F Güneş ve Ay Tutulmaları
Önerilen Süre: 8 ders saati
Konu / Kavramlar: Güneş tutulması, Ay tutulması
FGüneş tutulmasının nasıl oluştuğunu tahmin eder.
a. Güneş tutulması esnasında Ayın hangi evrede olduğuna değinilir.
b. Her ay Güneş tutulmasının olmadığına değinilir.
F Ay tutulmasının nasıl oluştuğunu tahmin eder.
a. Ay tutulması esnasında Ayın hangi evrede olduğuna değinilir.
b. Her ay, Ay tutulmasının olmadığına değinilir.
F Güneş ve Ay tutulmasını temsil eden bir model oluşturur.
Güneş ve Ay Tutulması |
Ay Tutulması | Güneş Tutulması | |
---|---|---|
1. | Gece gerçekleşir. | Gündüz gerçekleşir. |
2. | Daha seyrek gerçekleşir. | Daha sık gerçekleşir. |
3. | Tutulma uzun süre gözlenir. | Tutulma kısa süre gözlenir. |
4. | Daha geniş alanda gözlenir. | Daha dar alanda gözlenir. |
5. | Çıplak gözle izlenebilir. | Filtreli gözlükle izlenmelidir. |
6. | Ay'ın dolunay evresinde gerçekleşir. | Ay'ın yeni ay evresinde gerçekleşir. |
7. | Ay, gözlenemez. | Güneş, gözlenemez. |
8. | Ay tutulması yılda ortalama 2 defa gözlenir. | Güneş tutulması yılda en az 2, en fazla 5 defa gözlenir. |
Evrende Dünya, Güneş ve Ay belirli bir yörüngede, belirli bir hızda ve belirli bir düzende hem kendi eksenlerinde hem de kendi aralarında hareket etmektedirler. Bu şekilde gece, gündüz ve mevsimler oluşmaktadır. Bu olaylar gerçekleşirken bazen olası farklı durumlar gerçekleşir. Bu durumlar; Güneş tutulması ve Ay tutulmasıdır.
Güneş Tutulması:
Ay’ın yörüngede hareketi aşamasında Dünya ve Güneş arasına girmesi ve bu sebeple de Ay’ın Güneş’i tamamen ya da kısmen örtmesi sonucunda gözlemlenen bir doğa olayı olayıdır.
Güneş tutulmasının olabilmesi için Ay’ın Yeni Ay evresinde olması gerekir. Ay, Dünya etrafında bir yılda 12 kez dolanır. Her bir dolanım bir ay olarak adlandırılır. Dolayısıyla Ay, Dünya ile Güneş arasına bir yıl içerisinde 12 kez girerek yeni ay evrelerini oluşturur. Ancak Ay’ın Dünya etrafındaki her dolanımında Güneş, Dünya ve Ay aynı doğrultuda bulunmaz. Böylece her yeni ay evresinde Güneş tutulması gerçekleşmez.
Ay Tutulması
Ay ve Dünya, Güneş etrafında sürekli hareket halindedir. Nadir olarak Güneş, Dünya ve Ay yan yana bir çizgi üzerindeymiş gibi dizilirler. Dünya; Güneş ve Ay’ın arasına girdiği zaman meydana gelir. Güneş’ten gelen ışınlar Dünya’dan geçemez ve Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer ve böylece Ay görülmez. Bu olaya Ay tutulması denir.
Ay tutulmaları ancak dolunay evrelerinde olabilir. Ay’ın Dünya etrafında tam bir dolanımı bir ay olarak adlandırılır. Dünya, Ay ile Güneş arasına bir yıl içerisinde 12 kez girerek dolunay evresini oluşturur. Bu süreçte Güneş, Dünya ve Ay aynı doğrultuya geldiğinde Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer ve böylece Ay tutulması gerçekleşir.
Güneş ve Ay Tutulmasını Karşılaştıralım
Etiketler sınıf, ay tutulması nasıl gerçekleşir, güneş tutulması nasıl gerçekleşir, güneş tutulması ve ay tutulması arasındaki farklar, güneş ve ay tulmaları, konu anlatımı, konu özeti, neden her zaman ay tutulması gerçekleşmez?, neden her zaman güneş tutulması gerçekleşmez?, pdf indir
Güneş Tutulması: Dünya ile Güneş’in arasına Ay girdiğinde Güneş tutulması dediğimiz gök olayı olur. Bu durumda Ay’ın gölgesi Dünya’nın üzerine düşer. Güneş tutulması boyunca Ay’ın gölgesinin düştüğü bölgelerde Güneş görülmez. Biz bu olaya Güneş Tutulması deriz.
Ay Tutulması: Dünya, Güneş ile Ay arasına girdiği zaman Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer. Bu durumda Ay Tutulması olayı gerçekleşir. Ay tutulması sırasında Ay dolunay evresindedir.
Etkinliğin Amacı:
Ay ve Güneş Tutulmalarının oluşumunu anlayabilmek.
Malzemeler:
● Masa Lambası (Güneş)
● Büyük top (Dünya)
● Küçük top (Ay)
Yapılışı:
1. Masa lambası Güneş, büyük top Dünya, küçük top Ay olarak farz edilir.
2. Karanlık bir odada sadece masa lambası açılır.
3. İlk olarak küçük top, masa lambası ve büyük top arasında olacak şekilde konumlandırılır. Büyük topun üstüne düşen küçük topun gölgesi gözlenir. Bu Güneş Tutulmasının benzetmesidir.
4. İkinci olarak büyük top, masa lambası ve küçük top arasında olacak şekilde konumlandırılır. Küçük top gölgede kalır. Bu Ay Tutulmasının benzetmesidir.
5. Bu deneyi Dünya’nın ve Ay’ın konumlarını değiştirerek çeşitlendirebilir, kısmi tutulmaları da gözlemleyebilirsiniz.
Güneş ve dünya ile beraber ay farklı sıralarda hizaya girerek tutulma gerçekleştirmektedir. Tutulma ile beraber gölge oluşur ve dünyamızda bir karanlık meydana gelir. 6. sınıf Fen Bilgisi Güneş ve Ay Tutulmaları konu anlatımı yazımızda.
Ay’ın Güneş ile Dünya arasına girmesi sonucunda, Güneş ışınlarının Dünya’ya ulaşması engellenmiş olur. Bu duruma Güneş tutulması adı verilir.
Güneş tutulması bir doğa olayıdır. Güneş tutulmasında Güneş ışık kaynağı, Ay ise saydam olmayan cisimdir. Güneş tutulması sırasında Ay, Güneş’in tam önüne geçip, güneş ışığının Dünya’ya ulaşmasını engeller. Ay çok daha küçük olmasına rağmen bize çok daha yakın olduğundan, Güneş’i tam olarak örtebilir.
Güneş Tutulması Özellikleri
-Güneş tutulması birçok değişik özelliğe sahiptir ve aynı zamanda farklı durumlar ortaya çıkarır.
-Güneş tutulması genel olarak Gündüz gerçekleşir ve Ayın yeni ay evresinde meydana gelir.
-Güneş tutulması yaklaşık olarak 7,5 dakika kadar sürer. Aynı zamanda yaklaşık olarak kilometrelik bir çap üzerinde gerçekleşir.
-Güneş tutulması hem tam hem de parçalı şekilde oluşmaktadır.
-Güneş tutulması yaşandığı zaman ortalık karanlık hale gelir ve sokak lambaları yanar. Gökyüzünde yıldızlar görünür ve tam bir gölge oluşur.
-Yarım Güneş tutulmasında ise güneşin bir kısmı görünür ve yarı bir gölge meydana gelir.
-Güneş tutulmasını izleyebilmek için mutlaka özel olarak hazırlanmış güneş gözlükleri kullanılır.
-Güneş tutulması sayesinde güneşin katmanları ve diğer konular hakkında bilgi almamızı sağlamıştır.
-Güneş tutulmasının tekrar aynı yerde oluşabilmesi için yıl kadar zaman geçmesi gerekir.
Güneş tutulmasında olduğu gibi yine güneş ve dünya ile Ayın aynı hizaya gelmesi üzerinden ay tutulması oluşmaktadır. Ayın Dünyanın gölgesine girmesi ile meydana gelen tutulmaya Ay tutulması denmektedir.
Ay tutulması da Güneş tutulması gibi bir doğa olayıdır. Ay tutulmasında Güneş ışık kaynağı, Dünya ise saydam olmayan cisimdir.
Ay Tutulması Özellikleri
-Dünya, Güneş ile Ay arasındadır.
-Ay, Dünya üzerinden gözlenemez.
-Ay, Dünya’nın gölgesinde kalır.
-Gece yaşanan bölgelerde gözlenir.
-Ay’ın dolunay evresinde gerçekleşir.
-Daha sık gerçekleşir.
-Dünya üzerinde daha geniş bir alanda gözlenir.
-Tutulma uzun süre (birkaç saat) gözlenebilir.
-Çıplak gözle izlenebilir.
-Ay’ın Güneş’e olan uzaklığı, Dünya’nın Güneş’e olan uzaklığından fazladır.
6. Sınıf Güneş ve Ay Tutulmaları, 6. Sınıf Güneş ve Ay Tutulmaları Konu Anlatımı, Güneş ve Ay Tutulmaları Konu Anlatımı