kaynağı değiştir]
Oksijenli katabolizma süreçlerinde ise besin maddelerinin yıkımı, karbondioksit ve suya kadar sürdürülebilir ve içerdikleri tüm kimyasal enerji açığa çıkarılabilir. Ancak bu enerjinin sadece yarısı ATP sentezinde kullanılabilir, kalan yarısı ısı enerjisine dönüşür.
Hücre, katabolizma tepkimelerini ister oksijenli ister oksijensiz olarak yapsın, başlangıç reaksiyonları hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir ve hep aynıdır. Bu reaksiyon dizisi glikozunpürivata kadar parçalandığı süreçtir ve glikoliz olarak adlandırılır.
Türkçe - İngilizce
Bilindiği gibi insan metabolizmasının bir şekilde korunması gerekmektedir. Bu da vücutta gerçekleşen katabolizma ve anabolizma reaksiyonlarının dengesiyle sağlanmaktadır. Bu denge bozulduğunda, günümüzün en büyük problemlerinden biri olan obezite gibi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Fakat temelde katabolizma ve anabolizma birbirinden oldukça farklı reaksiyonlardır. Katabolizma ile anabolizma reaksiyonları arasındaki fark nedir? Merak edenler için farkları madde madde hazırladık. Katabolizma örnekleri ile beraber işte detaylı konu anlatımı…
Canlı organizmaların vücut yapılarında bazı yıkım olayları gerçekleşmektedir. Bu yıkım reaksiyonlarına ise katabolizma denmektedir. Katabolizmanın bir diğer ismi de ''yadımlama'' olarak geçmektedir. Katabolizmanın vücuttaki en büyük örneği, solunum reaksiyonudur. Temelde ATP kullanımına dayalı bir reaksiyondur. Bu nedenle her türlü sindirim olayı da katabolizma reaksiyonları içerisinde yer almaktadır.
Daha basit bir şekilde anlatmak gerekirse biyolojide, büyük ve karmaşık moleküllerin daha basit ve küçük moleküllere parçalanması olayıdır. Katabolizma reaksiyonlarında ayrıca glukagon, kortizol, adrenalin ve sitokin hormonları önemli pay sahibidir.
Katabolizma reaksiyonları anabolizma tepkimelerine göre oldukça farklıdır. Ayrıca anabolizma reaksiyonlarının tam tersi diyebiliriz. Bu işlemlerin ana amacı vücutta yıkım işlemlerinin gerçekleştirilmesiyken anabolizma tepkimelerinin görevi ise yapım reaksiyonlarıdır.
Çoğu kişi anabolizma ve katabolizmanın aynı ortam içerisinde çalışmayacağını savunurken fakat tek hücre içerisinde anabolizma ve katabolizmanın çalışması mümkün olabilmektedir. Bu iki reaksiyon genellikler birlikte denge içerisindedir. Bu denge sayesinde canlı organizma yaşamını devam ettirebilmektedir. Bazen hormonal bozukluklar başta olmak üzere bazı olumsuz durumlar neticesinde metabolizma bozulabilmektedir. Bunun temelinde de anabolizma veya katabolizma reaksiyonlarının gerçekleşmemesi veya aşırı gerçekleşmesi durumları yatmaktadır.
Bu iki reaksiyonun birbirinden en önemli farkı ise anabolizma reaksiyonları yapım reaksiyonlarıdır. Örneğin, glukoneogenez olayında insan vücudu, glikotik olmayan maddelerden glikoz üretmektedir. Katabolizma reaksiyonları ise yıkım reaksiyonudur. Örnek olarak ise sindirim olayları verilebilir. Biyolojide anabolizma ve katabolizma arasındaki farklara örnek olarak şunlarda verilebilir: