Oto Bakım
Son zamanlarda yakıt fiyatlarında yaşanan artışlar, sürücüleri bir hayli düşündürüyor. Öyle ki, sürücüler kısa bir yolculuğa çıkarken dahi araçlarının ilgili mesafede ne kadar yakıt yakacağını hesaplamak durumunda kalıyorlar. Yalnızca araç sahibi kişiler değil, yeni bir araç satın alacak kişiler de satın alacakları aracın ne kadar yakıt tüketeceğini öğrenmek istiyorlar. Aracın rutin bakımları, sürpriz masraflar ve vergiler gibi birçok harcama söz konusu olduğundan, yakıt hesaplamak sürücülerin sürprizlerden kaçınmasını sağlıyor. Eğer siz de aracınızın ne kadar yakıt tükettiğini hesaplamak istiyor ama bunu nasıl yapacağınızı bilmiyorsanız hemen aşağıdaki başlıkları okumaya başlayabilirsiniz.
Aracın KM Başına Tükettiği Yakıt Nasıl Hesaplanır?
Aracınızın KM başına ne kadar yakıt tükettiği ve satın aldığınız yakıtla kaç KM yol gidebileceğinizi öğrenmek için uygulayabileceğiniz oldukça basit bir yöntem bulunuyor. Yakıt tüketimi hesaplamak için mobil uygulamalardan ve internet sitelerindeki hesaplama araçlarından da faydalanabilirsiniz. Ancak kesin sonuçlar almak istiyorsanız, hesaplamayı aracınızı kullanarak yapmalısınız. Aşağıdaki adımları takip ederek aracınızın KM başına ne kadar yakıt tükettiğini <strong>kesin</strong> olarak öğrenebilirsiniz:
Eğer bu maddeler kafa karışıklığı yarattıysa aşağıdaki örnek ile hesaplamanın pratikte nasıl işlediğini görebilirsiniz:
Alınan Yakıtın Ücreti: TL,
Depo Sıfırlanana Kadar Katedilen Yol: km,
Hesaplama: / = 0,40 TL.
Bu hesaplamaya göre eğer aracınıza TL’lik yakıt doldurduysanız ve bu yakıt ile km kadar yol katettiyseniz, aracınız 1 km başına 40 kuruş yakıt tüketiyor demektir. Bu veriler ışığında aracınızın yakıt tüketimini azaltmak için aracınıza çeşitli modifikasyonlar uygulayabilir, uzun yolculuğa çıkarken gereken yakıtı hesaplayabilir ve sürpriz yakıt masraflarından kaçınabilirsiniz.
Aracın Yakıt Tüketimini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Yaptığınız hesaplama size aracınızın yakıt tüketimi hakkında kesin bilgiler sunuyor olsa da bu bilgiler çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Araçların yakıt tüketimini etkileyen birden çok faktör bulunuyor ve bu faktörlerde yapılacak değişiklikler ile yakıt tüketiminden tasarruf etmenizi sağlayabiliyor. Araçların yakıt tüketimini etkileyen faktörler şunlardır:
İlgili Bağlantı:seafoodplus.info
Bu hususlara dikkat ederek aracınızda fiili ve masraflı değişiklikler yapmadan dahi yakıt tüketimi konusunda önemli tasarruflar yapabilirsiniz.
Yakıt Hesaplama ve Yakıt Türü
Araç sahipleri yakıt hesaplarken “Dizel, benzin ve LPG için farklı formüller kullanmam gerekiyor mu?” gibi sorular sorabiliyor. Eğer aracınızın kilometre başına ne kadar yakıt tükettiğiniz hesaplamak istiyor ve farklı bir yakıt türü kullanıyorsanız, hesaplama yaparken herhangi bir metriği değiştirmeniz <strong>gerekmiyor.</strong> Ancak hesaplama sırasında elde ettiğiniz verilerin kullandığınız yakıtın litre fiyatına oranla değişiklik gösterebileceğini de bilmeniz gerekiyor.
Araçlar Uzun Yolda Daha Mı Az Yakıt Tüketir?
Araçların uzun yolda daha az yakıt tükettiği bir açıdan doğru, diğer bir açıdan ise yanlıştır. Bu denklemde önemli olan yolun ne kadar uzun olduğu değil, aracınızın sabit hızla ne kadar yol katedebildiğidir. Yani yakıt tasarrufu yapmak için uzun yola çıkmanıza gerek yok, eğer aracınızı şehir içinde de sabit bir hızda kullanabiliyor ve sürüşünüz sırasında sık sık dur – kalk yapmıyorsanız; tükettiğiniz yakıttan büyük oranda tasarruf edebilirsiniz.
Yakıt tüketimi hesaplama şu dönem oldukça önemli bir konu haline gelmiş durumda. Akaryakıt fiyatları ülkemiz nezdinde sürekli değişkenlik gösteriyor. Aracı olanlar veya araç almayı düşünenler için maliyet hesabı yaklaşımının önemlidir. Bunun için de araç satın alırken aracın 1 kilometrede ne kadar yaktığı ve kilometrede ne kadar yakıt tükettiği çok önemlidir. Hemen aşağı kısımda yer alan modül ile aracınızın litre başı yakıt tüketimini ve kilometrede kaç litre yaktığını dizel, benzin ve lpg'li araçlar için öğrenebilirsiniz. Buna ek olarak uzman görüşleriyle ele aldığımız araç yakıt tüketimiyle ilgili çok ince nüanslara yazının devamından ulaşabilirsiniz.
-Akaryakıt istasyonundan yakıtı fulleyiniz. (LPG, Benzin ve Dizel)
-Yakıt fullenirken depo dolduğunda yakıt pompası otomatikman kendini atmaktadır. Bu anda pompacılar hala depoyu doldurmaya çalışmaktadır. İzin vermeyiniz.
- Fişimizi alıyoruz.
-Yakıtı fulledikten sonra aracın km sayacını sıfırlayınız.
-Km sayacını sıfırladıktan sonra en az km yol yapıp tekrar yakıt istasyonuna gelip aynı pompadan tekrar yakıtımızı fullüyoruz.(Hassas ölçüm için aynı yakıt istasyonunda aynı pompadan yakıt alınız).
Örnek:
Km yol yaptıktan sonra depoyu 50 TL'ye doldurdunuz, o günkü dizel yakıtın litre fiyatı TL ve toplam 8,93 litre yakıt aldınız.
1 Km'de yakıt tüketimi: 50/ = KRŞ
Km'de ortalama yakıt tüketimi: 8,93 x / = 5,95 LİTRE
Her ne kadar küçük motorlu araçların daha az yaktığına inanılsa da bu durum çoğu zaman gerçekçi olmayabilir. Burada aracın ağırlığı, kullanılan motor teknolojisi ve her şeyden evvel sürücünün sürüş tekniği çok önemlidir.
Örneğin 50 kiloluk bir yükü güçlü bir kişi mi daha iyi taşıyabilir yoksa çelimsiz kişi mi? Bu önermeye göre cevabın ikincisi olmasını beklemek doğru olmayacaktır. Fakat soruyu şöyle değiştirirsek 50 kiloluk bir ağırlığı güçlü bir adam, 20 kiloluk bir ağırlığı zayıf bir adam rahatlıkla taşıyabilir mi? Bu önermenin cevabı ilk önermeye göre daha net ve cevap ise her ikisi de taşıyabilir olacaktır.
Düşük motorlu araçlar belli hıza kadar sabit ve doğrusal ivmeyle gaza aşırı yüklenmeden kullanılırsa evet yakıt tüketimi düşük olacaktır. Özellikle araçtaki yük miktarı fazlayken ve araç dengesiz kullanılıyorsa yakıt tüketimi artacaktır.
Araç satın alırken ihtiyacımızın çok çok üstünde motora sahip olan bir aracı almakta yakıt açısından gereksiz masraf çıkartabilir, buna da dikkat etmenizi öneriyoruz.
Uzmanlara göre aracı kullanırken yaptığınız hız vitese uygun olmalıdır. Örneğin 80 Km hız ile otobanda seyrederken aracınızın mevcut vitese göre motor devir göstergesi 2 bin - 3 bin devir aralığındaysa bu normal sayılabilir. Fakat 3 bin devir üstünde veya 2 bin devir altında kullanmak yakıt tüketimini olumsuz etkileyecek aynı zamanda uzun vadede motorun zarar görmesine neden olacaktır.
Burada çok ama çok önemli bir hususu sizlerle paylaşmak istiyoruz. Her ne kadar üstte devir aralığında ifadesini kullansak ta bu genel bir ifadedir. Araçların yanlarında verilen kullanım kılavuzlarını alıp incelemeye üşenen bir milletiz. Oysaki kılavuzu incelerseniz kullandığınız aracın mimarları tarafından hazırlanan kılavuzlarda en ideal vites geçişlerini ve normal hızda hangi devirde kullanılması gerektiği yazmaktadır.
Araçların uzun yolda az yaktığı doğrudur. Fakat belli bir hız vardır. Bu hızı bilmeniz gerekiyor. Örneğin kimi araçta bu hız saatte 90 km iken kimi araçta saatte km olabilir. Gerek aracın marka modeli, gerek kullanılan motor teknolojisi gibi bir çok etken bunu etkileyebilir. Örneğin bir aracın yakıt tüketiminin en optimum olduğu hız saatte km ise bunun üzerine her çıkıldığında yakıt tüketimi artmaktadır. Özellikle veya daha fazla hızlarda adeta motor yakıtı içmektedir. Aracınız yakıtı içe içe değil de koklaya koklaya tüketsin istiyorsanız optimum tüketimin olduğu km hızlarda kullanmanız faydalı olacaktır.
Yakıt tüketimi açısından yokuş aşağı araç kullanımında yüksek viteste kullanıp sürekli frene basmak fren balatalarını ısındırır ve ekstra olarak boşuna enerji harcanmasına neden olur. Oysaki doğru yaklaşım aracı düşük devirde kullanıp motor kompresyonundan faydalanmaktadır. Aynı şekilde yokuş yukarı çıkarken olabildiğince yüksek devirde araç kullanınız. Çünkü yokuş yukarı çıkarken tüketime değil aracın devirden düşmemesine dikkat edilir. Virajlarda ise yine aynı şekilde düşük vites yüksek devirde araç kullanmak daha doğru bir yaklaşım olacaktır. Yokuş aşağı giderken vitesi boşa almak yakıt tüketimini azaltmaz. Arabanızda yol bilgisayarı varken yokuş aşağı boşa aldığınızda anlık tüketimi kontrol etmenizi öneririz.
Ani hızlanmalar araç yakıt tüketimi üzerinde olumsuz etkiye neden olur. Şehiriçi yakıt tüketimi ve şehirlerarası yakıt tüketim miktarları birbirini tutmamasının en önemli nedeni budur. Trafikte sürekli dur kalk yapmak tüketimi artıran en önemli sebepler arasında gösterilir. Ani kalkışlar yapıyor ve agresif araç kullanıyorsanız burada tahmini olarak %50'ye varan ekstra tüketim söz konusu olabilir.
Ülkemizde ne yazık ki durma kültürü yok. Yollar benim edasıyla araç kullanma alışkanlığı trafik adabı kültürümüze yerleşmiş durumda. Oysaki aracı hızlandırmak için kullandığınız enerjiyi aynı zamanda aracı durdurmak için de kullanmış olacaksınız. Örneğin önünüzde trafik ışığı varken ve kırmızı ışık yanıyorken hala gaza asılıyor olmanız boşu boşuna enerji tüketmenize neden olacaktır. Oysaki düşük hızda giderken bir yandan da yeşil ışığın yanmasını beklemek hem trafik ışığı bekleme stresini engeller, hem yakıt tüketimini hem de araç sürüş konforunu olumlu yönde etkiler.
Düzenli bir şekilde bakımları yapılmış bir araç hem performans açısından hem de yakıt verimliliği açısından sürücüye oldukça yarar sağlamaktadır. Bakımlarının aksatıldığı araçlarda ise hem güç kaybı yaşanabilmekte hem de normal zamanda yaktığı yakıttan daha fazla yaktığı gözlenmektedir. Araçların bakımlarının ne zaman yapılacağı hem kullanma kılavuzunda hem de bir önceki bakım yaptırdığınız yerden size verilen bakım kartında yazmaktadır.
Bazı sürücülerin düştüğü en büyük hatalardan biri ben az kilometre yapıyorum çok sık bakıma gitmenin gereği yok diye düşünmektedirler. Aslında bu da büyük bir sorun teşkil etmektedir. Sonuç itibariyle daha az kullanılan motorlarda işlemediği için yağların ve motorun parçalarının sorun çıkarma olasılığı da yüksektir.
Yakıt sarfiyatını etkileyen diğer en önemli etken ise lastik hava basınçlarının ayarsız olmasıdır. Mutlaka lastik hava basınçları doğru olup olmadığını kontrol ediniz. Eğer lastik basınç ayarları doğru olduğunda bu sizin yakıt sarfiyatınızı %3 oranında olumlu etkilemektedir. Bu da hiçte azımsanacak bir oran değildir. Burada hatırlatmamız gereken bir husus var. Bazı sürücüler araçlarının lastik hava basınçlarını benzin istasyonlarında ki kompresörlerden kontrol ederek hava basıncı uygulamaktadırlar.
Kış lastiği veya dört mevsim lastikler yakıt tüketimini artırabilir. Lastikleri birbirinden ayıran en önemli özellik sıcaklıklar karşısında hassasiyetleridir. Yaz lastiği olarak tabir ettiğimiz lastikler sıcak havalarda yumuşamazken kış lastiği veya dört mevsim lastikler yaz aylarında adeta asfalta yapışmaktadır. Bu da haliyle yakıt tüketimini lastiğinin türüne ve cinsine göre %10'a kadar artırabilmektedir. Doğru lastik seçimin yakıt tüketimi açısından oldukça önemlidir.
Benzin istasyonundaki kompresörler bazen doğru bir ekipmana sahip olamayabiliyor. Bazı benzin istasyonları daha önceden belirlenmiş bir seviyede duran otomatik hava kompresörlerini kullanmaktadırlar bu da doğru basıncı vermemektedir. O yüzden herhangi bir lastikçiye giderek lastik basınçlarını kontrol ettirip eğer eksikse hava basıncı eklettirmeniz gerekmektedir. Bazen de fazla basınç uygulanabiliyor lastiklere bu gibi durumlarda da lastik basıncının düşürülmesi gerekmektedir.
Aracınızın iyi performans göstermesi ve motorun zarar görmemesi için mutlaka aracı üreten firmanın önerdiği ölçüdeki motor yağını kullanmaya özen gösterin.
Her sürücünün aklına gelen en önemli faktörlerden biri, yakıt tüketimidir. Aracınızın ne kadar yakıt tükettiğini öğrenmek aslında çok kolay. Öncelikle aracınızın yakıtı bitmek üzereyken tamamen doldurun. Bu kısım hesaplama aşamasında oldukça önemli. Sonrasında aracınızı hareket ettirmeden önce, ayarlanabilir kilometre sayacını sıfırlayın ya da hareket etmeden önce aracınızın kilometresini not edin.
Örnek verecek olursak; aracınızı doldurduğunuzda TL tutar ödediniz. Deponuz bittiğinde de sayacınız KM gösteriyor. Burada yakıt hesaplama için yapacağınız şey, tutarı yola bölmek. /= TL/KM yani aracınız kilometre başına 40 kuruş yakıyor. Bu şekilde hesaplamanızı yapabilir. Ne kadar harcama yaptığınızı bu şekilde öğrenebilirsiniz. Deponuzdaki yakıt bittiğinde, yakıt alırken ödediğiniz bedeli, yakıtınızı aldıktan sonra yaptığınız kilometreye böldüğünüz zaman; kilometre başına tükettiğiniz yakıtı gösterecektir.
Yakıt tüketimini hesaplarken kullanılan şehir içi ve şehir dışı formülleri vardır. Bunlar; şehir içinde motor soğuk haldeyken çalıştırılır ve hız maksimum 50 km/s'ye çıkarak ortalama 4 kilometre ile 19 kilometre arası bir mesafede test edilir. Elde edilen veri şehir içi yakıt tüketimidir. Şehir dışında ise test şehir içinden hemen sonra yapılacağı için motor ideal ısıya sahiptir. Test maksimum km/s hıza çıkılarak 7 kilometrelik bir mesafede yapılır. Hız yolun yarısında sabit yarısında değişken tutulur, bu sayede istenilen veri elde edilir. Ortalama yakıt tüketimi için ise; şehir içi tüketiminde elde edilen verinin %37’si, şehir dışında elde edilen verinin %63’ü toplanarak tüketim miktarı hesaplanır.
Yakıt tüketimini sürüş tekniği kadar, araç içi ağırlık, mekanik ve donanım unsurları da etkilemekte. Bunları sıralayacak olursak;
Yakıt tüketiminde, her sürücü tasarrufu ön planda tutar. Hangi yakıt türünün sizin daha avantajlı olacağı ise, sizin araç kullanımınıza bağlı. Örneklendirecek olursak; aracınızı trafiğin yoğun olmadığı yerlerde, düşük hızda kullanacaksanız ve yılda kilometre yol yapacaksanız sizin için dizel araç daha avantajlı olacaktır. Araç ortalama 3 sene içerisinde değiştirilecekse, daha sessiz bir performans beklentisi olacaksa benzin daha avantajlı olacaktır. Ve son olarak aracın otopark sorunu olmayacaksa ayrıca aracı zorlamayacak performans beklenecekse LPG sistemli araç daha avantajlı olacaktır.
Şunu unutmayalım ki aracın az yakması demek yavaş gitmesi demek değildir. Aracınızla uzun yoldayken vitesleri hızlı büyütmeniz, olabildiğince sabit hızda gitmeniz ve gereksiz fren hareketlerinden kaçınmanız yakıt tüketiminize katkı sağlar. Aracınızdan maksimum verim alabilmek için belli bir hızda gitmeniz gerekmektedir. Yani uygun devirde, aracınızı yormadan kullandığınız takdirde yakıt tüketimini minimumda tutabilirsiniz.
Aslında aracınızla kısa yolda az yakmanızın kontrolü de sizin elinizde. Uygun devirde ve olabildiğince az fren kullanarak yakıt tüketimi hakimiyetini ele geçirebilirsiniz. Aracınızı rölantide tutmayarak, sürekli dur-kalk hamlelere yer vermeyerek yakıt tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Günümüzde ilerleyen teknolojiyle beraber dizel motorların, turbo sistemlerin,enjeksiyon ve hibrit motorların gelişmesi sayesinde standart boydaki araçlar da artık küçük arabalar kadar tasarruf sağlıyor. Ama tabii ki tasarrufa uygun kullanım sağlandığı takdirde, hem küçük motorlu, hem de küçük araçlar çok daha az yakıt tüketimi sağlarlar.
Öncelikle yakıt türü ne olursa olsun, yakıt hesaplamanın en doğru yolu, depoyu tamamen bitirmektir. Sonrasında depoyu tamamen doldurarak aldığımız TL miktarını kenara not etmek. Sonrasında mümkünse kilometreyi sıfırlamak, eğer sıfırlama imkanınız yok ise o anki kilometreyi not almanız yeterli olacaktır.
Örneğin; TL’lik yakıt aldınız ve 60 KM sonra yakıtınız tükendi. /60= TL/KM olarak yakıt tüketiminizi bulabilirsiniz.
Konu başından beri özellikle belirttiğimiz ince detayları hep birlikte hatırlayalım; aracı devirli kullanmak Hız yapmanız tabii ki tüketimi arttırır. Ne kadar yakıt, o kadar güç Fakat tasarruf sağlayacak sürüş tekniklerine dikkat ederek, devirde kullanım sağlarsanız, yakıt tasarrufu sağlamış olacaksınız.
Aracınızın yakıtını etkileyen unsurlardan bir tanesi takdir edersiniz ki mevcut ağırlıklar. Port bagaj ya da arka bagaj fark etmeksizin taşıyacağınız ekstra yükler araca ekstra efor sarf ettireceği için yakıt tüketiminde ekstra harcamaya sebep olacaktır. Bu mekanizmayı sporcu gibi düşünebilirsiniz. Ne kadar hareket ve güç harcanırsa, vücut o kadar su isteyecektir. Siz siz olun fazla ağırlıklara her zaman yer vermeyin :)
Konu başından beri belirttiğimiz gibi ilk başta dikkat etmemiz gereken husus; aracı doğru devirde kullanmak. Doğru devirde kullanmak için aracı tanımamız önemli bir detay olacaktır. Öncelikle tork ve beygir gücü arasındaki farkı anlamamız gerekecektir. Kısaca bahsedecek olursak tork; araçlardaki döndürme hareketidir. Motordaki krank milinin bir dakikada yaptığı dönüş sayısıdır. Bu dönüş sayısının azlığı ya da çokluğu araçlardaki hızı ve çekiş gücünü belirler. Mesela, aracın yokuştaki çekiş gücünün iyi olması torkunun büyük olması anlamına gelir. Beygir gücü ise, aracın hareket edebilmesi için gereken güç olarak tanımlanır. Yani beygir gücü hız ile ilgili bir kavramdır. Devir konusunu detaylandıracak olursak yakıt tasarrufu için;
-Dizel araçlarda vites geçişlerini d/dak olmadan değiştirmemiz gerekir.
-Benzinli motorlarda ise d/dak arası vites değişimi yapmak avantajımıza olacaktır.
Ayrıca bilinenin aksine, dizel motorun benzinli motora göre daha az yakmasının sebebi litre başına birim fiyatının düşük olması değildir. Dizel motorlara ait piston kolu daha uzun olduğu için daha yüksek tork üretmesinden kaynaklanmaktadır.
Şunu da bilmeliyiz ki; aracı yüksek devirde kullandığımız zaman yakıt tüketimi artacak ve motor ömründen yemeye başlayacaktır.
Aracın yakıt tüketimini etkileyen diğer unsurlardan biri de araçta bulunan arıza durumlarıdır. Fakat tüketimi etkilemesi arıza durumuna göre değişmektedir. Örneklendirecek olursak, gaz kelebeği konum sensöründeki arıza etkilerken, airbag arızasının tüketime herhangi bir etkisi yoktur.
Yazımızın başında da anlattığımız gibi, yakacağınız yakıt, aracınızın modeline ve motor tipine göre değişir. 1 litre benzin ile aracınızın kaç kilometre yol gidebileceğini ise ufak bir formül ile hesaplamak mümkün. Yapılan Kilometre / Yakılan Yakıt Miktarı = 1 Litre ile gidilebilecek kilometre yani / 6 = 16,6 . Aracınız 1 litre benzin ile 16,6 kilometre yol alacaktır.
Benzin uyarı ışığı yandığı sırada, sanıldığı gibi depo sıfır benzinde olmuyor. Önerilen ışık yandığında ya da yanmasına çok az kaldığında deponuzu doldurmanız. Fakat yakıt istasyonuna hemen gidemeseniz bile, depoda bir rezerv mutlaka bulunuyor. Bu durumda da aracınız sizi belirli bir süre daha götürebiliyor. Bazı marka ve modellerin yakıt uyarısından sonra kaç kilometre gidebileceklerine bakalım;
ARAÇ | YAKIT IŞIĞI YANDIĞINDA KALAN YAKIT | YAKIT IŞIĞI YANDIĞINDA GİDEBİLECEĞİ KİLOMETRE |
---|---|---|
TOYOTA COROLLA FIAT EGEA VOLKSWAGEN POLO HONDA CIVIC SEAT IBIZA VOLKSWAGEN JETTA | 7 LİTRE | 50 KİLOMETRE |
FORD FIESTA FORD KUGA PEUGEOT CITROEN C-ELYSEE | 5 LİTRE | 35 KİLOMETRE |
VOLKSWAGEN PASSAT BMW 5 SERİSİ SEAT LEON HONDA CR-V | 8 LİTRE | 57 KİLOMETRE |
**Markaların yakıt tüketim bilgileri resmi web sitelerinden alınmıştır.**