Düzeltme işaretinin kullanılacağı yerler aşağıda gösterilmiştir:
1. Yazılışları bir, anlamları ve söylenişleri ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine konur: adem (yokluk), âdem (insan); adet (sayı), âdet (gelenek, alışkanlık); alem (bayrak), âlem (dünya, evren); aşık (eklem kemiği), âşık (vurgun, tutkun); hal (sebze, meyve vb. satılan yer), hâl (durum, vaziyet); hala (babanın kız kardeşi), hâlâ (henüz); rahim (esirgeme), rahîm (koruyan, acıyan); şura (şu yer), şûra (danışma kurulu) vb.
UYARI: Katil (<katl = öldürme) ve kadir (<kadr = değer) kelimeleriyle karışma olasılığı olduğu hâlde katil (ka:til = öldüren) ve kadir (ka:dir = güçlü)kelimelerinin düzeltme işareti konmadan yazılması yaygınlaşmıştır.
2. Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerle özel adlarda bulunan ince g, k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlüleri üzerine konur: dergâh, gâvur, karargâh, tezgâh, yadigâr, Nigâr; dükkân, hikâye, kâfir, kâğıt, Hakkâri, Kâzım; gülgûn, merzengûş; mahkûm, mezkûr, sükûn, sükût seafoodplus.infoşi ve yer adlarında ince l ünsüzünden sonra gelen a ve u ünlüleri de düzeltme işareti ile yazılır: Halûk, Lâle, Nalân; Balâ, Elâzığ, İslâhiye, Lâdik, Lâpseki, Selânik vb.
3. Nispet ekinin, belirtme durumu ve iyelik ekiyle karışmasını önlemek için kullanılır: (Türk) askeri ve askerî (okul), (İslam) dini ve dinî (bilgiler), (fizik) ilmi ve ilmî (tartışmalar), (Atatürk’ün) resmi ve resmî (kuruluşlar) vb.
Nispet ekialan kelimelere Türkçe ekler getirildiğinde düzeltme işareti olduğu gibi kalır: millîleştirmek, millîlik, resmîleştirmek, resmîlik vb.
İmla Denetimi, programlar vasıtasıyla kullanıcının yazmış olduklarının imla ve dil kurallarına uygunluğunun kontrol edilmesidir. İnternet tarayıcıları, sözcük işlemcileri ve daha sayısız yazılım dili daha doğru kullanabilmeleri ve kullanıcıları uyarabilmek amacıyla imla denetimi kullanır.
İmla denetimleri genel olarak şu aktiviteleri kontrol eder;
Microsoft’un Office yazılımının meşhur sözcük işlemcisi Word, başta Türkçe olmak üzere birçok dil için imla denetim servisi sunmaktadır. Ayrıca Word’ün imla denetimi uzman ekipler tarafından hazırlandığı için piyasada yer alan diğer tüm yazılımların denetiminden çok daha iyidir.
Microsoft Word, siz dokümanınızı hazırlarken sizin yazım yanlışlarınızı takip eder. Yanlış yazılan kelimeler veya yanlış yapılan noktalama işaretleri durumunda Word o kelimenin altına kırmızıçizgi yerleştirerek sizin o kısımda bulunan yazım hatasını görmenizi sağlar. Kelimenin farklı alternatifleri, yüklem ve tümce eksikliği benzeri durumlarda hata olan yerin altına yeşil ve tırtıklı çizgi çeker. Bu sayede kullanıcı meydana gelen yazım hatalarını fark ederek düzenlemeler gerçekleştirip, daha sorunsuz metinler ve dokümanlar ortaya çıkartabilir.
Word’de imla denetimini aktif hale getirmek için;
Henüz şuana kadar ne yazık ki Türkçe dili için geliştirilmiş bir imla denetim programı yok. Zaten dokümanlarımızı meydana getirirken Word vb. sözcük işlemcileri kullanıyor olmamızın da en önemli nedenlerinden biri yine bu. Yine de dilerseniz Zemberek eklentisi gibi eklentileri tarayıcınıza ekleyerek tarayıcı üzerinden de yazdıklarınızın imla denetimine girmesini sağlayabilirsiniz. GoogleChrome mu kullanıyorsunuz? O halde otomatik olarak Chrome zaten sizin için Word kadar detaylı olmasa bile imla denetimi yapacaktır.
Yazınızı geliştirmek, hataları yakalamak ve bir profesyonel gibi yazmak amacıyla en iyi uygulamaları kullanmak için ücretsiz Microsoft Düzenleyici dil bilgisi denetleyicisini deneyin.
Dil bilgisi denetimi yaptığınızda, yazınızda doğru szckleri ve noktalama işaretlerini kullandığınızdan ve yazınızın aık, zl ve kapsayıcı olduğundan emin olabilirsiniz.
Sunumların, e-postaların, sosyal medya gönderilerinin ve yazdırılacak malzemelerin hatasız olduğundan emin olun.
Dil bilginizi çevrimiçi kaynaklarda açıklık, özlülük, sözcük dağarcığı, noktalama, resmilik, kapsayıcılık ve benzerlik açısından nasıl kontrol edeceğinize bakın.
Çevrimiçi dil bilgisi denetleyicisi; cümle parçaları, eksik sözcükler, noktalama, büyük harf kullanımı ve sıklıkla karıştırılan sözcükler ile ilgili sorunları öne çıkarır.
Dil bilgisi denetleyicisi; daha basit sözcükler kullanabileceğiniz, edilgen yapıları etken olarak değiştirebileceğiniz ve jargon kullanımından kaçınabileceğiniz ifadeleri tespit eder.
Gereksiz sözcükleri silerek okuyucunuzun dikkatini korumasına yardımcı olun.
Çevrimiçi dil bilgisi denetleyicisi; klişeleri, belirsiz veya gereksiz sözcükleri, zayıf fiilleri, resmi olmayan ifadeleri ve kaçınmak isteyebileceğiniz argo sözcükleri işaretler.
Yazınızın tarafsız olduğundan ve herkesi temsil ettiğinden emin olmak için dil bilgisi denetleyicisini kullanın.
Belgenizin çevrimiçi kaynaklarla olan benzerliğini kontrol edin ve başkalarının çalışmalarını doğru şekilde alıntılayın.
Microsoft Düzenleyici ile özgeçmişinizdeki dil bilgisini kontrol edin ve belirsiz sözcük kullanımından ve birinci şahıs kullanarak yazı yazmaktan kaçının.
Çevrimiçi dil bilgisi denetleyicisi; cümle parçaları, eksik sözcükler, noktalama, büyük harf kullanımı ve sıklıkla karıştırılan sözcükler ile ilgili sorunları öne çıkarır.
Dil bilgisi denetleyicisi; daha basit sözcükler kullanabileceğiniz, edilgen yapıları etken olarak değiştirebileceğiniz ve jargon kullanımından kaçınabileceğiniz ifadeleri tespit eder.
Gereksiz sözcükleri silerek okuyucunuzun dikkatini korumasına yardımcı olun.
Çevrimiçi dil bilgisi denetleyicisi; klişeleri, belirsiz veya gereksiz sözcükleri, zayıf fiilleri, resmi olmayan ifadeleri ve kaçınmak isteyebileceğiniz argo sözcükleri işaretler.
Yazınızın tarafsız olduğundan ve herkesi temsil ettiğinden emin olmak için dil bilgisi denetleyicisini kullanın.
Belgenizin çevrimiçi kaynaklarla olan benzerliğini kontrol edin ve başkalarının çalışmalarını doğru şekilde alıntılayın.
Microsoft Düzenleyici ile özgeçmişinizdeki dil bilgisini kontrol edin ve belirsiz sözcük kullanımından ve birinci şahıs kullanarak yazı yazmaktan kaçının.
Belgelerde, e-postalarda ve çevrimiçi ortamda daha profesyonel olmak için dil bilgisini doğru kullanın
Dil bilgisi denetimi, yazınızın dil bilgisi açısından doğru olmasını sağlamak için şunları kontrol eder: etken fiil kullanımı, özlü ve net ifade tercihleri, noktalama işaretlerini doğru kullanma, doğru fiil kipini kullandığınızdan emin olma ve diğer dil kurallarını uygulama.
Dil bilgisi denetleyicisi, yazınızı tarayarak sıklıkla karşılaşılan hataları bulur ve düzenleyebilmeniz için bunları öne çıkarır.
Çevrimiçi dil bilgisi denetimi, kullandığınız web sitesi fark etmeksizin en iyi yazıyı ortaya çıkarmanıza yardım olur: LinkedIn, Gmail, Facebook, veya Word ya da çevrimiçi Outlook. Microsoft Düzenleyici gibi bir dil bilgisi denetleyicisi uzantısı bu süreci kolaylaştırır.
Dil bilgisi denetimi yazılımının birçok avantajı vardır. Bu yazılım; dil becerilerinizi geliştirmenize, yazınızı daha kolay anlaşılır hale getirmenize, düzenleme sürenizi azaltmanıza, yazım hatalarını ve sıklıkla karşılaşılan diğer hataları yakalamanıza yardımcı olur.