Hezarfen Ahmet Çelebi Özet
Hezârfen Ahmed Çelebi
Başlığın diğer anlamları için Hezarfen (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Hezârfen Ahmed Çelebi (Osmanlıca: هزارفنّ أحمد چلبی, d. - ö. ), Evliya Çelebi'nin Seyahatnâme isimli eserinde yer alan, yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşamış olduğuna inanılan efsanevi MüslümanTürk bilginidir.[1] Hezârfen Ahmed Çelebi, Seyahatnâme'de geçen anlatısına göre yılında lodoslu bir havada Galata Kulesi'nden kuş kanatlarına benzer bir araç takarak kendini boşluğa bırakması ve İstanbul Boğazı'nda metre süzülerek Üsküdar'da yer alan Doğancılar Meydanı'na inmesi ile tanınır. Buna rağmen modern Osmanlı tarihçileri ve mühendisler tarafından hikâyenin bilimsel olarak tutarsız olması ve başka herhangi bir tarihsel kaynakta geçmemesi neden gösterilerek bir efsane olduğu savunulur.[2]
Hezâr, Farsça kökenli bir sözcük olup '' (bin)'' anlamına gelir. Hezârfen ise "bin fenli (bilimli)'', yani "çok şey bilen" anlamına sahiptir.[3][4]Çelebi sözcüğü ise ''yüce kişi, efendi, rabb'' anlamlarına gelen, Osmanlı İmparatorluğu'nun neredeyse tüm dönemlerinde kullanılmış Süryanice kökenli bir unvandır.[5][6]
Olayın geçtiği kaynaklar[değiştir kaynağı değiştir]
Aerodinamik bilimi açısından da böyle bir uçuşun gerçekleşemeyeceği düşünülmektedir. Kule ile meydan arasındaki yükseklik farkı yaklaşık 62 metre, iki nokta arasındaki mesafe de metredir.[2] Bu verilere göre Çelebi’nin uçuşu gerçekleştirebilmesi için yatayda 55 metre yol alırken düşeyde de en fazla 1 metre alçalması, yani süzülme oranıyla yol alması gerekmektedir. Ancak günümüzde en hafif malzemelerle yapılmış olan delta kanat denilen uçuş aletleri ile bile bu orana ulaşmak olanaksızdır.[2] Modern delta kanatların ortalama süzülme oranları olmaktadır. Denizler ve büyük su birikintileri üzerinde uçan objeyi yükseltecek termik hava akımları da bulunmaz. Ayrıca, lodosun da uçuşa ters yönde etki etmesi beklenir.[2]