2002 Brent Petrol Varil Fiyatı

Dün 90,84 dolara kadar yükselen Brent petrolün varil fiyatı, günü 85,03 dolar seviyesinde tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı bugün saat 09.23 itibarıyla kapanışa göre yüzde 1,5 azalarak 83,77 dolar oldu. Aynı dakikalarda Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varili 77,62 dolardan alıcı buldu.

Fiyatlardaki düşüşte, ekonomik resesyon endişelerinin talebin düşeceği beklentisine yol açması ve değeri artan dolar etkili oldu.

Dünyanın en büyük petrol tüketicisi ABD de dahil olmak üzere çok sayıda ülkenin merkez bankalarının artan enflasyonla mücadele için faiz oranlarını yükseltmesi ekonomik yavaşlama endişelerine yol açıyor.

ABD dolarının diğer para birimleri karşısında değerini ölçen dolar endeksindeki artış da dolara endeksli petrolü, diğer para birimlerini kullanan alıcılar için daha pahalı hale getirerek fiyatları baskılıyor.

Ancak Rusya-Ukrayna Şavaşı'nın yarattığı arz kesintileri ve aralıkta devreye girecek Rusya'ya yönelik yaptırımlar, fiyatları destekliyor. Savaşın başından beri AB tarafından kabul edilen en büyük yaptırımları içeren 6'ncı yaptırım paketi kapsamında AB, Rusya'dan deniz yoluyla ham petrol tedarikini 5 Aralık, rafine ürün tedarikini ise 5 Şubat itibarıyla tamamen kesmeyi planlıyor.

Rus arzındaki boşluğu doldurmak için günlük 1 milyon varili aşan ABD ham petrolünün Avrupa'ya yöneleceğine yönelik haber akışı da arz endişelerini hafifleterek fiyatların aşağı yönlü hareketini kısıtlıyor.

Öte yandan, piyasalar, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun gelecek hafta gerçekleştirecekleri toplantıya odaklandı. Grup, son toplantısında ekim ayı için günlük 100 bin varillik bir üretim kesintisi kararlaştırmıştı.

Grubun hali hazırda hedeflenenin oldukça altında üretim yapması, açıklanan herhangi bir kesintinin arz üzerinde fazla bir etkisi olmayacağına yönelik beklentileri kuvvetlendiriyor.

Brent petrolde teknik olarak 85,09 ile 85,90 dolar aralığının direnç, 83,75 ile 83,22 dolar aralığının ise destek bölgesi olarak izlenebileceği bilgisi paylaşılıyor.

Son beş senedir varil fiyatı ortalama 50 Dolar civarında seyreden petrol fiyatları dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını ve azalan talep nedeniyle "son 20 senenin en düşük seviyesine" geriledi.

Yaklaşık iki ayı aşkın süredir devam eden Covid 19 salgını sonrası dünyanın birçok ülkesinde uygulanan sokağa çıkma ve uçuş yasakları nedeniyle, hava ve kara yolu trafiğinde büyük bir düşüş yaşanırken, bu durum petrole olan talebi de azaltarak piyasaları alt üst etti.

Mart ayı sonunda Batı Teksas türü ham petrolün (WTI) varil fiyatı yüzde 7 değer kaybederek 19.41 dolardan işlem görürken, Brent tipi uluslararası ham petrolün varil fiyatı da yüzde 13 düşerek 21.76 dolardan alıcı buldu.

2020'de fiyatlar yüzde 66 düştü

Ortalamalar baz alındığında petrol fiyatları 2019'a oranla yüzde 66.90 oranında değer kaybetti. Brent petrolün varili en son 1999 Haziran ayında 20 dolar seviyesine düşmüştü.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği (OPEC), ihraç ettiği ve dünyada daha fazla talep gören Brent tipi petrolün varil fiyatı, istatistiklerin tutulduğu 1946 yılından bu yana büyük iniş ve çıkışlara sahne oldu.

40'lı yılların sonuna kadar varil fiyatı 16 dolar olan Brent petrolü, 70'li yılların başına kadar 20-30 dolar arasında seyretti. 70'li yıllarda hızla artan petrol fiyatları ortalama 50-60 dolar arasında seyrederken 80'li yıllara gelindiğinde 40-50 dolar arasında seyretti.

2008'de 165 dolar ile tavan yaptı, 2020'de 20 dolara düştü

1997 yılında 17 dolara kadar düşen Brent petrolün varil fiyatı, 2008'de dünya genelinde yaşanan ekonomik kriz döneminde 165.48 dolara kadar çıkarak (Haziran 2008) tarihin en yüksek seviyesine ulaştı.

2010 ve 2020 arası son 10 yıllık dönem incelendiğinde ilk beş sene 90-100 dolar arasında değişen Brent petrolünün varili, son 5 senelik dönemdeyse 2018 Eylül'ünde 75 dolara kadar çıksa da ortalama 55-65 dolar arasında işlem gördü.

Petrol endüstrisinde Suudi Arabistan- Rusya çekişmesi

Suudi Arabistan'ın domine ettiği OPEC ülkeleri geçtiğimiz aylarda dünyanın en büyük petrol ve doğal gaz ihracatçılarından olan Rusya ile fiyat konusunda anlaşamayınca, azalan talep sonrası fiyatların daha düşmesine neden oldu. Suudi Arabistan 2019 boyunca günlük ortalama 10 milyon varilin altında üretim yaparken şubat ayında bu oranı 13 milyon varile çıkaracağını açıklamıştı.

Petrol fiyatlarının piyasadaki talep azlığı sebebiyle önümüzdeki günlerde de düşük seyretmesi beklenirken, nisan ayında dünya genelinde günlük üretimin ise toplamda 25 milyon varil düzeyinde olması öngörülüyor.