Ilk Madeni Para Bastıran Türk Devleti
kaynağı değiştir]
Cumhuriyet'in ilanından sonra 30 Aralık tarih ve Sayılı Mevcut Evrak-ı Nakdiye'nin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun kabul edilerek ilk Türk banknotlarının bastırılmasına karar verilmiştir.[8]
Cumhuriyet dönemindeki ilk kâğıt paralar Türkiye'nin kendi merkez bankası henüz olmadığından 'de Birleşik Krallık'ta, Thomas de la Rue şirketi tarafından 88 bin Britanya altınına basılmıştır. (30 Haziran tarihinde Resmî Gazete'de sayılı Merkez Bankası Kanunu yayımlanmış, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 3 Ekim tarihinde faaliyete geçmiştir.) 'de Harf Devrimi henüz gerçekleşmediği için paraların üzerinde Latin harfleri yoktu. yılında basılan 1, 5 ve 10 lirada Atatürk'ün portresi filigranda gözükmekteydi. Diğer paralarda ise Atatürk hem filigranda hem de resim olarak gözükmektedir. İlk paraların üzerinde Osmanlı Türkçesi ve Fransızca yazılar ile dönemin Maliye Bakanı Mustafa Abdülhalik Renda'nın imzası vardı. Paraların yeniden Latin harfleriyle piyasaya çıkması büyük bir masraf olduğu için 'de basılan paralar 'deki Harf Devrimi'nden sonra da yıllarca yürürlükte kalmıştır. 'de tedavüle giren Latin harfli paraların hepsinde Atatürk portreleri bulunmaktaydı.[9]
Eylül 'den 11 Kasım 'e kadar basılan kâğıt paraların üzerinde Atatürk'ün portreleri yer almıştır. yılında Atatürk öldükten sonra İsmet İnönü cumhurbaşkanı olduğu için kanun gereği banknotlarda İnönü'nün portresi kullanılmıştır. yılında yürürlüğe giren 5. emisyon banknotlarında Demokrat Parti hükûmeti tarafından banknotlara tekrar Atatürk'ün portresinin konulması kararı alınmıştır.[6]
Cumhuriyet'in kuruluşundan günümüze kadar 9 emisyon grubunda 24 farklı değerde, tertip banknot dolaşıma çıkarılmıştır. İlk altı emisyon grubundaki banknotların tamamı ile Yedinci Emisyon Grubundaki banknotların bir kısmı değişik tarihlerde dolaşımdan kaldırılmış ve 10 yıllık zamanaşımı sürelerinin sonunda değerlerini yitirmiştir.
İkinci Türk lirası (günümüz)[değiştir kaynağı değiştir]
Aralık 'te Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk lirasından altı sıfır atılarak yeni bir para birimi oluşturulmasına izin veren bir yasayı kabul etti. Türk lirasının yeniden değerlenmesiyle birlikte, Rumen leyi, kısa bir süre için dünyanın en az değerli para birimi oldu (Temmuz 'te yeniden değerlendi). Aynı zamanda, hükûmet 50 ve değerinde iki yeni banknot çıkardı.