûd, Vitir, 1; Tirmizî, Salât, ; İbnü'l-Hümam, Feth, I, ) buyurmuştur. Uyanabilecek olan kimsenin vitir namazını gecenin sonunda, yani imsak vaktinden bir müddet önce kılması daha faziletlidir (Müslim, Salâtü'l-müsafirîn ; Tirmizî, Salât, ). Ancak uyanamayacağına dair endişe taşıyan kimsenin, vitir namazını uyumadan önce kılması uygun olur. Vaktinde kılınamayan vitir namazının daha sonra kaza edilmesi vaciptir (İbnü'l-Hümâm, Feth, I, ).
Diğer mezheplere göre ise vitir namazı kılmak sünnettir (İbn Kudâme, el-Muğnî, II, ).
'Vitir' Arapça kökenli bir kelimedir ve 'tek', 'tek başına olan' anlamına gelir. Yatsı namazından sonra kılınan ve sonu 1,3,5,7, gibi tek rekatlı olan bir namazdır. Bu konudaki uygulama Peygamberin gece namazının sonlarının her zaman tek rekatlı olmasına dayanır. Bu konudaki rivayetler kesindir. Kesin olmayan ise bunun rekat sayısıdır. Bu konudaki hadisler şunlardır:
- 'Ey Kur'an ehli, vitir namazını kılın! Çünkü Allah tektir, tek'i sever. (Buhârî, Daavât, 69; Müslim, Zikir, ; Nesâî, Kıyâmu'l-Leyl, 27; Tirmizî, Vitir, 2; Ebû Dâvud, Vitir, 1)
- 'Vitir haktır. Beş rekat ile vitir namazını kılmak isteyen kılsın. Üç rekat ile kılmak isteyen kılsın ve tek rekat ile kılmak isteyen yine kılsın.' (Nesâî, Kıyâmu'l-Leyl, 40; Ebû Dâvud, Vitir, 3; İbn Mâce, İkâme, )
Fakihler bu hadisleri değerlendirmiş ve farklı sonuçlara varmışlardır. Ebu Hanife vitir namazını vacip olarak kabul etmiştir. Ebu Hanife'nin talebeleri Ebu Yusuf, İmam Muhammed'e ve diğer üç mezhep imamlarına göre ise, vitir namazı sünnet-i müekkededir.
Vitir namazı, yatsı namazından sonra kılınan, Hanefîlere göre üç rekâtlı vacip bir namazdır. Vitir namazının her rekâtında Fâtiha ve ardından bir sûre ya da birkaç âyet okunur. İkinci rekâtın sonunda oturularak sadece tahiyyât duası okunur. Üçüncü rekâtta kıraat tamamlandıktan (Fâtiha ve ardından bir sûre ya da birkaç âyet okunduktan) sonra eller kulaklara kadar kaldırılarak tekbir alınır ve kunut duaları okunur. Vacib olan bu namaz yatsı namazı kılındıktan sonra sabah namazının vakti girinceye kadar herhangi bir zamanda kılınabilir.
Vitir vacip namazı yatsı namazından sonra kılınan 3 rekatlık vacip bir namazdır. Sırasıyla 3 rekat kılınışı aşağıdaki gibidir.
Vitir vacip namazı
Vitir Vacip Namazı 1. Rekat Kılınışı:
- "Niyet ettim Allah rızası için bugünkü vitir vacip namazını kılmaya. Uydum Kur'an-a, döndüm kıbleye." diye niyet edilir.
- Niyetten sonra "Allahu Ekber" diye tekbir getirilir ve namaza başlanır.
- Namaza başladıktan sonra ilk olarak "Sübhaneke" duası okunur.
- Ardından "Euzübillahimineşşeytanirracim Bismillahirrahmanirrahim." denilerek euzü besmele çekilir ve Fatiha Suresi okunur.
- Fatiha Suresinden sonra namaz sureleri (Zamm-ı Sure) okunur. Veya Kur'an-ı Kerim'den istediğiniz sure okuyabilirsiniz.
- Zammı Sure okuduktan sonra "Allahu Ekber" denilir ve rükuya gidilir.
- Rukuda 3 kere "Subhane Rabbiyel Azim" okunur.
- Ardından "Semi Allahulimen Hamide" diyerek rukudan doğrulur. Burada "Rabbena velekel Hamd." denilir.
- Sonrasında "Allahu Ekber" diyerek secdeye gidilir. Secdede 3 kere "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" okunur. Sonra "Allahu Ekber" diyerek oturma pozisyonuna gelinir. Ardından saniye bekledikten sonra tekrardan "Allahu Ekber" diyerek 2. secdeye gidilir. Burada yine 3 defa "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" okunur.
- Akabinde "Allahu Ekber" diyerek Kıyam'a geçilir. Böylelikle 2. rekata başlanılmış olur.
Vitir Vacip Namazı 2. Rekat Kılınışı:
- Besmele çekilerek Fatiha Suresi okunur. 2. rekatta Subhaneke okunmaz.
- Fatiha'dan sonra Zammı Sure okunur. Ardından "Allahu Ekber" denilerek ruküya gidilir.
- Rüku'da 3 defa "Subhane Rabbiyel Azim" okunur.
- Sonrasında "Semi Allahulimen Hamide" denilerek ayağa doğrulur. Burada "Rabbena velekel Hamd" denilir ve sonrasında "Allahu Ekber" diyerek secdeye gidilir.
- Yine 2 secde yapılır ve her secdede 3'er kere "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" okunur.
- 2 rekat bittiği için sonrasında oturma haline gelinir. Vitir vacip namazında ilk oturuşta sadece "Ettehıyyatü" duası okunur. Ka'de-i ahîre oturuşu olarak adlandırılan bu oturuşta Ettehıyyatü okunur. Tahiyyat duası bitince "Allahu Ekber" denilir ve ayağa kalkılır. Yani 3. rekata kalkılır.
Vitir Vacip Namazı 3. Rekat Kılınışı:
- Besmele çekilir ve 3. rekata başlanır.
- Vitir vacip namazında Fatiha ve Zammı sure okuduktan sonra eller kulaklara kadar kaldırılarak tekbir alınır ve kunut duaları okunur. Yani öncelikle Fatiha Suresini okuyoruz. Ardından Zammı sure veya Kur'an-ı Kerim'den en az 3 ayet okuyoruz.
- Sonrasında rükuya gitmiyoruz. Burada çok şaşıranlar olabiliyor. Fatiha suresi ve namaz suresi okuduktan sonra ellerimizi kulaklara kadar kaldırıyoruz ve tekrardan "Allahu Ekber" diyerek tekbir alıyoruz.
- Tekbir aldıktan sonra Kunut 1 ve Kunut 2 dualarını okuyoruz. Ardından rükuya gidiyoruz.
- Rüku'da 3 kere "Subhane Rabbiyel Azim" okunur.
- Ardından "Semi Allahulimen Hamide" diyerek rukudan doğrulur. Burada "Rabbena velekel Hamd." denilir.
- Sonrasında "Allahu Ekber" diyerek secdeye gidilir. Yine 2 secde yapılır ve her secdede 3'er kere "Sübhane Rabbiyel-a'lâ" okunur.
- Sonrasında oturma haline gelinir. Vitir namazı 3 rekat olduğu için 3. rekat bittikten sonra oturacağız. Kade-i Ahire oturuşunda "Tahiyyat - Salli - Barik - Rabbena" dualarının hepsi okunur.
- Son olarak ilk önce sağa ve sonra sola olmak üzere "Es Selamu Aleykum Ve Rahmetullah" diyerek selam verilir ve namaz bitirilmiş olur.
Böylelikle 3 rekatlık Vitir Vacip namazını da kılmış oluruz.
Allah kabul eylesin. Amin
Hanefilere göre; vitir namazı üç rekattır ve sonunda selam verilir.
Şafiîlere göre; vitir namazının en azı bir rekat, en çoğu on bir rekattır. Bir rekattan fazla kılınacaksa, önce iki rekata niyet edilir ve sonunda selam verilir. Sonra vitir namazının bir rekatına niyet edilir ve sonunda selam verilir.
Malikilere göre; vitir namazı bir rekattır. Ondan önce yatsının farzından sonra kılınan iki rekat sünnet bulunur. Bunların arası selam ile ayrılır.
Hanbelilere göre; vitir namazı bir rekattır. Fakat üç veya daha çok rekat olarak da kılınabilir.
Kunut 1 ve Kunut 2 duası
"Allâhumme innâ nesteînuke ve nestağfiruke ve nestehdik. Ve nu'minu bike ve netûbu ileyk. Ve netevekkelu aleyke ve nusni aleykel-hayra kullehu neşkuruke ve lâ nekfuruke ve nahleu ve netruku men yefcuruk."
"Allâhumme iyyâke na'budu ve leke nusalli ve nescudu ve ileyke nes'a ve nahfidu nercû rahmeteke ve nahşâ azâbeke inne azâbeke bilkuffâri mulhık."
Vitir namazının dayanağı Hz. Peygamberin (s.a.s.) sözleri ve uygulamalarıdır. Hz. Peygamber (s.a.s.), "Vitir, her Müslüman üzerine bir vazifedir." (Ebû Dâvûd, Vitir, 2; Nesâî, Kıyamu'l-leyl, 40) buyurmuş, gecenin son namazının, tek sayılı rekâtlarla (vitr) olmasını tavsiye ve teşvik etmiştir (Müslim, Salâtü'l-müsâfirîn, ).
Vitir namazının Hz. Peygamberin (s.a.s.) sünnetiyle sabit olduğu konusunda fıkhî mezhepler arasında ihtilaf olmamasına rağmen; hükmü, rekât sayısı, kılınma şekli ve kunût dualarıyla ilgili bazı görüş ayrılıkları vardır. Bu ayrılıkların temel sebebi, konuyla ilgili rivayetlerin farklı yorumlanmasından kaynaklanmaktadır. Hanefî mezhebine göre vitir namazı, Hz. Peygamber sürekli kıldığı ve zannî olmakla birlikte kesin ifadeler taşıyan bir delille emredildiği için "vacip" kabul edilmiştir (Kâsânî, Bedâî', I, ; İbn Nüceym, el-Bahr, II, 40). Diğer mezheplere göre ise vitir, "sünnet" namazlardandır (İbn Kudâme, el-Muğnî, II, ).
Hanefîlere göre, vitir namazının üçüncü rekâtında kunût yapmak vaciptir. Kunûtta tekbir alınır ve kunut duaları olarak bilinen "Allahümme innâ neste'înuke" ve "Allahümme iyyâke na'büdü" duaları okunur (İbn Ebî Şeybe, el-Musannef, III, ; Tahâvî, Şerhu me'âni'l-âsâr, I, ; İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, II, ). Bu duaları bilmeyen kimse ezberlemeye gayret eder; ancak ezberleyinceye kadar "Rabbenâ âtinâ" duasını okur veya üç defa "Allahümmeğfir lî" demekle yetinir.
Şâfiî ve Mâlikîlere göre ise, sabah namazının ikinci rekâtında, rükûdan sonra kunût yapılır. Sabah namazında kunût yapmak Şâfiîlere göre sünnet, Mâlikîlere göre ise müstehaptır. Şâfiî veya Mâlikî mezhebine mensup imamın arkasında sabah namazı kılan Hanefî bir kimse, dilerse kunût duasına katılır, dilerse sessizce bekler (Merğînânî, el-Hidâye, II, 32,33).
İbadetler 'tevkîfî', yani Allah'ın emrettiği ve Hz. Peygamberin (s.a.s.) tarif ettiği şekilde eda edilir. Vitir namazında kunûttan önce tekbir esnasında ellerin kaldırılıp bağlanması, Hz. Peygamber'den (s.a.s.) gelen bazı rivayetlere dayanmaktadır (Ebû Yûsuf, el-Âsâr, s. 21; Zeylaî, Nasbu'r-râye, I, ; Mübârekfûrî, Tuhfe, II, ).
Sözlükte Allah'a ihlasla kulluk etmek, namaz ve duayı uzatmak, sükût etmek, dua etmek, ibadet kastıyla ayakta durmak gibi anlamlara gelen kunût, dinî bir terim olarak, namazda rükûdan önce veya sonra ayakta dua etmeyi ifade eder.
Vitir namazında kunût duasını okumak vaciptir. Bundan dolayı kunût duasının terki veya tehirinden dolayı sehiv secdesi yapmak gerekir (Haddâd, el-Cevhera, I, 92).
Vitir namazını kılmakta olan bir kimse, unutarak ya da yanılarak kunût duasını okumadan rükûya giderse, bu kimse namazına devam eder ve sonunda sehiv secdesi yapar. Ancak bu kişi, rükûdan kalktıktan sonra kunut duasını okursa, sonrasında tekrar rükû yapmadan secdeye gider ve yine namazın sonunda sehiv secdesi yapar (Kâsânî, Bedâî', I, ; el-Fetâva'l-Hindiyye, I, ).
Bir kimse kunut yapmayı unutur ve rükûdan sonra hatırlarsa, ondan kunut düşmüş olur. Bunun yerine namazın sonunda sehiv secdesi yaparak namazını tamamlar.
seafoodplus.info - Gündem
Sabah NamazıYatsı namazıPeygamberFatihaFatihaNamazMevlasureDiniGündemGüncelHaberler