Oruç bozulduğunda kaza gerektirmeyen bazı durumların olduğu gibi tam tersi orucun kaza edilmesi de gerekebilir. Hangi nedenlerle orucu bozabileceklerini ve bunun dinen hükmünü merak eden vatandaşlar, Diyanet bilgisi araştırmalarına başvuruyorlar. Peki, Orucu bozup kaza gerektiren durumlar nelerdir? İşte detayları
Orucu bozup kaza gerektiren durumlar NELERDİR?
Diyanet'e göre, yolculuk, hastalık gibi meşru bir mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece kazası gerekir. Ayrıca, abdest alırken boğaza su kaçması gibi kasıt olmaksızın yemek-içmek; çiğ pirinç gibi beslenme amacı ve anlamı taşımayan, yenilip içilmesi mûtat olmayan veya toprak gibi insan tabiatının meyletmediği şeylerin yenilip içilmesi orucu bozup, sadece kazasını gerektirir (Merğînânî, el-Hidâye, II, , ).
Haberin Devamı
Keffâret ve adak oruçları ile nâfile oruçların başlanıp bozulması durumunda kazâ edilmeleri gereklidir.
Ramazan’da bir mazeret olmaksızın tutulmayan oruçlar, gününe gün kaza edilir. Ancak mazeretsiz olarak Ramazan orucunu tutmamak büyük günahtır.
Cinsel birleşme dışında tatmin, ağza giren yağmur, kar veya dolunun istemeyerek yutulması, abdest alırken, yıkanırken veya yüzerken suyun istemeyerek yutulması, kasten ağız dolusu kusulması orucu bozar ve bozulan orucun kaza edilmesini gerektirir (Merğînânî, el-Hidâye, II, , ).
İmsak vaktinin girip girmediği konusunda şüphesi bulunan kimse yiyip içmeye devam ederken o esnada ikinci fecrin doğmuş olduğu ortaya çıksa, oruç bozulur ve kazâ edilmesi gerekir. Aynı şekilde güneşin battığını zannederek iftar ederken güneşin henüz batmadığı anlaşılsa yine kazâ gerekir (Merğînânî, el-Hidâye, II, ).
Unutarak yiyip içtikten sonra orucunun bozulmuş olduğu zannıyla veya gece niyetlenemeyip gündüz niyetlendikten sonra, gündüz yapılan bu niyetin niyet sayılmayacağı zannıyla günün geri kalan kısmında bilerek bir şey yiyip içmek veya cinsel ilişkide bulunmakla oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir.
Nafile Oruçlar: Sünnet Kabul Edilen &#;badet
Manevi doygunluk veren ibadetlerden biri olan oruç, birden fazla &#;ekilde tutulur. Müslüman alemi için önemli olan ibadetlerden biri de nafile orucu tutmakt&#;r. Oruç konusunda daha da bilgilenmek ve merak ettiklerinizi en iyi &#;ekilde yan&#;tlamak için sizlere bu sayfada nafile orucu ne demek sorusunun yan&#;tlar&#;n&#; verece&#;iz.
Nafile oruçlara sünnet dense de asl&#;nda müstehap olarak nitelendirmek dini olarak en do&#;rusudur. “Sünnet” tam manas&#;yla peygamberin düzenli olarak yapt&#;klar&#;n&#; nitelendirirken “müstehap” süreklili&#;i olmadan yapt&#;klar&#;d&#;r.
Halk aras&#;nda bu süreklilik durumu detay&#; atlanarak peygamberin bir kez bile yapt&#;&#;&#; &#;ey için sünnet çat&#;s&#;nda de&#;erlendirme e&#;ilimi vard&#;r. Bu yüzden nafile oruçlar için sünnettir denir, bunu gözeterek biz de yaz&#;m&#;zda yer yer nafile orucun sünnet oldu&#;una dair detaylar ekledik.
Din görevlileri taraf&#;ndan da s&#;k s&#;k gündeme getirilen nafile oruç konusuna bu yaz&#;m&#;zda de&#;inece&#;iz. Akl&#;n&#;za tak&#;lan pek çok soru i&#;areti, &#;imdi yaz&#;m&#;z sayesinde giderilecek.
Oruç, Allah’a daha yak&#;n olmak için Allah r&#;zas&#; ad&#;na yap&#;lan bir ibadettir. Oruçlar&#;n baz&#;lar&#; farz olarak emredilmi&#;tir. Ancak farz olmayanlar&#;n d&#;&#;&#;nda da oruç türleri vard&#;r. Bu oruçlardan biri de nafile orucudur ve sünnet olarak ibadet yerine geçer.
Nafile orucunu dileyen herkes tutabilir. Nafile orucu Hz. Peygamber (s.a.v) döneminde 3 aylarda tutulurdu. Her bir ay için tutulan nafile orucunun kurallar&#; da farkl&#; olmaktayd&#;.
Di&#;er oruç dönemlerinde yap&#;ld&#;&#;&#; gibi sahur ve iftar nafile orucunda da önemlidir. &#;badetlerin yerine getirilmesi, güzel davran&#;&#;larda bulunmak nafile orucunun faziletini art&#;racakt&#;r.
&#;lginizi çekebilir: Berat Kandili Orucu Ne Zaman Tutulur, Nas&#;l Niyet Edilir?
Nafile Orucu Bozmak Kefaret Gerektirir Mi?
Üç aylar içinde oruç tutarsan&#;z; nafile orucu ibadetini de yerine getirmi&#; olursunuz. Baz&#; durumlarda nafile orucunu bozmak isteyebilirsiniz. Bu durumlar sizin kontrolünüz d&#;&#;&#;nda olabildi&#;i gibi kendi iradenizle de meydana gelebilir.
Kuran’da nafile orucu bozman&#;n hükmü hakk&#;nda birçok hadis ve rivayet vard&#;r. E&#;er nafile orucunuzu bozma durumunda kald&#;ysan&#;z; orucun yerine kaza orucu tutabilirsiniz.
Nafile orucunu bozanlar&#;n kaza orucu tutmas&#; hakk&#;nda bir hadis &#;öyle aktar&#;l&#;r: Ai&#;e rad&#;yallâhu anhâ demi&#;tir ki: “Biz oruçlu iken Hafsa ile bana bir hediye getirildi. Biz de orucumuzu bozduk, sonra Peygamber sallallâhu aleyhi ve sellem odaya girdi. Kendisine: “Ya Resûlallâh! Bize bir hediye getirildi, onu can&#;m&#;z çekti ve orucumuzu bozduk”, dedik. O da “Size günah yok (ancak) onun yerine ba&#;ka bir gün oruç tutunuz” buyurdu. (Tirmizî, S&#;yâm, 36; Ebû Dâvûd, Savm, 73)
&#;stenmeyen durumlardan dolay&#; nafile orucunu tutarken orucunuz bozulabilir. Erkeklerin hastal&#;k, stres ya da kaza gibi durumlar ya&#;amas&#; halinde nafile orucu da bozulabilir. Kad&#;nlar&#;n ise nafile orucu tutarken regl dönemine denk geldi&#;i de olabilir. Bu gibi durumlar ya&#;ad&#;&#;&#;n&#;zda bozulan nafile orucunu sonraki süreçlerde kaza edebilirsiniz.
Her oruç için niyet edilmesi gerekmektedir. Edilen niyette Allah’&#;n ad&#;n&#;n an&#;lmas&#; uygun görülür. Oruç tutmak için etti&#;iniz niyette, içinizden geçen cümlelere yer verebilirsiniz. Nafile orucu niyeti için Allah’&#; cümlelerinizde hat&#;rlaman&#;z yeterli olacakt&#;r. Dileyenler bolca duayla nafile orucunun sahurunu yapabilir.
Nafile orucunu 3 aylarda tutaca&#;&#;n&#;z için bulundu&#;unuz ay&#;n ad&#;n&#; da niyetinizde kullanmal&#;s&#;n&#;z.
Sahur yaparak nafile orucunuzu tutmaya özen göstermelisiniz. Sahura kalkman&#;n ve sahurda niyetlenmenin sevab&#; çoktur. Sahur yapt&#;ktan sonra niyetinizde “Niyet ettim yar&#;nki orucumu Allah r&#;zas&#; için tutmaya.” ifadesine yer verebilirsiniz.
Dileyenler sahurdan sonra niyetini edip dualarla oruca ba&#;layabilir. Dini hikayeler, Kuran, Yasin gibi okumalar yaparak nafile orucunun size verece&#;i manevi doygunlu&#;u en üst seviyede hissedebilirsiniz.
&#;lginizi çekebilir: Arefe Günü Oruç Tutulur Mu? Fazileti Nedir?
Nafile Orucu Ne Zaman Tutulur?
Y&#;l&#;n en bereketli aylar&#; olarak bilinen 3 aylar; nafile orucunun tutuldu&#;u aylard&#;r. Özellikle Recep ay&#;n&#;n ilk 3 günü, Muharrem ay&#;n&#;n ilk 10 günü, her ay&#;n gününde tutulan oruçlar nafile orucu olarak kabul edilir.
Oruç tutacak ki&#;inin sa&#;l&#;&#;&#; yerindeyse; hay&#;rl&#; 3 aylarda diledi&#;i kadar oruç tutabilir. Ancak unutulmamal&#;d&#;r ki; 3 aylar&#;n tamam&#;nda oruç tutma hakk&#;nda dini bir kaynak bulunmuyor. Bu nedenle hadislerde belirtildi&#;i gibi belirli süreyle oruç tutman&#;z buyruluyor.
Nafile orucunu tutacak ki&#;ilerin her sene 3 aylar&#;n hangi günlere denk geldi&#;ini ö&#;renmesi gerekir. Bu mübarek aylar&#;n ba&#;lang&#;c&#; ve biti&#;i dini yay&#;n kaynaklar&#;ndan ö&#;renilebilir.
Nafile Oruç Çe&#;itleri Nelerdir?
Y&#;l&#;n en bereketli aylar&#;nda, 3 aylarda tutulan nafile oruçlar birden fazla ba&#;l&#;k alt&#;nda aç&#;klan&#;r. Nafile oruçlar&#; tutmak farz de&#;il sünnettir. Bu nedenle dileyen herkes tutabilir. &#;imdi nafile oruçlar&#; nelerdir sorusunun yan&#;tlar&#;na de&#;inece&#;iz.
&#;evval Orucu: Ramazan ay&#;ndan sonraki ay &#;evval ay&#;d&#;r ve bu ayda tutulan oruçlar &#;evval orucu olarak tutulur. Nafile bir oruçtur. Sünnet ibadet olarak yap&#;l&#;r.
A&#;ure Orucu: Muharrem ay&#;n&#;n gününe denk gelen gün a&#;ure günüdür ve bu günde oruç tutulmas&#; sünnettir.
Her Ay 3 Gün Orucu: Her ay&#;n ve gününde oruç tutmak sünnettir. Bu kurala uyarak her ay 3 gün oruç tutarsan&#;z; nafile orucu tutmu&#; olursunuz.
Zilhicce Orucu: Zilhicce ay&#;n&#;n günü oruç tutulur. Takvime göre bu gün Kurban Bayram&#;’n&#;n ilk gününe denk gelir. Ancak bayramlar&#;n 1. günü oruç tutulmas&#; zorunlu de&#;ildir. Bu ay&#;n ilk 9 gününü oruçla geçirerek büyük sevaba girebilirsiniz.
Pazartesi – Per&#;embe Orucu: Her hafta bu günlerde oruç tutarsan&#;z; Peygamberimizin sünnetine uyarak siz de sevaba girmi&#; olursunuz.
&#;aban Orucu: Hz. Peygamber &#;aban ay&#;nda s&#;k s&#;k oruç tutarm&#;&#;. Bu ayda oruç tutmak sünnettir. Ramazan ay&#;n&#;n bitimiyle ba&#;layan bir ayd&#;r.
Hanefi Mezhebine Göre Nafile Orucu Bozmak Kaza Gerektirir mi?
Hanefi mezhebine göre bozulan nafile orucun kazas&#; vaciptir.
Nafile Orucu Kaç Gün Tutulur?
Nafile oruç türüne göre gün say&#;s&#; de&#;i&#;ebilmektedir.
Kefaret Orucu Nedir?
Ramazan orucunu kasten bozan ki&#;ilerin 60 gün aral&#;ks&#;z oruç tutmas&#; gerekir ve buna kefaret orucu denir. Oruç tutacak durumda de&#;ilse ki&#;i 60 gün bir fakiri ya da bir gün 60 fakiri doyurmal&#;d&#;r. Ayr&#;ca bu ki&#;i tövbe etmeli ve bozdu&#;u orucun yerine de 1 gün oruç tutmal&#;d&#;r.
Adak Orucu Nafile Oruç mu?
Oruç çe&#;itleri far, vacip ve nafile ba&#;l&#;klar&#;nda s&#;ralan&#;r. Buna göre adak orucu vacip oruçtur.
Nafile Oruç Nelerdir?
&#;evval Orucu, A&#;ure Orucu, her ay 3 gün tutulan 3 Gün Orucu, Zilhicce orucu, &#;aban orucu, Pazartesi-Per&#;embe orucu nafile oruçlar aras&#;ndad&#;r.
Nafile Oruç &#;çin Ne Zaman Niyet Edilir?
Nafile oruca güne&#; tepeye gelene kadar niyet edilebilir. (&#;irâzî, el-Mühezzeb, I, )
2 Gün Üst Üste Oruç Tutulur mu?
2 gün üst üste oruç tutmakla ilgili Diyanet aç&#;klamas&#; &#;öyledir: “&#;ki veya daha fazla günü, arada iftar etmeksizin birbirine ekleyerek oruç tutmak mekruhtur. Buna visâl orucu (savm-i visâl) denir. Hz. i&#;e’nin belirtti&#;ine göre Hz. Peygamber (s.a.s.) visâl orucu tutmalar&#;n&#; yasaklam&#;&#;; kendisinin bu &#;ekilde oruç tuttu&#;u hat&#;rlat&#;l&#;nca da “Siz benim gibi de&#;ilsiniz; beni Rabbim yedirir, içirir.” (Müslim, S&#;yâm, ) diye cevap vermi&#;tir.”
Tek Gün Nafile Oruç Tutulur mu?
Nafile oruç türüne uygun ise mesela A&#;ure Orucu gibi tek gün nafile oruç tutulabilir.
Sahura Kalkmadan Oruç Tutulur Mu?
Sahur Nedir? Ne Zaman Ba&#;lar, Biter?
Ramazanda Çekilecek En Özel Tespihler
En Güzel Sahur Mesajlar&#;, Anlaml&#; Sözler
Ramazan Bayram&#; Namaz&#; Saat Kaçta? Nas&#;l K&#;l&#;n&#;r?
Sual: Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya hasta ne yapar? CEVAP Çok yaşlanıp, ölene kadar Ramazan orucunu veya kaza oruçlarını tutamayacak ihtiyar ve iyi olmasından ümit kesilen hasta oruç tutmaz. Fakir değilse tutamadığı gün kadar fidye verir. Bir hadis-i şerifte, (Oruç tutamayacak kadar yaşlı veya iyi olmasından ümit kesilen hasta, fidye verir) buyuruluyor. (Nesaî)
Yaşlı olup oruç tutamayan ve iyi olmasından ümit kesilen hasta, fakir değilse her günün orucu için fidye verir. Fakir ise fidye vermez, dua eder. Fidye olarak, her gün için bir fitre miktarı un verilir. Bir fitre miktarı un gramdır. Bir aylık oruç için 53 kg un vermek kâfidir. Yahut bunun kıymeti kadar altın, tutulamayan bir aylık orucun fidyesi olarak, bir veya birkaç fakire, Ramazanın başında veya sonunda verilebilir. Fakir, aldığı fidyeyi kendisi kullandığı gibi, başka birine de verebilir. Fidye verdikten sonra, oruç tutabilecek hâle gelen hasta, tutamadığı oruçlarını kaza eder. (Nehr-ül-fâık)
Hastalık, yaşlılık gibi bir özürden dolayı ramazan orucunu tutamayan zenginin, bu durumu ölünceye kadar devam etse, fakirlere yemek verilmesini vasiyet eder. Velisi de, onun tutamadığı her oruç için, fakire fidye verir. (Bedâyi)
Sual: Oruç tutamayan hasta fidyeyi ne zaman verir? CEVAP Ramazan ayı içinde veya bayramdan sonra da verebilir.
Bedenin zekâtı Sual: Hasta olan oruç tutmaz mı? CEVAP Orucun birçok hastalığa faydalı olduğu açıklanmıştır. Hadis-i şerifte, (Her şeyin bir zekâtı vardır. Bedenin zekâtı da oruçtur) buyuruldu. (Beyhekî)
Oruç tutan vücudunu hastalıklardan korur. Bir hadis-i şerifte, (Sıhhate kavuşmak için oruç tutun!) buyuruldu. (Taberanî)
Oruca mâni olan hastalık çok azdır. Sâlih bir doktora sormadan, böyle bir doktor, (Senin oruç tutmaman gerekir) demedikçe veya orucun zarar verdiğini kendi tecrübesiyle anlamadıkça, orucu kazaya bırakmamalı! Salih olmayan doktorun sözüyle hareket edilmez. İlaç kullanan hastalar da, doktorun tavsiyesine uygun olarak ilaçların dozunu sahur ve iftara göre ayarlayarak oruçlarını tutabilirler.
Şeker hastası ve emzikli kadın Sual: Şeker hastası ve hamile ve emzikli kadın oruç tutmayabilir mi? CEVAP Şeker hastalığı çeşitlidir. Salih bir doktor, oruç tutamaz demişse tutmaz, fidye verir. Hamile veya emzikli kadın, zayıf olursa oruç tutmayıp, iyi olunca kaza eder.
Bir kimse, oruç tutunca sağlığına zarar verip vermeyeceğini bilemeyebilir, çünkü oruç tutabilirim der, oruç tutar ve hastalığı artabilir. Tersine ben oruç tutamam der, hâlbuki oruç tutması ona iyi gelebilir. Bunun için hasta olanın, oruç tutacaksa da, tutmayacaksa da, salih bir doktora sorup onun tavsiyesine göre hareket etmesi seafoodplus.info hadis-i şerif meali şöyledir: (Hasta, çocuğuna zarar gelmesinden korkan hamile kadın, oruca gücü yetmeyen ihtiyar, oruç tutarsa öleceğinden korkan çok zayıf kimse oruç tutmaz.) [Deylemi]
(Gebe ve emzikli kadına veya çocuğuna zarar gelecekse, oruç tutmaz.) [Buhari]
(Allahü teâlâ, gebe ve emzikli kadına oruç tutmamak için ruhsat vermiştir.) [Ebu Davud, Tirmizi, Nesai]
Sual: Hamile kadın, “Ramazanda oruç tutmamak haram olur” diyerek oruç tutuyor, kendini ve doğacak çocuğunu riske sokuyor. Riske sokması uygun mu? CEVAP Müslüman, salih ve uzman bir doktor, oruç tutma derse onun sözüne uyulur, kâfir veya fâsık bir doktorun sözü ile oruç bozulmaz.
Sual: Teyzemin böbreğinde taş olduğu için doktor devamlı su içmesi gerektiğini söylemiş. Eğer fidye vermesi gerekiyorsa ne kadar ve ne vermeli? Bu fidyeyi bana vermesi uygun olur mu? CEVAP Oruç tutamayacak kadar hasta ise 30 günlük Ramazan için 53 kg un verir. Yahut değerini altın olarak verir. Siz fakirseniz size de verebilir.
Sual: Kalb rahatsızlığım var. Normalde oruç tutabiliyorum. Kalb krizinden endişe ediyorum. Fidye verip, oruç tutmasam olur mu? CEVAP Oruç tutabilenin fidye vermesi caiz olmaz. Kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç [TTN] konur. Bu deriden içeriye emilir. Sağlam deriden içeri girdiği için orucu bozmaz. Kriz gelirse ağızdan alınan ilaçlar alınarak oruç bozulur. Yani tutabildiğiniz kadar oruç tutmalısınız.
Sual: Ramazanda rahatsızlık sebebiyle tutamadığım 10 günlük orucu kaza ederken, peş peşe mi tutmam gerekir? CEVAP Peş peşe tutmanız gerekmez, fırsat buldukça tutarsınız.
Sual: Düzenli olarak iğne kullanması gereken hasta, tutamadığı bu Ramazan oruçlarını nasıl ödemesi gerekir? CEVAP Bir aylık 53 kg un verir, yahut değeri kadar altın. Hasta zengin değilse bunu da vermez, dua eder.
Sual: Babam rahatsızlığı sebebiyle son iki yıla ait Ramazan-ı şerif orucunu tutamadı. Halen oruç tutamayacak durumda. Yaşı ilerlemiş olduğundan tekrar sıhhatine kavuşması şu an zor gözüküyor. Dinen zengindir. Ne yapması gerekir? CEVAP Oruç fidyesi verir, fakat iyi olduğu zaman, yine oruç tutması gerekir. Bir aylık oruç için 53 kg un vermesi gerekir, bir veya birkaç fakire verir.
Sual: Bir hasta, ilaç alarak orucunu bozsa, kefaret gerekir mi? CEVAP Gerekmez. Çünkü dinimizin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca yalnız kaza gerekir. Fakat basit bir şey için oruç bozulursa kefaret de gerekir.
Sual: Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi? CEVAP İmsak vaktinden sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon halinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir.
Sual: Morfinle dişini çektirdikten sonra, "orucum bozuldu" diye yiyip içene kefaret mi gerekir? CEVAP Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne yapılınca oruç bozulur ve kaza lazım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefaret gerektirmez.
Sual: Ramazanda oruç tutarken ağır hastalanan kimseye su vermek caiz midir? CEVAP Caizdir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Oruçlu iken vefat edene, kıyamete kadar oruç tutmuş gibi sevap yazılır.) [Deylemi] Ramazan-ı şerif haricinde ölüm halindeki oruçlu hastalara, su vermek müstehaptır.
Sual: Bacağına ameliyatla protez takılan bir hastanın Ramazan ayı içerisinde göründüğü kadarı ile bir ağrısı ve sızısı olmadığı takdirde namaz kılıp oruç tutmasına engel teşkil eder mi? CEVAP Teşkil etmez. Ayakta kılamazsa oturarak kılar.
Sual: Ölüm hastası oruçlu kimseye zemzem vermek lazım mı? CEVAP Oruçlu ölmesi evladır.
Oruca dayanamayan Sual: Açlığa veya susuzluğa dayanamadığı için kaza orucunu bozmak günah olur mu? CEVAP Gerçekten dayanamadığı için bozarsa günah olmaz.
Aldığı fidyeyi başkasına vermek Sual: Bir fakir, aldığı oruç fidyelerini başka fakire verebilir mi? CEVAP Evet, verebilir.
Fidyesi verilen oruç Sual: Ramazanda oruç tutamayan hasta, iyileşince kaza edecek olsa, yine de kaza ettiği oruçların fidyesini vermesi gerekir mi? CEVAP Hayır, kaza edecek olan, fidye vermez. Fidye verse de, iyileşince kaza etmesi gerekir.
Sual: Midesi tamamen alınan kimse, oruç tutabilir mi? CEVAP Doktorlar, oruç tutmasının sakıncası olmadığını söylüyorlar.
Sual: Hasta, yolcu ve hamile kadınlar, oruçlarını nasıl tutarlar? Cevap: Midesinden rahatsız olan, hamile olan kadın, çocuğuna süt veren kadın, hastalığının artacağından korkan kimse, harp eden asker ve seferî yani insan yürüyüşü ile üç günlük ki Hanefi mezhebinde yüz dört, diğer üç mezhepte seksen kilometre yola giden yolcular oruç tutmayabilirler. Bunlar, daha sonra, tutamadıkları oruçlarını kaza ederler.
Sual: Hastanın, hamile kadının ve harb eden askerin oruç tutması gerekir mi? Cevap: Hasta, hastalığı artacak ise, hamile kadın, süt veren kadın, harb eden asker zayıf olursa, oruç tutmaz. İyi olunca kaza eder.
Hasta olanlar, oruç tutamaz mı? Sual: Bir kimsenin, oruç tutunca hastalanma tehlikesi varsa veya hastalığının artması söz konusu ise, böyle bir kimse oruç konusunda ne yapması gerekir? Cevap: Konu ile alakalı olarak İbni Âbidînde deniyor ki: “Hasta, hastalığının artmasından veya iyi olmasının gecikmesinden yahut şiddetli ağrı gelmesinden veya hasta bakıcı, hastalanarak, onlara bakamayıp helak olmalarından korkar ise, oruç tutmayıp sonra kaza eder. Sağlam kimse, hasta olacağını çok zan ederse ve nehir temizlemek gibi ağır bir iş yaparken veya devletin emri ile çalışırken, çok sıcak veya soğuk tesiri ile helak olacağını ve kimsesiz olup hiçbir yerden yardım görmeyen kadın nafakasını kazanmak için çamaşır yıkamak, yemek pişirmek ile helak olacağını, çok zan ederek anlarsa, oruç tutmaması ve niyetli orucu bozması caiz olur, başka zaman kaza eder. Çok zan etmek, ölüm alametlerini görmekle, kendi tecrübesi ile yahut tabib-i müslim-i hazıkın haber vermesi ile anlaşılır. Hazık, mütehassıs, uzman olmak demektir. Kafir ve fasık doktora muayene ve tedavi caizdir. Fakat bunların sözleri ile ibadet bozulmaz. Orucunu bozarsa, kefaret lazım olur.”
Hangi durumlarda oruç bozulur? Kimler oruç tutmamalı? Oruç bozan haller neler?
Ramazan geldi, Ramazan'ın en çok merak edilen sorularından olan oruç hangi hallerde bozulur sorusu önem kazandı. Hangi durumlarda oruç bozulur? Hangi hastalıklar oruç tutmaya engeldir? Kimler oruç tutmamalı? İşte Ramazan'ın en çok merak edilen soruları
Yayınlanma:
Ramazan geldi vatandaşlar heyecanla oruç konusundaki ayrıntıları aramaya başladı. Peki hangi durumlarda oruç bozulur, hangi durumlarda orucu kaza etmek gerekir? Hangi durumlarda 61 gün oruç tutmak gerekir. Bu konularla ilgili ayrıntılı bilgileri haberimizin devamında bulabilirsiniz…
ORUCU BOZAN ŞEYLER NELERDİR?
Orucun temel unsuru ve anlamı, yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, nefsi bunlardan mahrum bırakmak olduğu için, oruçlu iken bunlar ve bu anlama gelecek davranışlar orucu bozar. Yemek ve içmek, yenilip içilmesi mûtat olan her şeyi kapsamı içine alır. Sigara, nargile gibi keyif veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile uyuşturucular ve tiryakilik gereği alınan tüm maddeler oruç yasakları kapsamına girer. Her ne sebeple olursa olsun, ağızdan alınan ilâçlar da aynı hükme tabidir. Göz damlası orucu bozar mı? Uzman göz doktorlarından alınan bilgilere göre, göze damlatılan ilaç miktar olarak çok az (1 mililitrenin 1/20'si olan 50 mikrolitre) olup bunun bir kısmı gözün kırpılmasıyla dışarıya atılmakta, bir kısmı gözde, göz ile burun boşluğunu birleştiren kanallarda ve mukozasında mesamat yolu ile emilerek vücuda alınmaktadır. Damlanın yok denilebilecek kadar çok az bir kısmının, sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunmaktadır. Bu bilgiler, değerlendirildiğinde, göz damlası orucu bozmaz.
HANGİ MAZERETLER ORUÇ TUTMAYI ENGELLER
HASTALIK
Ramazan ay içersinde oruç tutamayacak derecede hasta olanlar ile oruç tuttuu takdirde hastalğnın artacağından endişe edenler oruç tutmayı ertelerler. Bu durumda, kişisel endişeler değil, tıp uzmanlarnn tespitleri dikkate alınır. Daha sonra sağılklarna kavuştukları zaman tutamadıkları oruçları kaza ederler.
YOLCULUK
Dinî anlamda yolcu, en az 90 km. mesafedeki bir yere gitmek üzere bulunduğu şehirden ayrılan ve gideceği yerde Hanefilere göre 15 günden az bir süre, şafiî mezhebine göre giriş ve çıkış günleri hariç dört günden az bir süre kalacak olan kimsedir. Bir kimse Ramazan günlerinde yolcu olursa oruç tutmayabilir. Tan yerinin ağarmasndan yani oruca başladıktan sonra yolculuğa çıkan kimse ise o günkü orucu bozmaz, oruçlu olmaya devam eder. Ancak orucu bozacak olursa, sadece kaza gerekir, kefaret gerekmez.
HAMİLELİK
Hamile kadınlar da doğacak çocuğun gelişmesinden endişe edilmesi halinde oruç tutmazlar. Daha sonra tutamadıklar oruçları kaza ederler. Hamilelik bu konuda hastalk hükmündedir.
EMZİKLİ OLMA
Çocuk emzirmek durumunda olan kadnlar, tıpkı hamile kadınlar gibi, süt emen çocuğun sütten kesilip gıdasız kalmasından endişe edilmesi halinde oruç tutmazlar. Daha sonra tutamadıkları oruçları kaza ederler. Süt emen çocuğun emziren kadnın kendi çocuğu olması ile bakşkasının çocuğu olması arasında fark yoktur. Şu kadar var ki, başkasına ait bir çocuğun emzirilmesi durumunda, çocuğu emzirecek başka kadnının bulunmaması gerekir.
YAŞLILIK
Oruç tutamayacak kadar yaşlı olan ve artık oruç tutma imkânı bulamayan kimseler oruç tutmazlar. Oruç tutmadıkları her gün için bir fıtır sadakası miktar fidye verirler.
DAYANILMAYACAK DERECEDE AÇLIK VE SUSUZLUK
Oruç tutması halinde açlık ve susuzluk sebebiyle sağlık yönünden herhangi bir tehlike ile karşı karşıya kalacak olan kimse oruç tutmayı başka bir zamana erteler. Bu konuda doğacak zarar tecrübe veya uzman bir doktorun beyanı ile anlaşılır.
ÇOK AĞIR İŞLERDE ÇALIŞMAK
Çok ağır işlerde çalışmak durumunda olan kimse, oruç tuttuğu takdirde sağlığının bozulacak olması halinde orucunu erteleyebilir. Oruç tutmaya başlayan bir kimse çalıştığı iş sırasında sağlığı bozulacak derecede oruç tutmakta zorlanırsa orucunu bozabilir. Böyle meşru bir mazeret olmadıkça bozamaz.
GEÇİCİ OLARAK AKLINI YİTİRMEK, BAYILMAK
Geçici olarak aklını yitiren veya Ramazan ayının tamamn baygın ya da aklı başında olmaksızın geçiren kimse oruç tutmakla yükümlü değildir. Çünkü bu durumda olan kimse, hükmen Ramazan ayına ulaşmamış sayılır. Fakat Ramazanın bazı günlerinde iyileşirse o günlerde oruç tutar ve oruçlu geçirmediği günleri Ramazandan sonra kaza eder.