Egzama, kronik de olabilen bir cilt hastalığıdır. Hastalık bebeklerde sıklıkla yüz ve kafa derisinde kuru, kaşıntılı, pullu lekelere neden olur. En çok bebeklerde veya çok küçük çocuklarda görülen egzama tipi atopik egzamadır. Çoğu durumda yaşamın ilk yılında hastalık belirtilerini gösterir. Belirtiler birkaç yılda geçer veya ergenlik dönemine hatta yetişkinliğe kadar sürebilir. Hastalık belirtileri nadiren yetişkinlikte başlar. Egzama bulaşıcı değildir.
Atopik dermatit ailelerde genetik olabilmektedir. Hastalık bağışıklık sisteminin aşırı duyarlılığı sonucunda oluşabilen astım ve alerji ile de ilişkilidir.
Bu rahatsızlığın tedavisi egzamayı gidermeyi, cilt iltihabını yatıştırmayı, kaşıntıyı azaltmayı ve enfeksiyonları önlemeyi amaçlamaktadır.
Atopik dermatit, egzamanın en yaygın şeklidir. Genellikle çocuklukta başlar ve genellikle daha ılımanlaşır veya yetişkinlikte geçer. Atopik dermatit, doktorların atopik üçlü olarak adlandırdığı şeyin bir parçasıdır. Üçlüdeki diğer iki hastalık astım ve saman nezlesidir. Atopik dermatiti olan birçok insanda astım ve saman nezlesi de vardır.
Atopik dermatitte:
Atopik dermatit, cildinizin elementlere karşı doğal bariyeri zayıfladığında ortaya çıkar. Bu, cildinizin sizi tahriş edici maddelere ve alerjenlere karşı daha az koruyabileceği anlamına gelir. Atopik dermatite muhtemelen aşağıdakiler gibi faktörlerin bir kombinasyonu neden olur:
Dokunduğunuz maddelere verilen reaksiyondan kaynaklanan kırmızı, tahriş olmuş cildiniz varsa, kontakt dermatitiniz olabilir. Alerjik kontakt dermatit, lateks veya metal gibi tahriş edici bir maddeye karşı bir bağışıklık sistemi reaksiyonudur. Bir kimyasal veya başka bir madde cildinizi tahriş ettiğinde tahriş edici kontakt dermatit başlar.
Kontakt dermatitte:
Kontakt dermatit, cildinizi tahriş eden veya alerjik reaksiyona neden olan bir maddeye dokunduğunuzda ortaya çıkar. En yaygın nedenler şunlardır:
Dishidrotik egzama, ellerinizde ve ayaklarınızda küçük kabarcıkların oluşmasına neden olur. Kadınlarda erkeklerden daha yaygındır.
Dishidrotik egzamada:
Dishidrotik egzama şunlardan kaynaklanabilir:
Sadece ellerinizi etkileyen egzamaya el egzaması denir. Cildi tahriş eden kimyasalları düzenli olarak kullandığınız kuaförlük veya temizlik gibi bir işte çalışıyorsanız, bu türle karşılaşabilirsiniz.
El egzamasında:
Kimyasallara maruz kalmanın tetiklediği el egzaması. Kendilerini tahriş edici maddelere maruz bırakan işlerde çalışan kişilerin bu formu alma olasılığı daha yüksektir, örneğin:
Nörodermatit, atopik dermatite benzer. Cildinizde kalın, pullu lekelerin çıkmasına neden olur. Stres ve kronik kaşıma sonucu nörodermatit oluşur.
Nörodermatitte:
Bu tip egzama cildinizde yuvarlak, madeni para şeklinde lekelerin oluşmasına neden olur. "Nummular" kelimesi Latince'de madeni para anlamına gelir. Nummular egzama, diğer egzama türlerinden çok farklı görünür ve çok kaşınabilir.
Nummular egzamada:
Nummular egzama, bir böcek ısırığına veya metallere veya kimyasallara alerjik bir reaksiyonla tetiklenebilir. Kuru cilt de buna neden olabilir. Atopik dermatit gibi başka bir egzama türünüz varsa bu formu alma olasılığınız daha yüksektir.
Staz dermatiti, zayıflamış damarlardan cildinize sıvı sızması sonucunda meydana gelir. Bu sıvı şişlik, kızarıklık, kaşıntı ve ağrıya neden olur.
Staz dermatitte:
Staz dermatiti, alt bacaklarında kan akışı sorunu olan kişilerde görülür. Normalde kanı bacaklarınızdan kalbe doğru iten damarlardaki kapaklar arızalanırsa, bacaklarınızda kan birikebilir. Bacaklarınız şişebilir ve varisli damarlar oluşabilir.
Egzamanın kesin nedeni bilinmemektedir. Ailelerde kalıtım ile aktarılması hastalığın genetik bir bağlantı olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda astım ve alerji ile de bağlantılıdır. Muhtemelen derideki proteinlerde egzamaya yol açan bir değişikliğin sonucunda hastalığın oluştuğu düşünülmektedir.
Stres, sıcak veya soğuk ortam, kuru hava, belirli kumaşlar veya deterjanlar gibi bazı tetikleyiciler egzamayı daha da kötüleştirebilir.
Egzamadan etkilenen vücut bölgesi yaşla birlikte değişim gösterebilir. Hastalık bebeklerde ve küçük çocuklarda egzama genellikle yüzü, dirsek dışını ve dizleri etkiler. Daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde ise ellerde, ayaklarda, kollarda, dizlerin arkasında ve dirsek kıvrımlarında yerleşim gösterme eğilimindedir.
Egzama belirtileri her insan için farklılık gösterebilir. Yaygın egzama belirtileri şunları içerir:
Ciltte çok fazla sürtünme ve kaşıma cildi yırtabilir ve enfeksiyona yol açabilir.
Egzama belirtileri diğer cilt rahatsızlıkları semptomları ile benzerlik gösterebilir. Teşhis için daima uzman doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir.
Doktorunuz tıbbi geçmişinizi, alerjiniz veya astımınız olup olmadığını soracak, ailede herhangi bir dermatit, alerji veya astım öyküsü araştıracaktır.
Doktorunuz genellikle cildinizi inceleyerek egzamayı teşhis edebilir. Ayrıca tanı için cilde küçük miktarlarda alerjen yerleştirerek yanıt beklenilmesini içeren bir yama testi de gerçekleştirilebilir. Bazı durumlarda kızarıklığın diğer nedenlerini dışlamak için deri biyopsisi de yapılabilir.
Yaşınız, genel sağlığınız ve sağlık geçmişiniz gibi faktörler, doktorunuzun sizin için en iyi tedaviyi planlamasına yardımcı olacaktır.
Egzamanın bazen tam olarak yok edilemeyebilir. Tedavinin amacı derideki kaşıntı ve iltihaplanmayı azaltmak, cildi nemli tutmak ve enfeksiyonu önlemektir.
Doktorunuz ciddi vakalarda tedavi için bazı ilaçlar yazabilir. Aşağıda egzama tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar listelenmiştir:
Egzamanın olası komplikasyonları şunları içerir:
Egzamanın oluşma nedeni bilinmediğinden, bunu önlemenin bilinen bir yolu yoktur. Ancak tetikleyicilerden kaçınmak alevlenmeleri azaltabilir.
Aşağıdaki adımlar egzama semptomlarının yönetilmesine yardımcı olabilir:
Doktorunuzu ne zaman aramalısınız?
Belirtileriniz kötüleşir veya yeni belirtileriniz oluşursa hastaneye başvurun.
Sozcu.com.tr
Yayınlanma: 10:38 - 12 Nisan 2018 Güncellenme:
Daha çok kalıtsal olduğu düşünülen ve kesin olan tedavisi bulunmamasına rağmen erken teşhis sayesinde daha iyi tedavi edilebilen egzama, pek çok farklı nedenlerle ortaya çıkabilen deride kızarıklık, şişme, kaşıntı gibi belirtilerle görülen oldukça yaygın bir deri hastalığıdır.
Egzamanın atopik egzama, seboroik egzama, tahriş egzaması(İrritan egzama) olmak üzere üç çeşidi vardır.
ATOPİK EGZAMA NEDİR?
Atopik kelimesi farklı anlamına gelmektedir. Yani derideki farklılıklar kastedilmektedir ve kalıtsal alerjik egzamayı tanımlamak için kullanılır. Çok yaygın görülen ve sebebi bilinmeyen bu kaşıntılı hastalık, bebek, çocuk, ergenlik ve genç erişkinlerin yüz ve eklem iç derisi bölgelerinde görülür. Çocuklukta görülen atopik egzama, erişkin dönemde hafifleyip geçebilir; ama tekrarlayıcıdır. Çocukların yüzde 5-20'sini etkiler. Bebeklerde ilk 3 ayda başlar. Kuruluk ve bazen sızıntılar oluşur. Çocukluk döneminde kol-bacak eklem iç kısımları; erişkinde ise yine eklem içleri, göz kapakları, meme başı ve ellere yerleşir. Kaşıntı, kuruluk, kızarıklık, pullanma ve deride kalınlaşma görülür. Atopik dermatiti olan hastaların sıklıkla astımı da vardır. Bahar nezlesi(saman nezlesi) çok sık görülür.
SEBOREİK EGZAMA NEDİR?
Toplumda çok sık görülen ve nedeni tam olarak bilinmeyen bu egzama türü saçlı bölgelerde, kulak iç ve dış katlantılarında, burun kıvrımlarında, göz kapağı, kaş, çene alanları gibi yüz cildinde, derinin kasık, meme altı, koltuk altı gibi katlandı yerlerinde, gövdenin orta kısımları gibi deri bölgelerinde görülür. Kış ve bahar aylarında şiddetlenme eğiliminde olan seboreik egzamayı, stres, alkol, immün sistemin baskılanması gibi durumlar tetikler. Kulakta çocukluk çağında gelişen seboreik egzama, lenf bezlerinde şişme görülür ve enfeksiyon durumu söz konusu olabilir. Orta ve ileri yaş erkeklerde daha sık görülen üst gövde seboroik dermatit tutulumlarında özellikle yuvarlak şekilli pullanmalar görülür. Seboreik dermatit, her iki cinsiyette ve her yaşta yaygındır.
TAHRİŞ EGZAMASI(İRRİTAN EGZAMA) NEDİR?
Deriye temas eden, derinin fizyolojik koruma fonksiyonunu hasara uğratan, kimyasal (alkali asit çözeltileri, deterjan vs.) ve fiziksel (ultraviyole ve röntgen ışınları ) etkenlerle temas sonucu ortaya çıkan egzama türü tahriş egzamasıdır. Tahriş egzamaları genellikle irritan maddenin deriye temas ettiği yer ile sınırlıdır. Bazen yaygın temaslar sonucu geniş döküntüler de oluşabilir. Pullanma, kırmızı, deride yarık ve küçük yaralı alanlar görülür. Avuç içi ve parmakların iç yüzleri sıklıkla etkilenir. En sık ev kadınlarında görülen aşırı su, sabun ve deterjan birlikteliği ile ortaya çıkması kolaylaşır. Kuaförler, aşçılar, sağlık personeli, temizlik işçileri en önemli risk grupları arasındadır.
EGZAMA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Egzamanın belirtileri; genellikle dönemine göre farklılıklar gösterir. Deride kızarıklık, pullanma, kaşıntı, yanma hissi, su toplamaları, sızıntı, daha sonra kuruma ve kabuklanmadır. Vücudun her yerinde görülebildiği gibi yüz ve saçlı deride de görülür. Hastalar şiddetli kaşınma ve yanmadan şikayet eder. Bazı hastalarda kızarıklık ve kepeklenme olmaksızın sadece kaşıntı ve yanma yakınması olabilir. Subakut dönemde minik yakacık şeklinde kepeklenmeler ve kabuklanmalar görülürken kronik dönemde deri kuruyup kalınlaşır. enk değişikliği oluşur ve deride çatlamalar meydana gelir. Egzamalı bölge kaşınırsa, enfeksiyonlu bölge genişler ve yayılır, deri kanar ve iltihaplanıp ağrıya sebep olabilir. Kaşımakla meydana gelen çatlaklardan giren mikroplar egzamanın daha hızlı yayılmasına ve bu bölgenin diğer hastalıklara da açık hale gelmesine neden olur. Egzamayı tetikleyici faktörler ise; alerjiye yatkın kişilerde temas edilen temizlik ürünleri, kozmetikler, kişinin alerji gösterdiği bir maddeyle teması (nikel, deterjan, boya maddeleri vs), terleme, havanın soğuması ve derinin kuruması, yenilen içilen gıdalar, vücutta bir enfeksiyon varlığı ve sigara alışkanlığıdır.
İlginizi ÇekebilirEgzaması olanlar duş jeli kullanmalı mı?EGZAMADAN KORUNMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?
Egzamadan korunmak için yapmanız gerekenler şunlardır:
– Aşırı su ve sabunla temastan kaçının. Banyo süresi kısa ve suyun ılık olmasına dikkat edin.
– Banyo sonrasındaki ilk 3 dakikada uygun nemlendirici kullanın.
– Gıda alerjiniz tespit edildiyse bunlardan kaçının.
– Mesleki egzamanız varsa; içi bez, astarlı, lastik eldiven giyin ve uygun yıkama ürünü kullanın.
– Riskli meslek grubunda yer alıyorsanız günde 3-4 kez bariyer kremi kullanın.
– Ellerinizi yıkadıktan sonra cildinizi nemlendirin.
– Cildinizle kimyasal teması kısıtlayın.
– Yünlü ve sentetik kıyafetler yerine, pamuklu ve bol kıyafetler giyin.
– Sigara içilen ortamlarda bulunmayın.
– Stresi kontrol altına alın.
– Ellerinizde egzama varsa kış aylarında soğuktan korunmak için eldiven takmaya özen gösterin.
– Kozmetik seçimlerini bir dermatoloji uzmanının önerisiyle gerçekleştirin.
– Metal, özellikle de nikel ve titanyumdan yapılmış olan aksesuarları dikkatli kullanın.
EGZAMA TEDAVİSİ
Atopik egzama tedavisindeki en etkili tedavi şekli kortizon içeren kremlerin kullanılmasıdır. Son zamanlarda, bağışıklığa etki eden, haricen kullanılan ilaçlar da tedavide etkili olarak kullanılmaktadır. Şiddetli atopik dermatit hastalarında lokal tedaviye cevap alınamaz. Bu durumda hap veya iğne şeklinde kortizon, siklosporin, ultraviyole ışınları uygulanan tedavilerden bazılarıdır.
Seboreik egzama tedavisinde hafif kortizonlu preparatlar, mikrobik sebebi ortadan kaldıran lokal tedaviler etkili olabilmektedir.
Tahriş egzaması(İrritan egzama) tedavisinde ise egzamayı kontrol altına alabilmek için tahrişin önlenmesi gereklidir. Tedavide kortizonlu kremler geçici bir rahatlama sağlayabilirler.
İlginizi ÇekebilirPolen alerjisi belirtileri nelerdir? İşte tedavi yöntemleri...
ALERJİ TEDAVİ EDİLİR Mİ?
bacakBebekÇocukEgzamaSağlıksigarasöz
Yaygın bir cilt rahatsızlığı olduğu için egzama nedir sorusu sıklıkla sorulmaktadır. Egzama (Atopik Dermatit) ciltte çeşitli yanma, kuruluk, yoğun kaşıntı lezyonlarına sebep olan kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Cildi kaşıdıkça kalınlaşan deri yüzeyinde kırmızı kabarık nokta ve açık kesiler oluşabilir. Yoğun kaşıntı hissi hayat kalitenizi düşürerek yorgunluk, kötü performans, günlük aktiviteleri gerçekleştirmede zorlanma, uykuda zorlanma gibi pek çok faktöre neden olabilir. Özellikle genetik ve çevresel etkiler egzamaya neden olabilir.
Egzamaya hangi yağlar iyi gelir sorusuna doğal yöntem olarak verilecek en doğru yanıt; Sedir Yagı, Sardunya Yağı, Lavanta Yağı, Alman Papatyası, Buhur Yağı, Bergomot Yağı, Kekik Yağı egzama tedavisinde iyileştirici etkisi ile öne çıkar. Hastaların büyük kısmında görülen cilt tabakasında tahribat oluşması protein eksikliği ya da hatalı üretimden kaynaklanabilir. Egzamalı cilt tabakasının çevreden gelen alerjen etkilere karşı daha geçirgen yapıya sahip olduğu saptanmıştır. Egzama niye olur? Her yaş ve cinsiyeti etkileyebilen egzama vakalarının pek çoğu çocukluk döneminde oluşabilir. Yetişkinlerde de ilk kez egzama gelişmesi görülebilir.
Egzama vücudu dış etkenlerden koruyan cilt bariyerinin bozarak cilt rahatsızlıklarına yol açabilir. Cilt bariyer fonksiyonunun bozulması halinde yoğun immünolojik reaksiyon gösteren egzama ortaya çıkabilir. Cilt bariyenin bozulması cildin su tutma özelliğini azalmasına neden olabilir. Ciltte kuruluğu başlayarak kuruluğa yoğun kaşıntının da eşlik etmesi ile cilt bariyer fonksiyonu bozulabilir. Egzamaya ne iyi gelir bağışıklık sisteminizi uyararak alerjik reaksiyon gelişmesine neden olan pek çok egzama belirtisi cildi daha da kötüleştirebilir.
Hekiminizin önerdiği egzama önleyici krem, ilaç ve tedavi yöntemleri egzamanın hızla iyileştirilmesinde etkili olabilir. Egzama hastalarının cildinin çeşitli mikroplara karşı savunma özelliklerinin azaldığı görülmüştür. Egzamaya hangi sabun iyi gelir? Papatya sabunu, zeytinyağı sabunu, kakao sabunu, bıttım sabunu, kefir sabunu gibi klinik onaylı sabunlar egzama azaltıcı, önleyici etkisiyle uzman hekim tavsiyesiyle tercih edilebilir. Besin alerjisi olan çocuklar yumurta, buğday, yer fıstığı, balık, inek sütü, kuruyemiş, kabuklu deniz ürünleri gibi pek çok besini immünoloji uzmanı tavsiyesi ile tüketebilir.
Hafif egzama vakalarının önemli bir bölümü kendiliğinden geçse de yoğun atopik dermatit kronik hastalığına yakalanan kişiler yüz kremi, ilaç, cilt nemlendiriciler gibi koruyucu önlemler alabilir. Ciltte meydana gelen alerjik reaksiyonların ortadan kalkması için cilt uzmanı tarafından verilen ilaçlar kullanılmalıdır. Strese bağlı egzama nasıl geçer? Egzamanın tedavi edilmesinde pek çok lokal ilaç etkili olabilir. Tedaviye dirençli kişiler için alanında uzman doktorların önerdiği sistematik olarak kullanılan ilaçlar bulunmaktadır. Tedavide tercih edilen en etkili ilaçlar kortizon içerdiği için sadece egzamanın olduğu bölgede uygulanmalıdır. Bu ilaçların muhakkak veteriner hekim tavsiyesiyle kullanılmalıdır. Saç egzamasına ne iyi gelir? Kortizon içermeyen kremler atopik dermatit tedavisinde tercih edilen ilaç grupları arasında yer alır.
Deride incelme, çizgilerin oluşması, deri altı kanama, renklerde azalma, deri altı damar genişlemesi gibi pek çok yan etkinin oluşması halinde ilaçların kullanılması durdurularak hemen bir cilt uzmanına başvurulmalıdır. Fototerapi ve bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar nadir egzama olgularında tercih edilebilir. Yüzde egzamaya ne iyi gelir Egzama hastalarının cilt kuruluğunu gidermesi için ılık suyla banyo yapmaları tavsiye edilir. Hastalığın şiddetine sıklık ve yöntemine göre duş alma yöntemini doktorunuza danışarak karar verebilirsiniz. Cilt bakımı uygulamaları, yaşadığınız ortamın sıcaklık ve nem oranını dengeleyerek aşırı sıcak ve aşırı nemden uzak durma hastalığın tedavi edilmesinde etkili olabilir. Cilt bakımı için aradığınız ürünleri Trendyol'da bulabilirsiniz.