Çalışanların ve işverenlerin yasalarla düzenlenmiş haklarını bilmesi iş hayatının düzeni açısından oldukça önem arz etmektedir. Bu konuda tarafıma en çok soru gelen konulardan bir tanesi de bayramlarda ve resmî tatillerde çalışma zorunluluğu ve resmî tatil çalışması yapılmışsa, bunun karşılığında işçiye ücret vermek yerine izin kullandırmak mümkün olup olmaması gibi sorularla karşılaşmaktayım.
İş Kanunumuzda işçilerin çalıştırılamayacağı günler, çalıştırıldığı takdirde işçinin onayının alınması gerektiği ve bu günlerde yapılan çalışmaların normal ücretlendirmeden farklı olacağı Yasa ile korunmaktadır.
YILI RESMİ TATİL GÜNLERİ | |
01 Ocak Salı | Yılbaşı |
23 Nisan Salı | Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı |
01 Mayıs Çarşamba | Emek ve Dayanışma Günü |
19 Mayıs Pazar | Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı |
03 Haziran Pazartesi | Ramazan Bayramı Arefesi |
04 Haziran Salı | Ramazan Bayramı (1.Gün) |
05 Haziran Çarşamba | Ramazan Bayramı (2.Gün) |
06 Haziran Perşembe | Ramazan Bayramı (3.Gün) |
15 Temmuz Pazartesi | 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü |
10 Ağustos Cumartesi | Kurban Bayramı Arefesi |
11 Ağustos Pazar | Kurban Bayramı (1.Gün) |
12 Ağustos Pazartesi | Kurban Bayramı (2.Gün) |
13 Ağustos Salı | Kurban Bayramı (3.Gün) |
14 Ağustos Çarşamba | Kurban Bayramı (4.Gün) |
30 Ağustos Cuma | Zafer Bayramı |
28 Ekim Pazartesi | Cumhuriyet Bayramı Arifesi |
29 Ekim Salı | Cumhuriyet Bayramı |
Ülkemizde dini bayramlarda ve ulusal bayramlarda işçilerin çalışmaları mecburi mi yoksa değil mi diye anlayabilmek için iş kanunundaki hükümlere bakarız. İşçinin resmî tatil günlerinde çalışmaması esastır. Yani, İş Kanunu onun öncelikle bu günlerde dinlenmesi istemiştir. Ama yine de işçinin onayı alınırsa, çalıştırılmasının da önü açılmıştır. Bunun anlamı, resmî tatilde çalışmanın yasak olmamasıdır.
sayılı İş Kanunun maddesi gereği;
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma Bu günlere ait ücretler 47’nci maddeye göre ödenir hükmü bulunmaktadır. |
sayılı İş Kanunu, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayı işçinin onayını almaya bağlamıştır. Çalışma Yaptırılacak İşçinin Onayı İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğinin 9 Maddesinde belirlenmiştir.
Fazla Çalışma Yaptırılacak İşçinin Onayı
Madde 9 —Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma yaptırmak için işçinin yazılı onayının alınması gerekir. Zorunlu nedenlerle veya olağanüstü durumlarda yapılan fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma için bu onay aranmaz.
(Değişik: RG/8/) Fazla çalışma ihtiyacı olan işverence bu onay iş sözleşmesinin yapılması esnasında ya da bu ihtiyaç ortaya çıktığında alınır ve işçi özlük dosyasında saklanır. Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapmak istemeyen işçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirimde bulunmak kaydıyla geri alabilir. Bu yeni düzenlemeye göre;
Eğer iş sözleşmeleriyle fazla çalışma onayları alınmamış ise fazla çalışma onayının fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulduğu zamanda alınabilmesi yapılan değişiklikle mümkün olmuştur. Bu durumda fazla çalışma onayı ya iş sözleşmeleriyle iş ilişkisinin kurulduğu ilk anda ya da iş sözleşmesinin kurulmadığı veyahut da sözleşmeyle fazla çalışma onayının alınmadığı durumlarda fazla çalışma ihtiyacının ortaya çıktığı zamanlarda alınabilecektir. Bu duruma göre; Çalışma hayatı uygulamasında, resmî tatil için çalışma onayları her seferinde tek tek alınmayacak olup, bunun yerine ya iş sözleşmesiyle peşinen ya da yılda bir kez muvafakatname imzalatılarak onaylar alınmaktadır.
Yeni düzenlemeyle alınan onayların işçi özlük dosyalarında saklanması gerektiği belirtilmiş ise de önceki Yönetmelik’in bu metni aynen korunmuştur
İşçi ve işveren arasında imzalanan iş sözleşmesinde ya da varsa toplu iş sözleşmesinde ulusal bayram tatillerinde ve genel resmî tatil günlerinde işçilerin çalışacağına ilişkin bir hüküm varsa ve işveren çalışmanızı talep ederse, işçi bu talimata uymak ve çalışmak zorundadır. İş sözleşmesinde böyle bir hüküm bulunmuyorsa, resmî tatil günlerinde veya bayram tatillerinde çalışma zorunluluğunuz yoktur. Bu duruma göre; İşçi iş sözleşmesiyle ya da muvafakatnameyle onay vermişse, artık resmî tatillerde çalışmakla mükelleftir. Aksi takdirde, işveren tarafından haklı ya da geçerli nedenle işten çıkarılabilir.
Bu günlere ait ücretler 47’nci maddeye göre ödenir;
S.lı İş Kanunu MADDE 47 ;
Genel tatil ücreti |
İşçi, resmî tatilde çalışmazsa o günün ücretini tam olarak alacaktır. Resmî tatilde işçi, çalışırsa ayrıca bir günlük ücreti daha ödenecektir. “Kanun'da çalışmanın ne kadar süreyle olup olmadığına ilişkin bir sınırlama getirilmemiştir. Dolayısıyla resmî tatilde bir saat de çalışılsa 7,5 saat de çalışılsa karşılığı bir günlük ücret olacaktır”. Resmî tatil günlerindeki çalışmalar, kural olarak fazla çalışma değildir. Ancak, resmî tatilde çalışıldığı için haftalık çalışma süresi aşılmışsa aşılan süre için fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerekecektir. Fazla çalışma ücreti %50 artırımlı olarak hesaplandığı için, daha fazla olacaktır. Fakat burada bir karşılaştırma yaparak, işçi açısından hangisi fazla ise onun ödenmesi gerekecektir. Örneğin, resmî tatilde 1 saat çalışan işçiye bu çalışma haftalık 45 saatlik aşılarak yapılmış olsa dahi o günün ücreti yani 7,5 saat karşılığı ücret ödenir, 1 saatlik fazla çalışma ücreti ödenmez. Çünkü 7,5 saatlik ücret, 1,5 saatlik ücretten daha fazladır.
sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun'un 1. maddesinde ulusal bayramın 28 Ekim günü saat 'ten, 2.s maddesinde ise ramazan ve kurban bayramının arife günü saat 'ten itibaren başlayacağı, belirtilmiştir. İşte bu üç ayrı yarım gün, arife günüdür. İş Kanunu'nda arife günleri ile ilgili özel bir düzenleme bulunmamakta, genel düzenleme çerçevesinde değerlendirme yapılmaktadır. Saat sonrasında çalışıldığında, çalışma yarım gün için yapılmışsa yarım gün, tam gün için yapılmışsa tam günlük ücrete hak kazanılır. Bu arife günlerindeki çalışmalar fazla çalışma olarak kabul edilmemektedir. Ancak, bu çalışmalar yapıldığı için haftalık çalışma süresi aşılmışsa aşılan süre için fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerekmektedir.
Denetim yaptığım bazı işyerlerinde böyle uygulamalar olduğunu görüyorum. Şunu net bir şekilde ifade etmeliyim ki; resmî tatil çalışması yapılmışsa, bunun karşılığında işçiye ücret vermek yerine izin kullandırmak mümkün değildir. İşçinin rızası bile olsa, bu durum yasal olmaz. Ulusal bayram ile genel tatil günü olarak kabul edilen bu günlerde çalışan işçiye, o günlük yevmiyesi dışında bir yevmiye daha ödenmesi gerektiği İş Kanunu’nda öngörülmüştür. İş Kanunu’nun 47nci maddesine göre kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen bu günlerde işçiler çalışmazsa, bir iş karşılığı olmaksızın o güne ait ücretleri tam olarak ödenirken; tatil yapmayıp da çalışırlarsa ayrıca çalıştıkları her gün için bir günlük ücretleri de ödenir.
İşçilerin Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde çalıştırılıp, ertesi gün ya da başka bir zaman izin verilmesi yasal değildir. Asıl olan çalışmaları karşılığı Yasanın öngördüğü zamlı ücreti ödemektir. Yargıtay Dokuzuncu Hukuk Dairesine göre de “İş Kanunu’nda fiili izin müessesesi yalnızca fazla çalışma için öngörülmüş olup çalışılan hafta ve genel tatil karşılığı izinle telafi edilemez (YargHD T., E/, K/). İşçilerin hafta ve genel tatil yapmayarak çalışmaları halinde, hafta tatilinde her gün için 1,5 kat, genel tatillerde ise, 1 kat fazla günlük ücret ödenir
Bununla birlikte “iş sözleşmesinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmanın ücrete dahil olduğu şartı da Yargıtay’ın ilgili diğer kararları gereği geçerli kabul edilmemektedir.”
İşçiye bu günlerdeki çalışmalarına karşılık izin verilmesi yani serbest zaman uygulaması İş Kanunu’na göre mümkün değildir.
Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılan çalışmaların karşılığı olarak ücret yerine izin kullandırılması mümkün değildir. Nitekim Yargıtay 9. Hukuk Dairesi tarafından tarihinde verilen kararda (/ esas, /84 karar), belirtilen günlerde çalışılması halinde bunun karşılığında ücret ödenmesi gerektiği, çalışma karşılığında izin kullandırılsa bile tatil ücretine hak kazanacağı, tatil çalışmaları karşılığında serbest zaman veya izin verilmesinin yasaya uygun olmadığı ve bu nedenle ulusal bayram ve genel tatil ücret alacaklarının hesaplanıp hüküm altına alınması gerektiği belirtilmiştir.
Kaynak: seafoodplus.info
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.
>> Vergi Affı Rehberi ( Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
GÜNDEM
Ramazan Bayramı'nın Haziran ayına gelmesi ve okulların kapanması sebebiyle tatil planlar yapılmaya başladı. Geçtiğimiz sene 9 gün resmi tatil yapan memurlar bu yıl Ramazan Bayramı 9 gün tatil olacak mı sorusunun yanıtını aradı. Fakat bayramın hafta sonuna denk gelmesi sebebiyle Ramazan Bayramı 9 gün tatil olmayacak. Bu sebeple Arefe günü resmi tatil olması gündeme geldi. Peki memurlar ve çalışanlar Arefe günü tatil mi yapacak?
Arefe günü namazı! Ramazan Bayramı öncesi yapılacak ibadetler
14 HAZİRAN TATİL Mİ OLACAK?
Dini bayram günleri arasında yer alan Ramazan Bayramı, Resmi Gazete'de yer alan bilgilere göre Arefe günü dahil toplamda 3,5 gün sürmektedir. Arefe günü, Resmi Gazete'deki bilgiye göre yarım gün olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla kamu çalışanları için kurumların insiyatifinde idari tatil ilan edilmezse, 14 Haziran Perşembe günü saat 'dan sonra tatil başlayacaktır.
RAMAZAN BAYRAMI NE ZAMAN?
Bu sene Ramazan Bayramı arefesi 14 Haziran perşembe gününe denk geliyor. Ramazan Bayramının birinci günü 15 Haziran cuma ikinci günü 16 Haziran cumartesi üçüncü günü 17 Haziran pazar gününe denk geliyor.
BAYRAM NAMAZI SAAT KAÇTA?
15 Haziran Cuma Ramazan Bayramının 1.Günüdür
İstanbul'da Bayram Namazı :
Ankara'da Bayram Namazı :
İzmir'de Bayram Namazı :
Gaziantep'te Bayram Namazı:
Edirne'de Bayram Namazı :
İL İL BAYRAM NAMAZI SAATLERİNİ ÖĞRENMEK İÇİN TIKLAYIN
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi