Zaman Ve Anlam Kayması

Anlam kayması, zaman kiplerinin farklı yerlerde ve farklı amaçlarla kullanılması şeklinde meydana gelmektedir. Bir anlam kaymasında zaman kipleri yersiz de kullanılmaktadır. Anlam kayması fiillerde meydana gelmektedir. Çekimli fiillerde meydana gelen anlam kayması bir anlatım bozukluğudur. Dilimizde yerleşik hale gelse de doğru bir kullanım değildir.

Anlam kaymasının fiillerde gerçekleşmesi, cümlenin anlamını doğrudan değiştirmesi anlaşılmasını ve bulunmasını kolaylaştırır. Fakat sürekli olarak yanlış kullanımlar anlam kayması bozukluğunun normal bir anlatım ve anlam bilgisi gibi anlaşılmasına neden olmuştur.

Anlam kayması zaman kiplerinde meydana gelmektedir. Çekim eklerinin anlam kaymasına uğraması sadece dilek ve şart kiplerinde değil bütün kiplerde gerçekleşmektedir. Birbiri yerine kullanılan kipler anlamlı olsa da kayma bozukluğuna neden olmaktadır.

Anlam kayması ile ilgili örnekler kısaca olarak şu şekildedir:

• Halamlar bu hafta sonu bize geliyorlar. (gelecekler.)
• Nasreddin Hoca bir gün hanımını evde bırakarak pazara gider. (gitmiş.)
• Ben onun ne istediğini çok iyi bilirim. (biliyorum.)
• Babam bunu duyduğunda çok sevinir. (sevinecek.)
• Sabah erken kalkarsın ve doktora gidersin. (kalk ve git.)
• Bu hafta bu kitabı okuyacaksın. (oku.)
• En büyük sıkıntın burada kalman olacak. (olmalı.)
• Yarın işe daha erken gelmelisin. (gel.)
• Buyurun, ne aramıştınız? (arıyorsunuz?)
• Onun yanına kadar gelir ve özür diler. (geldi ve diledi.)
• Yarın size geliyoruz. (geleceğiz)
• Seneye yurtdışına gidiyoruz. (gideceğiz)
• Her gün yürüyorum. (yürürüm)
• O beni hiç dinlemiyor. (dinlemez)
• Padişahın oğlu hazırlanır yola çıkar. (hazırlanmış yola çıkmış)
• Dedemin adını bana verirler. (vermişler)
• Birazdan yola çıkarız. (yola çıkacağız)
• Yarından sonra yağmurlar başlar. (başlayacak)
• Onun nasıl düşündüğünü bilirim. (Biliyorum)
• Ahmet bey, huzura çıkmak ister. (İstiyor)
• Bu başarını duysa çok sevinir. (Sevinecek)
• Onunla erkenden buluşur, beraber gidersiniz. (Buluş, git)
• Bu hallerini görür görmez oradan uzaklaşırım. (Uzaklaştım)
• Genellikle her gün buraya uğrar. (Uğruyor)
• Yaşadığın sorun uykusuzluğundan olacak ki bu şekilde solgunsun. (olmalı)