Işkembe Neresi

Organ etleri, antik zamanlardan beri tüketilen ve konsantre besin kaynağı olan etlerdir.

Son zamanlarda paleo diyeti gibi modern zaman öncesi yeme düzenlerinin popüler hale gelmesinden dolayı organ etlerine olan talep de arttı.

İşkembe, çiftlik hayvanlarının tüketilebilir mide dokularından oluşan bir organ eti veya diğer adıyla sakatat.

İşkembe Nedir?

İnek, dana, koyun gibi geviş getiren hayvanların mideleri, besinleri doğru sindirebilmeleri için çoklu bir yapıdan oluşur.

İşkembe bu hayvanların midelerindeki tüketilebilir kas duvarlarını ifade eder.

Hayvan kesiminin tüketilebilir bir yan parçası olarak görülen işkembe, insan tüketimi için satıldığı gibi hayvan yemlerine de katılıyor.

Dana işkembe en yaygın tüketilen türleri arasında.

İşkembe tüketilmeden önce doğru şekilde hazırlanması gereken sert bir et. Genelde kaynatma gibi nemli ısıtma yöntemleri ile pişiriliyor.

Çeşitli bitkiler, baharatlar, etler ile doldurularak da pişirilebiliyor.

Dana işkembenin dört farklı tipi bulunuyor ve bunlar hangi mide bölümünden alındıklarına göre değişiyorlar.

• İşkembe: Bu tip dananın ilk midesinden yapılıyor. En az istenen tipi olarak kabul ediliyor.
• Börkenek: Bu ikinci mide bölümünden elde ediliyor ve bir bal peteğini andırıyor. İşkembeden daha hassas ve aroması daha lezzetli.
• Kırkbayır: Üçüncü mide bölümünden elde ediliyor ve işkembe ile börkeneğin bir karışımı gibi tarif ediliyor.
• Şırden: Bu ise dördüncü mide bölümünden elde ediliyor ve tadı güçlü-orta düzeyde değişkenlik gösteriyor.

Dünya çapında farklı hayvanların mideleri tüketilseler de, kalp, karaciğer ve böbrek kadar yaygın değil.

Ev hayvanlarının yemlerinde de yaygın olarak kullanılan bir yan ürün.

Özetle: İşkembe dana, koyun gibi hayvanların mide dokusunun genel adı. Sert bir dokusu ve hafif bir aroması var.

Önemli Gıdalar ile Dolu

Organ etleri genelde besleyici oluyorlar ve işkembe de buna dahil.

Kalorisi düşük ancak vücudun gelişim için ihtiyaç duyduğu önemli besinlere sahip.

gramlık pişmiş dana işkembesi şunları sağlar:

• Kalori:
• Yağ: 5 gram
• Protein: 17 gram
• B12 vitamini: Günlük ihtiyacın %15’i
• Selenyum: Günlük ihtiyacın %25’i
• Kalsiyum: Günlük ihtiyacın %10’u
• Çinko: Günlük ihtiyacın %15’i
• Fosfor: Günlük ihtiyacın %10’u
• Demir: Günlük ihtiyacın %5’i
• Magnezyum: Günlük ihtiyacın %5’i

İşkembe aynı zamanda iyi bir manganez ve niasin kaynağı.

Emilimi yüksek proteinler bakımından mükemmel bir kaynak olduğu gibi pek çok insanın beslenmesinde eksik olan B12 vitamini, selenyum ve çinko bakımından da zengin.

Özetle: İşkembenin kalorisi düşük ancak protein içeriği, B12 vitamini, çinko ve selenyum içeriği yüksek.

Potansiyel Faydaları

İşkembenin hem sağlığınız hem de cüzdanınız için çeşitli faydaları mevcut.

Yüksek Kaliteli Proteinler Bakımından Zengin

Bedeniniz hücresel iletişim, sıvı dengesi, bağışıklık sistemi işlevleri ve doku tamiri gibi hayati işlemler için proteinlere ihtiyaç duyar.

İşkembe tam bir protein kaynağıdır, yani vücudun işlev göstermek için ihtiyaç duyduğu dokuz temel amino asite sahiptir.

Beslenmenize protein zengini gıdalar eklemek fazla yağlardan kurtulmak ve sağlıklı bir kiloya sahip olmak için mükemmel bir yoldur.

Protein tüm gıdalar içerisinde en doyurucu olanı. Yemeklerinize işkembe gibi bir protein kaynağı eklemek açlığı azaltabilir ve aşırı tüketim riskini azaltır.

Daha Kolay Alınabilir

İşkembe kırmızı et ve diğer et ürünleri kadar tercih edilmediğinden ekonomik olmak isteyenler için alınabilir bir protein seçeneğidir.

Ayrıca onu tüketmek hayvanların tüm parçalarının tüketilmesini sağlar ve böylece gıda artıklarını azaltır.

Geleneksel yöntemlerde hayvanın bütün kısımları değerlendirilirken, modern yaşamda pek de istenmeyen kısımları çöpe atılıyor.

Organ etlerini tercih ederek veya diğer yan ürünleri seçerek hayvanları tüketmenin daha az atık üreten bir yolunu kullanabilirsiniz.

Mükemmel Bir Vitamin ve Mineral Kaynağı

İşkembede etkileyici miktarda selenyum, çinko ve B12 vitamini gibi besinler bulunur.

gramlık bir dana işkembe porsiyonunda günlük selenyum ihtiyacınızın %25’i, B12 ve çinkonun ise %15’i bulunur.

B12 vitamini alyuvar üretimi, sinir iletimi ve enerji üretimi için temelken, çinko ise hücre bölünmesi, bağışıklık sistemi işlevleri ve karbonhidrat metabolizması için temeldir.

Selenyum vücutta güçlü bir antioksidan olarak işlev görür. Ayrıca DNA üretiminde, tiroid sağlığında ve metabolizmada da görev alır.

Ayrıca işkembe kalsiyum, fosfor, magnezyum ve demir bakımından da zengindir.

Özetle: İşkembe proteinler ve vitamin ile mineraller bakımından zengin. Bunun yanında daha kolay satın alınabiliyor.

Muhtemel Dezavantajlar

İşkembe görece yüksek kolesterole sahip ve gramında mg kolesterol bulunuyor, bu da günlük ihtiyaç duyulan mg’nin %75’i.

Çoğu insan için beslenmeden gelen kolesterolün genel kolesterol düzeyleri üzerindeki etkisi sınırlı.

Ancak bazı insanlar kolesterole yüksek tepki veriyorlar ve yüksek kolesterollü gıdalardan etkileniyorlar.

Bu insanlar için işkembe gibi kolesterolü yüksek gıdalardan uzak durmak daha iyi.

Kolesterol bakımından zengin olmasının yanında işkembenin kokusu, tadı ve dokusu bazı insanları ondan uzak tutuyor.

İşkembe genelde satılmadan önce bir ön pişirmeden geçen sert dokulu bir et.

Ancak yine de hazır olmadan önce saat gibi uzun bir süre pişirilmesi gerekiyor.

Dokusunu yumuşatmak için düdüklü tencere gibi haşlama teknikleri öneriliyor.

Ek olarak, baharat ve bitkiler ile biraz aroma vermek işkembenin aromasını iyileştirebiliyor.

Pişirme ve baharatlar bu sakatatı daha lezzetli yapabilse de, özellikle çiğnemeyi ve dokulu gıdaları sevmeyen insanları rahatsız edebilir.

Pişmemiş işkembenin ciddi bir kokusu vardır ve bu da bazı insanların hoşuna gitmez.

Özetle: İşkembenin kokusu, tadı ve dokusu bazı insanları rahatsız edebilir, özellikle de doğru hazırlanmadıysa. Ayrıca kolesterol düzeyi yüksektir ve bu nedenle yüksek kolesterollü gıdalara hassasiyeti olanlar için en iyi tercih olmaz.

Beslenmeye Nasıl Eklemeli?

İşkembe çoğu yemeğe ve atıştırmalığa eklenebilir.

Marketlerde satılanlar genelde ön pişirmeden geçmiş oluyorlar ve klor ile renkleri açılıyor.

Pişirmeden önce bu atıklardan kurtarmak için güzelce yıkamak ve durulamak gerekir.

İşlenmemiş işkembenin aroması daha güçlü olur ve pişirmeden önce daha dikkatli temizlenmeli.

İşkembeyi beslenmenize eklemenin bazı yolları şöyle:

• Pişmiş işkembeyi yumurta ve diğer sote sebzelerle karıştırmak.
• Yüksek proteinli bir salata malzemesi olarak kullanmak.
• Soğan, tereyağı ve taze bitkiler ile kıtır ekmek üzerinde sunmak.
• Çorbasını yapmak.
• Domates sosu ekleyerek makarna ile servis etmek.
• Ev yapımı soslarda kullanmak.

Ayrıca bazı asya ülkelerinde olduğu gibi kızartılabilir.

Kızarmış gıdaları sevsek de onları dikkatli tüketmek gerekiyor.

Özetle: İşkembe yumurtaya, salatalara, çorbalara, yahnilere ve makarna malzemelerine eklenebilir. Pişirmeden önce doğru şekilde temizlemek gerekir.

Sonuç Olarak

Diğer organ etleri gibi işkembe de B12 vitamini, selenyum ve çinko gibi besinler bakımından zengin.

Ayrıca yüksek kaliteli bir protein ve gıdaların boşa gitmesine engel oluyor.

Kolesterolü yüksek ve kendine has bir dokusu olduğu için lezzeti herkesin hoşuna gitmeyebilir.

Kavurmasından tavasına, yahnisinden çorbasına lezzetiyle sevenlerini mest eden işkembe Türk mutfağında önemli bir yere sahiptir. İşkembe neden yapılır? İşkembe hayvanın neresi? İşte işkembe hakkında tüm merak edilenler…

İşkembe Nedir

İşkembe büyük ve küçükbaş hayvanların midesinin bölümlerinden sadece biridir. Geviş getiren hayvanların mideleri dört bölümden oluşur. Bunlar; işkembe, börkenek, kırkbayır ve şırdan olarak adlandırılır. İşkembe hayvanın midesinin ilk ve en büyük bölümüdür.

İşkembe Neyden Yapılır

İşkembe yemekleri sakatat severlerin en gözde yemekleridir. Kavurması, yahnisi, dolması yapılan işkembenin en çok tercih edilen çeşidi işkembe çorbasıdır. Güzel bir işkembe çorbası nasıl yapılır? İşte cevabı…

Malzemeler

• 1 kg çok iyi bir şekilde temizlenmiş işkembe
• kaşık tereyağı
• yemek kaşığı un

Haşlamak için

• Yarım limon suyu
• 2 tane küçük boy soğan
• 3 diş sarımsak
• 2 tane küçük boy kuru soğan
• 6 su bardağı su

Terbiyesi için:

• 1 tane yumurta sarısı
• 2,5 yemek kaşığı un
• 4 yemek kaşığı yoğurt
• Yarım limon suyu
• 1 çay kaşığı tuz

Servisi için:

• 1 çay bardağı sirke
• 6 diş sarımsak

Yapılışı:

1. İşkembe yaklaşık bir saat su ile haşlanır.
2. İyice haşlanan işkembeler kevgir yardımıyla süzülür.
3. Tereyağı ve un tencerede; unun kokusu çıkana kadar kavrulur.
4. İşkembenin haşlandığı su, kavrulan una yavaş yavaş eklenir. Unun topaklaşmaması için hızlıca karıştırılır.
5. Çorbanın terbiyesi için bekletilen malzemeler bir kapta karıştırılarak hazırlanır.
6. Hazırlanan terbiye kaynayan suya yavaş yavaş eklenir.
7. Son olarak işkembeler de eklenerek çorba pişmeye bırakılır.
8. Sarımsaklar rendelenerek içine sirke eklenir.
9. Servise hazır hale gelen işkembenin yanına sarımsaklı sirke koyularak servis edilir.

İşkembe Neden Yapılır

İşkembenin insan vücuduna çok fazla yararları vardır. Bu yararları şöyle sıralayabiliriz.

• Vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek hastalıkları önler.
• İşkembe protein ihtiyacını karşılar, kas gelişimini sağlar.
• Dokuların hızlı bir şekilde iyileşmesinde etkilidir.
• DNA üretiminde ve hücrelerin yenilenmesinde rol oynar.
• Kanserden koruyucu etkiye sahiptir.
• Metabolizmayı hızlandırıcı etkisiyle karaciğer yağlanmasını önlemektedir.

İşkembe Hayvanın Neresi

İşkembe; geviş getiren hayvanların midesinin ilk ve en büyük bölümüdür. Gündelik hayatta tüketilen sakatatların başında gelir. Özellikle her lokantada işkembe çorbası bulunmaktadır. Bu nedenle şırdan, mumbar gibi daha spesifik bir sakatat türü değildir, daha sık tüketilebilmektedir. İşkembede en önemli nokta hijyendir. Çok iyi temizlenmesi, tüketenlerin sağlığı açısından çok önemlidir. Bu yüzden temizliğinden emin olunan yerlerde yenmesi gerekmektedir.

İşkembe Hayvanın Neresinden Olur

İşkembe halk arasında hayvanın midesi olarak bilinse de bu yanlış bir bilgidir. İşkembe, geviş getiren hayvanın midesinin sadece bir bölümüdür.

Şırdan dolması, son dönemlerde popülerliği oldukça artan yöresel tatlarımızdan biridir. Hayvanın midesinin bir bölümünden yapılan bu lezzetli yemeği yapmak için en önemli adımlardan biri iyi temizlenmesidir. Peki, şırdan nasıl temizlenir? Nasıl pişirilir? Hangi malzemeler kullanılır?

ŞIRDAN NEDİR?

Şırdan, koyun, kuzu ve inek gibi geviş getiren hayvanların midelerindeki dört gözden sonuncusuna verilen isimdir. İşkembe, börkenek, kırkbayır, şırdan olarak giden sıralamada midenin bağırsaklara en yakın olan kısımdır.

NASIL TEMÄ°ZLENMELÄ°?

Şırdan dolması yapılmadan önce kuzunun şırdanı iyice temizlenmelidir. Her iki yüzü de soğuk suyla, sonra sıcak suyla defalarca yıkanmalıdır. Tuz ile ovalanarak temizlenir. Hortum şeklinde olan bu kısımlar tersine çevrilerek yıkanır. İyice temizlendikten sonra birkaç saat tuzlu ve limonlu suda bekletilir, sonra yeniden yıkanır.

ŞIRDAN DOLMASININ MALZEMELERİ NELERDİR?

5 kuzu şırdanı

1 çorba kasesi pirinç

2 adet orta boy domates

2 adet orta boy kuru soÄŸan

Ufak bir kase ince kıyılmış iç yağ

1 kahve fincanı sıvı yağ

1 tutam maydanoz

1 tutam nane

1 çorba kaşığı salça

Bol miktarda karabiber, pul biber, kimyon ve tuz

ŞIRDAN DOLMASI NASIL YAPILIR?

1. Şırdanları bol tuz ile ovup bol su ile yıkayın. Limonlu ve tuzlu suda bir kaç saat bekletip temizleme işlemini tekrar yapın.

2. İç malzemeyi hazırlamak için domateslerin kabuklarını soyup ince ince doğrayın. Soğanı ve maydanoz ile naneyi de kıyın.

3. Pirinci bol suda yıkayıp iç yağı ekleyin. Salça, baharatlar ve sıvı yağı ekleyip iyie karıştırın.

4. İç malzemeleri iyice temizlediğiniz şırdanların içine doldurup ağızlarını dikin.

5. Geniş bir tencereye şırdanları dizip üzerini geçecek kadar su koyun. Pişerken çatalla kontrol edin. Pirinçler piştiğinde ateşten alabilirsiniz.

Bol pul biber ve kimyonla servis edebilirsiniz.

Afiyet olsun