Devlette Çalışan Doktor Özelde Çalışabilir Mi

Sağlık Bakanlığı, Tam Gün Yasası'nın ardından hekimlerin çalışma şartlarına ilişkin yeni bir düzenlemeye gidiyor. Tam Gün Yasası'nı esnetecek yeni uygulamayla bakanlık onayıyla devletten ya da özelden her hekim tek sözleşmeyle 'bir ameliyata' girebilecek. Bakanlık, tüm doktorları bir havuzda toplayacak. İhtiyaç halinde 'part time ameliyat'la hekim başka bir hastaneye çağrılabilecek. Böylelikle ne devlette ne de özelde 'hekim yokluğundan' yapılamayacak tedavi olmayacak. Bu model devlet ve özelde çalışan tüm hekimleri kapsayacak.

BIÇAK PARASI DEVLETTEN

YABANCI HASTAYA HAVUZDAN DOKTOR

4 KAT FAZLA DÖNER SERMAYE

Anayasa Mahkemesi, kamuoyunda tam gün yasası olarak bilinen günlü, sayılı yasanın kimi kurallarını iptal etti. ( günlü, E/29, K/90 sayılı karar) Bu iptalle birlikte, Sağlık Bakanlığı’na bağlı devlet hastanelerinde çalışan doktorların muayenehane açıp açamayacakları, ya da açık olanları sürdürüp sürdüremeyecekleri tartışılmaya başlandı.

      Tartışmaya, dünkü () Milliyet gazetesinde, Fikret Bilâ’nın köşesinde yayımlanan Sağlık Bakanı’nın açıklamaları neden oldu. Bu açıklamalarda Sağlık Bakanı, iptaller sonucu tıp fakülteleri hastanelerinde görev yapan doktorların muayenehanelerde de hizmet vermelerinin süreceğini, ancak, devlet hastanelerinde çalışan doktorların muayenehanelerini kapatmak zorunda olduklarını belirtmektedir. Çünkü, Sağlık Bakanı’na göre, devlet hastanelerinde çalışan doktorlara aynı zamanda mesleklerini serbest olarak da yürütme olanağı sağlayan günlü, sayılı “Sağlık Personeli Tazminat ve çalışma esasları Hakkında Kanun”, sayılı tam gün yasasıyla yürürlükten kaldırılmıştır ve Anayasa Mahkemesi bu maddeyi iptal etmemiştir.

      Bu söylem ve yorumun doğru olup, olmadığını irdelemeye çalışalım.

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI

      Öncelikle belirtmek gerekir ki, doktorlara mesleklerini aynı zamanda serbest olarak yapma olanağı sağlayan yasa, günlü, sayılı “Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun” dur. Bu yasaya göre, bir kamu kurum ve kuruluşunda (tıp fakültesi hastanesinde, devlet hastanesinde, askeri hastanede) çalışsın çalışmasın, her doktorun muayenehane açma ve hasta kabul etme hakkı ve yetkisi vardır.

      İşte bu hak, siyasal iktidarca doktorların elinden alınmak istenmiş ve sayılı yasa kabul edilerek, sayılı yasaya şu kural getirilmiştir:

“Tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar, aşağıdaki bentlerden yalnızca birindeki sağlık kurum ve kuruluşlarında mesleklerini icra edebilir:

a) Kamu kurum ve kuruluşları.

b) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan vakıf üniversiteleri.

c) Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan vakıf üniversiteleri, serbest meslek icrası.”

Görüldüğü gibi bu kural, doktorların, serbest meslek icrası dahil, maddede sayılan sağlık kurum ve kuruluşlarının yalnızca birinde mesleklerini yapmalarına olanak tanımıştır. Yani bir doktor, eğer bir kamu kurum ve kuruluşunda çalışıyorsa muayenehane açamayacaktır.

Ne var ki, Anayasa Mahkemesi bu kuralın giriş tümcesindeki “…bentlerden yalnızca birindeki…” (yukarı kuralda altı çizili) sözcüklerini iptal etmiştir. İptalle de kalmamış, yürürlüğü durdurma kararı da vermiştir. Bu sözcükler çıkarıldığına ilk tümce şu duruma gelmektedir: “Tabipler, diş tabipleri ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlar, aşağıdaki sağlık kurum ve kuruluşlarında mesleklerini icra edebilir”. Kural, iptalden sonraki biçimiyle ilk tümce ile birlikte yeniden okunduğunda, kamu kurum ve kuruluşlarında görevli doktorların, aynı zamanda mesleklerini serbest olarak yapmalarının önündeki engelin kalktığı görülmektedir.

Tam gün yasası ile yürürlükten kaldırılan sayılı yasa ise, adından da anlaşılacağı gibi, devlet hastanelerinde görevli sağlık personelinin sağlık haklarını ve çalışma esaslarını düzenlemektedir. Nitekim, yasanın 3. maddesinde, “1. maddeye göre tazminat hakkından yararlanan personel sanat ve mesleklerini serbest olarak icra edemezler” yasağı getirildikten sonra; 4. maddesinde de, “1. madde kapsamına giren personelden özel kanunlarına göre meslek ve sanatlarını serbest olarak icra etme hak ve yetkisine sahip olanlar istedikleri takdirde 1. maddede öngörülen tazminat hakkından yararlanmamak şartı ile mesai saatleri dışında serbest olarak çalışabilirler” denilerek, serbest çalışma engellenmemiş, yalnızca tazminat almama koşuluna bağlanmıştır.

Üstelik maddede açıkça, doktorlara serbest olarak mesleklerini yapma hak ve yetkisinin “özel yasalarında”, yani sayılı yasada verilmiş olduğu vurgulanmıştır. Bu hususun gözden kaçırılmaması önem taşımaktadır.

MUAYENEHANE AÇABİLİR

Demek ki, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan doktorlara aynı zamanda muayene açma hakkı veren yasa değil, sayılı yasadır. sayılı yasa, yalnızca kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan doktorların hem yasanın getirdiği ödemelerden yararlanıp hem de serbest çalışmalarını önlemeye dönüktür. Daha açık anlatımla, sayılı yasa, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan doktorların muayenehane açmalarını engelleyemez; ancak, açanların tazminat ödemelerinin kesilmesini sağlayabilir. Bu nedenle, sayılı yasanın yürürlükten kalkmış olması, konumuz yönünden etkili değildir.

sayılı Devlet Memurları Yasası da, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan doktorların aynı zamanda muayenehane açmalarına engel bir düzenleme içermemektedir. Gerçekten ne yasaklara ilişkin maddede, ne de ikinci görev yasağına ilişkin maddede bu sonucu yaratacak bir düzenleme bulunmamaktadır.

      Kaldı ki, sayılı yasa, sayılı karşısında “özel kural” niteliğindedir. Yani, sayılı yasada ya da bir başka yasada, sayılı yasanın uygulanmayacağına ilişkin açık bir kural olmadıkça, devlet hastanelerinde çalışan doktorların muayenehane açmalarına engel olunamaz.

      Sonuç olarak, Anayasa Mahkemesi’nin iptali devlet hastanelerinde çalışan doktorları da kapsamaktadır. Bu doktorlar da, tıpkı tıp fakülteleri hastanelerinde çalışan meslektaşları gibi, iptal sonucunda aynı zamanda muayene açma ya da açık bulunan muayenehanelerini sürdürme olanağına kavuşmuşlardır.

Bülent Serim

Anayasa Mahkemesi eski Genel Sekreteri ve eski YÖK üyesi

seafoodplus.info

Doktor özelde çalışabilir mi?

Resmi olarak çalışamıyorsunuz. Özel sektörde/hastane çalışmak için DHY sürenizi bitirmeniz gerekiyor bu nedenle. Sonrasında kamu kurumlarından ayrılarak özel kurumlarda çalışabilirsiniz. Bu durum klinik açmak için de geçerlidir.

Doktor kamu çalışanı mı?

Kamu hastanesinde çalışan ve tıbbi tedavi ve girişimlerde bulunan hekim veya yardımcı personel, kamu personeli statüsündedir. Kişinin tıbbi müdahalede bulunulması amacıyla hastaneye başvurması durumunda hukuki ilişki hastane ile hasta arasında kurulmaktadır.

Devlet hastanesinde çalışan bir doktor özel hastanede çalışabilir mi?

Muayenehanelere izin vermez iken, özel hastanede çalışmaya izin vermek yasalara uygun değildir sayılı kanunun 28 maddesi devlet memuru “ticari ve sanayi kuruluşlarında görev alamaz” der. Buna göre öğretim üyeleri ve tüm kamu personeli hem devlet memuru olup, hem de özel hastanelerde herhangi bir statüde çalışamaz.

Yeni mezun doktor özelde çalışabilir mi?

Uzmanlığınızı tamamladıktan sonra atandığınız kurumda, size ait hizmet yükümlülüğü sürenizi tamamlamanız gerekiyor. Bu süreyi tamamlamadan herhangi bir özel hastanede çalışamazsınız.

Aile hekimleri özelde çalışabilir mi?

Bu kararla birlikte aile hekimliği uzmanları özel hastanelerin ve özel tıp merkezlerinin acil servislerinde çalışabileceklerdir.

Hastane çalışanları kamu görevlisi midir?

Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personel, bu görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında kamu görevlisi sayılır.

Özel hastane çalışanları kamu görevlisi mi?

Devlet hastanesinde çalışan doktor özel muayenehane açabilir mi?

ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Bu yasaya göre, bir kamu kurum ve kuruluşunda (tıp fakültesi hastanesinde, devlet hastanesinde, askeri hastanede) çalışsın çalışmasın, her doktorun muayenehane açma ve hasta kabul etme hakkı ve yetkisi vardır.

Doktorlar devlette çalışmak zorunda mı?

Mecburi hizmet tabiplere, uzman tabiplere ve yan dal uzmanı tabiplere getirilmiş bir yükümlülüktür. Her statü için ayrı ayrı mecburi hizmet getirilmiştir. Uzman hekimler de, tarihinden sonra uzman olmuş iseler, mecburi hizmet yükümlüsüdürler.

Aile hekimi özel hastanede nöbet tutabilir mi?

Özel hastanede çalışan hekim, mesai saati dışında başka bir özel hastanede ya da tıp merkezinde nöbet tutabilecek.