Pepee kardeşiyle birlikte bahçede oynamaktadır. Şuşu'ya neden Bebe'nin alına yaptığını sorar. Şila onun daha çok küçük olduğunu, küçükken kendisinin de tuvaletini altına yaptığını anlatır. Pepee ara sıra hala altına kaçırdığını söylediğinde, Şuşu bunun çok normal olduğunu, her çocuğun başına gelebileceğini söyler. Bu arada Bebe masanın altında kaksını yapmaktadır. Şuşu rahatsız etmeyelim demesine rağmen Pepee gidip ona sorular sorar. Bebe gitmesini ister. Pepee onu bırakıp oyuncaklarıyla oynamaya başlarçAnnesi gelip Bebe'nin kaka yaptığını öğrenince buna çok sevindiğini söyler. Pepee buna anlam veremez. Şuşu annesinin Bebe'nin bunun kötü bir şey olmadığını anlaması için yaptığını söyler. Bebe altı temizlendikten sonra abisiyle oynamaya devam eder. Pepee annemizi çok mutlu etmek istermisin diye sorar. Bebe'nin cevabı tabiî ki evettir. Pepe çişi, kakası geldiğinde tuvalete yaparsa annelerinin çok sevineceğini anlatır ve kardeşine tuvaleti geldiğinde kendisine haber vermesini söyler. Bebe kabul eder. Ama sürekli sormasına rağmen, Bebe'nin bir türlü çişi gelmez. Sonunda Bebe çişinin geldiğini söyler ama bezine yapar. Anneleri bununda çok büyük başarı olduğunu, ama Bebe'nin çişini tuvalete yapabilmesi için biraz daha zaman ihtiyacı olduğunu söyler.
Çocuklarda tuvalet eğitimi sırasında sizi başarıya taşıyacak en önemli davranış şekli; sabır ve dikkatli bir gözlemci olmaktır! Çünkü tuvalet eğitim sürecinde patron; bebeğinizdir! Dolayısıyla siz, yalnızca yardımcı olan kişi olacaksınız. Bu eğitim için en uygun dönem yaz mevsimi. Eğer bebeğiniz hala eğitim almadıysa, yaz aylarını bu işe ayırın ve bez bırakmanın keyfini çıkarın.
Tuvalet eğitimi konusunda doğru zamanı belirleyen en önemli gösterge çocuğun hareketleri oluyor. Ayrıca birkaç kelime konuşarak ya da göstererek kendini ifade edebilmesi gerekiyor. Çocuklardaki bazı işaretlerin tuvalet eğitimi için hazır olduklarının göstergesi oluyor. Asıl önemli nokta bu işaretleri okuyabilmek. Kaka ya da çiş yaptıktan sonra rahatsız olması ya da yaptıktan sonra göstermesi, tuvalete gitmek konusunda ilgisinin artması ve gün içinde 3 saatten fazla kuru kalması çocuğun hazır olduğunu gösteriyor.
Çocuklara tuvalet eğitiminin kazandırılması fizyolojik bir gelişim sürecini gerektiriyor. Literatüre göre, çocuğun kendini tanımaya başladığı, fiziksel, psikolojik ve davranışsal olarak kendi benliğinin ve davranış karakterlerinin ön plana çıktığı ay arası en uygun aralığı oluşturuyor. Ancak, her çocuğun fiziksel ve duygusal gelişiminin birbirinden farklı sürede gerçekleştiğini unutmamak gerekiyor. Dolayısıyla da bebeğin tuvalet eğitiminin zamanlanması için belli bir dönemden söz etmek çok da mümkün olmasa da 18 aydan önce kesinlikle önerilmiyor.
İki yaşından önce denendiğinde alışkanlık kazandırılsa bile çocuğun ileriki dönemde kabızlık ya da idrar tutma zorluğu gibi sıkıntılarla karşılaşma riski artıyor. Aynı zamanda bu çocuklarda ileriki dönemlerde güven kaybı, içine kapanıklık ya da aşırı mükemmeliyetçilik gibi psikolojik durumlar da ortaya çıkabiliyor.
Eğitim aşamasında öncelikle çocuğa tuvalet sürecini göstererek tanıtmak gerekiyor. Bir haftalık ön hazırlık döneminde, çocukla birlikte tuvalete gitmek, gerekirse kakayı göstermek ve bunun korkulacak bir şey olmadığının anlatılması önem taşıyor. Çocuk mümkünse kendi yaşıtlarıyla mümkün değilse de erkek çocuklar için baba, kız çocuklar için de annenin iyi bir gösterici olabiliyor. Yerine göre beraber da tuvalete oturmak çözüm olabiliyor.
Hazırlık döneminin bir diğer adımı ise uygun bir lazımlık almak oluyor. Mümkünse alışverişin çocukla birlikte yapılması ve birkaç gün çocuğun buna alışmasını beklemek gerekiyor. Bazı ebeveynlerin direkt tuvalete oturtmak şeklinde de hareket ediyor edebiliyor ancak lazımlıkla süreç biraz daha kolaylaşabiliyor. Birkaç günü lazımlığa alışma süresi için ayırın. Çocuğun en çok bulunduğu televizyon ya da oyun odasına ya da oyuncaklarının arasına yerleştirerek kendisinin keşfetmesini bekleyin. Önce üzerindeki kıyafetleriyle oturtmasına sağlayın. Daha sonra da bezini çıkararak teniyle temas ettirerek nasıl bir his olduğu anlatmaya çalışın. İlk bir hafta kaka ya da çiş yapmasını beklemeyin. Bir sonraki adımda basamaklı lazımlıklara geçin.
Tuvalete geçildiğinde de boşluk hissi yaratmamak için ayağının altında destek yerleştirmek gerekiyor. Böylelikle çocuğun hem güven duygusunu oluşturmak, hem de fizyolojik olarak daha kolay tuvaletinin yapılması sağlanabiliyor. Çünkü mesanenin ve bağırsakların tamamen boşalmasını sağlamak için ayakların zemine basması gerekiyor.
Bütün insanların tuvalet alışkanlığı konusunda bir biyoritmi bulunuyor. Bu nedenle tuvalet eğitimine karar veren anne babaların da çocuklarını takip ederek tuvalete götürme sıklığını buna göre belirlemesi önem taşıyor. Çocuğun güven hissinin oluşması için altının bir süre açık kalması yararlı olabiliyor. Bu süreçte yaşanabilecek idrar kaçırmalarına karşı da anlayışlı ve sabırlı olmak gerekiyor.
Gündüz olduğu gibi gece de çocuğun bezlenmemesi gerekiyor. Çocuk uyuduktan sonra gündüz dönemindeki tuvalet ritmine uygun olarak örneğin 2 veya 3 saate bir uyandırıp, bilincinin açılmasını sağlayarak tuvalete götürün. Böylelikle çişini ya da kakasını yaptığını anlaması sağlanacağı için zamanla tutma süresi de uzayacaktır.
Çocuklarda yemeklerden dakika sonra başlayan gastrokolik refleks nedeniyle kaka yapma eğilimine girdiği için bu dönemde tuvalete götürülmeleri Yemeklerden sonra çocukları lazımlık ya da tuvalete oturtup önce bir oyun şeklinde olmak üzere kaka yapmasını sağlayın. Yapmazsa zorlamayın. Ancak günde defa dakikalık sürelerle oturtmak alışkanlık kazanmasına destek olacaktır. Bekleme sürecinde çocuğun psikolojisini rahatlatarak, bedenen kasılmasını önlemek için, oyuncak, dergi, kitap karıştırmasına izin vererek oyalanmasına yardımcı olun.
Minimum bir haftada tamamlanabilen bu süreç çocuğa göre 6 aya kadar uzayabiliyor. Bu nedenle ilk denemeler sonrasında bir hafta içerisinde çocuk bu durumu reddediyorsa ara verip beklemek gerekiyor. Bir hafta ya da bir aya kadar uzayabilecek bekleme sürecinde anne ve babanın hayal kırıklığı yaşayarak tepki vermesi ise sadece süreci çok daha zor bir noktaya getiriyor. Bu nedenle anne babaların tuvalet eğitiminde katı bir tutum içerisinde olmaması ve çocuğu hiçbir şekilde zorlamaması gerekiyor. Çocuğa ne çok rahat, ne de çok kuralcı yaklaşın. Bunun gündelik yaşamımızda bir süreç olduğunu aktarmaya çalışın. Evin içinde tuvalet eğitimi ile ilgili çok konuşmayın. Su içmek, yemek yemek gibi tuvalet yapmanın da hayatın normal bir süreci olduğunu hissettirmeye çalışın.
Tuvalet eğitimi sırasında kazandırılması gereken bir diğer alışkanlık ise temizlik ve hijyen. Hem erkek, hem de kız çocuklar için tuvaletini tamamladıktan sonra nasıl silinmesi ya da yıkanması gerektiği, tuvalet kağıdı kullanımı ve sifon çekmek gibi hijyen kurallarının öğretilmesi gerekiyor. Özellikle el yıkama alışkanlığı konusuna çok önem verilmesi gerekiyor. Bu noktada aileler kendileri için uygun yöntemi belirleyebilir. Renkli sabunlar kullanmak, elleri yıkarken şarkı söylemek gibi davranışlar bu süreci kolaylaştırabileceği gibi daha keyifli hale getirebiliyor.
Tuvalet eğitimi sırasında yaşanabilecek kazara kaçırmaların bu sürecin bir parçası olduğunun unutulmaması gerekiyor. Bazı çocuklarda 7 yaşına kadar gece kaçırma problemleriyle karşılaşılabiliyor. Çocukların yaşadıkları bu durum karşısında asla cezalandırılmaması gerekiyor. Bu tarz cezalandırmalar süreci daha da uzatabiliyor. Bunun yerine tuvaletini yaptığında küçük bir övgü ya da alkışla başarısını ödüllendirmeyi deneyin. Abartmadan yapılacak pozitif betimlendirici övgüler yarar sağlıyor.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.
Norma Hoca ile tuvalet alışkanlığı üzerine yaptığı söyleşiden kesitleri aşağıda bula bilirsiniz: İsterseniz aşağıda videoyu seyredebilir, isterseniz de yazımızı okuyabilirsiniz
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Ücretsiz üye olarakeğitici oyunları gör!
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Belli ki çocuk gece bu kontrolü sağlayamıyor. Burada da değişik yöntemler uygulanabilir. Örneğin çocuk yatmaya yakın çok su içiyor mu, buna bakılabilir. Bu durumu control etmenin mümkün olup olmadığına bakılabilir.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON:
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Burada çocuğun altından kakalı bezi alıp naylon poşete koyup bağlayıp çöpe atıyoruz. Belki bezdeki kakayı tuvalete döküp sifonu çekerek ve kirli bezi çöpe atarak bu şekilde bir eğitime başlanabilir. O zaman çocuk, kakanın klozete gittiğini görüyor. Bunu görmek faydalı olabilir.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Bazı çocuklar bezlenmek de istemiyorlar tuvaleti kullanmak da istemiyorlar. Oturak da istemiyorlar. Bu alıştırma külotları çok iyi bir formül olabiliyor.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Bazı çocuklar gece tutabiliyorlar. Gece uyandırıldığında kalkamama durumu bazen derin uyku diliminin ortasında kaldırılmakla ilgili.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Birinci adımda eğilerek, çömelerek kakasını yapıyorken banyo alanında çişini yapmasını sürdürmesi sağlanabilir. İlla burada yapacağım diyorsa ise beklemek lazım. Gereksiz inatlaşmanın faydası olmaz.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Çocuğa: “Burada da çişini klozete, oturağa yapıyorsun ve kirlenmiyorsun, altın ıslanmıyor. Sen kakan geldiği zaman bize haber ver bezini bağlayalım ve sen yaptıktan sonra bezini atarız. İç çamaşırına yapmak yerine beze yaparsın ve atarız, hiçbir yerin de kirlenmez. Sen görüyorum kakanı yaptığın zaman gizlenerek, saklanarak yapıyorsun. Banyoda da kapının arkasına saklanarak yapabilirsin istersen.” denebilir.
Birinci adım olarak çocuğa kakasını banyoda yapmayı öğretebilirsiniz. Daha sonra da bezlenmesini.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Bir hafta çok kısa bir süre. Bu bir hafta içerisinde çocuk bez istemediğini söylerse olabilir. Bebek doğduktan sonra da bezine dokunulmaz. Eğer çocuktan bir sinyal gelirse bezin atılmasına dair, o zaman atılabilir. Ama çocuk istemiyorsa biraz daha beklenebilir.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Yatağın içinde su bulunduğu anda eline geldikçe veya dudakları suluğun ağız kısmına değdikçe çocuk içiyor. İçtikçe mesane doluyor ve çocuk bir şekilde onu idrar yoluyla çıkarıyor. Bir süre sonra uyku alışkanlığı tamamen oturur da suluğu yatağından çıkarabilirse başlayabilir.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Belirli bir süre böyle devam edilebilir çünkü çocuk en azından çişin ve kakanın klozete yapıldığını öğrenmiş. Bir süre daha beze yaparak deneyimliyor. Bir süre daha böyle devam edilebilir.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: İdeali çocuğun her gün kaka yapması. Bunu çocuk doktoruyla paylaşmakta fayda var çünkü böyle durumlarda ailenin özellikleri de önemli rol oynayabiliyor.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Bu durumu bir doktora danışmakta fayda var öncelikle. Çok su içmek bazı hastalıkların habercisi olabilir diyabet gibi.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Geçmişte çocuklar anne ve babalarını tuvalette izleyerek öğrenirdi ama özellikle son senelerde bazı ekollerin fark edilmesi ile çocuğun çeşitli etkilenebildiği söyleniyor. Birçok aile çocuğunun önünde tamamen çıplak da geziyor ve bir sakınca görmeyebiliyor. Bu biraz da ailenin gelenek ve göreneklerine bağlı. Bu konuda tam bir kural yok.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Bunun tuvalet eğitimiyle bir ilgisi yok. Bazı çocuklar annelerini gözden kaçırmak istemiyorlar. Anne tuvalete gidince de mutfağa gidince de peşinden gidiyorlar.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Sakıncası yok. Vücudumuzu tanımak adına dün yediği yemekten bahsedip onlar gösterilebilir. Korkmadığı sürece gösterilmesinde sakınca yoktur.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Suyu memenin yerine koyduğu için biraz zaman tanımak lazım. Giderek suluktaki su miktarı azaltılır ve belki 1 kere su içer duruma gelir. Bir süre sonra suluk tamamen kalkar ve gece eğitime başlanabilir.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Takdir var ama abartı yok. Teşekkür var. Güzel koştun, bugün kupkuru kaldın gibi güzel şeyleri tabii ki yakalayacağız ama abartılı tepkiye gerek yok. Çocuk bunu hep bekler oluyor ve almadığında ise çok mutsuz oluyor.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: 2 yaş öncesi kaka yaptığının çok farkında değil ama sonrasındakiler farkında.
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Ben genelde anaokuluna kadar diyorum. Popo silme eğitimi de çocuğa verilmeli. Nasıl silecek, kaç kağıt koparacak önemli. Bu eğitim çocuğa ailesi tarafından verilmeli
Bezden kurtulduktan sonra da alışveriş merkezi gibi yerlere gidildiğinde, evet hijyenik değil kabul ediyoruz ama sonuçta oralara sokmak istememek, “Ay buralar çok pis” diyerek çocuğu sokmamak da bir süre sonra çocuk dışarıda tuvalet yapmamaya başlıyor ve dışarıdayken tutuyor. Özellikle büyük şehirlerde dışarı çıkmadan önce tuvalete girse olabilir çok su içmiştir bir daha tuvaleti gelir ve siz eve dönene kadar çocuk onu tutuyor ve bu da özellikle mesane sağlığı için, idrar yolları sağlığı için, psikolojisini bir kenara bıraksak sağlığı için de bir o kadar önemli ve uzun süre tutmaması gerekiyor o yüzden söylediğiniz şey bunu çağrıştırdı “üf pis kokuyor” dememek lazım ama bezden kurtulduktan sonra da umumi tuvalet kullanılacağında oraları çok kötülememek lazım ki dışarıda çişini kakasını tutmasın çocuk.
Yüzde yüz katılıyorum. Mesela çok titiz anne babalar eğer alışveriş merkezinin tuvaletine çocuğu götüremeyeceklerse , küçük portatif tuvaletler var onları taşısınlar yanlarında ve onu kullandırsınlar. Ben covidden önce eczanelerde hemen kasanın başında çocuk titiz anne babalar için spreyler satılıyor eğer bir alışveriş merkezinin tuvaletini kullanamayacak kadar titizseniz bunun için de dezenfektan var bunu tuvalet kapağının üstüne sıkabilirsiniz ya da yine portatif klozetin üzerine konan kağıtlar gibi bunlar da kutunun içinde bir tane çıkıyor ve tuvalete giren, kendisi bunu klozet kapağının üstüne koyabiliyor sonra çocuğunu oturtabiliyor. Hatta ben bunlardan almıştım ve çok titiz annelerime ve babalarıma ofisteyken veriyordum böyle bir çare de varmış bunu da unutmayın. Bazı anne babalar buna rağmen çocuklarını umumi yerlerde veya alışveriş merkezlerinde tuvalete götürmüyorlar ve “tut çişini, tut kakanı” diyorlar, “ne olacak canım, bir 10 dakika tutar” nasıl tutsun çocuk 10 dakika, zaten çocuk çoğu zaman fark ettiğinde çişini yapmak üzere, onun için “tut çişini eve gidince yap” demek çok uygun değil bana kalırsa, orada çocuğu rahatlatacak bir formül bulmak lazım.
Kızım şu an 15 aylık 20 günlükten itibaren tuvalet iletişimi uygulamaya başladık ve yaklaşık 1 yaşına kadar başarıyla tuvaletini tuvalete/wc’ ye yaptırdım. Oturmaya başladıktan sonra da adaptör kullanmaya başladım ve burada da tuvaletini yapmaya devam etti ancak 1 yaş civarı kızım buna karşı koymaya başladı ve 1 ay içinde tamamen bıraktı ben de onu bu konuda zorlamadım şu an 15 aylık ve işaretlerle tuvaleti nereye yapıyoruz sorusuna klozeti gösteriyor ancak oturunca yapmıyor, eğitim için biraz daha beklemeli miyim yoksa bu şekilde oyunlarla denemeler yapmaya devam etmek doğru olur mu ?
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Kendisi anlatsa çok iyi olur çünkü 20 günlük başlayan eğitimi ben bilmiyorum, belki dinleyicilerimizi de aydınlatmak açısından bunu dinleyebilirsek iyi olur, insan her gün yeni bir şey öğreniyor.
Tuvalet iletişimi diye bir şey var, doğduğunda çocukla iletişiminizden çocuğun çişinin veya kakasının geldiğini anlıyorsunuz ve ondan sonra çocuğu tuvalete götürüyorsunuz, tabii çok küçük dönemlerde dizlerinin altından tutarak bekliyorsunuz, çok kısa sürede yapıyor zaten. Bu uzunca bir süre böyle devam etti çünkü ben çocuğum doğduğundan itibaren işi de bıraktığım için her şeyin sinyalini rahatlıkla anlayabiliyordum, çişinin kakasının geldiğini anlayabiliyordum ve götürüyordum tuvalete, çok kısa süre içerisinde çişini ve ya kakasını yapıyordu.
Evet, farklı bir şey mi diye merak ettim bu iletişim diyince. Bunu görüyorum yalnız orada bir bilinçlenme değil, bir şartlanma var çocuğu tutuyorusunuz ve çocuk çişini kakasını yapıyor ama bu çişini kakasını oraya yapmayı öğreniyor demek değil. Ben şu anda çok ısrarcı davranmam, belli ki şu anda bir inatlaşma savaşına girmiş gibi, tamam diyorum sen hazır olunca buraya yaparsın. Hatta şeyi de kullanmıyorum “Büyüdüğün zaman buraya yaparsın.” veya “Bebekler beze yapar, büyükler klozete yapar.” böyle bir muhabbete de girmiyorum ama “Ben buraya yapmak istemiyorum.” dediği anda “Tamam, bezine yaparsın hazır olduğunda söylersin ben yine seni tutarım, klozete yaparsın” yani bence çok inatlaşmamakta yarar var.
Yeğenim yaşında kaka gelince haber veriyor veya arkamıza geçip oturur pozisyonda yaparken biz “tuvalete gidelim.” dediğimizde, “Yok burada yapacağım.” diyor. Bazen de klozetin üstüne adaptör aparatlardan koyup üstüne oturttuğumuzda bir süre oturuyor sonra “Korktum.” diyip aşağı inmek istiyor, önceden her şeyi anlattık o şekilde götürüyoruz lavaboya ne yapmamızı önerirsiniz?
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: Muhtemelen daha hazır değil, birilerinin arkasına saklanıp orda yapmayı tercih ediyor. Bu süreçte belki de klozetin deliğine düşmekten korkuyor da olabilir. Orada şöyle bir önerim olabilir, çiş yaptırmak değil kaka yaptırmak değil ama o sırada banyoya girdik diyelim, “şurada bir pantolonunu indiriyim de dizlerin çok kirlenmiş siliyim.” çocuğun altında bezi, külotu, şortu hatta bazen pantolonuyla bile adaptörün üstüne oturtuyorum. Belli ki oraya oturtmamın sebebi çiş veya kaka değil. “Bak seni şimdi buraya oturttum, pantolonunu çıkarttım ama sırf dizlerini ve ayaklarını silmek için.” ya da ayakkabılarını orada çıkarıyoruz sonra indiriyorum klozetten. Yani çocuk o klozetin, adaptörün üzerine oturduğunda düşmediğini sağlam bir yer olduğunu anlamış oluyor. Onu ara ara o şekilde kullanabilirler. Ya da leğende bir şey yıkarken çocuk oturağının üstünde külotuyla, pantolonuyla oturmak isteyebilir, oturtuyorum oranın da güvenli bir yer olduğunu anlaması açısından. “
Kızım 23 aylık, yaklaşık 2,3 aydır kakasını yaptığında yaptığını söylüyor ve bezini değiştirmemi söylüyor, sabahları bezi ıslak kalkıyor. Eğitime ne zaman başlamalıyım? Bezini çıkardım ama kesinlikle lazımlığa yapmıyor. Kakasını yaparken oturur pozisyona geliyor ama tuvalete götürmek istediğimde hayır diyor, ne zaman başlamalıyım?
Eğitim Danışmanı, Pedagog Prof. Dr. Norma RAZON: