Otoban hız sınırı , sürücüler için araştırılması gereken bir konudur. Otoyol hız sınırı her araç için farklıdır. Bölünmüş yol hız sınırı ile azami hız sınırları araç tipine göre değişkenlik gösterir. Her sürücünün şehir içi hız sınırı ile ilgili detayları öğrenmesi gerekir. Bu, hız sınırı cezaları almamak açısından önemlidir. Kamyonet, otobüs ve otomobil otobanda hız sınırı kaç? Şehirler arası hız sınırı ne kadar?
Otoyol ve otoban hız sınırları, tüm sürücüleri yakından ilgilendiren bir konudur. Araçların büyüklükleri göz önüne alınarak farklı hız sınırları belirlenmiştir. Trafik kazalarını önlemek ve hız sınırı ihlali nedeniyle para cezası almamak açısından bunlara dikkat etmek gerekir. yılına göre aşırı hız nedeniyle kesilen trafik ceza oranları şu şekildedir; %30 oranında aşanlara TL, %30 ve %50 arasındakilere TL, %50'yi geçenler için ise TL para cezası kesilmektedir. Ayrıca hız sınırını üst üste 5 kez aşanların ehliyetlerine 1 yıl süreyle el konulmaktadır. Bu tip durumlarla karşılaşmamak için otoban ve otoyol hız sınırları öğrenilmelidir. Aşağıda otoban hız sınırları verilmiştir.
Otomobil: - km/s
Minibüs: km/s
Otobüs: km/s
Kamyonet: 95 km/s
Kamyon: 90 km/s
Panelvan: km/s
Çekici: km/s
Motosiklet (L3): km/s
Motosiklet (L4, L5, L7): 80 km/s
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar: 70 km/s
Özel Yük Taşıyan Araçlar: 60 km/s
yılına göre şehir içi sabit hız sınırları ise şu şekilde;
Otomobil: 50 km/s
Minibüs: 50 km/s
Otobüs: 50 km/s
Kamyonet: 50 km/s
Kamyon: 50 km/s
Panelvan: 50 km/s
Çekici: 50 km/s
Motosiklet (L3): 50 km/s
Motosiklet (L4, L5, L7): 50 km/s
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar: 30 km/s
Özel Yük Taşıyan Araçlar: 30 km/s
Bisiklet: 30 km/s
Traktör: 20 km/s
İş makinesi: 20 km/s
Bölünmüş yol hız sınırları yılındaki düzenlemeye göre aşağıdaki gibidir.
Otomobil: km/s
Minibüs: 90 km/s
Otobüs: 90 km/s
Kamyonet: 85 km/s
Kamyon: 85 km/s
Panelvan: km/s
Çekici: km/s
Motosiklet (L3): 90 km/s
Motosiklet (L4, L5, L7): 80 km/s
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar: 60 km/s
Bisiklet: 45 km/s
Traktör: 40 km/s
İş makinesi: 20 km/s
Çift şeritli yollar için 'te uygulanan hız sınırları ise şu şekilde;
Otomobil: 90 km/s
Minibüs: 80 km/s
Otobüs: 80 km/s
Kamyonet: 80 km/s
Kamyon: 80 km/s
Panelvan: 85 km/s
Çekici: 90 km/s
Motosiklet (L3): 80 km/s
Motosiklet (L4, L5, L7): 70 km/s
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar: 50 km/s
Bisiklet: 45 km/s
İş makinesi: 20 km/s
Karayolları Trafik Kanunu’nun da düzenlediği üzere otoyollarda hız sınırları trafik güvenliğinin sağlanması ve can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi açısından önem arz etmektedir. Trafik kurallarına eklenen araç sürüşü esnasında telefonla konuşma yasağı ve sigara içme yasağına ek olarak hız limitleri ile de olası kazaların önüne geçilmek istenmektedir. Azami hız limiti terimi de bu nedenle kullanılmaktadır. Azami hız limiti oluşabilecek hatalı tespitlerin de önüne geçilmesi adına hâlihazırda olan hız sınırlarına % 10’luk bir hata payı eklenmesiyle belirlenmektedir. Bu da demek oluyor ki kilometrelik bir hız sınırının mevcut olduğu yolda % 10’luk hata payı da eklendiğinde kilometrelik bir hız aşımı yani azami hız limiti aşımı tespit edildiğinde bu durum cezalandırılmaktadır. Öte yandan hız kazalarının önüne geçmek için atılmış başka bir adım da bulunmaktadır. Bu da otobanlarda hız alt limitinin 40 kilometre olmasıdır. 40 kilometrenin altına düşüldüğünde de azami hız sınırı aşıldığında da olası kazaların önüne geçilebilmesi için ceza uygulanmaktadır.
otoban ve otoyollarda hız sınırları olası görünmez kazaların önüne geçilmesi ve trafik güvenliğinin sağlanması için şu şekilde belirlenmiştir:
İçişleri Bakanlığı 1 Temmuz ’den geçerli olarak otomobiller için otoyollarda hız sınırlarını güncelledi. Buna göre, yerleşim yeri dışındaki şehirlerarası çift yönlü karayolları ile bölünmüş yollarda otomobillerde hız sınırında saatte 10 – 20 km’ye kadar artış yaptı.
1 Temmuz tarihinden itibaren:
otoyollarında geçerli olan km/s hız sınırı, km/s olarak güncellendi.
otoyollarında geçerli olan km/s olan hız sınırı ise km/s olarak güncellendi.
Ayrıca yapımı devam eden ve yeni projelendirilecek otoyollar hizmete açıldığında hız sınırı; km/s olarak sınırlandırılacak.
Radar olarak bilinen sistemler yardımıyla tespit edilen hız aşımları cezalara yol açabilmektedir. Belirli bir alan üzerinde kilometre üzerinde yapılan hızı tespit etmeye yaran radar otoyollarda hız sınırları ve otoban hız sınırları ihlalini tespit etmeye yarayan hassas yapılara sahiptir.
Hız Sınırını Aşma Oranı | Ceza Puanı |
%10 - %30 | 10 |
%30 - %50 | 15 |
%50 ve daha fazlası |
|
Hız sınırını %10 ile %30 bandında aşanlara 10, %30 ila %50 bandında aşanlara 15, %50 ila daha fazla bir oranda aşanlara ise 15 ceza puanı ve çeşitli miktarlarda para cezaları uygulanmaktadır.
Hız sınırını aşmak ölümcül sonuçlar doğurabilecek nitelikte olmakla birlikte özellikle dikkat edilen konular arasında yer almaktadır. Bu nedenle uygulanacak olan yaptırımlar ile hız aşımı konusunda bir caydırıcılık kazanılmaya çalışılmaktadır. Örneğin aynı yıl içerisinde 5 kez hız sınırını aşan bir sürücünün ehliyetine 1 yıllığına el konulmaktadır. Fakat 1 yıl sonunda bu kimse direkt olarak ehliyetine kavuşamamakta öncelikle para cezasını ödedikten sonra psikolojik değerlendirmeleri olumlu sonuçlanırsa ehliyetlerini geri alabilmektedirler. Eğer ki 5 yıl içerisinde bu durum tekrar ederse bu kimselerin trafiğe çıkması diğer insanların can güvenliğini tehdit edeceği için bu kişilerin ehliyetleri süresiz bir şekilde iptal edilmektedir.
E-devlet sistemi üzerinde otoban hız limitleri eğer aşılmış ise 1 hafta içerisinde görüntülenebilmektedir. Araç plakasına yazılan ceza üzerinde mevcut ceza, nedeni ve ceza tutarı ile birlikte sistemde çıkmaktadır. Eğer ceza tutarı diğer trafik cezaları gibi tebliğ süresinden sonraki ilk 15 gün içerisinde ödenirse % 25 indirimli bir şekilde ödenebilmektedir. Fakat 1 ay içerisinde ödenmeyen ceza tutarında da % 5’lik faiz uygulamasına gidilmektedir. Vergi dairesi, anlaşmaları bankalar ya da PTT gibi seçeneklerle ödemeler gerçekleştirilebilmekle beraber e-devlet üzerinden de online olarak ödeme yapılabilmektedir. Son olarak eğer ki hız limitini aşmadığınızdan eminseniz 15 günlük itiraz süresinde itirazda bulunmanız gerekmektedir.
Yıllara göre hız sınırları ve ceza oluşturan kusurlar değişiklik gösterebiliyor. Geçmişte hız sınırı geçildiği anda ceza kesilebiliyordu. Ancak bugün durum bir hayli farklı. Bu nedenle sizin için otoban ve otoyol hız sınırları ile cezaların ne kadar olduğunu derledik.
Kendinize ait veya Garenta aracılığıyla kiraladığınız ve yol boyunca size arkadaşlık edecek aracınız ile ceza sorunu yaşamak istemiyorsanız hız limitlerine uymanız gerekiyor. Peki, otobanda hız sınırı kaçtır?
Otoyolda hız sınırı, yılında şu şekilde:
Araç Çeşidi | Hız Sınırı |
Otomobil | - km/s |
Minibüs | km/s |
Otobüs | km/s |
Kamyonet | 95 km/s |
Kamyon | 90 km/s |
Panelvan | km/s |
Çekici | km/s |
Motosiklet (L3) | km/s |
Motosiklet (L4, L5, L7) | 80 km/s |
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar | 70 km/s |
Özel Yük Taşıyan Araçlar | 60 km/s |
1 Temmuz tarihinde yürürlüğe giren düzenleme sonrasında otomobiller için bazı otoyolların hız sınırları farklı oranlarda değişti. Buna göre hız sınırı km/s olarak güncellenen otobanlar şöyle:
Edirne - İstanbul (Avrupa) Otoyolu
İstanbul - Ankara (Anadolu) Otoyolu
Niğde - Mersin - Şanlıurfa Otoyolu
Çeşme - İzmir - Aydın Otoyolu
Düzenleme sonrası hız sınırı km/s olan otoyollar ise şöyle sıralanıyor:
Kuzey Marmara Otoyolu (Sakarya - Kurtköy - Odayeri - Kınalı bölümü)
Malkara - Çanakkale Otoyolu
Gebze - İzmir / Menemen - Çandarlı Otoyolu
Ankara - Niğde Otoyolu
Şehir içinde hız sınırları değişiklik gösteriyor. Okul bölgeleri veya yaya geçitlerinin olduğu özel alanlarda araç fark etmeksizin hız sınırı 30 km/s gibi belli değerlere düşüyor. Bazı durumlarda daha yüksek hız sınırları belirlenebiliyor ve bu sınır, tabelalar ile belirtiliyor.
Sürücülerin uyması gereken sabit şehir içi hız sınırı ise araç çeşitlerine göre şöyle:
Araç Çeşidi | Hız Sınırı |
Otomobil | 50 km/s |
Minibüs | 50 km/s |
Otobüs | 50 km/s |
Kamyonet | 50 km/s |
Kamyon | 50 km/s |
Panelvan | 50 km/s |
Çekici | 50 km/s |
Motosiklet (L3) | 50 km/s |
Motosiklet (L4, L5, L7) | 50 km/s |
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar | 30 km/s |
Özel Yük Taşıyan Araçlar | 30 km/s |
Bisiklet | 30 km/s |
Traktör | 20 km/s |
İş makinesi | 20 km/s |
Kısacası şehir içi hız limitinin genel olarak 50 km/s olduğunu söyleyebiliriz. Ancak kullanılacak araç tipine göre hız limitinin kontrol edilmesi ve tabelalar ile belirlenen farklı limitlere uyulması önemli. Aksi takdirde çeşitli trafik cezalarıyla karşılaşılabiliyor.
Şehirler arası yollar, hız limitleri açısından bölünmüş ve çift şeritli yollar şeklinde ikiye ayrılıyor. Yeni hız limitleri olarak bilinen hız limitleri de buna göre değişiyor.
yılında şehirler arası bölünmüş yollarda hız sınırı şöyle:
Araç Çeşidi | Hız Sınırı |
Otomobil | km/s |
Minibüs | 90 km/s |
Otobüs | 90 km/s |
Kamyonet | 85 km/s |
Kamyon | 85 km/s |
Panelvan | km/s |
Çekici | km/s |
Motosiklet (L3) | 90 km/s |
Motosiklet (L4, L5, L7) | 80 km/s |
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar | 60 km/s |
Bisiklet | 45 km/s |
Traktör | 40 km/s |
İş makinesi | 20 km/s |
yılında şehirler arası çift şeritli yollarda hız sınırı ise şöyle:
Araç Çeşidi | Hız Sınırı |
Otomobil | 90 km/s |
Minibüs | 80 km/s |
Otobüs | 80 km/s |
Kamyonet | 80 km/s |
Kamyon | 80 km/s |
Panelvan | 85 km/s |
Çekici | 90 km/s |
Motosiklet (L3) | 80 km/s |
Motosiklet (L4, L5, L7) | 70 km/s |
Tehlikeli Madde Taşıyan Araçlar | 50 km/s |
Bisiklet | 45 km/s |
İş makinesi | 20 km/s |
Hız limitinin aşılması durumunda sürücülere trafik cezası uygulanıyor. Cezanın ispatı veya daha doğru bir açıklamayla hız aşımının gerçekleştiğini kanıtlamak için ise elektronik denetleme sistemleri ve radarlara başvuruluyor.
Türkiye’de genel olarak radarlar ve elektronik denetleme sistemleri beraber çalışıyor. Bir yol üzerine birden fazla hız ölçüm istasyonu olarak adlandırılan elektronik cihaz kuruluyor. Sürücünün belirli bir mesafeyi katetmek yani iki istasyon arasındaki yolu tamamlamak için harcadığı süre ölçülüyor. Süre ve mesafe üzerinden de ortalama hıza ulaşılıyor.
Ortalama hız, belirlenen hız limitinin üstündeyse otomatik olarak ceza kesiliyor. Örneğin otomobiller için otoban hız sınırı olan km/s aşıldığı anda elektronik olarak trafik cezası uygulanıyor.
Hız sınırı cezaları sabit olarak verilmiyor. yılında verilen şehirler arası, şehir içi ve otoban hız sınırı cezaları şöyle sıralanıyor:
Hız limitini %30’a kadar aşanlar için TL
Hız limitini %30 ila %50 arasında aşanlar için TL
Hız limitini %50’den fazla aşanlar için TL
Hız limiti aşımı ile beraber para cezasına ek olarak idari cezalar da uygulanabiliyor. Hız limitini %30 ve üzeri olacak şekilde 1 yıl içerisinde 5 kere ihlal eden sürücülerin ehliyetine 1 yıl boyunca el konuluyor.
Hız cezaları, araç plakasına kesiliyor. Öğrenmek için ise e-Devlet’e girilmesi ve “Araç Plakasına Kesilen Ceza Sorgulama” ekranından ceza kesilip kesilmediğinin kontrol edilmesi gerekiyor.
Hız cezaları, diğer tüm trafik cezaları gibi Gelir İdaresi Başkanlığı’na ödenebiliyor. İnteraktif Vergi Dairesi aracılığı ile ödeme yapılabiliyor. Ayrıca dileyen sürücüler, vergi dairelerine giderek ödeme yapabiliyor. Cezalar, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ödenirse %25 indirim uygulanıyor.
Hız sınırı cezaları ile ilgili bilinmesi gereken ilk ve en önemli nokta, hatalı radar cezalarıdır. Radarlar, zaman zaman hata yapabiliyor ve cezai işlem uygulanmasına neden olabiliyor. Bu konuda resmi bir istatistik bulunmasa da uzmanlar, dünya genelinde cezaların %’lik kısmının hatalı olduğunu belirtiyor.
Radar cezalarının zaman zaman hatalı olabilmesi nedeniyle cezanın gerçekleştiği tarihe ve lokasyona dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü bazı durumlarda elektronik okuyucu sistem, yanlış plakayı tarayabiliyor ya da plakayı algılamayıp başka sürücüye ceza gönderebiliyor.
Hız sınırı cezaları ile ilgili bilinmesi gereken diğer bir husus ise “limit aşımının sürekliliği” durumudur. Bir sürücü anlık olarak hız sınırını aştığı için çoğunlukla yeni radar sistemleriyle ceza almıyor. Çünkü radarlar, belirli bir mesafeyi ölçümlüyor ve bu mesafe boyunca hız sınırını aşan sürücülerin ceza almasını sağlıyorlar.
Hız sınırı cezaları hakkında bilinmesi gereken son husus ise polis veya jandarma gibi kolluk kuvvetlerinin seyyar radar uygulamalarını bıraktığıdır. Günümüzde kolluk kuvvetleri bazı araçları dönüştürme yöntemine gidip seyyar veya daha sık kullanılan ismiyle gezici radarlar oluşturdu. Gezici veya seyyar radarlar, araçların önüne takılan radarlarla seyahat edip tüm araçların hızlarını tarıyor ve gerekli durumlarda cezai işlem uygulanmasını sağlayabiliyor.
Otobanlarda hız sınırının aşılmasını önlemeye yönelik çalışmalardan biri de hız koridorudur. Hız koridoru; iki gişe arasındaki mesafenin, mevcut hız sınırına göre ne kadar sürede gidileceğinin hesaplandığı bir uygulamadır. Hız koridoru uygulaması bulunan otoyollar şöyle:
İstanbul - Edirne Otoyolu
Ankara - İstanbul Otoyolu
İzmir - Aydın Otoyolu
Adana - Mersin Otoyolu
Adana - Şanlıurfa Otoyolu
Niğde - Şanlıurfa Otoyolu
Bu otoyollardaki hız koridoru uygulamasını şöyle bir örnekle açıklayabiliriz:
İki gişe arasının kilometre olduğunu varsayalım. Bu durumda km/s hız sınırına tabi bir otomobilin, bir gişeden diğer gişeye gitmesi en az 2 saat sürmelidir. Daha kısa sürmesi hâlinde hız sınırının aşıldığı tespit edilir ve ilgili araca ceza yazılır. Gişelerdeki geçiş sistemleri araçların geçiş saatlerini de kaydettiği için bu süre otomatik olarak hesaplanır ve gerekli durumlarda ceza yazılır.
Otobanlardaki hız sınırının aşılması nedeniyle yazılacak ceza tutarlarına ve diğer trafik cezalarına “Yola Çıkmadan İnceleyin: Trafik Cezaları” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.