Bebeğinizin beslenme bilgileri, öğün sayısı ve sıklığı neredeyse her ay değişir; tabii bebeğinizin ne tüketebileceği de. Bu nedenle, ay ay bebek beslenme tablosunu incelemek ve bebeğin beslenme düzenini ona göre oluşturmak gerekir. Zor gözüküyor; ama merak etmeyin, biz bebeğinizin gelişim düzeyine göre ay ay beslenme tablolarını sizin için açıkladık bile.
'Sadece anne sütü!' günlerindesiniz. 1 aylık bebek beslenmesi çok karmaşık olmasa da aşağıdaki maddelere dikkat etmenizi tavsiye ederiz:
Peki "Nasıl?" diye soruyorsanız, Anne Sütünü Arttırma Yolları yazımıza göz atabilirsiniz.
Daha ayrıntılı bilgi ve emzirme tüyoları için Yenidoğan Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Yenidoğan bebek mama tablosu:
Hafta | Mama Sıklığı | Mama Miktarı |
Haftalık | Günde 8 kez | 60 ml - 2 ölçek |
Haftalık | Günde 7 kez | 90 ml - 3 ölçek |
Birçok ebeveyn yenidoğan bebeğinin maması hazır olana kadar sakinleşmesi için yenidoğan emziği kullanır. Ancak, bu doğru bir pratik değildir; çünkü;
Yenidoğan bebek beslenmesi sürecinde bebeğinizi sakinleştirmek için emzik yerine beyaz gürültü seslerini kullanmanızı tavsiye ederiz.
Bebeğinizin 2. ayında da ana besin kaynağı anne sütü olmalıdır ve inek sütünden uzak durulmalıdır ki hem sindirim sorunları yaşamasın hem de alerji.
Ayrıca 2 aylık bebek beslenmesinde aşağıdaki maddelere de dikkat edilmelidir:
Bebek Kaka Rengi Rehberi'mizden faydalanarak bebeğinizin ay ay kaka rengi ve kıvamı hakkında bilgi alabilir ve gözlem altında tutabilirsiniz.
Evet, geldik en önemli sorulardan birine. Öncelikle belirtmek isteriz ki 2 aylık bebeğin mide kapasitesi ilk aya göre oldukça fazla olduğu için beslenme sıklığı da azdır.
Bebeğinizin 3 aylık beslenme tablosunda da ana besin öğesi anne sütü ya da mama olmalıdır. Ancak 3. aydan itibaren çalışan annelerin işlerine dönme vakti gelmiş olabilir. Peki, bu durumda bebek beslenmesi konusunda nelere dikkat etmelisiniz:
Yukarıda da açıkladığımız gibi bebeğiniz büyüdükçe beslenme sıklığı da azalmaya devam ediyor. Bu nedenle, 3 aylık bebeğinizin beslenme sıklığı günde 5 öğüne düşer.
4 aylık bebek beslenmesi ve 5 aylık bebek beslenmesinin hemen hemen aynı olduğunu söyleyebiliriz.
Ay | Mama miktarı | Su miktarı | Öğün sayısı |
4 aylık | 6 ölçek | ml | Günde 5 kez |
5 aylık | 6 ölçek | ml | Günde kez |
Ebeveynlerin sıklıkla sorduğu sorulardan biri de bebeği 6. aydan önce ek gıdaya başlatıp başlatmamaları gerektiği hakkındadır. Ancak, bu sorunun cevabı maalesef 'Hayır.' 5 aylık bebeğin ek gıdaya geçmesi aşağıdaki sorunlara neden olabilir:
Bu sebeple, 5 aylık bebeğiniz ek gıdaya geçmemelidir ve ek gıdaya geçmek için hem 6. ayını hem de doktorunuzun onay vermesini beklemelidir.
Bebeğinizin 6. aydan itibaren beslenme tablosunda birçok değişiklik de olacaktır; çünkü artık bebeğinizin ek gıdaya geçme vakti geldi! Artık bebeğiniz anne sütünün yanı sıra ek gıda da tüketecek.
Bebeğinizin ek gıdaya geçmesiyle anne sütü alımı azalacaktır; ancak aşağıdaki sınırlarda kalması gerekir;
Ebeveynlerin sıklıkla sorduğu sorulardan biridir ve bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır:
Bebeğiniz ek gıdaya geçti; ancak, ilk ek gıdaları neler olmalıdır ya da 6 aylık bebek ne yememelidir, biliyor musunuz? Gelin birlikte 6 aylık bebeğin ilk gıdaları neler olabilir bakalım:
Bebeğinizin 6. ayın sonuna kadar yiyebilecekleri bu kadar. Bebeğinizin bu tatları sevmesi için farklı ek gıda tariflerini deneyebilir ve beslenme tablosunu zenginleştirebilirsiniz.
Bebeğinizin 6 aylık beslenmesi hakkında daha ayrıntılı bigiler için 6 Aylık Bebek Beslenmesi ve Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeğinizin 7. ay beslenme düzeninde 6. aya göre çok daha bir fark yo; ancak bebeğinizin çiğneme becerilerinin gelişmesi için bazı uygulamalara ihtiyacınız var. Bakalım 7 aylık bebek beslenme tablosu hakkında neler bilinmeli:
Daha ayrıntılı bilgi için BLW Yöntemi Nedir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeğinizin 7 aylık beslenme tablosunda anne sütünün yeri biraz daha azalabilir:
7 aylık bebeğin yemesi gereken mama miktarını aşağıdaki tablodan öğrenebilirsiniz. Ancak doktorunuz bebeğinizin kan testleri sonucunda farklı bir beslenme tablosu önerirse lütfen ona sadık kalınız.
Aylık | Mama mikarı | Su | Öğün sayısı |
7 Aylık | 6 ölçek | ml | 4 öğün |
Bebeğinizin beslenme düzenindeki bir diğer eşik de 8. ayın sonlarında ya da 9. ayın başında gerçekleşir. Bu nedenle, iki ayın beslenme düzenini size birlikte anlatmak istedik, siz bebeğinizin beslenme alışkanlıklarını gözlemleyerek bu düzende değişiklikler yapabilirsiniz.
Peki, 9 aylık bebekler neden anne sütünü reddeder?
Bebeklerin 9. ayında meme reddi sorunu yaşaması oldukça yaygın bir durumdur ve:
Dilerseniz Emmeyi Redddeden Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeklerin 9. ayında yaşanan meme reddi sorunları ve 9 aylık bebek beslenme tablosundaki ek gıda yoğunluğu nedeniyle birçok ebeveyn bu soruyu sormaktadır. Ancaki konu hakkında maalesef uzmanlar ikiye bölünür:
Tebrik ederiz, bebeğinizin beslenme düzeninin çok zorlu olduğu dönemleri artık geride bıraktınız. aydan itibaren bebeğinizi günde kaç kez emmesi gerektiği, beslenme tablosunda nelerin olduğu gibi sorunlarınız sona erdi.
Bu sorumuzun cevabı: 'Evet'. 12 aylık bebeğin beslenme tablosunda hâlâ anne sütü olsa da bebeğinizin herhangi bir nedenden dolayı ememesi sağlıklı gelişmini olumsuz etkilemez.
Ancak yine de bebeğinizin beslenme çeşitliliğini arttırmak için devam sütü de vermeyi ihmal etmemelisiniz. Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği anne sütü / devam sütü devam süresi 2 yıl! Ancak kullandığınız devam sütüne bağlı olarak, bebeğinize 3 yaşına kadar vermeniz gerekebilir.
Bebeğinizin yaş beslenme tabloları hakkında tüm bilmeniz gerekenler bu kadar. Gözüktüğü kadar karmaık değilmiş değil mi? Bu bilgiler ve yöntemler dışında yapmanız gereken tek şey bebeğinizin kontrollerini aksatmamak ve doktorunuzun tavsiyelerine uymak. Böylece bebeğinizin beslenme düzeni hakkında hiçbir eksik nokta kalmayacaktır.
*Kaynak=Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
Yenidoğan bebeklerin mide kapasitesi çok küçük olduğu için az az ve sık sık emzirilmelidirler. Yenidoğan bebeğin beslenme düzeninde ana madde anne sütüdür ve yaklaşık 3 saatte bir bebeğe anne sütü verilmelidir.
Bebeğin sütten kesilme zamanını kişilik uzmanları 9 ay olarak belirlerken, Dünya Sağlık Örgütü 2 yaş olarak belirlemiştir. En doğru kararı vermek için doktorunuza danışmalı ve gerekli kan testlerini yaptırmalısınız.
8. aydan itibaren bebeklerin ek gıdaya geçiş dönemi tamamlanır. Bu nedenle, bebeğiniz pürelere ek olarak pütürlü gıdalar ve parmak gıdalar tüketmeye de başlayabilir.
Evet. aydan itibaren bebekler ev yemeği yiyebilirler; tabii ki baharatsız ve salçasız olması koşuluyla.
Yenidoğan bebeklerin büyümesi, gelişmesi, enfeksiyonlardan ve hastalıklardan korunması için beslenme çok önemlidir. Bebeğin beslenmesine azami dikkat etmeli, aşağıda bildireceğimiz ölçülerde mama vermeye dikkat etmelidir.
Yenidoğan bebeğin mide kapasitesi, ilk günlerde ml (Bir kiraz tanesi büyüklüğündedir).
3’üncü gün ml (Kabuklu ceviz büyüklüğündedir).
Bir haftalıkken ml (Bir kayısı büyüklüğündedir).
Bir aylıkken ml’ye (Yumurta büyüklüğünde) ulaşıyor. Bebeğin midesinin bu boyutu hesaba katılarak bebek aşırı beslenmemelidir. Ancak bebekler özellikle 3’üncü aya kadar sık sık, ne zaman isterlerse o zaman beslenmelidir.
Bebeğinize bu şekilde saatte bir mama verebilirsiniz.
Yenidoğan bir bebeğin beslenmesi sağlıklı ve zamanında gelişimi için çok mühim bir konudur. Dolayısıyla yenidoğanlara uygun mamalarda bebeklerin gelişimini destekleyen besin değerleri zengin içerikler yer almaktadır. Bebeklerde doğumdan 2 yaşına kadar verilen devam sütleri bebek vücudunun gereksinim duyduğu besinleri içerdiğinden bebeklerin bağışıklık sistemini destekleme özelliğine sahiptir.
Yenidoğan bebeklerde mama hazırlarken şu hususlar konusunda dikkatli olmalısınız:
Yenidoğan bebeklere verilen başlangıç mamasında bulunan protein, karbonhidrat bileşimi ve süt şekeri (laktoz) anne sütüyle eşdeğerdir. Dolayısıyla doğumdan itibaren bebeklere ek besin olarak verilmesi de yanlış değildir, aksine yeterli ve faydalıdır.
Henüz yeni anne olmuş kişilerin muzdarip olduğu konulardan birisi bebeklerinin doyup doymadığını anlamaktır. Yenidoğan bebekler genellikle her saatte bir acıkmaktadır. Bu konuda uzman isim Çocuk Doktoru Erdal Erginer şunları söylüyor:
Bebekler 1 aylık olduğunda kilosuna bakılır ve ortalama gram almışsa bir sorun yoktur. Yani bebeklerin doyduğunu düzenli kilo almasından anlayabilirsiniz. 1 aylık bebekler ortalama olarak haftada gram almaktadır.
Anneler yenidoğan bebeklerinin doyup doymadığını onların ruh haline bakarak anlayabilirler. Yetişkin olarak bizlerde olduğu gibi açlık halinde kişide huzursuzluk ve agresiflik gibi durumlar gözlemlenir. Dolayısıyla aç olan bebekler de huysuzlanıp mızmızlanmaya başlarlar. Tam tersine annesinden yeterli şekilde sütünü almış ve tok bebekler emzirmeden sonra hemen uyurlar ve huzurlu bir ruh hali içerisinde olurlar.
Yenidoğan bebekler doyduklarında kafalarını anne memesinden ya da biberondan geri çekerler. Bu şekilde uzaklaştıklarında bebeğin doyduğunu ve artık yemek istemediğini kolaylıkla anlayabilirsiniz.
Bebekler karnı doyduğunda yanakları pembemsi bir görünüme sahip olur ve ciltleri da sağlıklı tonda görünür.
Mama Yemeyen Bebek İçin Ne Yapmalı? Doktorlar Cevaplıyor Tıklayınız
Yeni Doğan Bebeğin Doyduğunu, Sütün Yettiğini Nasıl Anlarım? Tıklayınız
Anne sütü yokluğu ya da eksikliği durumunda ise doktorunuzun tavsiyesi ile bebeğinize ayına uygun bir devam sütü vererek ihtiyacı olan besinleri de almasını sağlayabilirsiniz. Bebeğiniz büyüdükçe vücudunun ihtiyacı olan besin miktarı da artar. Eğer bebeğiniz devam sütü ile besleniyorsa onun farklılaşan ihtiyaçlarına uygun olarak sizin de devam sütü miktarınızda önemli bir değişiklik yapmanız gerekir. Ama bebeğiniz hızlı bir şekilde büyüdüğü için beslenme ölçüsünü belirlemek de biraz kafa karıştırıcı olabilir.
Yeni Doğan Bebekte Mamaya Ne Zaman Başlanır?
Yenidoğan bebek, hayatın ilk günlerinde doğumuyla birlikte gelen fazla sıvıyı önemli ölçüde kaybeder ve eve geldiğinde doğum kilosunun biraz daha altında olur. Ama bunda endişelenecek bir durum yoktur. Çoğu bebek, 10 gün ile 2 hafta arasında eski doğum kilosuna ulaşır.
Doğumdan hemen sonra veya bir süre sonra sütünüzün kesilmesi, gelmemesi ya da emzirirken kullanılmaması gereken bazı ilaçları kullanmanın çok önemli olduğu durumlarda bebeğine anne sütü vermeniz pek mümkün olamayabilir. Anne sütü, alamayan bebeğinizi ise anne sütüne en yakın olan bebek mamaları ile beslemeniz gerekir. Bebeğiniz doğduktan sonra vereceğiniz ilk mama miktarı ise, 30 cc/ml'dir. Bebeğin büyümesine bağlı bir şekilde mama miktarlarını da artırabilirsiniz.
Yenidoğan bebeklerin midesi başlangıçta oldukça az miktarda gıda tutabilir. Beslemenin başına 30 ya da 60 ml başlangıçta genellikle yeterli olur. Aynı zamanda 1 ya da 2 aylık bebek için de daha farklı miktarlar da söz konusu olabilir. Örneğin; bebeğiniz 2 aylık olana kadar günde ila ml'ye ve 24 saatlik bir zaman dilimi içinde ise yaklaşık olarak kez beslenmeye ihtiyaç duyar.
Yenidoğan Bebeklerde Mama ile Beslenme
Bebeklerin beslenmesinde 6 aydan önce ek gıdaya geçilmez. Bebeğin anne sütü alamadığı durumlarda ise, mecburen verilen devam sütü anne sütünün yerine geçer. Ama anne sütünüz olmadığı için hemen vazgeçmemeniz gerekir. Sütünüz sağdıkça gelir. Bunun için de mamayı hemen çözüm olarak görmemelisiniz.
Her Bebek benzersiz ve özeldir. Bu nedenle de beslemeden beslemeye, günden güne bebeğim besin alım miktarı da değişir. Hiçbir zaman fazladan bebek mamasını zorla vermemeli ya da onu daha fazla Mama ister gibi dudaklarını yalar bir durumda bırakmamanız gerekir. Sık sık kusan bir bebek için daha sık ve daha küçük miktarlarda beslemeler çok daha iyi olabilir.
Hazır bebek maması nasıl hazırlanır sorusu, özellikle yeni doğum yapan anneler tarafından fazlasıyla merak edilen bir konuyu oluşturuyor. Çünkü doğumdan hemen sonra sütün az geliyor gibi görünmesi, anneleri hazır mama kullanmaya itiyor. Ancak şunu belirtmek gerekiyor ki, yenidoğan bebek mamaları yalnızca doktor tavsiyesi ile kullanılabiliyor. Zira doğumdan sonra gelen süt, annelere az gibi görünse de çoğu zaman bebeklerin mide kapasitesi için gayet yeterlidir. Haliyle, bebeğin kilo alışında bir eksiklik yoksa ve gün içinde 4 – 5 kere bezini kirletiyorsa, hazır mama kullanmak yersiz olacaktır. Sizler için hazırladığımız makalede, hangi durumlarda mama kullanılır, yenidoğanlar için hazır mama nasıl yapılır, kaç saatte bir mama verilir gibi merak edilen konuları derledik.
Mamaya başlama, yalnızca hekim tarafından alınması gereken bir karar iken, ülkemizde hazır mama kullanımı ne yazık ki çok yaygındır. Bunun sebeplerinin başında ise bebeğin her ağlamasının aç olduğuna yorumlanması geliyor. Ancak unutulmamalıdır ki, yenidoğan bebekler yalnızca aç olduğunda ağlamaz; gaz sancısı, altının kirli olması ve daha birçok durum ağlamalarının nedeni olabilir. Ancak aileler, bebeğin ağlaması durumunda telaşa kapılıp, aç olduğunu düşünebiliyor ve hemen mamaya başlama kararı alabiliyor. Oysa bebeğin doyup doymadığı, kilo artışı kontrol edilerek ve bezini kirletme sıklığına bakılarak anlaşılabiliyor.
33 maddede emzirmenin önemi!
Anne sütünün gerek tıbbi, gerekse psikolojik nedenlerle azaldığı veya kesildiği durumlarda ise formül mama kullanımına başlanabiliyor. Rutin doktor muayenelerinde bebeğin yetersiz beslendiği tespit edildiğinde doktor mamaya başlama kararı alabiliyor. O uygulamada da anne sütü ana besin, mama ise yardımcı beslenme şekli olarak konumlandırılıyor ve olabildiğince bebeğin anne sütü ile beslenmesi öneriliyor. Aynı zamanda annede aktif tüberküloz gibi bulaşıcı hastalıkların olduğu durumlarda, hastalık tedavi edilene kadar geçici bir süre mama kullanılabiliyor. Bu süreçte, anne sütünün kesilmemesi için sağım yapılmaya devam edilmesi gerekiyor.
Peki, formül mama nasıl hazırlanır? Her mama markasının kutusunun üzerinde hazırlama talimatı yer alıyor. O adımları izleyerek bebeğinizin mamasını birkaç dakika içinde hazırlayabilirsiniz. Çoğu formül mamanın hazırlanışı ise şu şekilde;
Bebek mamaları, mamanın üretildiği ham maddeye göre çeşitli gruplara ayrılıyor. Hangisinin kullanılması gerektiği konusunda tamamen doktorun tavsiyesine uyulması gerekiyor. Çünkü inek sütüne alerjisi olan bebekler, her mamayı tüketemiyor. Ya da metabolik hastalığı olan bebeklerin özel mama ile beslenmesi gerekiyor. Mama çeşitlerini inceleyecek olursak;
İnek Sütünden Üretilen Mamalar: Besin dengesi ve sindirim kolaylığı sağlamak adına, inek sütünde bazı değişiklikler yapılarak elde edilen mamalardır. Ancak inek sütündeki proteinlere alerjisi olan bebeklerin kullanması tavsiye edilmemektedir.
Soya Bazlı Mamalar: Soya sütünden elde edilen mamalar hayvansal protein barındırmaz. Laktoz içermediği için alerjik bebekler kullanılabilir. Ancak soyanın GDO sabıkasıyla nedeniyle en az tercih edilen mama türüdür.
Keçi Sütü Bazlı Mamalar: Keçi sütünden üretilen mamalar, vitamin ve mineral açısından oldukça zengindir. Bebeğin kalsiyum ve fosfor ihtiyacını kolaylıkla karşılar.
Özel Mamalar: Prematüre doğan, doğuştan metabolik hastalığı olan, alerjisi bulunan veya çok gazlı bebekler için tercih edilir. Yalnızca doktor tavsiyesi ile kullanılması gerekir.
Emziren annelerin tüketmesi halinde bebeğe gaz yapabilen yiyecekler!
Yenidoğan bebeklerin mide kapasitesi oldukça küçüktür. Başlangıçta 30 – 60 cc genellikle yeterli olur. Bebek büyüdükçe mama miktarı da paralel bir şekilde artacaktır. Aşağıdaki tablo, zamanında doğan ve herhangi bir hastalığı olmayan bebekler için size aşağı yukarı fikir verebilir. Ancak en doğru kararı, bebeğinizin takibini yapan doktor verecektir. Çünkü prematüre bebeklerde, doğuştan metabolik rahatsızlığı olan bebeklerde ve kilosu idealin altı/üstü olan bebeklerde beslenme periyodu farklılıklar gösterebilir.
Bebeklerde Beslenme Sıklığı
Yaş | Miktar | Sıklık |
Yenidoğan | 30 - 60 ml | 3 saatte bir |
Bir ay | ml | 4 saatte bir |
İki ay | ml | 6 - 7 kere beslenme / 24 saat |
4 ay | - ml | 6 kere beslenme / 24 saat |
6 ay | - ml | 5 kere beslenme / 24 saat |
1 yaş | ml | Ek gıdayı destekleyecek şekilde günde 2 - 3 kere |
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bebek beslenmesinde öncelik her zaman anne sütüdür. Çünkü anne sütü, bebeğin ihtiyacı olan neredeyse bütün mineral ve vitaminleri 6. aya kadar tek başına karşılar. Üstelik sindirimi kolaydır, içindeki antikorlar sayesinde bebeği enfeksiyonlara karşı korur. Bu nedenle doktorunuz aksini belirtmediği sürece bebeğinizi yalnızca anne sütü ile beslemelisiniz.
Anne sütünün içeriğini merak ediyor musunuz?
Editörün Seçtikleri
Popüler Yazılar
Gebe Sözlüğü