Altın fiyatları ABD’nin önemli bankalarında Silicon Valley ve Signature Bank’ın batması sonra güvenli liman alımlarıyla hızla yükseldi. Analistler bankacılık krizi ve TÜFE verilerinin ardından Fed faiz tahminlerini değiştirdi. Altın ise bankalara kayyum atama kararı nedeniyle Fed baskısından kurtularak yükselişe geçti. Para Piyasaları Uzmanı İslam Memiş, TGRT Haber ekranlarından açıklama yaparak altının gelecek aylarda çıkabileceği seviyelerden bahsetti.
Tüm dünya piyasalarının yakından takip ettiği SVB krizi analistlerin faiz artışlarında yavaşlayacağını düşünmesine neden oldu. Ancak dün açıklanan TÜFE rakamları beklentileri değiştirdi. Çekirdek enflasyon verisinin Fed beklentilerinden yüksek gelmesi yeniden faiz artış döngüsüne geri dönüleceğini gösteriyor.
İslam Memiş ise altın fiyatları hakkında şunları kaydetti:
“Aslında altın fiyatları daha yükselmedi, bu yükselişler lira seviyesini kırdıktan sonra yukarı yönlü hareketlerine devam edecek.Çünkü içerde dolar baskılanıyor ve dışarıda ons baskılanıyor. Bu baskı altında nüksediyor altın fiyatları. Birazda dolar tarafındaki baskı ve ons tarafındaki baskı bittikten sonra hazirandan sonra altın fiyatlarındaki yükselişin süreceğini görüyorum.”
“Bu fiyatlar şu an Amerika’daki 3 bankanın batması ve kayyum atanması beraberinde güvenli limanlara girişi tepkisel anlamda göstermiş oldu. Geçen yıl Rusya-Ukrayna çatışmasında da altın fiyatlarında agresif yükselişler gördük. Finansal krizlerde ve jeopolitik risklerde altın çabucak güvenli liman gömleğini giyiyor. İçeride gram altın daha çok avantajlı, özellikle hem dolar hem de onstan beslendiği için. Gram altın yatırımcısı kazanmaya devam ediyor. Bin lira seviyesinden yıla başlamıştı. Şu an itibari ile kapalı çarşı piyasasında bin lira. Önümüzdeki aydan itibaren bin ’lü rakamları konuşabiliriz. Ancak yaz aylarında özellikle temmuz ağustos aylarında bin bin aralığındaki öngörümüz halen devam ediyor. İçeride kur tarafından destek görmesi dışarıda yine ons tarafından destek görmesi gram altını pozitif yönde etkiliyor.”
Bir haftalık yükselişte ons altında dolarlık gram altında 50 liralık bir artış gördük. Vatandaşlarda zannediyor ki biz geçen yılda olduğu gibi yukarıdan satarız düştüğü zaman tekrar yerine koyarız. Piyasalardaki makas aralıkları ve belirsizlikler bunu fırsat olarak görmüyor. Genelde orta ve uzun vadeyi düşünerek orta ve uzun vadeli yatırım yapması gerekiyor. Yıllık bazdaki getirisine bakılarak yatırım yapılması gerekiyor. Genel itibari ile altın fiyatlarındaki yükselişlerin hazirandan sonra başlayacağını söyleyebilirim.
“Genelde döviz olsun, borsa ya da altın olsun bütün yatırım araçlarında uzun vadeli düşünmek lazım. Al-Unut modelinde işlem yapanlar tabi ki varlıklarını koruyabilenler kazanmaya devam ediyor. Al-Sat değil, Al-Yap modelini daha mantıklı buluyorum.”
"Döviz tarafındaki baskılanma devam ediyor, seçimlerden sonra Türkiye’nin kendi belirlediği ekonomi modeli devam ederse yine baskılanma süreci devam eder, ancak Merkez Bankası kenara çekilir ve piyasaları rahat bırakırsa bu sefer dolar tarafında ve döviz kurunda yukarı yönlü ataklarda görebiliriz. Dolar bir yatırım aracı değildir, uzun vadede çok kazandırıyor olabilir ama çok kazandırmıyor. Onun yerine Euro daha mantıklı."
GÜNCEL ALTIN FİYATLARI İÇİN TIKLAYIN
’larn bayd. Borsa muhabiriydim o zamanlar. stanbul’da sermaye piyasalar konulu uluslararas bir toplant olmutu. O zamanlar çok tannm Amerikal bir piyasa uzman da konumaclar arasndayd. O dönemde de borsada hzl bir yükseli vard ve davetli tüm borsaclar acayip keyifli ve cokuluydu.
Adam (adn unuttum) büyük bir otelin konferans salonundaki slayt perdesine yanstlan MKB (o zamanlar stanbul Menkul Kymetler Borsas denirdi) endeks grafiine elindeki ince sopasyla iaret ederek, “Bu grafie bakyorum ve hiç düünmeden bu borsa düer diyorum” dedi.
Herkes suspus olmutu. Amerikal borsac, memleketine gittikten ksa bir süre sonra borsa inie geçmiti. Endeks grafii de imdiki kadar füze gibi frlamamt.
Son 22 yln en güçlü rallisini yaayan Borsa stanbul’da ylbanda endeks grafiine bakp da “bu borsa düer” dememek için uzman olmaya gerek yok. Endeks, bandan, 2 Ocak’taki zirvesine kadar yüzde yükselmiti.
Piyasalar sürekli yükselmez. Her yükseliin bir sonu, düzeltmesi, geri çekilii vardr. Bir bahane bulundu (seçimlerin erkene alnmas), yabanc yatrmc fitili ateledi (’ün ilk haftas itibaryla son bir ayda yabanc sat toplam milyon dolar, devam da vardr) ve bir daha görülmeyecek ralli kâr satlaryla sona erdi. Borsac, kârn cebinde görmek ister, kât üzerinde deil.
2 Ocak zirvesinden 13 Ocak kapana yüzde 12'lik bir düzeltme oldu. Olan, trene son vagonda atlayan, piyasalarn sürekli yükseleceini hayal eden ve pek deneyimi olmayan yatrmclara oldu. Son 1,5 ayda borsaya bin yeni yatrmc geldi. Çünkü hükümet çeitli yöntemlerle dövizi tutup, faizi sürekli aa çekince, küçük yatrmc hzla yükselen borsadan kolay para kazanacan umdu ve zirveden hisse senedi ald.
Artk, düzeltme yapaca kesin olan piyasaya girdiler. Ve zarar ettiler. Hele krediyle hisse alanlar… Ancak, bu piyasada aralk aynda hisse alnmaz. Çünkü kâr sat yapmak isteyenler, hisseyi zirveden elden çkarmak için yeni girecekleri bekliyordu.
imdi, trene son vagonda binenler, “Ankara müdahale etsin, SPK bir eyler yapsn” diyorlar. Siyasilerin borsa hakkndaki açklamalar da komik… ktidar döneminde Angela Merkel, Frankfurt Borsas hakknda kaç defa konumutur acaba?
Borsalarn altn kurallar:
Anlayacanz; kolay para yok. Hele küçük yatrmcysanz ve piyasalarda deneyim sahibi deilseniz.
Kolay para kazanmann tabii ki baka yollar var. Bir numaral kural; yanda olacaksnz.
Konuyu büyük ihtimal biliyorsunuz; iktidarn kollad, zenginletirdii gruplardan biri olan Kiler Holding, borcuna karlk ylnda milyon dolara Halkbank’a devrettii Sapphire Alveri Merkezi’ni 48 milyon dolara geri ald. Fiyakal AVM deerinin yar fiyatna gruba geri döndü. Ne güzel deil mi? Kamu bankalar zarar ettirilirken, yanda irketler paray vuruyor.
Geçen hafta önemli gelimeler oldu. ABD'de aralk ay itibaryla yllk tüketici enflasyonu yüzde 'e dütü. Bu ABD Merkez Bankas'nn (FED) geçen yl mart ayndan beri sürdürdüü faiz artrma politikasnn bir sonucu…
te ekonomiye bilimle yaklaan, temel kurallar uygulayan politikalarn baars… Aslnda bir iktisat dersi; faizi silah olarak kullanp, enflasyonun nasl aa çekilebilecei konusunda
ABD'de enflasyon haziran aynda yüzde ile 40 yln en yüksek seviyesine çkmt. FED fiyat artlarn kontrol altna almak için, 7 faiz artrm hamlesiyle mart ayndan bu yana politika faizini puan yükseltti. ABD’de FED’in politika faiz oran halen yüzde ve bu ekilde enflasyonu düürmeyi baarm görünüyorlar.
FED’in 1 ubat’taki toplantsnda faiz art orannn eskilere göre daha düük olaca kesin gibi… Piyasann beklentisi 25 baz puan art olaca yönünde…
Enflasyondaki düü, Wall Street’e de yarad. Dow Jones endeksi Kasm’dan beri en iyi haftasn geride brakt ve yüzde yükseldi. S&P ise yüzde artla haftay bitirdi.
Faizlerin art hznn yavalamasyla dolar da deer yitiriyor. Dolar endeksi seviyesinin de altna indi. Hafta içinde yüzde gerileyerek son 7 ayn en düük seviyesi olan ’e düen dolar endeksi, 21 ayda kazandklarnn yarsn ayda geri vermi oldu.
Euro/Dolar kuru da ’ten balad haftay ’ten bitirdi.
Önemli bir gelime de borsalardaki korkuyu ve riski ölçmeye yarayan VIX korku endeksinin 20'nin altna dümesi oldu. Bu endeksin 20'nin altna inmesi piyasadaki risklerin iyice azald anlamna geliyor.
Haftaya 23 seviyesinden balayan endeks, olumlu enflasyon verisiyle perembe günü 20'nin altna indi ve haftay da 'ten kapatt. Endeks 16 Mart 'de pandeminin en skntl döneminde 83 seviyesine, Rusya'nn Ukrayna savan balatt dönemde de 34 puana kadar çkmt.
Türkiye, Eylül'ünde Yeni Ekonomi Modeli adyla faizi düürmeye balayarak, aa çekmeye kalktnda enflasyon yüzde 'yd. imdi enflasyon yüzde ve faiz yüzde
Bu ekonomi modelinde faizler düecek, ihracat ve dolaysyla üretim artacak ve enflasyon düecekti. Hiçbiri olmad. Enflasyonda G20 ülkeleri arasnda ikinci olduumuz gibi, bütün göstergeler bozuluyor.
Kasm aynda sanayi üretimi 'in ayn ayna göre yüzde azald. D ticarette son 27 yln en yüksek açn verdik. ylnda d ticaret aç milyar dolar oldu. Cari ilemler aç 4 yln zirvesine çkt. Kasm itibaryla yllk açk 45 milyar dolar oldu.
Bu hafta, ABD'de perakende satlar, üretici fiyat enflasyonu, çeitli konut göstergeleri ve birkaç büyük irketin bilançolar dikkatleri üzerine çekecek. Özellikle üretici enflasyonu, FED'in faiz karar açsndan önemli
Ayrca ngiltere, Japonya, Kanada ve Güney Afrika için yeni enflasyon verileri açklanacak ve Japonya, Norveç, Malezya ve Endonezya'da para politikas toplantlar yaplacak. Son olarak, yatrmclar Çin'in 4. Çeyrek GSYH büyümesini küresel ekonominin geleceine yönelik öngörüler için merakla bekleyecek.
Altn fiyatlarndaki gelimeler ilgi çekici. Altn fiyatlarnda son iki ayda yüzde 17 yükseldi. Ekim sonunda altnn onsu dolard. Cuma günü (13 Ocak) 9 ay sonra ilk kez dolarn üzerine çkarak dolardan haftay kapatt.
imdi, çok kritik bir seviye olan dolar baraj test edilecek. Altn, Haziran’ndan bu yana bu seviyeleri beinci kez test ediyor. Bakalm geçebilecek mi? Altnn onsu uzun yllardr 2 bin dolarn üzerinde tutunamyor.
ABD’de enflasyonun gerilemeye balamas, altn fiyatlarn yukar çekiyor. Enflasyonun geri çekilmesiyle, FED’in faiz artrmlarnda yavalayan bir sürece girecei, dolarn deer kaybedecei ve Amerikan Hazine tahvillerinin veriminin azalaca beklentisi almlarn artmasna neden oluyor.
ABD’de enflasyonun yüzde ’in, dolar endeksinin ’ün ve 10 yllk ABD Hazine tahvilinin yllk getirisinin ’in altna inmesi altnn önünü açacak gelimeler…
Kimi uzmanlar, altnn bu yl 2 bin dolarn üzerine çkacan söylerken, 3 bin ve hatta 4 bin dolar gibi uçuk tahminler yapanlar da var. Credit Suisse, altnn tüm zamanlarn zirvesi dolara erimesi halinde, yeni bir ralli balatarak dolara trmanabileceini savunuyor. Swiss Asia Capital ise, altnn 'te 4 bin dolar seviyesine gidebileceini iddia ediyor.
Aslnda sar madenin yükselmesinde en önemli unsurlarn banda, merkez bankalarnn youn olarak altn satn almas geliyor. Bu konuda en taze haber, Çin Merkez Bankas’nn son iki aydr altn rezervlerini artrdn açklamas oldu.
Çin Merkez Bankas, üç yllk aradan sonra Kasm ve Aralk'ta art arda altn alm yapt. ylndan beri ilk kez altn alan merkez bankas, Kasm'da 32 ton, Aralk aynda 30 ton altna rezervlerine ekledi. Çin'in toplam altn rezervi, Ekim aynn sonundaki tondan yüzde artla u anda yaklak ton seviyesine çkt.
Merkez bankalar, geçen yl ylndan bu yana görülmemi bir younlukta altn satn ald. Yalnzca geçen yln üçüncü çeyreinde ton altn aldlar. Yln lk üç çeyreinde almlar toplam tonu buldu. Geçen yl en çok altn Türkiye ald.
Dünya Altn Konseyi'nin üçüncü çeyrek sonu itibaryla verilerine göre, geçen yln ilk 3 çeyreinde en çok altn alm yapan ülke toplam ton ile Türkiye Türkiye, sadece Mays aynda 20 ton altn ald.
Yln üçüncü çeyreinde de en çok alm ton ile Türkiye yapt. lk üç çeyrek ylda Türkiye'yi ton ile Özbekistan ve ton ile Msr izliyor.
Sadece geçen yl deil; ile 'nin üçüncü çeyrei arasndaki dönemde de Rusya'dan sonra en çok altn alan ikinci ülke olduk. Bat ambargosu altndaki Rusya artk malum nedenlerle altn satyor. Bu dönemde, Rusya ton altn alrken, Türkiye ton altn ald. Üçüncü srada tonla Hindistan var.
ARASI EN ÇOK ALTIN ALAN MERKEZ BANKALARI
'NN 3. ÇEYRENDE EN ÇOK ALTIN ALANLAR
döneminde ise, merkez bankalar ton altn satn ald. Bu merkez bankalarnn toplam altn varlklarnn yüzde 18'ini son 15 ylda aldklar anlamna geliyor. Rusya, Çin ve Türkiye merkez bankalar yine bu dönemde en büyük alclar Üç merkez bankas birlikte, bu dönemde satn alnan toplam altnn yüzde 66'sn satn ald.
MERKEZ BANKALARI NEDEN BU KADAR ÇOK ALTIN ALIYOR?
Merkez bankalar halen 35 bin tondan fazla sar madeni elinde tutuyor, bu imdiye kadar çkarlan tüm altnn yaklak bete biri. Peki altn bu kadar uzun süredir bu kadar önemli bir varlk yapan ey nedir?
Ukrayna sava gibi jeostratejik belirsizlikler, enflasyonist dönemde daha güvenli varlklara yönelmek, riski yönetmek ve istikrara yönelmek, merkez bankalarnn rezervlerini çeitlendirme çabas ve ABD Dolar'nn rezerv para statüsünün tartlmaya balanmas gibi nedenler ülkelerin altna olan talebini artrd.
Hepimizin malumu; altn, oynaklk ve yüksek enflasyon zamanlarnda parlakln her zaman geri kazanr. Herhangi bir ekonomiye bal olmad için yerel siyasi ve mali kargaaya kar bakl da vardr.
ABD, Almanya, Fransa ve talya gibi en çok altn rezervine sahip ekonomik güç merkezleri artk daha fazla altn almyor, bunun yerine zaten sahip olduklar önemli varlklar elinde tutuyor. ABD, toplam yabanc rezervlerinin neredeyse yüzde 78'ine eit olan ton altna sahip. Bu, Almanya'nn tondan fazla varlnn iki katndan fazla, bu da onu listede ikinci yapyor. Dünya Altn Konseyi'ne göre, Türkiye tonla en çok altn rezervine sahip 11'inci ülke
Merkez Bankas Bakan ahap Kavcolu ise, 2 Aralk'ta yapt açklamada, mevcut altn rezervinin ton olduunu belirterek, “Yl sonu hedefimiz de ton. Bir ylda tona yakn rezerv art saladk. Dünyada ilk 5’e gireceiz, rezervlerimizin yükselmesi noktasnda. Dünyada en fazla altn rezervi artran bankalardan biriyiz” dedi.
EN ÇOK ALTIN REZERV OLAN MERKEZ BANKALARI
Ülke | Altn rezervi (ton) | Altn rezervinin toplam rezervlere oran (%) |
ABD | ,46 | 66,61 |
Almanya | ,14 | 65,41 |
talya | ,84 | 62,36 |
Fransa | ,63 | 57,3 |
Rusya | ,53 | 19,88 |
Çin | ,31 | 3,28 |
sviçre | ,00 | 5,9 |
Japonya | ,97 | 3,67 |
Hindistan | ,35 | 7,86 |
Hollanda | ,45 | 55,36 |
Türkiye | ,87 | 29,42 |
Kaynak: Dünya Altn Konseyi | ||
Geçmişten günümüze en değerli metaller arasında yer alan altın, ekonomik değerini her dönemde sürdürmeye devam ediyor. Altın fiyatları; küresel riskler ve ekonomik çalkantılar neticesinde her dönemde artmayı sürdürüyor. Bu tablo karşısında vatandaşların en çok merak ettiği konuların başında da altın fiyatları geliyor. yılında altın fiyatları ne olur diye soran vatandaşlar altın fiyatları tahminleri ile ekonomik olarak pozisyon almaya çalışıyorlar.
Altının son yıllardaki çıkış sürecinin yılı için de geçerli olduğunu peşinen söylemekte yarar var. Zira küresel çapta riskler azalmış değil. Suriye başta olmak üzere; pek çok farklı coğrafyada iç karışıklıklar, savaş ve karmaşa ortamı devam etmekte. Ekonomik olarak da rahat bir zaman diliminden geçmeyen dünyamızda; tüm bunlar altın fiyatlarını yukarı yönlü çeken etmenler durumunda. Son 10 yılın altın fiyatlarına göz attığımızda bu durum çok daha net olarak ortaya çıkmakta.
Son on yılın altın fiyatlarını bahse konu yılların 1 Ocak itibari ile verebiliriz. Böylece hem altının gram fiyatındaki gelişimi daha net görme imkanımız olur, hem de yılı altın fiyatlarına dair bir fikir edinebiliriz. Yıllara göre altın fiyatları gram bazında verilmiştir.
Ocak ayı yılı itibari ile takribi 44 Türk Lirası olan altının gram fiyatı an itibari ile Türk Lirası’nın üzerindedir. Bu durum, aradan geçen 10 yıllık süreçte altının gram fiyatında 5 katı aşan oranda artış yaşandığını ortaya koymaktadır. Altının gram fiyatının aynı yüzde ile artmaya devam etmesi durumunda altının gram fiyatının yılında lirayı geçebileceği ön görülmektedir.
Global çapta artan riskler nedeniyle ülkelerin Merkez Bankalarının piyasadan altın toplamakta olduğunun altını çizen uzmanlar; bu durumun da altın fiyatlarını yukarı çektiğine vurgu yapıyorlar. yılı dolar tahminleri için buraya göz atabilirsiniz.
Altın, yılı Aralık ayından başlayarak hızlı bir yükseliş sergiledi. Bu yükselişi aşağıdaki grafikten izlemek mümkün (Kaynak: Bloomberg HT):
Grafikten görüleceği gibi altın fiyatları ortalarında yükselmiş, sonlarına doğru düşmüş ve Aralık ayından itibaren yeniden ve ciddi biçimde artışa geçmiş.
Bunu bir tabloda gösterirsek yükselişin boyutu hakkında daha açık fikir sahibi olabiliriz (Kaynak: Bloomberg HT ve Bigpara Verileri) :
sonu | Değişim (%) | ||
Dünyada Altın Fiyatı | |||
USD / Ons | 22 | ||
USD/Gram (1 Ons = 31,1 Gram) | 41,4 | 50,4 | 22 |
Türkiyede | |||
Altın Fiyatı (TL/Gram) | 39 | ||
USD / TL Kuru | 5,35 | 5,98 | 12 |
Tablo bize birkaç konuda bilgi veriyor: (1) Dünyada altın fiyatı 13 ayda gram başına yüzde 22 yükselmiş. Bu, yılından bu yana görülen en ciddi yükseliş. (2) Aynı dönemde Türkiyede altın fiyatı gram başına yüzde 39 artmış. Türkiyede altın fiyatının dünyaya göre daha hızlı artmış olmasının nedeni TLnin Dolara karşı yaşadığı yüzde 12 dolayındaki değer kaybı. (3) Demek ki Türk altın yatırımcısı yılında her zaman görülmeyen bir kazanç yaşamış: Bir yandan altın fiyatı artarken bir yandan da Dolar değerlenmiş ve böylece altın yatırımcısı çift yönlü kazanç elde etmiş.
Altındaki fiyat performansını belirleyen bazı itici güçler var: (1) Ekonomik genişleme: Büyüyen ekonomilerde lüks mallara ve dolayısıyla altına yönelim oldukça güçlü oluyor. Bu yöneliş daha çok mücevher şeklindeki altına yöneliyor. (2) Piyasalarda jeopolitik olumsuzluklar, doğal afetler, yaygın ve bulaşıcı hastalıklar gibi çeşitli nedenlerle ortaya çıkan risk algısı artışları ve belirsizlikler: Bu gibi durumlar altının bir çeşit güvenli liman konumuna girmesine yol açarak talep ve dolayısıyla fiyat artışına yol açıyor. (3) Altın yatırımına rakip olabilecek varlıkların fiyatlarında çeşitli nedenlerle ortaya çıkan düşüşler: Bu tür değişimler altına olan talebi ve dolayısıyla altın fiyatını artırabiliyor (fırsat maliyeti.) (4) Merkez Bankalarının ve diğer bankaların rezervlerinde altının payını artırmak istemeleri: Bu girişimler talebi artırarak altın fiyatının yükselmesine yol açabiliyor.
yılında bu saydığımız itici güçler arasında 2, 3 ve 4 numaralı olanlar oldukça etkili oldu. Orta doğuda yaşanan belirsizlikler, ABD Çin ticaret savaşı gerginliği, Brexit tedirginliği ve bazı Merkez Bankalarının rezervlerini altınla desteklemeye çalışması altına yönelişi artırdı. Bunlara ek olarak özellikle tahvil faizlerinin düşüklüğü de bu yönelişe katkıda bulundu.
Dünya Altın Konseyi yılı için aynı yükselişin devam edeceği konusunda oldukça kuşkulu görünüyor. Konseyin son raporunda; yılında yaşanan ekonomik ve jeopolitik belirsizliklerin ve Merkez Bankalarının yaptıkları alımların yılında aynı düzeyde olmayacağı tahmini yer alıyor. Bu tahminin arkasında giderek yavaşlayan dünya büyümesinin ve özellikle Çinde görülen düşük büyüme performasının altın talebini düşüreceği görüşü bulunuyor.
yılına girildiğinde altına yönelişi tetikleyen ve frenleyen bazı gelişmeler bir arada ortaya çıkmaya başladı. Dünyanın çeşitli yerlerinde yaşanan depremler ve onlarla aynı zamanda Çinden yayılan koronavirüs gibi olumsuzluklar altına olan talebi tetikleyici etkiler yarattı. Buna karşılık ABD Çin ticaret savaşının belirli bir uzlaşma çerçevesinde çözülmeye yönelmesi, uzun zamandır piyasaları meşgul eden Brexit meselesinin sonuçlanmış olması da altına yönelişi frenleyen olumlu etkiler yarattı.
yılının ilk aylarında yaşanan depremler, virüsler ve diğer olumsuzlukların altına yönelişi tetiklemiş olması ve ilerleyen günlerde bu etkilerin kalkmasıyla ortamın yeniden sakinleşeceği düşünülse bile dünyada parasal genişlemenin ve dolayısıyla likidite bolluğunun devam etmesi altın fiyatlarının artacağı yolundaki görüşü güçlendiriyor.