Incir Uyutması Nerenin

Ankara Ticaret Odası  (ATO) İle Ankara Patent Bürosu Türkiye’nin lezzet haritalarını çıkardı. 81 ili kapsayan haritaya göre, Türkiye, 2 bin çeşit  yöresel yiyecek ve içecekten oluşan zengin mutfağıyla lezzetli bir ülke.

Türkiye’nin lezzet haritasında, pek çok ilin sahip çıktığı çok sayıda yiyecek de bulunuyor. Paylaşılamayan yiyeceklerin başında çiğ köfte ve künefe geliyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya özgü olup bütün Türkiye’nin tanıdığı bir yiyecek olan “çiğ köfte”ye; Urfa, Adıyaman, Batman, Mardin ve Osmaniye, “künefe”ye ise Hatay ve Elazığ sahip çıkıyor.

“Mantı” da pek çok ilin mutfağında yer almakla birlikte en ünlüsü Kayseri mantısı olarak görülüyor. Kırklareli’nin “sulu kaçamak&#; ve “kuru kaçamak&#;ı, Isparta’nın “kuyruğu sulu&#;su ve “derdimi alan&#;ı, ilginç isimli yiyecekler arasında yer alıyor.

Konu hakkında bir değerlendirme yapan Ankara Patent Bürosu Genel Müdürü Kaan Dericioğlu, coğrafi işaret (menşei adı veya mahreç işareti) tescili için bir zorunluluk olmadığını söyledi. Dericioğlu, “Yapılan işlem yalnız bu adla başkalarının haksız yere ürün işaretlemelerini önlemek amaçlıdır. Belirtilen yörede üretim yapmayanlar bu işareti kullanamaz. Örneğin Türkiye’de üretildiği zaman Türk Kahvesi, Türk Baklavası, Türk Lokumu birer coğrafi işaret ya da menşe adı olarak işaretlenebilir ve pazarlanabilir. Bu işaretleyiş biçimi; Yunan Baklavası, Yunan Kahvesi, Güney Kıbrıs Lokumu olarak başka ülkelerdeki uygulamalara engel olamaz. Rumların ya da Yunanlılar; Türk Lokumu, Türk baklavası, Türk Çiğ Köftesi demediği sürece sorun yoktur. Bu ürünleri dünyada kimse tanımaz ve herkes Türk ürünü olarak bilir&#; dedi.

Mevcut lezzetlerden Adana Kebabı, Gaziantep Baklavası ve toplam sinin tescil altında olduğunu ifade eden Dericioğlu, coğrafi işaretler konusunda özellikle yerel STK’ları göreve çağırdı.

En zengin mutfak Gaziantep’te

Çeşit açısından Türkiye’nin en zengin mutfağına sahip il ise Gaziantep olarak belirlendi. Gaziantep mutfağı tam çeşit yemek, tatlı ve içecekten oluşuyor. Malhıtalı (mercimekli) köfte, yoğurtlu ufak köfte, yağlı köfte, iç katması (kısır), tene katması, haveydi köftesi, omaç, sini köftesi, süzek yapması, cağırtlak kebabı, ayva kebabı, elma kebabı, lebeniye, öz çorbası, maş çorbası, şirinli çorba, beyran, topaç, Köse Sefer kabağı dolması, loğlazlı aş, çiğdem aşı, ekşili daraklık tavası, beyran, şiveydiz, acur oturtması, kakırdak böreği, loğlaz piyazı, yarpuz piyazı, at elması turşusu, çelem turşusu Gaziantep’in ünlü yemeklerinden bazıları olarak sıralanıyor.

İkinci sırada Elazığ geliyor. Elazığ mutfağı tam çeşit yemek, tatlı ve içecekten oluşuyor. Fasulye çorbası, lobik çorbası, anamaşı, kelecoş, taraklık, kındık köfte, küncülü köfte, muhaşerli köfte, işkene, sapan dolması, kibe dolması, çaypalası, pirpirim boranı, tavşan üfelemesi, kırmanlı pilav, simit pilav, nohut ekmeği, fodula, zarafat, patila, heside, dolanger, hürriyet kadayıfı, orcik, pilit ve gah, Elazığ’ın ünlü yemekleri arasında yer alıyor.

93 çeşit yiyecekle Ankara da zengin bir mutfağa sahip iller arasında. Başkent’in ünü il sınırları dışına taşan Ankara Tavası’nın dışında alabörtme, calla, bici, ilişkik, sızgıç, siyel, pıtpıt pilavı, tohma, altüst böreği, entekke böreği, hamman, papaç, yalkı, carcıran, köremez, tamtak tiridi, öllüğün körü, bırtlak, bezdirme, gizleme, kartalaç ve saçkıran gibi ilginç yöresel yemekleri de bulunuyor.

Bölgeler arasında İç Anadolu, çeşit yiyecek ve içecek çeşidiyle ilk sırada yer alıyor. Bu bölgeyi çeşit ile Doğu Anadolu, çeşit ile Güneydoğu Anadolu ve çeşit ile Karadeniz Bölgesi izliyor. Akdeniz ve Marmara Bölgesi çeşit, Ege Bölgesi çeşit yiyecek ve içeceğe sahip.

Hazırlanan lezzet haritasına göre illerin seçilmiş bazı yiyecekleri şöyle; 

Adana: Adana kebabı, şalgam suyu, acılı ezme, süllüm, bici bici, işkembe dolması, şırdan dolması, kaynar, sıkma, sarımsaklı köfte

Adıyaman: Basalla, yapıştırma, hıtap.

Afyonkarahisar: Sakala çarpan çorba, zürbiye, sırtsırta.

Ağrı: Abdigör köftesi, gösteberg et, selekeli (saç kavurma).

Aksaray: Soğanlama, bamya çorbası, çiğleme.

Amasya: Kesme ibik çorbası, unutma beni, eli böğründe.

Ankara: Calla, bici, öllüğün körü, saçkıran.

Antalya: Arap kadayıfı, karpuz kabuğu reçeli, bergamut reçeli.

Ardahan: Evelik aşı, pişi, kuymak (mıhlama).

Artvin:  Hınkal, çergebaz, gendima.

Aydın: Kulak çorbası, pelvize tatlısı, paşa böreği.

Balıkesir: Saçaklı mantı, mafiş tatlısı, börülce ekşilemesi.

Bartın: Pumpum çorbası, yumurtalı isbut, kabak burması.

Batman: Bumbar, Şam börek, perde pilavı.

Bayburt: Tatlı çorba, galaçoş, ekşi lahana.

Bilecik: Keklik kebabı, piruhi, samsı.

Bingöl: Dut pekmezi.