Hemogram (tam kan sayımı) nedir?
Hemogram; kandaki hücre sayısını ve oranlarını tespit etmeye yarayan bir kan testidir. Kan dolaşımındaki hücrelerin kemik iliğinde üretiliyor olması sebebiyle aslında kemik iliğinin değerlendirilmesine de olanak tanır. Genel sağlık durumunu gözden geçirmek ve mevcut hastalığın seyrini incelemek amacıyla da tercih edilen bu test, aynı zamanda pek çok rahatsızlığın tanı aşamasında yönlendirici özelliğe sahiptir. Bu hastalıklardan bazıları şunlardır:
Hemogram testi (tam kan sayımı) nasıl yapılır?
Hemogram testinin yapılabilmesi için öncelikli olarak kişinin kan vermesi gerekmektedir. Bu test açlık gerektirmediği için, kişinin aç olması şartı aranmaz. Alınan kan numunesi; oda sıcaklığında 10 saate kadar, buzdolabında bekletilmesi halinde ise 18 saate kadar analiz edilmesi için uygun durumda olacaktır. Mor kapaklı tüplerim içindeki EDTA ismi verilen maddenin sayesinde; kanın, tüp içinde pıhtılaşması durumu önlenir.
Kanın bir bölümündeki parçalanması ile kırmızı kan hücrelerinde bulunan hemoglabinler hücre dışına çıkar. Kanın diğer kısmında ise yalnızca seyreltme işlemi uygulanır ve hücrelerin sayılması gerçekleştirilir. Sayma ve hesaplama işlemleri, cihazlarda otomatik olarak yapılmaktadır.
Hemogram testi (tam kan sayımı) nasıl raporlanır?
Yapılan hemogram testinde; hücre sayısı ve hesaplanan bazı diğer oranlar çeşitli kısaltmalar ile ifade edilir:
Bu ifadeler ile tam kan sayımı sonucu verilir ve sınır değerlerden yüksek veya düşük olmasına göre de raporlanır. Raporlama esnasında baz alınan sınır değerler, yetişkin yaş grubuna yöneliktir. Çocuklardaki alt-üst sınır değerler ise yaş ve cinsiyete göre değişiklik gösterebilir.
Hemogram; kandaki hücre sayısını ve oranlarını tespit etmeye yarayan bir kan testidir. Kan dolaşımındaki hücrelerin kemik iliğinde üretiliyor olması sebebiyle aslında kemik iliğinin değerlendirilmesine de olanak tanır.
Devamı
Kırmızı kan hücreleri olarak bilinen eritrositler, kanda sayıca en fazla miktarda bulunan hücredir. Solunum sisteminin vücut içerisinde aldığı hava, eritrositlerin yardımıyla vücudun doku ve organlarına taşınmaktadır.
Devamı
TSH, hipofiz bezinin ön kısmında bulunan hücrelerden salgılanan ve tiroit bezindeki hücrelerin gelişimini kontrol etmede rol alan bir hormondur.
Devamı
Tüm batın USG, karın bölgesinin ultrasonografi ile incelenmesi işlemidir. Batın ultrasonu; alt batın ve üst batın olmak üzere ikiye ayrılır.
Devamı
Erkeklerde 40 yaş sonrasında kendini hissettirmeye başlayan prostat büyümesi; takip ve tedavi edilmemesi durumunda böbrek yetmezliğine yol açabilecek belirtiler gösterebilir.
Devamı
Hemogram Nedir?
Kan dolaşımı içerisinde 3 ana hücre grubu yer almaktadır. Oksijen ile karbondioksitin taşınmasında görevli hücreler eritrositler adı verilen kırmızı kan hücreleridir. Eritrositlerin içerisindeki hemoglobin molekülü, oksijeni bağlar ve akciğer ile diğer dokular arası taşınma görevini üstlenir. Bağışıklık sisteminde yer alan görevli alt gruplar ise beyaz kan hücreleridir. Diğer bir grup ise kan damarlarında oluşan bir takım problemlerde hasarlı bölgede yer alarak kanın damar dışına çıkmasını engellemek maksadı ile pıhtı oluşturan hücrelerde trombosit yani platelet ismini alırlar.
Hemogram, kandaki hücrelerin sayısı ve oranını tespit etmek amacı ile yapılan kan testi olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca kan dolaşımında yer alan hücrelerin kemik iliğinde üretilmesi sebebi ile dolaylıda olsa kemik iliğinin değerlendirilmesine katkı sunar.
Genel sağlık durumunun kontrolü, yapılacak tedavinin tetkiki ya da bazı hastalık sürecinin takibi için bu test kullanılmaktadır. Böylece birçok hastalığın tanımlanmasında büyük etkiye sahiptir. Bu hastalık ve sorunlar:
- İnflamasyon ve enfeksiyon durumları
- Lösemi başta olmak üzere diğer kanserler
- Kemik iliği ile ilgili hastalıklar
- Anemi
- Otoimmün hastalıklar
- Akdeniz anemisinin de değerlendirildiği talasemiler
Tam Kan Sayımı (Hemogram) Testi Değerleri Kaç Olmalıdır?
Her hemogram testi için referans aralık ve normal değerler belirtilmektedir. Ölçüm sonucunda elde edilen yüksek ya da düşük olması testin yapılmış olduğu laboratuvar referans değerleri içerisinde değerlendirilir. Tüm bu unsurlar ile birlikte yaş ve cinsiyet içinde referans aralıkları değerlendirmede göz önünde tutulmaktadır.
- Hgb için değer aralığı g/dl
- Plt için değer aralığı
- Wbc için değer aralığı
- Nötrofil sayısı için değer aralığı
- Lenfosit sayısı için değer aralığı
- Eozinofil sayısı için değer aralığı olarak değerlendirilmektedir.
Değerlendirmeler içerisinde sigara içimi, ağır egzersizler, yüksek rakımda yaşama ve çeşitli hastalıklar göz önünde bulundurulmalıdır.
Tam kan sayımı yani diğer adıyla hemogram testi kanınızı oluşturan hücresel elemanları gösteren kan tahlilidir.
Hemogram, bir kan örneği üzerinde yapılan, çok sayıda değeri barındıran bir test grubudur. Hemogram, vücutta herhangi bir hastalık ve enfeksiyonun varlığını kontrol eden geniş bir tarama paneli görevi görür. Hemogram, esas olarak kanın üç bileşenini, yani kırmızı kan hücrelerini, beyaz kan hücrelerini ve trombositleri test eder.
Yakınmalarınızı dinleyen ve muayenenizi yapan doktorunuz yaşadığınız sağlık sorununun vücudunuzda ne gibi değişiklikler yarattığını bu kan tahlili ve diğer bulguları birleştirerek anlamaya çalışır. Gerektiğinde başka tahliller de isteyebilir.
Doktorunuzun sizden hemogram testi istemesinin farklı nedenleri olabilir.
Tam kan sayımı testi ile beraber başka ek kan testleri istenmediyse genellikle test öncesi açlık istenmez. Ancak hemogram testinizle beraber açlık gerektiren başka bir kan ölçümü yapılacak ise doktorunuz tahlilden belirli bir süre önce yemeyi ve sıvı tüketimini durdurmanızı isteyebilir. Kan tahlili için hastaneye gittiğinizde bir sağlık görevlisi kol damarınızdan gerekli miktarlarda kan örnekleri alarak bunları tüplere yerleştirir. Kan örneği bebekten alınacaksa, topuk kanı tercih edilebilir. Alınan numuneler tahlil edilmek üzere laboratuvara gönderilir.
Tam kan sayımı yapılmasını gerektirecek olası belirtiler şöyle sıralanabilir;
Tam kan sayımı ile kandaki birçok bileşenin değerleri kontrol edilir. Tam kan sayımında istenen ölçümler şunlardır;
Tahlil sonuçları genellikle birkaç saatlik bir zaman diliminde hazır olur. Tahlil sonuçları iki sütun halinde sıralanır. Her bir tahlil için olması gereken normal aralık değerleri de bu belgede yer alır. Böylece sonuçlarınızın normal aralıklarda olup olmadığını siz de görebilirsiniz.
Sonuçları kendi başınıza yorumlamanız yanlış olur çünkü bu sonuçlara etki eden pek çok değişken bulunmaktadır ve bu konuda doktorunuzun değerlendirmeleri önemlidir. Mesela hafif bir anemi bile sonuçlarınız üzerinde etkili olabilir.
Yaygın olarak kullanılan referans değerleri şöyledir:
Hemoglobin Normal Aralığı
Erkek (15+ yaş): 13,0 - 17,0 g/dL
Kadın (15+ yaş): 11,5 - 15,5 g/dL
Hematokrit Normal Aralığı
Erkek: Yüzde 40 - 55
Kadın: Yüzde 36 - 48
Trombosit Sayısı Normal Aralığı
Yetişkin: - /mL
Beyaz Kan Hücresi (WBC) Normal Aralığı
Yetişkin: /mL
Tam kan sayımı testi birçok sağlık sorunun teşhisine önemli katkılarda bulunur.
Hemogram testinin sonuçları kesin olarak bir sağlık sorununuz olduğu anlamına gelmez. Herhangi bir sağlık sorununuz ya da şikayetleriniz yoksa ve sonuçlarınız referans aralık değerlerine yakınsa genellikle endişe etmeyi gerektirecek bir durum yoktur. Değerleriniz normal aralığın üzerindeyse bu durumda doktorunuz bu değerleri takip etmeyi ister ya da ek testler talep edebilir. Öte yandan kanser gibi önemli bir hastalığınız varsa ve bazı değerleriniz çok yüksekse tedavi sürecinizde değişikliklere gidilebilir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.