Bebeklerde kaka yapamama problemi, kabız olmamasına rağmen karşılaşılabilen bir problemdir. Sorun temel olarak bebeğin normal dışkılama süresi ve sıklığının uzamasıdır. Bebeğin beslenme sürecine bağlı olarak ortaya çıkan bu sorun genellikle kendiliğinden geçer.
Bu sorunun kabızlıktan ayrılan yönleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenleri Subayevleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanları bu yazıda kaleme aldı.
Eğer siz de bebeğinizin kakasını yapması ile ilgili sorun yaşıyorsanız hiç vakit kaybetmeden bizimle hemen iletişime geçerek destek alabilirsiniz.
İLETİŞİM - 0() 77 77 - Keçiören / ANKARA (seafoodplus.info)
Konu Başlıkları
Kabız olmayan bebeklerde kaka yapamama sorununun farklı sebepleri vardır. Bu sebeplerden en yaygın olanı; bebeğin anne sütü dışında formül mama ile beslenmeye başlamasıdır. Vücut anne sütüne alışkın olduğu için ve anne sütünün sindirimi kolay olduğundan formül mamalar bebeğin sindirim sisteminde sorunlara yol açabilir.
Bebeklerde kaka yapamama sorunu formül mama dışında kolik olan bebeklerin yoğun gaz sıkıntısı yaşamalarından da kaynaklanır. Bebek yoğun gaz nedeniyle ıkınamaz ve bu da tuvaletini yapamamasına yol açar.
Bu sorunların dışında bebeğin sindirim sisteminin tam gelişmemesi ve sürekli yatar durumda olması da kaka yaparken zorlanmasına yol açan faktörlerdir.
Yalancı kabızlık, sadece anne sütüyle beslenen bebeklerde dışkılama sürecinin gecikmesidir. Bu bebekler ilk dışkılamalarını zamanında yapmıştır ve dışkılamayı engelleyen nedenlerin hiçbiri ortaya çıkmamıştır.
Yalancı kabızlığı bir sorun olarak görmemek gerekir. Çünkü bu durum bebekte herhangi bir huzursuzluğa neden olmaz. Sadece dışkının yapılma aralığı uzundur. Bu sebeple yalancı kabızlığa seyrek dışkılama da denmektedir. Bu süreç bebeğin ek gıdaya başlaması ile yani 4 ila 6 aylık iken ortadan kalkar. Yalancı kabızlıkta sorunu gidermek için bebeğe kabızlık için uygulanan fitil, lavman ya da bağırsakları hızlandırıcı şurup vermek yanlıştır.
Bebekte huzursuzluk, kilo kaybı, karın şişliği ve sert dışkılama gibi sorunlar yoksa yalancı kabızlığın geçici bir süreç olduğu bilinmelidir. Bebek doğumdan sonra bir kaç hafta ya da ay boyunca dışkılama sürecini zor geçirebilir. Burada önemli olan bebeğin dışkılama sürecini kendi kendine öğrenmesine izin vermektir. Bu süreçte bebeğin yaşadığı zorlanma ve ıkınmalar bebeğin sağlıklı bir gelişim süreci için gerekli olan davranışlardır.
Annenin yedikleri anne sütü ile beslenen bebeklerin kakasını etkiler. Annenin yediklerine bağlı olarak bebeğin dışkı renginde farklılıklar görülmektedir. Bu durum bir sorun olarak algılanmamalıdır.
Bebeklerde dışkılama sıklığı yenidoğan bebeklerde günde kez ila kez arasında değişmektedir. Bu sayılarda değişkenlik olmasının nedeni bebeğin genetik yapısı ve beslenme şeklidir.
Bebekler büyüdükçe dışkılama sıklığı değişmektedir. Örneğin yenidoğan bebeğin gün içerisinde ortalama 5 kez kaka yapması beklenirken, 2 ila 6 ay arasında bebeklerin kaka sıklığı 3 ya da 4 olmalıdır. Bebek büyüdükçe bu sıklıklar beslenme şeklinin değişmesiyle beraber azalır.
Bebekler doğumdan sonra anne sütünü almaları ile beraber kaka yapma süreci başlar. İlk zamanlar bebekler her gün ve 5 ya da 6 defa kaka yapabilir. Bu durum zaman geçtikçe ve bebekler anne sütünün yanında ek gıdaya başladıklarında değişir. Sindirim sisteminin gelişmesi ile beraber dışkılama sıklığı günde bir olur.
Bebeklerde tuvaletini yapamama durumunu anlamak için öncelikle anne sütünden kesilen bir çocuğun her gün bağırsak hareketine sahip olamayacağını bilmek gerekir. Bunun dışında kakasını yapamayan bebek şu belirtileri gösterir:
Bebeklerde 2 gün ya da daha uzun süre kaka yapmazsa kabız olduğu düşünülebilir. Mama ile beslenen bebeklerin günde 1 defa kaka yapması normaldir. Fakat her bebeğin dışkılama sıklığı farklıdır. Bebeklerde kabızlık, kaka yaparken zorlanma ve kakasının sert olması ve 3 ya da 4 günden uzun süren aralıklarla kakasını yapması gibi belirtilerle kendini gösterir.
Bebekler yatarken ya da kucakta oturur pozisyonda en kolay kaka yaparlar. Eğer bebek kaka yapmakta zorlanıyor ise bu işi kolaylaştırmak için dik pozisyonda tutulabilir. Dik pozisyonda tutulması bağırsağa yapılan baskıyı azaltacak ve bebeğin dışkılamasını kolaylaştıracaktır.
Bebek kaka yaparken uygun pozisyona getirildiğinde yani rektum dikey olduğunda yerçekiminin yardımıyla daha rahat edebilir. Bu pozisyonda bebek karın boşluğunu gerer ve boşaltım işlemi kolaylaşır.
Bebekler tuvaletini yapamıyor dendiğinde belki de herkesin aklına ilk olarak zeytinyağı gelebilir. Kaka yapamayan bebeklere günde çay kaşığı kadar doğal zeytinyağı verilmesi durumunda bebekler tuvaletini kolay yapabilmektedir.
Zeytinyağını direk olarak bebeğe vermek yerine mamalarına karıştırmanın daha etkili olabilmektedir. Bebeklerde kaka yapamama sorunu eğer sürekli devam ediyor ve bebeğin hayatını olumsuz etkiliyorsa vakit kaybetmeden bir çocuk doktora başvurulması gerekir.
Kakasının yapamayan bebeğe yapılacak karın masajı bebeğin kakasını yapmasına yardımcı olabilmektedir. Özellikle bebeklerin bacaklarını tutarak yapılacak olan bisiklet hareketinin bağırsak hareketlerini hızlandırmaktadır.
Aynı zamanda bebeğin karnına yapılacak olan masajın hem gaz çıkarmasına hem de kakasını rahat bir şekilde yapmasına yardımcı olduğu bilinmektedir. Yapılacak olan masaj bebeğin karın bölgesine ve yumuşak hareketlerle yapılmalıdır.
Kakasını yapamayan bebekler için masaj dışında yapılacak işlemlerden biri de sıcak banyodur. Kaka yapamamak bebeklerde huzursuzluğa neden olur. Sıcak banyo ise bebeğin dışkısını rahat yapmasını sağlar. Özellikle banyo sırasında bebeğin karnına yapılacak masaj oldukça rahatlatıcı bir etki oluşturur.
Sıcak banyo dışında bebeğin anüsüne krem ya da vazelin gibi maddeler sürmekte dışkılama sürecini rahatlatan etkenlerdendir. Ayrıca eğer bebeğin sıvı alımı yeterli değilse su içirmek de kaka yapmasını kolaylaştıracaktır.
Bebeğin beslenme süreçleri kaka yapamama sorunu ile doğrudan bağlantılıdır. Ek gıdaya geçen bebeklerde bu sorun sıkça görülebilir. Burada yapılması gereken ek gıdaya geçiş sürecinde bebeği azar azar bu yeni tada alıştırmaktır. Çünkü sindirim sisteminin yeni gıdaya alışması ve sindirmesi ilk dönemler zor olabilir.
Bebeklerde kaka yapamama sorunu tedavisi için öncelikle yukarıda söylediğimiz yollar denenebilir. Eğer bu yöntemler fayda vermiyor ise ilk olarak -bebek mamaya geçiş yaptı ise- mamanın değiştirilmesi etkili bir yöntem olabilir. Yeni mamanın lif içeriğinin yüksek olmasına dikkat edilebilir.
Ek gıdaya geçiş yapan bebeklerde kaka yapamama sorunu var ise öncelikle yedirilen gıdalara dikkat edilmelidir. Gıdaların sıvı oranı yüksek ve probiyotik ürünler olması bebeğin bağırsak sağlığı için önemlidir. Böylece bağırsaklar yeni besinlere daha az tepki verecektir.
Tüm yöntemlere rağmen yenidoğan bebek kakasını yapamıyor ya da bebekte dışkılama problemi devam ediyor ise en iyi yöntem bir uzman hekime başvurmak olacaktır. Ailelerin dikkat etmesi gereken en önemli husus doktor kontrolü olmadan herhangi bir ilaç ya da bitkisel ürünler kullanmamalarıdır.
Subayevleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Merkezi uzman doktorları ile bebeğinizin yaşadığı sıkıntılarına en doğru şekilde müdahale etmenize yardımcı olur. Bebeğiniz sağlığı hakkında sormak istediğiniz sorular için lütfen bizimle hemen iletişime geçin.
Yeşim Öztürk
Yeni doğan bebeklerde dışkı yapamama problemi neden yaşanır?
Yeni doğan bebeklerde dışkı yapamama sorunu çok ciddi olabileceği gibi tamamen normal de olabilir. Ancak buna karar vermek için mutlaka çocuk doktorunun bebeği muayene etmesi gerekir. Sağlıklı bir yeni doğan bebek eğer güzel emiyor ve kilo alıyorsa ve fizik muayene bulguları tamamen normalse, sadece anne sütü alıyorsa dışkılama sayısı çok az veya çok fazla olabilir.
Yani anne sütü alan bir bebek; bir hafta hiç dışkılayamıyacağı gibi günde kez dışkılayabilir. Bu tamamen normaldir. Ancak bunu bir çocuk doktorunun muayenesinden sonra söylememiz gerekir. Eğer bebek erken doğduysa, anne karnında büyümesi yavaş bir bebekse, erkek bebekse, ve doğumundan sonra aldığı kilo da yetersizse hızlı bir şekilde bir çocuk doktorunun muayene etmesi gerekir. Ve çok nadir de olsa gördüğümüz bir takım doğuştan bağırsak darlıklarının atlanmaması için mutlaka bir çocuk doktorunun bu çocukları muayene etmesi gerekir. Ama dediğim gibi sağlıklı ve sadece anne sütü alan bebekler gün hiç dışkı yapmayabilirler.
Ailelerin çocuk sahibi olduktan sonra en sık şikayet ettikleri ve araştırma yaptıkları şeylerden birisi: “Bebeğim Kakasını Yapamıyor Ne Yapmalıyım?” Bu yazımızda bebeklerde kabızlık nedir, kabızlığın belirtilerini, neden olduğunu ve bebeği kabız olmuş ailelerin uygulayabileceği çözüm önerileri gibi birçok yararlı bilgiyi sizinle paylaşacağız. İyi okumalar dileriz…
Bebekler kakalarının yapmadıklarında ya da gaz çıkarmadıklarında çoğu anne ya da baba, bu durumun kabızlıktan ileri geldiğini zanneder. Ancak bebeklerde kabızlık çoğu kişinin bildiği gibi kaka yapamama durumu değil, sert ve top kıvamında olan kakalara verilen addır.
Bebeklerin kaka yapma sıklığı ve görünüşünün nasıl olması gerektiğini bilmeniz, bebeğinizde sağlık sorununun olup olmadığını anlamanız konusunda yardımcı olacaktır. Bu yüzden, öncelikle bebeklerdeki kaka türlerini ve renklerinden bahsedeceğiz. Eğer sizinle çalışan bebek bakıcısı ya da oyun ablası var ise, onu da bu konuda bilgilendirmenizi tavsiye ederiz
Mekonyum (yenidoğan bebek kakası), bebeklerin anne karnındayken aldığı besinler sonucu oluşur. Katranımsı bir yapısı vardır ve siyah-yeşil bir renge sahiptir. Daha sonraki süreçte bebek geçici dışkı atmaya başlayacaktır ve kaka rengi daha açık ve sulu hale gelecektir. Bu süreç ise yaklaşık gün sürmektedir.
Bundan sonraki süreçte bebek kakası renkleri farklılıkları ise bebeğin nasıl beslendiği ile ilgilidir. Eğer sadece anne sütüyle besleniyorsa altın rengi sarısı, formül mama ile besleniyorsa sarımsı kahverengi veya açık kahverengi; demir açısından güçlü bir mama ile besleniyorsa ise yeşilimsi kahve veya koyu kahve rengi olabilir.
Bebeklerde kaka sıklığı ile ilgili belirli bir kural yoktur. Bu sıklık, genellikle bebeğin ne kadar yedikleri ile ilgilidir. Bebek mutlu ve huzurluysa, uyku düzeni ile ilgili bir problem yoksa kaka sıklığı konusunda endişelenmeye gerek yoktur.
Aslında bebeklerin seyrek olarak kaka yapması, sağlıklı bir durum olarak görülebilir. Bebeklerin ilk aylarında bağırsaklar ve buna bağlı olarak sindirim sistemi gelişme gösterdiğinden dolayı, seyrek kaka durumu gayet normaldir. Anne sütünün verimliliğinin de bu durumda katkısı büyüktür.
Ancak bebeğinizin ilerleyen aylarda huyunda değişmeler oluyorsa ya da rutinin dışına çıkmışsa o zaman bir şeylerin ters gittiğini anlayabilirsiniz. Genelde anne sütünü reddetme durumları, uykuda düzensizlik ve bununla beraber seyrek kaka yapma durumu, bir şeylerin ters gittiğinin habercisi olabilir. Peki, tüm ailelerin korkulu rüyası olan kabızlık durumunun nedenleri nelerdir?
Bebeklerdeki kabızlığın genellikle yanlış beslenmeden kaynaklanır. Eğer bebeğiniz yeterli/dengeli beslenmiyorsa veya sindirim sistemi az çalışıyorsa kabız olabilir. Bunun dışında, ek gıdaya geçişte yediği besinler, kalsiyum yüksekliği, potasyum azlığı bebeklerde kabızlığın sebebi olabilir. Genetik faktörler de bebeğinizin kabız olmasına sebep olabilir.
Bebeklerde kıyafet seçimi de kaka yapma durumunu etkileyen faktörlerdendir. Çok sıkı kıyafetler, sindirim sisteminin de sıkışmasına neden olabilir. Bebeğin bulunduğu ortamın sıcaklığı da bir başka önemli faktördür. Ortamın ideal sıcaklığı oda sıcaklığıdır ve bu değer de 28 derece civarındadır. Bu sıcaklığın altında bir değer olduğunda, bebekler üşüyebilir. Aynı şekilde bu sıcaklık değerinden fazla olduğu zaman da bebek de hararet durumları görünebilir.
Bebeklerin anatomisinde birçok özellik aynı olmakla birlikte, yapısal olarak farklılıklar görülebilir. Nasıl ki bazı insanlar, bazı bitkilere karşı alerji duyuyorsa; aynı bitkiler birçok insanı etkilemeyebilir. Bu durum gıdalarda da gözlemlenebilir.
Bebeğim kakasını yapmıyor sorununda da, bebeğin yapısına göre farklı yöntemlerin uygulanması gerekir. Nasıl ki her insanın yapısı farklıdır ve kilo problemlerinde farklı diyetler hazırlanır. Aynı şekilde bebeklerdeki kaka yapma probleminde de farklı yöntemlerin uygulanması gerekir. Diyet listesi hazırlanırken, uzman diyetisyenler, kilo sorunu olan kişilerin yapısal özelliklerini analiz ederler. Aynı şekilde uzman doktorlar da, ilaç yazmadan önce ya da uygun olan tedaviyi uygulamadan önce, bebeklerin yapısal özelliklerini belirlerler.
Tabi ki annelerin de doktor tavsiyesine göre günlük olarak yapmaları gerekenlerin yapmaları gerekir. Ancak doktor tavsiyesine ve bazı uygulamalara rağmen, bebeğinizin kaka yapma problemi yok olmadıysa, zamana bırakmanız gerekiyor. Tabi bu söylediğimiz, bebekte ciddi bir hastalık problemi olmayan durumlar için geçerlidir. Bu yönden bebeği daha fazla hırpalamamak adına bazı durumları zamana bırakmak daha iyi olacaktır.
Annelerin bebekleri söz konusu olduğu zaman ne kadar hassas davrandıklarını biliyoruz. Ancak bilgi eksikliğinden dolayı, bebeklerdeki sorunları gidereyim derken, daha büyük sorunlara neden olunabileceği akılda tutulmalıdır. Mutlaka bebeğinizin sağlığı söz konusu olduğunda, uzman bir doktordan yardım alınmalıdır. Aile doktoru ise en iyisidir diyebiliriz. Aile doktoruna, bebekler ile ilgili her konuda danışabilirsiniz. Acil bir durum söz konusu olduğunda ise aile doktorunuzdan yardım seafoodplus.inforin kendi yapabileceklerini de, yeteri kadar bilgi edinip uygulamaları gerekir. Sonuçta bebekle birebir olarak ilgilenen annedir. Burada önemli olan doğru bilgileri edinip, annenin bebeğin gelişimini sağlıklı bir şekilde gerçekleştirebilmesidir. Kulaktan dolma bilgilere itibar edilmemeli, doğru bilginin mutlaka peşinden gidilmelidir.
Bebek bakımı ilgili daha ayrıntılı bilgi almak isterseniz makalemizi okumanızı tavsiye ederiz.
Eğitimli bakıcı ile çalışmak, hem sizin için hem de bebeğiniz için birçok avantaj sağlar. Bunlardan en önemlisi ise “Bebeğim Kakasını Yapamıyor” gibi bir probleminiz olduğunda, eğitimli bir bebek bakıcısı ne yapılması gerektiğini bilir, buna göre aksiyon alır. Eğer siz de eğitimli bir bakıcı ile çalışmak isterseniz, EvdekiBakıcım’a gelerek ilan oluşturabilir ve çok kısa sürede kendinize en uygun bakıcıyı bulabilirsiniz.