Radyolojide kullanılan kontrastlı tetkikler (ilaçlı filmler) büyük oranda böbrekler ile atılırlar. Bu yüzden ilaçlı film çekilen hastaların bol miktarda su içerek o ilacı vücuttan çabuk bir şekilde atmaları istenir. Böbrek fonksiyonları normal olan hastalarda bu ilaçlar güvenle kullanılmaktadır.
Bilgisayarlı tomografi (BT) ve emar (MRG) incelemelerinde kullanılan kontrast maddeler birbirinden farklıdır. BTde kullanılan ilaçlar MRG de kullanılan ilaçlara göre daha fazla alerji riski oluştursa da yine de alerji oluşturma riski düşüktür. Özellikle son dönemlerde yapılan araştırmalarda MRG de kullanılan ilaçların nefrojenik fibrozis hastalığına yol açtığı bilinmektedir. Nefrojenik fibrozis bütün organları etkileyen bir hastalıktır. Bu yüzden özellikle 65 yaş üstü hastalarda ve böbrek fonksiyon bozukluğu olan hastalarda kontrast madde kullanımına dikkat edilmelidir. Radyoloji doktorundan onay alınmadan riskli hastalara ilaçlı film çekilmemesi gerekir.
Peki neden ilaçlı film çekiyoruz? diyebilirsiniz. İlaçlı film birçok hastalığın teşhisi için radyolojide olmazsa olmazlardandır. Yani ilaçlı çekilmesi gereken film ilaçsız çekilirse o film boşuna çekilmiş demektir. Kısaca hastalığa göre filmler ilaçlı ya da ilaçsız çekilebilir.
Hamilelik döneminde zorunlu kalınmadıkça kontrast madde kullanılması önerilmez. Ancak gerekli durumlarda tomgrafi ve röntgende kullanılan kontrast maddeler verilebilir. Bu ilaçlar iyot içerdiklerinden dolayı bebek doğduktan sonra 1 hafta içinde tiroid fonksiyon testlerine bakılması gerekir. Emar için ise çok zaruri durumlarda, çekilmesi anne hastalığı açısından çok önemli ise ilaç verilir. Bebek doğduktan sonra herhangi bir tahlil yapılmasına gerek yoktur. Emzirme döneminde röntgen ve tomografi için ilaçlı film çekilebilir. Emar ilaçlı olacaksa çekimden 24 saat sonrasına kadar emzirmeye ara verilir. Bu 24 saatlik süre zarfında anne çekim öncesi sağdığı sütü bebeğe verir.
Kontrast Oranı Nedir?
Belirli bir süre içinde ölçülen bir görüntünün en koyu noktası ile en parlak noktası bölümleri arasındaki fark olarak adlandırılmaktadır. Daha yüksek kontrast oranı daha iyi, daha temiz, daha net ve akıcı bir görüntü sağlamaktadır. Görüntü sağlayan kaynakların en parlak beyazın gösterebildiği en koyu siyah renge değeri kontrast oranını belirlemektedir.
Tavsiye Edilen Kontrast Ayarı Nasıl Olmalıdır?
Düşük kontrast ayarlarında renkler birbirlerine yakınlaşır ve bu görüntünün kalitesini etkileyip yumuşak bir görüntü sağlamaktadır. Yüksek kontrast ayarlamalarında ise renk arası karşıtlık durumları artacağından ekran içinde bulunan görüntü ve çizgiler daha belirgin hale gelmektedir. Yapılan araştırmalara göre kontrast ayarının belirli bir ölçüsü yoktur.
Kontrast ayarları kişisel zevklere göre farklılık göstermektedir. Kimine göre yüksek kontrast görsel açıdan daha iyi ve net görüntü sağlarken kimine göre ise düşük kontrastta yumuşak görüntü daha cazip gelmektedir. Uzmanlar ise ne çok yüksek ne çok düşük ayarın yapılmamasını, iki ayarın ortasında kontrastın olması gerektiğini söylemektedirler. Değerler ne kadar yüksek olursa görüntünün kalitesi ve canlılığı da o kadar iyi olmaktadır.
Kontrast Renkler Nelerdir?
Belirli bir rengin karşıtı ya da iki asıl renk karışımı ile meydana getirilen yardımcı renklere kontrast renkleri denmektedir. Sıklıkla bilinen ve kullanım alanları geniş olan renkler ise; kırmızı ve yeşil, mavi ve turuncu, sarı ve mor renkleridir. Ayrıca bu renkler günümüz de modaya yön verip giyilen kıyafetler üzerinde de önemli bir rol almaktadır.
Contents
Tıp dilinde kontrast nedir? Kontrast madde, tıbbi görüntülemede vücuttaki yapıların veya sıvıların kontrastını artırmak için kullanılan maddedir. Kontrast maddeler, kendi başlarına radyasyon yayan radyoaktif izleyicilerden farklı olarak, dışarıdan gelen elektromanyetizma veya ultrasonu emer veya değiştirirler.
Kontrast oranı, bir monitörün üretebileceği en parlak beyaz ile en koyu siyah arasındaki parlaklık oranıdır. Yüksek kontrast oranları genellikle daha derin siyah görüntü anlamına gelir ve bu da genel resim kalitesinde büyük bir fark yaratır.
Kontrast Nedir? En basit anlamı ile karşıtlık durumudur. Diğer bir geniş tanıma göre ise; Bir nesneyi ayırt edebilmek için renk çeşitliliğinin, farkının ve parlaklık derecesinin belirlenmesidir.
Kontrast değeri, görüntünün aydınlık ve karanlık bölümleri arasındaki farkı açıklayan bir değerdir. değeri, görüntüdeki beyaz bölgelerin, siyah bölgelerden kat daha aydınlık olduğunu gösterir. Yüksek kontrast oranları, aydınlık ortamlarda (örneğin bir pencere önünde) çalışanlar için önemli avantajlar getirir.
Kontrast maddeler, kan damarlarının ve gastrointestinal sistemin görünürlüğünü geliştirmek için yaygın olarak kullanılır. Tıbbi görüntülemede kullanılan çeşitli kontrast madde türleri kabaca kullanıldıkları görüntüleme yöntemlerine göre sınıflandırılabilirler.
Bazı reaksiyonlar; alerjik şok (anafilaksi), kızarıklık, kaşıntı, kurdeşen, ödem, nefes darlığı, hırılıtılı solunum, ses kısıklığı, tansiyonda ani düşme ve bilinç kaybı gibi kontrast madde verildikten çok kısa süre sonra ortaya çıkar.
LCDlerde genel bir kural olarak kontrastı yüzde in üzerine ayarlamanızı tavsiye etmiyoruz. İyi bir plazma TV de ise daha düşük bir kontrast oranı, muhtemelen size yetecektir.
Parlaklık, metrekareye düşen kandela (ışık şiddeti birimi) olarak ölçülür, cd/m2 olarak gösterilir. Monitörünüzdeki görüntünün maksimum parlaklığını söyler. Monitörler genelde cd/m2 sunar. Eğer HDR bir monitörünüz varsa genelde cd/m2 oranına sahipsiniz. Ekran parlaklığı seviyesi kişiden kişiye değişir.
Görüntülerin parlaklığını ve kontrastını (açık ve koyu kısımlar arasındaki fark) ayarlar. Kontrastı azaltırsanız koyu ve açık kısımlar arasındaki fark azalır ve yumuşak bir görüntü oluşturulur. Bunun aksine, kontrastı artırırsanız koyu ve açık kısımlar arasındaki fark artar ve daha keskin bir görüntü oluşturulur.
Kontrast sanat tarihçileri ve eleştirmenler tarafından tanımlanan sanatın ana ilkelerinden biridir. Bu bir sanat eseri parçalamak ve değiştirmek hatta varyasyon ekleyerek kendi birliğini kırmak için bir sanatçı tarafından kullanılan bir stratejidir.
Kontrast renkler ise birbiri ile zıt olan renkleri ifade ediyor. Kontrast zaten zıt olarak kullanılıyor. Zıtlıkların uyumundan ise mükemmel renk kombinasyonları ortaya çıkıyor. Sen de zıt renkleri tanırsan dekorasyon yaparken renk uyumunu yakalamakta zorlanmadığını görebilirsin.
Kontrast TDK Sözlük Anlamı Nedir? Biçim ve renkler arasındaki karşıtlıklara kontrast denir. Görüntüde yer alan en parlak ve en karanlık renk arasındaki farklılıktır.
Kontrast bir görüntüdeki parlaklık ve karanlık arasındaki orandır, bildiğiniz gibi renkler farklı dalga boylarındaki ışığın özelliğini ifade eder, iki rakamın bölümü (ör: ) şeklinde bir oran olarak gösterilir, cd/m2 birimi metre kareye düşen aydınlık ve karanlık ortam miktarıdır.
davranışta kontrast daha basit bir ifadeyle: ayırt edici bir uyarıcı karşısında davranışın pekiştirilmesiyle, davranışta artma, pekiştirilmemesi durumunda ise azalmanın görülmesidir.
Yüksek kontrastlı metin, tüm metinleri siyah veya beyaz renkte görüntüleyerek ekran metinlerinin okunabilirliğini iyileştirmeyi amaçlar. Görüntülenen metin rengi, orijinal metin rengine bağlıdır.
Kontrastlı MR, kişinin sağlık sorununu değerlendirmek için detaylı görünüme ihtiyaç duyulduğunda başvurulan bir görüntüleme tekniğidir. Hastanın damarına kontrast madde enjekte edilerek çekilir. Kontrastsız MR ise, kontrast madde kullanılmadan yapılan ve normal MRG prosedürü olan bir görüntüleme tekniğidir. Peki daha detaylı bir karşılaştırma yapmak gerekirse, kontrastlı ve kontrastsız MR farkı nedir? Konu ile ilgili detaylı bilgiye ulaşmak için Avicenna Hastaneler Grubu olarak ele aldığımız bu makaleyi inceleyebilirsiniz.
Pek çok sağlık sorununu değerlendirmek için uygulanan görüntüleme tekniğine emar denir. Bazı zamanlarda görüntülerin tanısal kalitesinin arttırılması gerekir ve bunun için kontrastlı madde kullanılır. Kontrastlı madde kullanarak çekilen emar sayesinde ise, iç organlar ve yumuşak dokular son derecede ayrıntılı bir şekilde görüntülenir. Vücudun iç organlarının görüntülerinin veya çekilen resimlerinin netliğini arttırmak amacıyla başvurulan bu işlem, iltihabın, tümörlerin, kan damarlarının ve kan akışının görünürlüğünü daha net olarak belirler. Damardan enjekte edilen bu maddenin, bol su içilerek idrar yoluyla vücuttan dışarı atılması gerekir.
Kontrast madde enjekte edilmeden çekilen işleme kontrastsız MR denir. Pek çok hastalığın tanı ve tedavisine yardımcı olan MR, vücudun görüntülenmesi için radyo dalgaları, güçlü mıknatıslar ve bilgisayarın kullanıldığı bir işlemdir. Hastanın organlarını, dokularını ve iskelet sistemini inceleyen emar, yumuşak dokular ve sinir sistemi ile alakalı sorunları değerlendirmek amacıyla daha çok tercih edilir.
Kontrastlı MR
Kontrastsız MR
Her ikisi de manyetik ve radyo dalgaları kullanarak vücudun içerisindeki organların görüntülerini elde etmek için çekilir. Kontrastlı MR için hastanın damarına bir kontrast madde enjekte edilir ya da bu ilaç ağızdan verilebilir. Kontrast madde sayesinde vücudun belli dokuları vurgulanır ve bunun neticesinde daha ayrıntılı görüntüle elde edilir. Belli hastalık türleri hakkında daha detaylı bilgiye ulaşmak için kontrastlı MR oldukça faydalıdır.
Kontrast madde kullanarak çekilen MR işleminde, yüksek çözünürlüklü taramalar elde edildiği için ek MR prosedürüne gerek duyulmaz. Ancak kontrastsız MR işleminde bazı durumlarda sorunu netleştirmek adına ek emar prosedürlerine ihtiyaç duyulabilir. Tümörlü hastaların tedavisinin doğru şekilde ilerleyip ilerlemediğini kontrol etmek amacıyla kontrastlı MR çekiminin yapılması gerekir. Kontrastsız MR işleminde tümör durumunun değerlendirilmesi istenilen düzeyde olmayabilir. Kontrastlı MR görüntüleri, kontrastsız MR görüntülerine nazaran daha net ve daha ayrıntılıdır. Kontrastlı emar ile çekilen görüntüler yüksek netlikte olduğu için, doktorlar tarafından daha kolay değerlendirilir ve yorumlanır.
Kontrast madde enjekte edildiğinde bir şey olur mu?
Herhangi bir ağrı ya da acı hissedilmez. Sadece enjeksiyon sırasında kolda bir soğukluk meydana gelebilir. Bunun dışında nadiren de olsa yukarıda saydığımız belirtilerle karşılaşılabilir. Örneğin; mide bulantısı, kusma ve baş ağrısı.
Kontrast maddenin enjekte edilmesi ne kadar sürer?
10 30 saniye kadar süren kısa bir işlemdir.
İlaçlı emar neden çekilir?
İlaçlı MR, dokuların daha net ve daha ayrıntılı görüntülenmesi gereken özel durumlar olduğunda çekilir.
Radyoloji bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır: