İlkokul 4. sınıf Fen Bilimleri dersi Maddenin Özellikleri Ünitesi Maddenin Ölçülebilir Özellikleri Konu Anlatımını bu sayfada bulabilir ve inceleyebilirsiniz.
BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Kütle nedir, nasıl ölçülür?
→ Sıvıların kütlesi nasıl ölçülür?
→ Hacim nedir, nasıl ölçülür?
→ Sıvıların hacmi nasıl ölçülür?
→ Katıların hacmi nasıl ölçülür?
→ Madde olan ve madde olmayan varlıklar nelerdir?
Maddeleri niteleyen; suda yüzme-batma, suyu emme-emmeme, mıknatısla çekilme-çekilmeme gibi özelliklerin olduğunu öğrendik.
Bunun yanında maddenin çeşitli aletlerle ölçülebilen özellikleri de vardır. Bunlar kütle ve hacimdir. Şimdi maddenin ölçülebilir özelliklerini inceleyelim.
Her maddenin belli bir miktarı vardır. Madde miktarına kütle denir. Maddelerin kütlesi eşit kollu terazi veya elektronik terazi ile dünya uluslarınca ortak kabul edilen standart kütlelerle karşılaştırılarak ölçülür.
Uluslararası kütle birimi kilogram ve gramdır. Kilogram kg, gram g sembolü ile gösterilir. Kilogram, gramın bin katıdır.
1 kg = g
Kilogram ile ifade edemeyeceğimiz küçük kütleleri gram cinsinden ifade ederiz. Kuyumcular sattıkları takıların kütlesini gram cinsinden ifade eder.
Katıların kütlesini ölçmek için aşağıdaki adımları uygularız:
Aynı büyüklükteki maddelerin kütlesi farklı olabilir. Örneğin yandaki görselde verilen aynı büyüklükteki kaşar peyniri ile tuğlanın kütleleri farklıdır.
Sıvı maddelerin kütlesini doğrudan terazinin kefesine dökerek ölçemeyiz. Sıvı maddelerin kütlesi kap kullanılarak ölçülür.
Sıvı maddelerin kütlesini ölçmek için aşağıdaki adımları uygularız:
Sıvının kütlesi = Brüt kütle Kabın kütlesi
g 50 g = g
Tatile çıkarken yanımıza çeşitli eşyalar alırız. Bu eşyaları bavula koyarız. Bazen eşyalarımızı bavula sığdıramayız. Çünkü bavula koyduğumuz her eşya yer kaplar.
Çevremizde bulunan maddeler da bulundukları ortamda az veya çok yer kaplar. Maddelerin boşlukta kapladığı yere hacim denir.
Maddelerin hacimlerini ölçmek için çeşitli dereceli kaplar kullanılır. Hacim birimi litre ve mililitredir. Litre L, mililitre mL sembolleri ile gösterilir. Bir litre mililitredir.
1 L = mL
Sıvı maddelerin hacimlerini ölçmek için dereceli silindir kullanırız. Dereceli silindir, camdan veya plastikten yapılmış dış yüzeyi ölçeklendirilmiş bir kaptır.
Sıvı maddenin hacmini ölçmek için aşağıdaki adımlar uygulanır:
Düzgün bir şekle sahip olmayan katı maddelerin hacimleri de dereceli kaptan faydalanılarak ölçülür.
Katı maddenin hacmini ölçmek için aşağıdaki adımlar uygulanır:
Maddenin Hacmi = 2. Ölçüm 1. Ölçüm
Maddenin Hacmi = mL mL
Maddenin Hacmi = mL
Yaptığımız etkinliklerle katı ve sıvı maddelerin hacmini ve kütlesini ölçtük. Kütlesi ve hacmi olan tüm varlıklara madde denir.
Elimizdeki kitap, kalem, bindiğimiz araba, evimizin duvarları, bahçedeki ağaç, soluduğumuz hava kütle ve hacme sahip oldukları için hepsi birer maddedir.
Elektrik, gölge, şimşek, ışık ve ısı; kütle ile hacme sahip olmadıkları için madde değildir.
Bu mesaj 'en iyi cevap' seçilmiştir.
HACİM ÖLÇÜLERİHacim birimi maddelerin dünyada kaplamış olduğu bölgeyi ifade etmek yani ölçmek için kullanılan bir birimdir. Maddelerin üç boyutlu olarak kapladığı alanı ölçer. Hacmin temel birimi metreküptür. Katı ve gaz maddelerin hacim birimi metreküp, sıvı ve gaz maddelerin hacim birimi litredir.
Dereceli silindir (mezür): Dereceli silindir ya da mezür olarak adlandırılan bu silindir şeklindeki kaplar ile, sıvı maddelerin hacmi ölçülmektedir.
Dikdörtgen bir cismin hacmini hesaplama formülünü öğren. Dikdörtgen bir cismin hacminin formülü Hacim = uzunluk * genişlik * yükseklik veya H(V) = ugy şeklindedir.
Sıvıların hacmini dereceli silindir kullanmak suretiyle ölçebiliriz. Dereceli silindir üzeri eşit aralıklarla ile çizilmiş olan bir kap çeşididir. Kabın içine konmuş olan sıvı kabın belli bir seviyesine kadar ulaşır. Bu seviye itibariyle ortaya çıkan miktar üzerinden sıvının hacmi ölçülür.
Sıvıların miktarı hacim birimleri ile ölçülüseafoodplus.infon SI birimi metre küptür (m³ ) ve genellikle desimetreküpe eş olan litre kullanılır(1 dm³ = 1 L ).
Hacmin herkesçe bilinen sembolü V harfidir. Katı ve gaz maddelerin hacim birimi metreküp, sıvı ve gaz maddelerin hacim birimi litredir. Görüldüğü üzere gazların hacim birimleri metreküp ile ifade edilebilirken, litre ile ifadeleri de mevcuttur.
Hacim Bir maddenin bulunduğu ortamda kapladığı yere denir. Kütle ise madde miktarı demektir yani maddenin ağırlığıdır.
Hacim, sıcaklık ve basınçla değişir. Katıların hacmi; belirli bir sekli varsa hacim formüllerinden yoksa taşırma kabı yada dereceli silindir içindeki sıvıya bırakılarak bulunur. Sıvıların hacmi ölçekli kaplarla bulunur.
Formül: 2πr2 * h olarak gösterilir. Bu formülle birlikte yükseklikleri ve tabanlarında yer alan çemberlerin yarıçapları sayesinde hacimler bulunabilir. Burada verilen π değeri sabit bir değerdir.
Maddenin ölçülebilir özellikleri kütle ve hacimözellikleridir. Kütle ve hacim bütün maddelerde var olan ve ölçülebilen özelliklerdir.
Litreden küçük olan ölçüler santilitre (cl) ve mililitre (ml) olarak ifade edilmektedir. Litrenin katları ise dekalitre (dal), hektolitre (hl) ve kilolitre (kl) ile gösterilmektedir.
Maddelerin birim hacimlerinin 1 cm3 miktarı maddelerin yoğunluğu olarak tanımlanır. Diğer bir deyişle, bir maddenin kütlesinin hacmine oranı yoğunluğu ifade etmektedir.
Hacim= π.r².h şeklinde sorularda baz alınacak formüldür. Hacim hesaplaması için alt ya da üst tabanlardaki dairelerden birinin yarıçapı, dik dairesel silindirin yüksekliği yeterli olacaktır. Örnek: Dik dairesel silindirin tabanında yer alan dairenin yarı çapı 4 olurken yüksekliği 12 olmaktadır.
Kütle "m" sembolü ile gösterilir. Maddenin uzayda kapladığı yere hacim denir. Hacim birimi mililitre (mL) ya da santimetreküp (cm3), Litre (L) ya da desimetreküp (dm3), ve metreküp (m3) kullanılır. Hacim "v" sembolü ile gösterilir.
Mililitre Metre Küp tablosu
Mililitre | Metre Küp |
---|---|
1 mL | m³ |
2 mL | m³ |
3 mL | m³ |
4 mL | m³ |
Silindir yüksekliğinin 4 cm olduğunu varsayalım. Taban alanının cm2 ve yüksekliğin 4 cm olduğunu bildiğinden, silindirin hacmini bulmak için bu ikisini çarpabilirsin. cm2 x 4 cm = cm3. Sonuç budur.
Hacim nedir sorusunun cevabı bir cismin uzayda yani boşlukta kapladığı yerdir. Uzay üç boyutludur bu yüzden hacim her zaman üç boyutludur. V simgesiyle gösterilir. Katıların, sıvıların ve gazların; genel olarak maddenin ortak özelliğidir.
Hacim. Maddenin boşlukta kapladığı yere hacim denir. Birimi Litre veya Mililitredir. Katı sıvı ve gazların hacimleri farklı farklı şekillerde ölçülüseafoodplus.infoin boşlukta kapladığı bu yere hacim denir.
1 litre = santimetre küp (cc, cm3)tür. 1 litre = 10 desilitre (dl)dir. 1 litre = santilitre (cl)dir. 1 litre = mililitre (ml)dir.
Maybe you are interested in:
göğüs nasıl ölçülür?
Related searches