Yemişen Zararları

Alıç Meyvesi Nedir?

Alıç, aslında Akdeniz’de yüzyıllardır yetişen Gülgiller ailesinden gelen bir ağaçtır. Toplumda yemişen, akdiken ve barutan isimleri verilen alıç meyvesi, 50’den fazla türüyle kırmızı, kırmızı-kahverengi, sarı renktedir. Yaprakları da faydalı olan alıç meyvesi ise hem taze hem de kuru olarak tüketilir. Peki alıç ne işe yarar? Yabani bir meyve olsa da alıcın faydaları göz ardı edilemeyecek kadar çoktur.

Son yıllarda adını sirkesi sebebiyle de duyduğumuz alıç, yabani bir bitkidir. Hem meyvesi hem de yaprakları sağlığa yararlıdır. Alıç meyvesi muşmulanın ekşisi olarak da bilinir. Artık sadece yol kenarlarında görmediğimiz, sonbaharda pazar tezgahlarında da görmeye alıştığımız alıç meyvesi, eski zamanlardan beri tüketilir. Kendiliğinden yetişen bu yabani meyve zamanla bahçelerde yetiştirilmeye başlandı. Alıç ile ilgili araştırmalar gün geçtikçe artıyor ancak devletin de teşvikiyle birçok yerde bahçelerde yetiştiriliyor.

Alıç Nedir?

Alıç, aslında Akdeniz’de yüzyıllardır yetişen Gülgiller ailesinden gelen bir ağaçtır. Halk arasında yemişen, akdiken ve barutan isimleri verilen alıç meyvesi, 50’den fazla türüyle kırmızı, kırmızı-kahverengi, sarı renktedir. Yaprakları da faydalı olan alıç meyvesi ise hem taze hem de kuru olarak tüketilir. Peki alıç ne işe yarar? Yabani bir meyve olsa da alıcın faydaları göz ardı edilemeyecek kadar çoktur.

Alıç Meyvesinin Faydaları Nelerdir?

Antioksidan Zengini

Diğer meyveler gibi antioksidan deposu olan alıç, bu polifenol antioksidanları sayesinde serbest radikalleri uzak tutmaya çalışır. Böylelikle kanser, kalp hastalıkları, tip 2 diyabet, astım, enfeksiyonlar ve erken cilt yaşlanması gibi sorunların riski düşer.

İnflamasyona Karşı

Anti-inflamatuar özellik gösteren alıç meyvesi, diyabet, astım ve bazı kanser türleriyle ilişkili olan kronik inflamasyona karşı koruyucudur.

Tansiyonu Düşürebilir

Alıç, daralmış kan damarlarını gevşetip kan basıncını düşürebilir. Yüksek tansiyon sorunu olanlar alıç meyvesini tedavilerine destek amaçlı tüketebilir. Ancak tüketmeden önce mutlaka doktora danışılmalıdır.

Kalbi Destekler

Kronik kalp yetmezliği olan kişilerdeki göğüs ağrısı şikayetlerine iyi geldiği araştırmalarla desteklenmiştir.

Kolesterol Karşıtı

Yüksek trigliserid ve düşük iyi kolesterol (HDL) seviyeleri damarlarda plak oluşumuna zemin hazırlar. Flavonoid ve pektin içeriği sayesinde alıç meyvesi, kolesterol seviyelerinde iyileşme sağlayabilir. 

Sindirimi İyileştirebilir

Eski zamanlardan beri alıç meyvesi, mide ve sindirim sorunları için kullanılmıştır. Lifli yapısıyla alıç sayesinde sindirime destek olarak kabızlığın önüne geçilebilir. Alıçtaki bileşikler yağlı ve protein açısından zengin gıdaların sindirimi için gerekli olan sindirim enzimlerinin üretimini ve aktivitesini artırabilir. Ayrıca prebiyotik içeriği sağlıklı bağırsaklar bakterilerini besler. Alıç, bağırsak enfeksiyonlarını tedavi etmek için de kullanılır.

Böbrek Taşına İyi Gelebilir

Alıcın böbrek taşlarına da iyi geldiği belirtilir. Ancak daha çok çalışmaya ihtiyaç vardır.

Cildi Gençleştirebilir

Güneşin veya ultraviyole ışınlarının etkisiyle bozulan kolajen yapısı nedeniyle erken cilt yaşlanması görülür. Alıç, antioksidan içeriğiyle bu yaşlanmaların önüne geçmeye yardımcı olur.

Sakinleştirebilir

Kaygıyı azaltmak için de yatıştırıcı etkisiyle alıç meyvesinden yararlanılabilir.

Alıcın faydalarından yararlanmak için “alıç nasıl tüketilir?” diye merak ediyorsanız birden fazla seçeneğiniz olduğunu bilin. Alıcı direkt çiğ olarak tüketebilirsiniz, ancak çekirdeklerini yememeye dikkat edin. Alıcın kurusuyla çay yapabilirsiniz. Alıcın yaprakları, meyveleri ya da çiçekleriyle de çay demleyebilirsiniz. Alıç meyvesinden şekersiz reçel ve marmelat yapabilirsiniz. Yine alıcın sirkesini de salatalarınız için kullanabilirsiniz.

Alıç Meyvesi Zararlı Olabilir mi?

Alıç, aslında zararlı değildir. Ancak bazı kalp ve diğer ilaçlarla birlikte tüketildiğinde ilaçlarla etkileşime girebilir. İlaç kullanıyorsanız mutlaka doktorunuza danışarak alıç tüketin. Alıcın yan etkileri baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı, terleme gibi şikayetler olabilir. Meyve alerjileri olan kişiler için de alıç yemek kötü sonuçlar doğurabilir. Hamile ve emziren kadınlar için de tehlike olabilir. Mutlaka tüketilmeden doktora danışılmalıdır.

Alıç Meyvesi Nerede Yetişir?

“Alıç nerede yetişir?” sorusu son yıllarda popüler olmaya başlayan bu meyve ile ilgili merak konusudur. Ormanlık, kıraç topraklar, kayalıklar, çalılıklar ve yol kenarında kendiliğinden çıkar yetişir. Türkiye’de Bolu çevresindeki ormanlarda, Mersin, Sivas ve bölgesinde yaygın olarak görülür. Dünyada ise Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika’da alıç ağaçlarına rastlanır.

Tansiyon Dengeleyici Yemi&#;en Meyvesi ve Özellikleri

Il&#;man iklimlerin verimli topraklar&#;nda pek çok bitki ve tar&#;m ürünü yeti&#;mektedir. Bu güzelliklerin insanl&#;&#;a olan faydas&#; da saymakla bitmez. Birçok hastal&#;&#;a &#;ifa olan a&#;açlar, o a&#;açlarda yeti&#;en meyveler ve faydal&#; yapraklar&#;, adeta evrendeki ilaç kayna&#;&#;n&#;z olmaktad&#;r.

Yurdun hemen hemen her yerinde k&#;r gezintilerinizde dikkatinizi çeken fakat bir türlü ad&#;n&#; hat&#;rlayamad&#;&#;&#;n&#;z bir bitkiyi tan&#;taca&#;&#;z sizlere. Kimi yörelerde al&#;ç da denilen yemi&#;en meyvesi ve yemi&#;en a&#;ac&#; hakk&#;nda merak edilenler bu yaz&#;m&#;z ile yan&#; ba&#;&#;n&#;zda olacak.

Yemi&#;en Meyvesi ve Özellikleri

Yemi&#;en bitkisi genellikle ufak a&#;açlardan olu&#;maktad&#;r. Yemi&#;en meyvesinin olu&#;tu&#;u a&#;açlara yemi&#;en a&#;ac&#; veya al&#;ç a&#;ac&#; denir. Bu a&#;açlarda kimi bölgelerde sar&#; kimi bölgelerde ise k&#;rm&#;z&#; meyveler bulunmaktad&#;r. Sar&#; ve k&#;rm&#;z&#; yemi&#;en olmak üzere ye&#;il yapraklarla uyum içinde, orman ve köy yollar&#;n&#; süslerler. Yemi&#;en a&#;ac&#; çiçek açt&#;&#;&#; dönemde beyaz ya da pembe renklerde çiçeklenir. Nisan ve Haziran aylar&#; geldi&#;inde hafif mayho&#; tada sahip olan yemi&#;en meyvesini toplayabilirsiniz.

Ülkemizde neredeyse 20 tür yemi&#;en vard&#;r. Bu bitki k&#;rm&#;z&#; meyvelerinin güzel görünmesi sebebiyle yüzy&#;lda &#;ngiltere’de ev ve bahçe kenarlar&#;n&#; kapatmak amac&#; ile kullan&#;lmaktayd&#;. Ayn&#; zamanda yemi&#;en a&#;ac&#;n&#;n dallar&#;n&#; kesmek ise eve huzursuzlu&#;u ve kötü ruhlar&#; getirmek demek oluyordu. Yemi&#;en meyvesinin Romal&#;lar için ta&#;&#;d&#;&#;&#; anlam ise; ne&#;e ve mutluluktur. Romal&#;lar&#;n bat&#;l inan&#;&#;lar&#;nda yemi&#;enin yeri oldukça de&#;erlidir. Yeni do&#;an bebeklerini kötü ruhlardan ve kötülüklerden korumak için bebe&#;in oldu&#;u yere yemi&#;en a&#;ac&#;n&#;n yapraklar&#; getirilirdi.

Yemi&#;en A&#;ac&#; Nerede Yeti&#;ir?

Yemi&#;en a&#;açlar&#; ülkemizin her yöresinde canl&#;l&#;&#;&#;n&#; korumaktad&#;r. Fakat yo&#;un olarak Güney ve Bat&#; Anadolu topraklar&#;nda görülmektedir. Da&#; eteklerinde, orman ve köy yollar&#;nda, &#;l&#;man bölgelerde yapt&#;&#;&#;n&#;z gezintilerde k&#;rm&#;z&#; ve sar&#; meyveleri ile yemi&#;en a&#;açlar&#;na denk gelmeniz mümkündür. Özellikle bahar ve yaz dönemlerinde gördü&#;ünüzde mutlaka toplaman&#;z&#; tavsiye ederiz. Çünkü yemi&#;en bitkisinin &#;ifalar&#; her derde deva olacak nitelikte.

Yemi&#;en Faydalar&#; Nelerdir?

Yemi&#;en bitkisinin hem meyvesi hem de yapraklar&#; sa&#;l&#;&#;&#;n&#;z için ilaç say&#;lacak. &#;&#;te, yemi&#;en bitkisi ve faydalar&#;:

• C vitamini kaynaklar&#;ndan biri olmas&#; sebebiyle, ba&#;&#;&#;&#;kl&#;k sisteminizi güçlendirmektedir. Ayn&#; zamanda antioksidan meyveler aras&#;nda yer ald&#;&#;&#; için sizi mikroplardan ve zararl&#; bakterilerden korumaktad&#;r.
• Damarlar&#; rahatlat&#;r, sinir sistemini düzenler ve dola&#;&#;m sisteminizi dengeler.
• Bo&#;az yolu rahats&#;zl&#;klar&#;n&#;zda daha rahat nefes alman&#;z için yemi&#;en tüketmelisiniz. Çünkü nefes darl&#;&#;&#; gibi problemlerinizi k&#;sa sürede iyile&#;tirir. Ayn&#; zamanda balgam ve kuru öksürük gibi &#;ikayetleriniz de yemi&#;en ile yok edilebilir.
• Uykusuz ve gergin günlerinizde sizi daha iyi hissettirir. Daha rahat uyuman&#;z&#; sa&#;larken, yüksek tansiyon gibi problemlerinizi de ortadan kald&#;r&#;r.
• Tansiyon dengeleyicidir.
• &#;drar sökücü bir meyve olmas&#; sebebiyle ba&#;&#;rsaklar&#;n&#;z&#; temizler ve vücudunuzda ödem birikmesini önler.
• Yemi&#;en bitkisinin yapraklar&#; da yine ayn&#; &#;ekilde ödem att&#;ran ve sinirleri yat&#;&#;t&#;ran do&#;al bir &#;ifa kayna&#;&#;d&#;r. Kalp ritmi bozukluklar&#;nda yemi&#;en meyvesini tüketebilece&#;iniz gibi yapraklar&#;n&#; da tercih edebilirsiniz.
• Mide ve bedene güç veren yemi&#;en meyvesi, ba&#; a&#;r&#;s&#; &#;ikayetlerinizi de dindirecektir.

Yemi&#;en Nas&#;l Tüketilir?

Yemi&#;en bitkisi çok yönlü &#;ifal&#; bir bitkidir. Meyvesini, çiçeklerini ve yapraklar&#;n&#; gerekli durumlarda kullanabilirsiniz. Meyvelerini olgunla&#;ma döneminde toplayarak çi&#; halde tüketebilirsiniz. Genellikle haziran ay&#;nda tam anlam&#; ile olgunla&#;an yemi&#;en meyveleri damaklarda hafif mayho&#; fakat lezzetli bir tat b&#;rakacakt&#;r.

Meyvelerini kurutarak da kullanabilirsiniz. K&#;rm&#;z&#; yemi&#;en meyvelerini güne&#;te kurutup bitki çay&#;n&#;za ekleyerek içebilirsiniz. Böylece hem antioksidan bir çay içmi&#; olursunuz hem de böbrek ve ba&#;&#;rsaklar&#;n&#;z&#;n sa&#;l&#;&#;&#;n&#; korumu&#; olursunuz. Toplad&#;&#;&#;n&#;z meyveleri reçel olarak da haz&#;rlayabilirsiniz.

Yemi&#;en a&#;ac&#;n&#;n çiçeklerini ve yapraklar&#;n&#; nisan ve may&#;s gibi toplayarak güne&#;te kurutarak kullanman&#;z mümkündür. Kurutulan yemi&#;enleri a&#;z&#; kapal&#; bir kavanozda muhafaza ederek diledi&#;iniz anda kullanabilirsiniz.

Yemi&#;eni çay veya meyve olarak kullanmadan önce e&#;er düzenli olarak kalp ilac&#; kullan&#;yorsan&#;z, doktorunuza dan&#;&#;man&#;z&#; tavsiye edece&#;iz. Gebelik döneminde ise kullan&#;m&#; tavsiye edilmemektedir. Günde 2 bardaktan fazla içilen yemi&#;en çaylar&#; yan etki olu&#;turabilir. Bunun sonucunda mide bulant&#;lar&#; görülebilir.

Alıç - Yemişen Meyvesi Faydası ve Zararı

Alıç - Yemişen (Crataegus monogyna-Crataegus oxycantha)

Yaygın Adları : Aluç, Alış, Aloş, Beyaz diken, Edran, Eksi Muşmula, Eloç, Geviş, Geyik Dikeni, Halıç, Haluç, Kızlar Yemişi,Yemişen.

Etken Maddesi : Flavanoidler (Rutin, hiperozit, viteksin, asetil viteksin ve Türevleri), Oligomerikprosiyanidinler (Kateşin, epikateşin), Aminler (kolin) C vitamini

Kullanım Alanları

Kalp kriz, Konjestif kalp yetmezliği dolaşım bozukluğuna bağlı kalp yetmezliği, Yüksek kolestrol, Alzimer, Hafıza sorunu, Hiperaktiviteye bağlı dikkat eksikliği, Kanlanmış göz, Diabetik retinopati, Gözde karasu hastalığı, Glokom, Kötü kokan nefes, Anjin, Astım, Yaygın lupus kızarıklığı, Yüksek tansiyon, Felç, Kanser, lösemi, Varis, Dejeneratif eklem hastalığı, Kemik erimesi, Damar tıkanıklığı, Ayak bileği ve ayak şişkinliği

Kullanılışı

Çiçekler tamamen açılmadan, ağacın kabukları ve meyvaları ise sonbaharda toplanıp kurutulmak suretiyle kullanılır. Kurutulmuş çiçekler, meyvalar ve kabuklardan toz halinde veya kaynatılarak faydalanılır. Alıç meyvaları semt ve kasaba pazarlarında özellikle çocuk müşterilere hitaben ip halkalara dizilmiş olarak satılmaktadır. Mayhoş bir lezzeti vardır.

Hasat zamanı

Yaprak ve çiçekleri ayrı ayrı veya birlikte toplanır ve kurutulur. Çiçek ve yaprakların eşit oranda veya eşite yakın oranda olması en uygun ve etkili olanıdır. Alıç çiçek ve yapraklarının gölgede kurutulması ve 38C&#;’den fazla ısı olursa çiçeklerinin birleşimindeki eterik yağlar bozulabilir. Maalesef şifalı bitkiler toplama, kurutma, paketleme ve depolama işlemleri sırasında çok yanlışlar yapılmaktadır.

Bitkinin şifalı kısmı yaprak veya çiçekleri ise asla Güneş altında kurutulmaz ve mutlaka gölgede kurutulmalıdır. Ayrıca örneğin bitki 5 günde kurudu ise, 2 gün daha kurumada bırakmak mahzurludur, çünkü birleşimindeki eterik yağları kaybettiğinden kalitesi düşer. Sadece bitki kökleri Güneş’te kurutulur ve kurur kurumaz hemen paketlenip depolanması gerekir. Şifalı bitkilerin Aktarlarda açıkta satılması kalitesini kısa sürede düşürür ve etkisini oldukça azaltır.

Kaynak: Fırat Kalkınma Ajansı / Orman Genel Müdürlüğü

Görseller

Alıç Nedir?

Diğer bir ismi ile yemişen olarak da bilinen alıç, gülgiller familyasından bir bitki kaynağıdır. Görünüş açısından muşmulaya benzeyen alıç, tat olarak ise mayhoş bir etkiye sahiptir. Özellikle ekim ayları geldiği zaman tezgahlarda, marketlerde ve pek çok farklı pazarda elde etmek mümkün. Gündelik yaşamda meydana gelebilecek olası problemlere karşı etki sağlarken, ciddi hastalıklara karşı da koruma imkanı vermektedir.

Alıçın Faydaları Nelerdir?

Sağlık konusunda sunduğu faydaları ile beraber Alıç son zamanların en çok tercih edilen bitkisel kaynakları içerisinde yer alıyor.

- Mide bulantısı ile beraber kusmalara iyi gelir.
- Hafızayı güçlendirir.
- Kalp ritim bozukluklarının düzene girmesine olanak verir.
- Kalp kaslarını güçlendirmede önemli rol oynar.
- Düzenli kan dolaşımı adına damarların istenilen genişliğe gelmesine fırsat tanır.
- Sinir sistemini yatıştırıcı bir etkiye sahiptir.
- İdrar söktürücü özelliği bulunur.
- İçerisinde bulunan triterpen maddesi ile beraber yağ yakma etkisi sağlar.
- Bağışıklık sisteminde yer alan serbest radikalleri temizlemek suretiyle, hastalıklara karşı önemli bir savunma mekanizması oluşturur.
- İshale karşı çare üretir.

Alıç Neye İyi Gelir?

Alıç insan vücudu açısından yapısal olarak pek çok farklı fayda getirmektedir. Ancak aslında bakılırsa daha çok gündelik yaşamda meydana gelebilecek sağlık sorunlarına karşı destek verir. Örneğin mide bulantısı ve kusmalara karşı etkilidir. Bağışıklık sistemini güçlendirir ve idrar söktürücü bir etkisi vardır. Psikolojik açıdan kişinin pozitif bir bakış açısı yakalamasına imkan vererek, stres ve yorgunluğu uzaklaştırır. Böylece odaklanma imkanı verir ve zihnin güçlenmesine fırsat tanır. Tabii içerdiği mineral ve vitamin desteği ile beraber, bağışıklık sistemini kuvvetlendirir ve önemli bir kalkan oluşturur.

Alıçın Az Bilinen Faydaları

Alıç bitkisinin bilinmeyen pek çok farklı faydası bulunmaktadır. Yukarıda sayılan faydaları ile beraber aynı zamanda kolesterol ile mücadele eder. Özellikle göğüs ağrısı ve tıkalı arterler gibi durumlar karşısında tedavi edici flavonoidler barındırmaktadır. Ayrıca kalp ve damar sağlığını korur, kan pıhtılaşmasını önleyicidir. Özellikle meyvesi düzenli tüketildiği zaman, uyku düzeni yeniden eski haline gelir.

Alıç Nasıl Kullanılır?

Farklı şekillerde tüketim ile beraber Alıç sirkesini kullanmak mümkün. Özellikle meyvesi birçok farklı faydası ile aynı zamanda lezzetli bir tüketim olanağı vermektedir. Mevsiminde farklı yerlerden elde ederek tek başına kullanabilir ya da salata biçiminde de değerlendirebilirsiniz. Aynı zamanda Alıç sirkesi yine pek çok farklı yemek içerisinde kullanılmaktadır. Grip ve soğuk algınlığı ile kardiyovasküler sorunlar karşısında önemli bir potansiyel teşkil eder.

Ayrıca reçel haline getirilmek suretiyle alıç bitkisi çok fazla kullanılmaktadır. Özellikle hamilelik ve emzirme döneminde anne adayları için çok faydalı olduğu bilinir. Meyvesi üzerinden geleneksel bir şekilde reçel haline getirilebilir ve hamileler güvenli biçimde tüketebilir. Bu durum beslenme uzmanları tarafından da çok sık önerilmektedir. Yani ister meyve olarak ister sirke şeklinde farklı yemeklerde, dilerseniz reçel haline getirmek suretiyle kullanabilirsiniz.

Alıç Bitkisinin Zararı Var mı?

En çok merak edilen konular arasında alıç bitkisinin zararlı olup olmadığı yer alıyor. Özellikle sunduğu faydaları ile beraber pek çok insan internetten bu bitkiyi araştırdığı için, zararı olup olmadığını da öğrenmeye çalışıyor. Ancak çok büyük zararı bulunan bir bitki olmadığını söylemek gerekir. Fakat yapılan uyarılar doğrultusunda özellikle bazı ilaçların kullanımı noktasında alıç bitkisinin tüketilmemesi söylenir.

Alıç sirkesinin birçok değişik reçeteli ilaç ile etkileşimi bulunmaktadır. Aynı zamanda bazı alerjik reaksiyonlar yaratabilir ve rahatsızlıklara sebep olabilir. O yüzden herhangi bir ilaç kullanıyorsanız mutlaka öncelikle bir doktora başvurmanız ve buna göre alıç bitkisini kullanmanız gerekir. Ayrıca diğer bütün bitkilerde olduğu gibi çok fazla tüketmeden, dengeli şekilde kullanmak önemlidir.