UNESCO'nun Dünya Mirası'nda yer alan 15 asırlık Ayasofya'nın kapısında tahribat gerçekleşti. Sanat Tarihi Derneği Başkanı Şerif Yaşar, bir görevlinin, "İnsanlar burayı kutsal sayıyor, oradan geçerken kapı parçalarını da kutsal sayıp ağızlarına atıyorlar." diye yanıt verdiğini söyledi. Ayasofya Camii'nde tarihi yıllık İmparatorluk Kapısı'na zarar verildi. Vakıflar Genel Müdürlüğü, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi'nin İmparatorluk Kapısı'nın tahribatına yönelik inceleme başlatıldığını bildirdi. Sanat Tarihi Derneği Başkanı Şerif Yaşar Habertürk TV'ye açıklamalarda bulunarak olayla ilgili suç duyurusunda bulunacaklarını söyledi. Yaşar, güvenlik kamera kayıtlarının olmadığını belirterek, "Bana verilen yanıt kayıtların olmadığı yönünde. Eğer Ayasofya'da güvenlik kamera kayıtları işlemiyorsa bu daha da büyük bir problem. Yaşar ayrıca bir görevlinin, "İnsanlar burayı kutsal sayıyor, oradan geçerken kapı parçalarını da kutsal sayıp ağızlarına atıyorlar." diye yanıt verdiğini de söyledi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından Ayasofya Camii'nin imparator kapısının tahribatına ilişkin de açıklama yapıldı. Ayasofya Camii'nin 10 Temmuz tarihinde Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle ibadete açıldığı hatırlatılarak, "İbadete açıldığı günden bu yana aynı zamanda bir Külliye olan Ayasofya Kebir Camii’nin birçok restorasyon çalışması ve ihyası Bakanlığımız ve Genel Müdürlüğümüz nezdinde tamamlanmıştır ve gerekli yerlerde devamlılığı sağlanmaktadır. Türbeleri, Sibyan Mektebi, Muvakkıthaneleri ile bir Külliye olan Ayasofya Kebir Camii'nin çalışmaları, restorasyonu, ihyası titizlikle sürdürülmektedir. Son olarak Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açılışı yapılan Ayasofya Fatih Medresesi de buna örnektir." denildi. Ayasofya Kebir Camii imparator kapısında bulunan ahşap madalyon üzerindeki aşınma ve tahribatın, ahşabın olağan sürecinden yıpranması ve ufak bir dokunma sonucu oluştuğu kaydedilerek, "Ayasofya Kebir Camii imparator kapısı konservasyonu bugün itibarı ile tamamlanmış ve ihyası sağlanmıştır. Konunun incelenmesine yönelik savcılık soruşturmasının yanı sıra bir idari bir teknik olmak üzere 2 müfettiş de ivedilikle görevlendirilmiştir" denildi. Ayasofya Kebir Camii ve Külliyesi'nin güvenlik kamerası, 68 güvenlik görevlisi ve turizm polisleri ile en üst seviyede titizlikle korunduğuna dikkat çekilen açıklamada şunlar kaydedildi:
"Oluşan tahribatta bir güvenlik zafiyeti söz konusu değildir. Ancak takdir edersiniz ki müze statüsünde iken bin bandında olan ziyaretçi sayısı camiye dönüştürülmesi ile binleri bulmaktadır. Dünya mirası, UNESCO eseri ayrıca Fatih Sultan Mehmet Han'ın vakfiyesi ile bizlere emaneti, mimarlık tarihinin en büyük ve önemli yapılarından olan Ayasofya, yıldır nasıl ayakta kaldı ise geleceğe de aynı ihtişamı ile bir mabet olarak taşınacaktır."
Kaynak: Polemik Haber
-
Normal koullarda tarihi eserler yenmez. Ancak Ayasofya’nn –bugün bile yeni sayfalar eklenen- öyle bir tarihi var ki, bazlarnn ondan bir parça ‘yemek’ istemesine armamak m gerekir acaba? Tarihi eserlerin yenmesine armamak gerektiini söyleyebilecek hale geldik mi gerçekten?
Ayasofya, Hristiyan dünyasnn en görkemli kilisesi olarak ina edilmeden önce pagan inann bir mabediydi. Artemis Tapna’nn izleri bugün de yapnn giriinde görülebilmektedir. Yani Yunanistan’da dini siyasetin temel ekseni olarak görenlerin hâlâ ‘bir gün geri alnacan’, bizde de iktidarndan muhalefetine din-siyaset ilikisinde benzer bir noktada olanlarn –Cumhuriyetin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘müze olsun’ talimatna ramen- yeniden ibadete açlm olmasn ‘zafer’ olarak vaaz ettii yapnn yerinde bir zamanlar bir pagan tapna vard.
Sonra, bu tapnan üzerine MS ’da bir kilise yapld ve adna ‘Büyük Kilise’ denildi. 44 yl sonra çkan bir isyan srasnda yannca yerine ikinci bir kilise yapld. Bu ikinci kilise de MS ’de bu kez bakent Konstantinopolis’in o güne kadar gördüü en büyük isyan olan Nika Ayaklanmas srasnda tahrip oldu. Ayaklanmay bastran Dou Roma mparatoru Justinianus, ayn yerde yeni bir kilise yaplmas emrini, beklentiyi de yükselterek iletmiti: Buradaki yap ‘merkez’ olmalyd. te Trallesli (bugünkü Aydn) Antemius ve Miletli (bugünkü Didim/Söke) sidoros’un yaptklar görkemli Ayasofya, bu istein eseridir.
***
Ayasofya’nn insanln ortak deeri olarak önemini büyüten daha nice ‘ayrnt’ var. Gel gör ki bugün, bu deerin hakkn vererek bu muazzam hazineye gözümüz gibi bakmak yerine onu ‘kimin yediini’ merak eder durumdayz. Evet, dünyann her yerinde dini yaplarn kutsallklarn kendilerine mal etmeye çalanlarn neler yapabildiklerini biliyoruz. Bunlar bazen siyasi iktidar figürleri, bazen de sradan ziyaretçiler olabiliyor. Daha yeni Trump gösterdi ki çeitleri de bol. Ama herhalde Sanat Tarihi Dernei Bakan erif Yaar’n Ayasofya’daki mparatorluk Kaps’n birilerinin ‘yediinin’ söylendiini duyurmas en uç örneklerden biri oldu. Kapda önemli bir hasar vard, bunun nasl olutuu sorulmutu ve Yaar’n aktardna göre bir görevli, hasarn nedeninin yapya girenlerin ahap kapdan söktükleri parçalar ‘kutsal olduu için koparp azlarna atmalarndan kaynaklandn’ açklamt. Televizyonda bu açklamay duyuran spiker, bugünlerde epey popüler olan ‘Gibi’ dizisinin bir bölümünü hatrlatarak öyle diyordu: “Erasmus’la gelen yamyam gibi…”
***
Ayasofya gibi bir eseri nasl kullanrsanz kullann absürt dizilerdeki hikayelerle kyaslanacak hale getirecek kadar kafanza göre kullanamazsnz. Kullanrsanz da kime, neyi, ne kadar ‘yedirdiiniz’ sorusunun yant bir süre sonra karmak bir hal alr. Tpk Gazete Duvar’da konunun uzman Hayri Fehmi Ylmaz’n Nuray Pehlivan’a anlatt gibi bir durum ortaya çkar örnein: “Ayasofya’da Bizans deil Osmanl tahrip edildi.”
Kapy apar topar ‘tamir edip’ ne yaandna ve tamiratn nasl yapldna dair hiçbir açklama yapmadan yerine koymak durumu kurtarr m?
‘Kurtarr’ diyen varsa, ite odur Ayasofya’nn kapsn yiyen…
Sanat Tarihi Derneği sosyal medya hesabından yaptığı açıklama ile Ayasofya'da meydana gelen tahribatı açıklamıştı. Kamuoyundan büyük tepki alan olay ardından müfettiş görevlendirilerek inceleme başlatılmıştı.Sanat Tarihi Derneği Başkanı Şerif Yaşar, Habertürk TV'ye açıklamalarda bulunarak olayla ilgili suç duyurusunda bulunacaklarını söyledi.
Üç hafta önce Ayasofya’ya geldiğini ve böyle bir durumla karşılaşmadığını belirten Yaşar, güvenlik kamera kayıtlarının olmadığını belirterek, "Bana verilen yanıt kayıtların olmadığı yönünde. Eğer Ayasofya'da güvenlik kamera kayıtları işlemiyorsa bu daha da büyük bir problem” dedi.
Yaşar ayrıca bir görevlinin kendisine, "İnsanlar burayı kutsal sayıyor; turistler, yerli insanlar… Oradan geçerken ellerini sürtüyorlar. Bazıları hatta oradan parça koparıp ağızlarına atıyorlar" diye yanıt verdiğini de söyledi. Yaşar, duydukları karşısında şok olduğunu belirtirken “Şaka gibi” dedi.
Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada ise, "Ayasofya Camii İmparatorluk Kapısı'nın tahribatına yönelik incelemenin yapılması için idari ve teknik olmak üzere iki müfettiş görevlendirilmiştir" denilmişti.
Ayasofya Cami