pişik, ev pişiyi, mushuk , "kedi" ifadesinin Azerice içine en iyi çevirileridir. Çevrilmiş örnek cümle: Beyaz kedi ağacın altında. ↔ Ağ pişik ağacın altındadır.
+Çeviri ekleEklekedi
Beyaz kedi ağacın altında.
Ağ pişik ağacın altındadır.
tr.wiktionary.org_2014
Örnek ekleEkle
İki kedim var.
Mənim iki pişiyim var.
Tatoeba-2020.08
Kediler muz yemez.
Pişiklər banan yemirlər.
Tatoeba-2020.08
Kediler ıslak olmaktan hoşlanmazlar.
Pişiklərin yaş olmaqdan xoşları gəlmir.
tatoeba
Eski Mısır'da kediler kutsal hayvandı.
Qədim Misirdə pişiklər müqəddəs heyvanlar idilər.
Tatoeba-2020.08
Kedilerdeki Bıyıkların İşlevi
Pişikdir bu, bığı da var
jw2019
Kediler hangi sesleri duyarlar (ultrason seslerini duyarlar)?
Mühazirə nə qədər maraqlı olsa, tələbələ onu o qədər də maraqla dinləyəcəklər. 7.
Literature
Kum kedileri avlarından edindikleri suyla hayatta kalabilirler
Suya olan tələbatını yediyi şikarının hesabına təmin edərək sağ qala bilər
jw2019
Bu benim kedimdir.
O mənim pişiyimdir.
tatoeba
Tom kedilerden nefret eder.
Tom pişiklərə nifrət edir.
Tatoeba-2020.08
Yani çiçekler için yiyecek demek olan nişasta üretmek yerine, kahverengi şekere benzer bir şeyi alıp öyle bir hızda yakıyor ki, yağ yakıyor yani, küçük bir kedinin hızında metabolize ediyor.
Beləliklə, bitki üçün qida sayılan nişastanın əvəzinə o qəhvəyi piyə oxşar bir şey işlədir və onu elə dərəcədə əridir ki, elə bil, maddələr mübadiləsi, balaca pişikdə olduğu kimi baş verir.
ted2019
Bu şartlar altında, güçlü rüzgârın ağaçlar arasında çıkardığı ses ya da bir cismi deviren kedinin neden olduğu patırtı gibi yanlış bir alarmın onu nasıl yanıltabileceğini anlamamız hiç de zor değildir.—Luka 12:39, 40.
Aydındır ki, gözətçi yarpaqların xışıltısından, yaxud pişiyin səsindən çaşıb, hətta yalandan haray sala bilər (Luka 12:39, 40).
jw2019
Kediyi bulun.
Pişiyi tap!
tatoeba
Mizacı: Öfkeli olabilen diğer vahşi kedilerle karşılaştırıldığında sakin
Təbiəti: vəhşi çöl pişikləri ilə müqayisədə mülayimdir
jw2019
Susan kedileri sever.
Syuzan pişikləri sevir.
tatoeba
Konuşma hızınızı artırırken, rahatça gezinen bir kedinin bir köpeği fark edip ansızın fırlayışını anımsatan ani değişikliklerden kaçının.
Çalış tempi birdən-birə elə artırmayasan ki, arxayın gəzən pişiyin iti görəndə qəfildən sıçramasını xatırlatsın.
jw2019
Beyaz bir kedim var.
Mənim ağ pişiyim var.
tatoeba
İran kedileri oldukça sessiz kedi olarak lanse edilirler.
İran xalçaları daha çox toxucunun sosial mövqeyinə görə qruplaşdırılır.
WikiMatrix
Mars'ta da kediler vardır.
Marsda da pişiklər var.
Tatoeba-2020.08
Bilim insanları tasarladıkları robotlarda engellere çarpmadan yola devam edebilmeleri için kedilerin bıyıkları örnek alınarak yapılmış sensörler kullanıyorlar.
Alimlər pişik bığlarına bənzər sensorları olan robotlar yaradıblar. Bu sensorlar «elektron bığ» adlanır.
jw2019
Şero, İstanbul ilinin Cihangir semtinde belalı bir tekir kedi rolündedir.
Şero İstanbul ilinin Cihangir səmtində yaşayan bəlalı bir pişikdir.
WikiMatrix
Kedi, fareyi yakaladı.
Pişik siçanı tutdu.
Tatoeba-2020.08
1 TÜRKİYE TÜRKÇESİ ve AZERBAYCAN TÜRKÇESİNDEKİ HAYVAN İSİMLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME Erdem KONUR / Marmara Üniversitesi Bu makale Edebiyat ve Sanat Akademisi'nde yayımlanmıştır. ÖZET Bu araştırmada, Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesindeki,hayvan isimlerinin iki lehçedeki,günümüz kullanımları ve bu kelimelerin kökenleri konu edinilmiştir. İnceleme için, Türk Dil Kurumu'nun "Büyük Türkçe Sözlüğü" ve Azerbaycan Milli İlimler Akademiyası'nın 2006 tarihli "Azerbaycan Dilini İzahlı Lugati Sözlüğü" esas alınarak, bu sözlüklerden 27 örnek kelime seçilmiştir.Seçilen bu kelimelerin iki lehçedeki günümüz kullanımları karşılıklı olarak yazılmıştır.İki lehçede de yazılış ve anlamları aynı olan kelimeler,tek bir kelime olarak yazılmış ve karşılıkları yukarıda belirtilen sözlüklerden yararlanılarak verilmiştir.İki lehçede,yazılışları farklı olan kelimeler ise;sırasıyla,önce Türkiye Türkçesindeki kullanımları,daha sonra ise Azerbaycan Türkçesindeki kullanımlarının karşılıkları verilerek yazılmıştır.Kelimelerin anlamları verildikten sonra;bu kelimelerin kökenleri irdelenmiş ve tarihte,en eski yazılı kaynakları belirtilerek,bu kaynaklardan örnekler verilmiştir. Çalışma diğer birtakım sözlükler ve kaynaklarla da desteklenmiştir. Elde edilen sonuçlarla Türkiye ve Azerbaycan Türkçesindeki hayvan isimlerinin günümüz şekilleri ve kullanılışları ile kökenleri irdelenmeye çalışılmıştır. 1) GİRİŞ Bu çalışmada Türk dilindeki hayvan isimlerini,Türk Dil Kurumu'nun "Büyük Türkçe Sözlüğü" ,Azerbaycan Dilindeki hayvan isimlerini ise,Azerbaycan Milli Elmler Akademiyası'nın 2006 tarihli "Azerbaycan Dilinin İzahlı Lugati Sözlüğü" kaynak alınarak,verilen kelimelerin karşılıkları ve bu kelimelerin Azerbaycan ve Türkiye Türkçesindeki karşılıkları ile kökenleri üzerine değerlendirme yapılacaktır.Seçtiğimiz kelimelerin sıralanışı şu şekilde yapılacaktır: A) Kelimenin Türkiye Türkçesindeki şekli ve anlamı B) Azerbaycan Türkçesindeki karşılığı ve anlamı C) Kelimenin kökeni ve geçmişi ile bu kelimenin iki lehçedeki karşılıkları Çalışmada kelimelerin Azerbaycan Türkçesindeki kelimelerin karşılığına kaynak olarak verdiğimiz,"Azerbaycan Dilinin İzahlı Lugati Sözlüğü" için "A.D.İ.L",Türkiye Türkçesindeki kelimelerin karşılığına kaynak olarak verdiğimiz,"Büyük Türkçe Sözlüğü" için de "B.T.S" kısaltmaları kullanılacaktır. Ayrıca;Azerbaycan Türkçesindeki bazı fonetik unsurlar,aynen alıntılanmıştır.Bu fonetik unsurlar kısaca şu şekildedir : Q : Kalın K X:H 2 Edebiyat ve Sanat Akademisi- 2 - HAYVAN İSİMLERİ At : 1. Qoşulan ve minilen ev hayvanı.(A.D.İ.L) / Atgillerden, binme, yük çekme, taşıma vb. hizmetlerde kullanılan, tek tırnaklı hayvan.(B.T.S) At "binek hayvanı" kelimesini, tarihte ilk kez Orhun Yazıtlarında görmekteyiz.Bu kelime, Eski Türkçe'nin ilk devrini oluşturan Köktürkçe'deki 'at' sözcüğünden evrilmiş,olup bugün Türkiye Türkçesinde de Azerbaycan Türkçesinde de aynı anlama gelmektedir. Arı : 1. Zərqanadlılar fesilesinden olub bal hasil eden cücü.(A.D.İ.L) / 1. isim, hayvan bilimi Zar kanatlılardan, bal ve bal mumu yapan, iğnesiyle sokan böcek. (B.T.S) Arı "zar kanatlı böcek",kelimesi de Türkçe bir kelime olup,Eski Türkçe'de de kullanılmaktadır.Bu kelime Eski Türkçe'de de var olup, kökeni Türkçe'dir.Bugün Türkiye Türkçesinde de Azerbaycan Türkçesinde de aynı anlama gelmektedir. Ayı : Uzun Tüklü,ağır gövdeli,her şey yeyen iri,yırtıcı heyvan.(A.D.İ.L) / 1. hay. b. Memelilerin etobur takımından, beş parmaklı, tabanlarına basarak yürüyen, yurdumuzda boz türü bulunan, iri gövdeli hayvan. (B.T.S) Ayı kelimesini;900 yılından önce,Eski Uygur Türkçesi döneminde yazılan "Irk Bitig" adlı eserde, "adıg" şeklinde görmekteyiz.Ayı kelimesi,Türkçe bir sözcük olup,günümüzde Azerbaycan Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde de aynı anlama gelmektedir. Aslan - Şir : Pişikler fesilesinden qısa,sarımtıl tüklü,iri gövdeli,memeli,yırtıcı heyvan. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Kedigillerden, Afrika'da ve Asya'da yaşayan, erkekleri yeleli, yırtıcı, uzunluğu 160, kuyruğu 70 santimetre ve ucu püsküllü, çok koyu sarı renkli güçlü bir memeli türü, arslan. (B.T.S) Aslan kelimesi,Azerbaycan Türkçesinde "şir" şeklinde olup,Azerbaycan Türkçesine Farsça "şîr" kelimesinden girmiştir.Türkiye Türkçesinde ise bu kelimeye Eski Türkçe'de rastlamaktayız.Kelimenin kökünün tam olarak ne olduğu tespit edilememesine rağmen +lAn sonekiyle türetildiği düşünülmektedir.(Bkz:Kaplan,Sırtlan vb) Bu kelime'nin aslan şekli Türkçedir.Bugün Azerbaycan ve Türkiye Türkçesindeki karşılıkları farklıdır. Balık-Balıq : 1.Çelseme ile teneffüs eden,temperaturu deyişen,üzgecle hareket eden, su heyvanı. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Omurgalılardan, suda yaşayan, solungaçla nefes alan ve yumurtadan üreyen hayvanların genel adı. (B.T.S) Balık kelimesi, Eski Uygur Türkçesinde yaklaşık bin yıl önce yazılan "İyi ve Kötü Prens Öyküsü"nde "suda yaşayan canlı anlamındadır. Bu kelime,*bālık sözcüğünden evrilmiştir. Bazı bilim adamları,Türkçe olan bu kelimenin, "vıcık ve yapışkan olmak" anlamında bir bal- kökünden türediğini düşünmektedir.Balık kelimesi,Türkçe bir sözcük olup,günümüzde Azerbaycan Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde de aynı anlama gelmektedir. 3 Edebiyat ve Sanat Akademisi Baykuş : İri gözlü,girde başlı,çirkin sesli,qarmaqburun,yırtıcı gece quşu. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Başında, kulak yerinde iki sorgucu bulunan, yırtıcı gece kuşlarının genel adı. (B.T.S) Baykuş kelimesi,yazılı kaynaklarda Orta Türkçe döneminde,"Gülistan Tercümesi" adlı eserde karşımıza çıkmaktadır.Türkçe bir kelime olan baykuş,günümüzde Azerbaycan ve Türkiye Türkçelerinde aynı anlama gelmektedir. Bukalemun : Muhite göre öz derisinin rengini deyiştirmek qebiliyyetine malik olan sürünen heyvan. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Bukalemungillerden, 20-30 santimetre boyunda, renk değiştirmesiyle ünlü sürüngen türü. (B.T.S) Bukalemun kelimesi iki lehçeye de Arapça'dan geçmiştir. bū ḳalamūn " ﺑو ﻗﻠﻣونkalemun babası" anlamına gelmekte olup,bu kelime de günümüzde iki dilde ortak anlamdadır. Ceylan - Ceyran: Antilop cinsinden iri gözlü,inceayaqlı,süratle qaçan zerif heyvan. (A.D.İ.L) / a. (l ince okunur) hay. b. Çift parmaklılardan, boynuzlugiller familyasından, çöllerde yaşayan, çok hızlı koşan, gözlerinin güzelliği ile tanınan, ince bacaklı, zarif, memeli hayvan, ahu, gazal (B.T.S) Türkiye Türkçesindeki 'ceylan' kelimesi de,Azerbaycan Türkçesindeki 'ceyran' kelimesi de Farsça carān ﺟران kelimesinden alıntıdır. Çakal - Çaqqal : Esasen cemdekle qidalanan itkimiler ailesinden vahşi heyvan. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Etoburlardan, sürü hâlinde yaşayan, kurttan küçük bir yaban hayvanı (B.T.S) Bugün bu kelime iki lehçeye de Farsça şaġāl ﺷﻐﺎلkelimesinden girmiştir. Çekirge - Çeyirtke : Cırcıramaya oxsayan,uzun dal ayaqlarına dayanaraq uzağa sıçraya bilen böyük destelerle uçub,bitkileri ve ekinleri mehv eden cücü. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Düz kanatlılardan, uzun olan art bacaklarına dayanarak uzağa sıçrayabilen, birçok türü olan bir böcek (B.T.S) Eski Türkçe "*çekürde- şakırdamak, carıldamak" kökünden türediği düşünülen bu kelimenin Eski Türkçe yazılı örneği bulunmamaktadır.Yazılı olarak bu kelime ilk kez aynı anlamda olarak Divan-i Lugat-it Türk'te "çekürge" şeklinde geçmektedir. Deve : Sahralarda quru çöllerde,istifade olunan,bir veya iki hürgüclü,cox dözümlü iri yük heyvanı. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Geviş getiren memelilerden, boynu uzun, sırtında bir veya iki hörgücü olan, yük taşımakta kullanılan hayvan. (B.T.S) Bugün iki lehçede de aynı olan bu kelimenin Eski Türkçedeki şekli " tebē" idi. En eski kaynak olarak Eski Türkçe'nin ikinci evresi olan Eski Uygur Türkçesi dönemi eserlerinden olan Irk Bitig kitabında da aynı anlamda olarak "tebe" şeklindedir. 4 Fare - Siçan: Teserrüfata ziyan vuran balaca,uzunsifet,uzunquyruq,adeten boz rengli gemirici. (A.D.İ.L) / a. (fa:re) hay. b. 1. Sıçangillerden, küçük vücutlu, kemirgen, memeli hayvan (B.T.S) Türkiye Türkçesinde kullanılan 'fare' kelimesinin kökeni Arapça "faˀra ͭ "ﻓﺄرةgelmektedir.Azerbaycan Türkçesinde ve bizimde ülkemizde yerel ağızlardan kullanılan 'sıçan,siçan' kelimelerinin kaynağı ise Türkçe olup,Eski Türkçe sıç- fiilinden +gAn sonekiyle türetilmiştir. Fil: Tropik meşelerde yaşayan uzun ve quvvetli xortumlu,tüksüz,otyeyen,memeli,iri heyvan. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Filgillerin hortumlular takımından, Afrika ve Asya'nın sıcak bölgelerinde yaşayan, çok iri, kalın derili hayvan. (B.T.S) İki lehçede de aynı anlama gelen bu kelime Arapça " fīl " ﻓﯾلkelimesinden alıntıdır.Arapçadan alıntı bu kelimeye, ilk kez Orta Türkçe eserlerinden olan "Atabetü'l-Hakayık"ta rastlanılır. Geyik: Dağlık meşelerde yaşayan,bazi censleri iri dallı-budaklı buynuzlu,böyük ve gözel heyvan. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Geyikgillerden, erkeklerinin başında uzun ve çatallı boynuzları olan memeli hayvan. (B.T.S) İki lehçede yazılışı ve ve anlamı aynı olan bu kelime,Türkçenin en eski kelimelerinden biri olup,Türkçenin bilinen ilk yazılı belgesi olan Orhun Yazıtlarında "keyik" şeklinde geçmektedir. Kaplan - Peleng: Pişik cinsinden derisi zolaqlı iri,yırtıcı heyvan; qaplan. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Kedigillerden, enine siyah çizgili, koyu sarı postu olan, Asya'da yaşayan çevik ve yırtıcı hayvan. (B.T.S) Türkiye Türkçesinde kullanılan 'kaplan' kelimesi Eski Türkçe "kap- tutmak, yakalamak" fiiline +lAn onekiyle türetilmiş olabilir; ancak bu kesin değildir.Azerbaycan Türkçesindeki "Peleng" kelimesi ise Farsça'dan alıntıdır. Karınca - Qarışqa: Torpaq altında böyük cemiyyet halında yaşayan zerqanadlılar fesilesinden kiçik cücü. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Zar kanatlılardan, toplu olarak yaşayan, yuvaları toprağın altında olan ve birçok türü bulunan böceklerin genel adı. (B.T.S) Türkiye Türkçesindeki 'karınca' ve Azerbaycan Türkçesindeki 'qarışqa' kelimelerinin kökeni, Eski Türkçe'ye dayanmaktadır.Bu kelime Eski Türkçede 'karınçak/karınça' şeklindedir. Karga - Qarğa: Leş ve böceklerle qidalanan iri,döşü boz,qara quş. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Kargagillerden, kanatları geniş, tüyleri kara renkte, tarla ve bahçelere çok zarar veren kuş. (B.T.S) İki Türk lehçesinde de kullanılan bu kelime de Türkçe olup,bu kelime Eski Türkçe'de "karga" anlamındadır. Kedi - Pişik: Peleng,şir ve s.-nin de dahil olduğu fesileye mensub memeli ev heyvanı. (A.D.İ.L) / a. hay. b. Kedigillerden, köpek dişleri iyi gelişmiş, kasları çevik ve kuvvetli evcil, küçük memeli hayvan, pisik. (B.T.S) Türkiye Türkçesinde kullanılan 'kedi' kelimesinin kökeni Arapça'dır.Azerbaycan Türkçesinde ve ülkemizde de bazı yerel 5 ağızlarda görülen; 'pişik/pisik' kelimesi ise bir kedi çağırma ünlemi olan 'pisi' den türetilmiştir. Edebiyat ve Sanat Akademisi Kelebek - Kepenek : Beden ve qanadları toz kimi ince pullarla ve cürbecür renglerle bezenmiş dörtqanadlı böcek. (A.D.İ.L) / a. 1. hay. b. Pul kanatlılardan, vücudu, kanatları ince pullarla ve türlü renklerle örtülü, dört kanatlı, çok sayıda türleri olan böceklere verilen genel ad.(B.T.S) Türkiye Türkçesinde kullanılan 'kelebek' kelimesi Türkçe kökenli olup Eski Türkçe'de 'kepeli' şeklindedir.Yazılı kaynak olarak da bu kelimeye Orta Türkçe eserlerinden Divan-i Lugat-it Türk ve Codex Cumanicus eserlerinde geçmektedir. Köpek - İt: Canavar,tülkü kimi heyvanların mensub olduğu,yırtıcı heyvanların xususi fesilesine mensub ev heyvanı.(A.D.İ.L) / Köpekgillerden, boy ve biçim bakımından pek çok cinsi olan, çok iyi koku alan, sadık, bekçilik ve avcılık gibi işler için beslenen memeli hayvan.(B.T.S) Türkiye Türkçesinde kullanılan "köpek" kelimesi, köp "gür, sık, iri" sözcüğünden +Ak sonekiyle türetilmiştir. Türkçe sözcük Eski Türkçe köpük sözcüğünden evrilmiştir.Azerbaycan Türkçesinde köpek yerine kullanılan "it" kelimesiyle ise Orhun Yazıtlarında karşılaşmaktayız :" ıt yıl onunç ay altı otuzka uça bardı [köpek yılı onuncu ayında otuzaltı yaşında öldü] " Maymun - Meymun: Beden quruluşuna göre insana yaxın olan memeli heyvan. (A.D.İ.L) / Dört ayaklı, iki ayağı üzerinde de yürüyebilen, ormanda toplu olarak yaşayan, kuyruklu hayvan, primat. (B.T.S) İki dilde de küçük harf değişimi farkları sayılmazsa,yazılış itibariyle aynı anlama gelen 'maymun/meymun' kelimesinin yazılı en eski kaynağı Codex Cumanicus'a dayanmaktadır.Arapça aynı anlama gelen mīmūn veya maymūn ﻣﯾﻣون sözcüğünden alıntıdır. Öküz: İş heyvanı kimi istifade edilen buğa. (A.D.İ.L) / Çift sürmekte, kağnı çekmekte kullanılan, etinden yararlanılan, iğdiş edilmiş erkek sığır.(B.T.S) İki dilde de yazılış ve anlam itibariyle aynı olan 'Öküz' kelimesi,en eski Türkçe kelimelerden biridir.Bu kelimeyle,yazılı kaynaklarda ilk kez Eski Uygur Türkçesi eserlerinden olan Irk Bitig adlı eserde karşılaşmaktayız: "éki öküzüg bir bugursıka kölmiş [iki öküzü bir boyunduruğa bağlamış] ] Sinek - Ağcaqanad: Bezi növleri qızdırma xesteliyi töreden milçeyeoxsar sancan cücü. (A.D.İ.L) / Çift kanatlılardan, birtakım uçucu böceklerin genel adı. (B.T.S) Sinek kelimesi Eski Türkçe siŋek sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe siŋ "sızlama veya vınlama sesi" sözcüğünden +Ak sonekiyle türetilmiştir.Azerbaycan Türkçesindeki "ağcaqanad" kelimesi ise ; ağ 'beyaz' + qanad 'kanat' kelimelerinden oluşmuş,birleşik isimdir. Tavşan - Dovşan: Gemiriciler destesinden,qabaq ayaqları dal ayaqlarından qısa, uzun ve dik kulaqlı,dodağı yarıq,kiçik heyvan. (A.D.İ.L) / Tavşangillerden, eti yenen, hızlı koşan, postundan yararlanılan bir memeli türü. (B.T.S) İki Türk lehçesindeki kelime de; Eski Türkçe 'tabışgan' sözcüğünden evrilmiştir. Eski Türkçe sözcük Eski Türkçe yazılı örneği bulunmayan *tabış- "seğirtmek, koşturmak" fiilinden +gAn sonekiyle türetilmiştir.Tabışgan kelimesine ise yazılı kaynak olarak Orhun Yazıtlarında denk gelmekteyiz: "keyik yiyü tabışgan yiyü olurur ertimiz [geyik yiyip, tavşan yiyip 6 oturur idik] ] Edebiyat ve Sanat Akademisi Tavuk - Toyuq: Yumurta,tük ve et almaq,üçün saxlanan en quşu. (A.D.İ.L) / Sülüngillerden, eti ve yumurtası için üretilen kümes hayvanı.(B.T.S) İki lehçede de kullanılan 'Tavuk-Toyuq' kelimeleri de Eski Türkçe "takagu" veya "takıgu" sözcüğünden evrilmiştir.Bu kelimeye,yazılı kaynaklarda sırasıyla şöyle karşılaşmaktayız: takagu/takıgu [ Uygurca yazıtlar (800 yılından önce) ] takuk [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ] tağuk/dağuk/tavuk [ Codex Cumanicus (1300) ] Tilki - Tülkü: İtler ailesinden,uzun sifet,uzun tüklü,quyruqlu,yırtıcı memeli heyvan. (A.D.İ.L) / Köpekgillerden, uzunluğu 90, kuyruğu 30 santimetre kadar, ırklarına göre çeşitli renklerde olan, ağız ve burnu uzun ve sivri, kümes hayvanlarına zarar veren, kürkü beğenilen bir memeli türü (B.T.S) İki lehçede de kullanılan 'Tilki-Tülkü' kelimeleri Eski Türkçe "tilkü" sözcüğünden evrilmiştir.Tarihde en eski yazılı kaynak olarak Irk Bitig'te denk gelmekteyiz: "täbä titigkä tüşmiş özin tilkü yémiş [deve çamura düşmüş onu tilki yemiş] ]" Yılan - İlan: Bedeni uzun ve qıvrılan,ayaqsız,adeten zeherli dişleri olan,sürünen heyvan. (A.D.İ.L) / Sürüngenlerden, ayaksız, ince ve uzun olanların genel adı, yerdegezen, uzun hayvan: Ok yılanı. Su yılanı. (B.T.S) İki lehçedeki 'Yılan-İlan' kelimesinin de Türkçe +lan son ekinden türetildiği düşünülmekle birlikte,kelimenin kökeni hakkında bir bilgi bulunmamaktadır.Yazılı kaynaklarda bu kelimeye ilk kez,Irk Bitig kitabında denk gelinmektedir : "altun başlıg yılan män [altın başlı yılanım ben] ] 3 - SONUÇ Yukarıda Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesindeki hayvan isimlerinden 27 tanesi örnek olarak alınmış ve irdelenmiştir.Şüphesiz;bu çalışma, daha fazla kelime alınıp,irdelendiğinde daha verimli olacaktır.Seçtiğimiz 27 kelime ile yapılan bu irdelemeler ve araştırmalar sonucunda; alıntılanan 27 örnek kelimenin sonuçları şu şekildedir: a) Yazılış ve anlamlar bakımında aynı olan hayvan isimleri: İrdelenen 27 kelimenin ,%37'si iki lehçede de yazılış ve anlam bakımından aynı şekildedir. Örnek: at,arı,ayı vb. b) Yazılış bakımından küçük farklar arzeden hayvan isimleri: İrdelenen 27 kelimenin ,%25'i ufak farklar içerse de,bu farklılık;kelimeleri anlayamayacak şekilde değildir. Örnek: maymun-meymun,köpek-it,karga-qarğa vb. c) Yazılış bakımından farklı olan hayvan isimleri: İrdelenen 27 kelimenin %33'ü,yazılış bakımından büyük farklılıklar içermektedir.Bunun nedenlerinden en önemlisi,iki lehçeninde aynı hayvan için kullandığı kelimelerin,farklı dillerden alıntı olmasıdır. 7 Örnek: aslan-şir,kaplan-peleng,fare,siçan vb. Edebiyat ve Sanat Akademisi Kaynakça 1) Büyük Türkçe Sözlük(1945),Türk Dil Kurumu,Ankara:Türk Dil Kurumu Yayınları 2)Azerbaycan Dilinin İzahlı Lugati(2006),Azerbaycan Milli İlimler Akademisi,Bakü 3)Tekin,T.(2013),Irk Bitig,Ankara:Türk Dil Kurumu Yayınları 4)Ergin,M.(2012),Orhun Abideleri,İstanbul:Boğaziçi Yayınları 5)Mahmud,K(2012),Divanü Lugat-it Türk,Konya:Eğitim Kitabevi Yayınları 6)Eyüboğlu,Z.(2006),Türk Dilinin Etimoloji Sözlüğü,İstanbul:Sosyal Yayınları 7)Karahan,A.(2013),Codex Cumanicus’ta Hayvan Adları,Turkish Studies,1839-1965 8)Konur,E.(2015),Azerbaycan Türkçesinin Fonetik Özellikleri,İstanbul:Edebiyat ve Sanat Akademisi 8
Yeni sahiplendiğiniz köpeğinize isim arıyorsanız sizinle paylaşacağımız en popüler ve en kapsamlı köpek isimleri listesine mutlaka göz atın! Erkek, dişi, yabancı, mitolojik, büyük köpek ırkları, küçük köpek ırkları gibi geniş köpek isimleri listesine bu blog yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Köpeğinize çok yakışacak, onunla bütünleşen isim önerilerine mi ihtiyacınız var? Sizin için hazırladığımız köpek ismi rehberi ile köpeğiniz için en iyi ismi dakikalar içerisinde bulabilirsiniz!
Köpeğinize isim koyarken, doğru ve sonradan pişman olmayacağınız bir isim koymanız çok önemlidir. Köpeğinize isim verirken dikkat etmeniz gerekenler ve izlemeniz gereken adımları şu şekilde sıralayabiliriz:
Köpeğinizi tanımanız isim seçiminde size çok yardımcı olacaktır. Köpeğinize uygun bir isim koymak için köpeğinizi iyice gözlemleyin. Örneğin, köpeğiniz çok agresif bir mizaca sahipse ona uysal ismini vermeniz tezat bir durum oluşturur.
Köpeğinizi incelerken karakter özellikleri kadar fiziksel özelliklerini de göz önünde bulundurun. Örneğin, köpeğiniz büyük boy bir köpek mi küçük boy bir köpek mi? Tüyleri ve gözleri ne renk? Yine köpeğinizin cinsiyetini de isim seçiminde göz önünde bulundurun.
Köpeğinize isim verirken severek söyleyeceğiniz bir isim verin. Bu nedenle köpeğinize kötü ya da utanç verici bir ismi şakasına koymayın.
Köpeğinize kısa ve telaffuzu kolay bir isim vermeye çalışın. Böylelikle köpeğiniz ismini çok kolay bir şekilde öğrenecektir.
İsim seçtikten sonra ismi birkaç gün deneyin. Eğer köpeğiniz ismine hiçbir tepki vermiyor ya da isminden hoşlanmadığını belli ediyorsa; onun için yeni bir isim seçin.
Minik dostunuza yakışacak erkek köpek isimleri önerilerimiz:
Dost
Kırpık
Maskot
Maço
Tarçın
Kara
Boncuk
Cesur
Fındık
Beyaz
Bıdık
Pamuk
Boyoz
Bulut
Can
Miço
Dino
Duman
Karabaş
Çapkın
Çomar
Fıstık
Kral
Şanslı
Paskal
Kaptan
Pati
Zeytin
Mösyö
Paskal
Efe
Kont
Gofret
Pino
Melo
Lokum
Ayaz
Hayta
Yaman
Kral
Badi
Köpük
Korsan
Çiko
Haydut
Karam
Asil
Garip
Tintin
Alfa
Zorba
Yastık
Bakır
Gece
Gölge
Kılıç
Çeri
Çavuş
Negro
Efes
Ecel
Eşkıya
Azman
Tarzan
Misket
Polat
Derman
Yaz
Prensesinizi taçlandıracak dişi köpek ismimi arıyorsunuz? İşte size en popüler ve güzel dişi köpek isimleri:
Cici
Peti
Venüs
Bihter
Susam
Cadı
Süslü
Arya
Sultan
Leydi
Kraliçe
Prenses
Bıcır
Diva
Kaju
Roka
Pıtır
Benek
Mimik
Zeytin
Kokoş
Pankek
Kuzu
Güneş
Krep
Mısır
Bal
Çıtır
Karamel
Pamuk
Karakız
Cilve
Kiraz
Bebek
Cici
Düşes
Panço
Yağmur
Kahve
Moka
Kontes
Gümüş
Çikolata
Zuzu
Hilal
Bonibon
Maviş
Cimcime
Miya
Barbi
Pastel
Peri
Gazel
Minnak
Mono
Lila
Reçel
Jöle
Şapşik
Tatlış
Pofuduk
Selena
Güzel
Şirin
Tontik
Eftelya
Nisan
Şerbet
Firdevs
Kaymak
Aşkım
Şukufe
Betüş
Peluş
Sevimli
Kleopatra
Kurabiye
Köpeğinize yabancı bir isim mi vermek istiyorsunuz? Gelin birlikte yabancı erkek köpek isim önerilerimizi inceleyelim:
Rudy
Chip
Mac
Bailey
Max
Oscar
Charlie
Rex
Bo
Ozzy
Bentley
Milo
Cash
Walter
Boomer
Teddy / Ted
Sam / Sammy
Lucky
Rocky
Potter
Simba
Toby
Otis
Tank
Gunner
Finn
Duke
Baxter
Diesel
Copper
Bubba
Benny
Marley
Oliver
Jack / Jackie
Tucker
Benny
Marley
Riley
Shadow
Night
Ziggy
Jordan
Sid
James
Rocco
Harley
George
Sarge
Bruno
Bandit
Ranger
Chase
Gizmo
Ryder
Kylo
Rusty
Hank
Guy
Chester
Maverick
Cedric
Casper
Champ
Alex
Alfie
Buster
Chief
Damien
Minik dostunuzun çok seveceği, güzel ve yabancı bir isim mi arıyorsunuz? Sizler için onlarca farklı yabancı dişi köpek isimönerilerimize bakalım:
Fiona
Luna
Barbie
Maple
Angel
Cookie
Winniw
Luna
Daisy
Bella
Nala
Ellie
Sadie
Star
Cleo
Dolly
Lady
Zoe / Zoey
Stella
Piper
Pearl
Trixie
Pixie
Zelda
Phoebe
Emma
Bonnie
Coco
Rosie
Gigi
Sassy
Millie
Josie
Missy
Lexi
Roxy
Lily
Penny
Paisley
Izzy
Ella
Mabel
Cora
Gypsy
Libby
Sally
Georgie
Xena
Katie
Evie
Hazel
Peanut
Lola
Pebbles
Heidi
Lulu
Amber
Irene
Sasha
Katara
Suki
Mai Tai
Ginger
Cinnamon
Curry
Bean
Pumpkin
Pepper
Pickle
Buttercup
Leia
Eloise
Butters
Cinderella
Mitolojiyi hangimiz sevmez ki? Birbirinden güzel, etkileyici ve güçlü varlıkların efsanelerinin yer aldığı mitolojik erkek köpek adları önerilerimiz ile kolaylıkla isim bulabilirsiniz:
Homer
Janus
Hector
Herkül
Perseus
Herakles
Achilles
Zeus
Poseidon
Hades
Ares
Hermes
Helios
Ra
Osiris
Seth
Adonis
Apollo
Pan
Cerberus
Argo
Atlas
Cadmus
Dionysius
Damon
Eryx
Erabus
Endymion
Mopheus
Nereus
Olimpus
Orpheus
Theseus
Odin
Thor
Loki
Boreas
Prometheus
Agamemnon
Daphnis
Narcissus
Alastor
Asclepius
Charon
Hesperus
Kratos
Notus
Pricus
Pontus
Zephyrus
Zelus
Uranüs
Minik prensesinize onunla bütünleşecek güzel, zeki ve etkileyici mitolojik isimler vermeye ne dersiniz? Gelin birlikte mitolojik dişi köpek isimleri listemize bakalım:
Niamh
Venüs
Hell
Hestia
Afrodit
Selene
Athena
Flora
Aurora
Luna
Cora
Freya
Iris
Persephone
Chloe
Aradia
Juno
Hera
Vesta
Circe
Artemis
Minerva
Diana
Cynthia
Gaia
Calypso
Thalia
Sabrina
Kali
Inari
Amaterasu
Sekhmet
İsis
Ishtar
Ereşkigal
Yara
Rhiannon
Cerridwen
Ceres
Uma
Thora
Fauna
Brigid
Nephele
Demeter
Rhea
Pandora
Nyx
Leda
Kore
Hebe
Daphne
Delia
Kibele
Arete
Medea
Pele
Büyük bir köpek ırkına mı sahipsiniz? İri ve yapılı köpekler için seçilebilecek en iyiköpek isimleri önerilerimiz var:
Spike
Brutus
Marmaduka
Hulk
Thanos
Wolverine
Beast
Diablo
Apocalypse
Baskerville
Marlowe
Thunder
Tsunami
Yeti
Gulyabani
Dev
Dağ
Tank
Kocayak
Harley
Tazı
Goliath
Magnum / Magnus
Herkül
Box
Kronos
Merlin
Nero
Ralph
Leo
Rex
Pantha
Hound
Biggy
Bella Donna
Dagger
Athena
Titan
Medusa
Gaia
Wrath
Banshee
Dakota
Sasha
Sheba
Yekpare
Ample
Bulky
Massy
Largy
Minik köpeğinize şirin ve tatlı bir isim mi koymak istiyorsunuz? Sizler için küçük ırk köpek isimleri önerilerimiz var:
Düğme
Buster
Cips
Bo
Roger
Golf
Tenis
Marshmallow
Buddy
Snuggles
Fuzzball
Vamp
Sparky
Brick
Shorty
Peanut
Soap
Mug / Mugsie
Button
Tinkerbell
Nacho
Mikro
Çip
Karides
Baloncuk
Turşu
Noodle
Minnak
Benek
Minik
Ufak
Blossom
Belle
Cupcake
Honey
Bambi
Roxy
Zoe
Coco
Flo
Emma
Dot
Egg
Coconut
Snowball
Mantar
Popcorn
Flurry
Bebek
Şeker
Bubbles
Sweetie
Pebble
Maymun
Susam
Waffle
Oreo
Pepper
Hem Türk hem yabancıların köpeklerinin isimlerinin yer aldığı örnek köpek isimleri listemiz ile hayalinizdeki köpek ismine kolaylıkla ulaşabilirsiniz:
He-Man: Bensu Soral'ın köpeğinin ismi.
Zeus: Hande Erçel'in Doberman cinsi köpeğinin ismi.
Oscar: Sedef Avcı'nın Golden Retriever cinsi köpeğinin adı.
Eros, Wolf ve Lolla: Candan Erçetin'in köpeklerinin isimleri.
Çilek Blek: Teoman'ın Jack Russell cinsi köpeği.
Şanslı: Oyuncu Tolga Karel'in kurt köpeği. Kızım: Beyazıt Öztürk'ün köpeğinin ismi.
Barbie: Milli sörfçümüz Çağla Kubat'ın Golden Retriever cinsi köpeğinin adı.
Moet: Pınar Altuğ'un minik dostunun adı.
Zilli: Zerrin Özer'in terrier cinsi köpeği.
Can: Sertap Erener'in köpeğinin adı.
Lokum: Berna Akar'ın malta terrier cinsi köpeği.
Maztoball ve Meatball: Adam Sandler'a ait olan iki bulldog köpeğin ismi
Esmerelda: Anne Hathaway'in köpeğinin adı. Labrador cinsi olan bu köpeğin isminin anlamı zümrüt; aynı zamanda Notre Dame'ın Kamburu'nda da karşımıza çıkan çok güzel bir kadın karakterin ismi.
Finn: Amanda Seyfried'ın Avustrulya çoban köpeği melezi köpeğinin ismi.
Pippy ve Sadie: Amy Adams'un Chihuahua cinsi köpeklerinin adları.
Huth ve Martha Stewart: Alman çoban köpeği ve labrador cinsi olan bu köpekler Ben Affleck'e ait.
Blanco: Brad Pitt'in melez köpeğinin ismi.
Penny ve Billie: Maltese ve Toy Poodle cinsi köpeklerin ismi. Blake Lively'e ait.
Henry: Devra Messing'in köpeğinin adı.
Tucker: Charlize Theron'un köpeği.
Sherriff: Christina Ricci'nin köpeğinin adı. Şerif demek.
Vida: Demi Moore'un chihuahua cinsi köpeğinin ismi.
Flossie: Drew Barrymore'un köpeğinin adı.
Brutus ve Hobbs: Dwayne Johnson'ın köpeklerinin adı.
Coleman Hawkins: Eric Stonestreet'in köpeğinin adı.
Jinxy ve Oprah: Eva Longoria'nın köpekleri.
Einstein, Milie ve Louie: Ünlü aktör George Clooney'in köpekleri.
Winston: Gwen Stefani'nin Pomeranian cinsi köpekleri.
Kelpie ve Taco: Harrison Ford'un köpekleri. Lola: Hilary Duff'ın köpeği.
Mocha: Hugh Jackman'ın Fransız bulldogu köpeğinin ismi.
Atticus: Jake Gyllenhaal'ın Alman çoban köpeğinin ismi.
Norman: Jennifer Aniston'un köpeğinin adı.
Mona: Jennifer Love Hewitt'in Boxer cinsi köpeği.
Sid: Ünlü oyuncu Jessica Alba'nın pug cinsi köpeği.
Tina: Jessica Biel'in pitbull cinsi köpeği. Daisy: Jessica Simpson'ın Maltese-toy poodle cinsi köpeğinin adı.
George: Jim Carrey'nin köpeği.
Boo ve Pistol: Ünlü aktör Johhny Deep'in Yorkshire Terrier cinsi köpekleri.
Kola: Kellan Lutz'ın köpeğinin ismi.
Pearl: İnci anlamına gelen Pearl, Lea Michele'nin Pomerian melezi köpeğinin adı.
Sidi: Orlando Bloom'un köpeğinin adı.
Thurman Murman: Rachel Bilson'ın köpeği.
Jack, David ve Bella: Rob Lowe'un köpekleri.
Bess: Sienna Miller'ın köpeği.
Wink: Selma Blair'in köpeğinin adı.
Foxy: Tilkicik anlamına gelen Foxy, Matthew McConaughey'in köpeğinin ismi.
Mimi LaRue: Tori Spelling'in Pug cinsi köpeğinin adı.
Indo: Will Smith'in Rottweiler cinsi köpeğinin ismi.
Dot ve Zelda: Zoey Deschanel'in köpekleri.
Munchie: Beyonce'un köpeğinin ismi.
Louie: Ünlü sanatçı Adele'in köpeğinin adı.
Sizinle paylaştığımız bu köpek isim önerileri ile köpeğinizin seveceği, onu tamamlayacak bir ismi kolaylıkla bulabilirsiniz.