Kırgız Edebiyatı’nın kurucusu, büyük devlet adamı Kasım Tınıstanov 9 Eylül tarihinde dünyaya geldi. yıllarında değişik Özbek mekteplerine devam etti. yılları arasında Karakol şehrindeki Rus Tüzem Mektebi’nde okudu. Taşkent’te yayımlanan Cas Kayrat, Canga Öris, Sana, Ak Col adlı Kazak gazetelerinde çeşitli görevlerde çalıştı. Kasım Tınıstanov sosyal içerikli, pedagojik hikayeleriyle, şiirleriyle, eğitimciliğiyle, dilciliğiyle, gazeteciliğiyle, aydın kimliğiyle tanınmış bir insandır. Kasım Tınıstanov, Kırgız Türklerinin medeniyet tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Kırgız Türkçesinin önemli gramer âlimi, Kırgız Türkçesi Morfolojisi, Kırgız Türkçesi Sentaksı, Kırgız Türkçesi Grameri kitaplarının müellifidir. Kasım Tınıstanov, yirminci yüzyılda Manas destanını derleme çalışmalarını da Kırgızistan’da başlatan halk bilimcilerdendir. yılında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirilen Türkoloji kongresine Kırgız Türkleri adına katılmış ve alfabe değişikliğiyle ilgili Bakü’de ilmî bir konuşma yapmıştır. Kırgız Türkolog Kasım Tınıstanov’un Bakü Türkoloji Kongresi’nde Latin alfabesine geçişle ilgili görüşleri ve Latin alfabesine geçişte bugünkü durum makalede incelenecektir.
6
Dergisi - cilt - Sayfa43; Uzb. ): nece kunler paylap yattım v. b. Tarançı lehçesinde nece 'bir kaç' belirsizlik sıfatının muâdilidir: aresi nece kün ötkende (Volksk. ); men nece yıldın beri (Mater. III, 26/); nece aymak halk (Prob. VI, ) v- b- Sayı
Ankara Üniversitesi. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi,
7
Eski Türkiye Türkçesinde edatlar, bağlaçlar, ünlemler ve - Sayfa 882. a) Kendisinden sonra gelen yardımcı cümleyi kendisinden önce yer alan ana cümleye ait özne durumundaki isim unsuruna, sıfatının (işaret veya belirsizlik sıfatı) yerini alacak şekilde veya doğrudan sıfat olarak bağlamakta; yani yardımcı
8
Askerı̂ öğrenci Mustafa Kemal'in notları: arşiv - SayfaSıra sayı sıfatları: Asıl sayı isimlerine -nci eki getirilerek yapılır ve sıra bildirir: Yazı dilinden farklı bir duruma Bölgemiz ağızlarında kullanılan belirsizlik sıfatları şunlardır: az: az (su) (/20), başka: başğa (kervannarı) (49/), başka (misk)
Ali Güler, Atatürk Araştırma Merkezi,
9
Gramer terimleri sözlüğü - Sayfa 22) vb. belirsiz sıfat bk. belirsizlik sıfatı. belirsizlik sıfatı (Alm. unbestimmtes Adjektiv, unbestimmtes Beiıvort; Fr. adjectif inde- fini; İng. indefinite adjective Osm. tayinsiz sıfat) Şahısları, nesneleri ve diğer kavramları karşılayan, isimleri sayı,
10
Zonguldak-Bartın-Karabük illeri ağızları - Sayfa 58Ancak, "o" işaret sıfatı bazen daralarak "u" şekline dönüşür: şu ğadanı (), bu gülen (), o zaman (), bu eşşek Bölgemizdeki belirsizlik sıfatları şunlardır: bi yere (), bi şeyle (), bi garı ğoca (), bi gelir (), bikis
M. Emin Eren, Zeynep Korkmaz, Leylâ Karahan,
ССЫЛКИ
« EDUCALINGO. Belirsizlik sıfatı [онлайн]. Доступно на <seafoodplus.info>. Июн ».
О некоторых сомнительных представлениях в области тюркской грамматики В определительных конструкциях счислительными форма множе- ственности определяемого используется как средство указания на ин- дивидуализированность, исключительность каждого из составляющих множество объектов: silahşr+ler Три мушкетера (название романа А. Дюма); Onu yedi ova+lar+ ın ardındaki uurumlardan aldım. (NH SB, 57) —Я взял ее [целебную грязь] вущельях, что находятся позади семи равнин. Признание существительного, лишенного материального па- дежного показателя, формой основного падежа. Наличие втюркских языках формы основного падежа принимается специалистами как нечто само собой разумеющееся [6]. Считается, что эта форма является ос- новной, исходной, словарной формой существительного, ипризнается, что она способна употребляться в функции любого члена предложения. Вместе стем существует мнение, согласно которому она противостоит всем остальным падежам как падеж подлежащего [7]. Такая, ставшая традиционной, трактовка оснвного облика тюрк- ского имени существительного представляет собой шаг назад по срав- нению спервоначальным восприятием его Отто Бётлингком, автором грамматики якутского языка (). Говоря об этом падеже в якутском языке, О. Н. Бётлингк назвал его не именительным, аоснвным и неопределенным (саsus indefinitus). Он счел нужным, как бы извиняясь перед читателем, объяснить, что назвал он голую именную основу, выступающую в предложении как полно- ценное (bedeutsames) слово, падежом по двум причинам: 1) поскольку она подобно другим падежам призвана передавать связи (Beziehungen zu bezeichnen hat) и2) поскольку неудобно (nicht fglich) говорить о функционировании впредложении основы как таковой; аименует он этот падеж неопределенным потому, что его область не столь ограни- чена, как у других падежей, т. е. потому, что он передает более широ- кий спектр предметных связей, чем любая другая падежная форма [8]. Высказывание Антуана Мейе —Основной чертой индоевропей- ской системы является то, что вней слово никогда не существует без особой грамматической характеристики, —ясно подразумевает суще- ствование языковых систем, вкоторых слово вречи может оказываться без особой грамматической характеристики [9]. Жан Дени тоже пишет отом, что индоевропейский корень внор- мальных условиях не бывает в изолированном состоянии. И наобо- рот, каждый тюркский корень может выступать изолированно ивы- полнять морфологическую функцию без поддержки суффикса или окончания [10].
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MzQwMDk=