Bebeklerde öksürük en sık karşılaşılan rahatsızlıklardan birisidir. Bazı durumlarda korkulacak bir durum olmaz iken bazı öksürüklerde mutlaka bir uzman hekime başvurulması önerilmektedir.
Bebeklerde Gece Öksürüğü Neden Olur?
Öksürük yetişkinlerde görüldüğü gibi bebekler ve çocuklarda da görülmektedir. Bunun pek çok farklı nedeni olabilir. Bu nedenlerden birisi enfeksiyona bağlı nedenler diğeri ise enfeksiyon dışı nedenlerdir. Bebeklerde ve çocuklarda gece öksürüğünün nedenleri şunlar olabilir:
- Nezle, rinit, sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonları
- Bronşit veya zatürre gibi alt solunum yolu enfeksiyonları
- Reflü
- Alerjik nedenler
- Boğaza yabancı cisim kaçması
- Doğuştan gelen solunum yolu enfeksiyonu
Gece Öksürüğünü Kesmek İçin Ne İyi Gelir?
Öksürük tedavilerinde genellikle sebebe bağlı tedaviler uygulanır. Ilık sıvı gıda, soğuk buhar, salgı azaltıcı antihistaminikler, balgam sökücüler, bronş rahatlatıcılar veya ihtiyaç durumunda antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır. Bebeklerin özellikle gece öksürüklerinde yapılması gereken burun temizliğinin yapılması gerekmektedir. Eğer öksürük reflüye bağlı ise hekime başvurulması ve hekimin önerdiği beslenme şekli düzenlenmelidir. Ayrıca bebeklerde gece öksürüğünde yastığın biraz daha yüksekte tutulması öksürüğü engelleyen durumlar arasında olmaktadır.
Bebeklerde Öksürük Ne Zaman Tehlike Yaratır?
Öksürük bebeklerin hastalandığı zaman sıklıkla görüldüğü bir durumdur. Özellikle öksürük sebebiyle pek çok ebeveyn doktora başvurmaktadır. Öksürüklerin pek çok farklı sebepleri olabilir. Fakat bazı durumlarda mutlaka doktora başvurulması gerekir. bebeklerde aşağıdaki gibi durumlar gözlemlendiğinde dikkat edilmesi gerekir:
- Öksürük bebeklerde solunum sıkıntısı yaratıyor ise
- Bebeklerde yabancı bir cismin boğaza kaçtığı şüphesi düşünüldüğünde
- Ateşli ve hırıltılı öksürüklerde
- Uzun süre devam eden beslenme problemleri var ise mutlaka bir çocuk doktoruna danışılması gerekir.
Öksürük Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?
Bebeklerde kuru öksürük, hırıltılı ve arka arkaya devam eden öksürükler enfeksiyon veya alerjik durumlarda gözükmektedir. Üst solunum yollarından kaynaklanan akıntılarda ise balgamlı öksürükler oluşur. Bu genelde gece yatınca başlar. Üst solunum yolları enfeksiyonlarının belirtisi genellikle gece balgamlı öksürük olmaktadır. Gece sık sık öksürükte burnu temizlemek, sıvı tüketimini arttırmak ve soğuk buhar uygulaması bebeklerin rahatlamasını sağlayacaktır.
Fakat ateşli ve hırıltılı öksürükler bronşit, pnömoni veya larenjit gibi hastalıkların habercisi olmaktadır. Bu nedenle hırıltılı öksürük ve ateş gibi durumlarda dikkat etmek ve doktora götürmek çok önemlidir.
Öksürük 8 haftadan uzun sürüyorsa kronikleşmiştir. Sigara içmeyenlerde rinit, sinüzit, geniz akıntısı, alerjik veya enfeksiyondan kaynaklı nedenlere bağlı olarak gece kuru öksürük görülebilmektedir. Ayrıca astım, gastroösefagial reflü, kalp yetmezliği, bazı tansiyon ilaçları da gece kuru öksürük yapabilmektedir. Sigara içenlerde ise en sık neden kronik bronşittir. Daha az sıklıkla akciğer dokusunda oluşan hastalıklar da gece öksürüğü yapabilir.
Kuru öksürüğü olan hastalarda öksürük 8 haftadan uzun sürüyorsa mutlaka bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurmalıdır. Hastalık hikayesi, fizik muayene, akciğer röntgeni, solunum fonksiyon testi ile değerlendirilerek öksürük nedeni tespit edilip tedavi planlanmalıdır. Hastalık hikayesi önemlidir. Öksürüğün başlangıcı nasıl, ek solunum hastalığı var mı, sigara içimi, çevresel ve mesleki inhalasyonla temas, alerji atopi durumu, ek ilaç kullanımı özellikle bazı tansiyon ilaçları gece öksürüğün tetikleyebildiği için her hastada sorgulanmalıdır. Her hastanın öksürük nedeni tespit edilerek nedene yönelik tedavi planlanır. Tedavi nedene yöneliktir. Nazal steroid, inhaler steroidler, betamimetikler, oral steroid kürü, reflü tedavisi için ilaçlar, antibiyotikler, antihistaminler ve montelukast tedavide kullandığımız seçeneklerdir.
Gece öksürüğü pek çok farklı rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Ancak genel olarak başı yükseltmek için çift yastıkla uyumak, bir bardak su içmek, uyumadan önce ortamı havalandırmak gibi önlemler, öksürük krizinin geçmesini sağlayabilir. Yetişkinlerde ve çocuklarda gece öksürük ataklarına yardımcı olabilecek çeşitli rahatlatıcı yöntemlerde vardır.
Yazar:
Medicana Çamlıca Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Uzmanı, Uzm. Dr. Oya Altaş İbiş
Şunlara da göz atın;
Çocuklarda gece geç saatlerde başlayan öksürük nöbetleri ve beraberinde yaşanan nefes darlığı, anne babaların paniğe kapılmasına neden olabiliyor. En tipik belirtisi havlamaya benzeyen öksürük olan krup hastalığı, sonbahar sonunda ve kış aylarında salgın halinde görülebiliyor. Ebeveynler tarafından alınacak basit önlemler, hastalığın kısa sürede atlatılmasını sağlayabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Nihal Madak Binboğa, krup hastalığı ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Genellikle virüslerin neden olduğu bir üst solunum yolu hastalığı olan krup, daha çok sonbahar sonu ve kış aylarında yaşanmaktadır. Yatarken herhangi bir sorunu olmayan çocuğun sabaha karşı havlamaya benzer kaba öksürük ve nefes darlığı yaşayarak uyanmasına neden olan krup hastalığı genellikle 6 ay-3 yaş arasında görülmektedir. Ailelerin panik yaşamasına neden olabilen krup hastalığı, 5 yaşından büyük çocuklarda nadir görülmektedir.
Halk arasında “yalancı kuşpalazı” olarak da adlandırılan krup hastalığı nefes darlığıyla karıştırılabilmektedir. Hastalığın öyküsü ve muayene bulguları tanı için genellikle yeterli olmaktadır. Birden fazla krup atağı geçiren çocuklarda buna neden olan faktörler incelenmelidir. Ebeveynleri çocukken krup atağı geçiren çocukların hastalığa yakalanma riski diğerlerine göre kat artmaktadır.
Genellikle kendi kendini sınırlayan krup hastalığında nadiren ilerleyen solunum yetmezliği ve ağır sonuçlar görülmektedir. Solunum yoluna yabancı cisimlerin kaçması krup belirtilerine neden olabilmektedir. Epiglotit denilen soluk borusu kapağı iltihabı, solunum sıkıntısına ve ses kısıklığına neden olurken; bu çocuklarda yutkunamama ve yüksek ateş gibi krup hastalığında olmayan ek belirtiler de görülebilmektedir.
Sıklıkla ayakta tedavi edilen krup hastalığında, %5 oranında hastaneye yatış gerekmektedir. Solunum yoluna verilen adrenalin ve soğuk hava, ses tellerindeki ödemin saatler içerisinde azalmasına yeterli olabilmektedir. Ödemin azalması için ilaç tedavisi gerekebilmektedir. Genellikle gün içerisinde hastalığın kalan bulguları da iyileşmektedir. Çocuğu mümkün olduğu kadar sakinleştirmek için ebeveynlerinde sakin olması gerekmektedir. Bunun yanında;