Kullanan Erkek

kaynağı değiştir]

Baba adı, daha yüksek sosyal duruşa sahip bir kişiye hitap edildiğinde ve/veya iş toplantıları gibi özel durumlarda zorunludur; örneğin, bir öğrenci bir öğretmene hitap ettiğinde, hem ismini, hem de baba adını kullanmak zorundadır: Марья Ивановна, могу я спросить... (Marya İvanovna, bir şey sorabilir miyim...) Bu gibi durumlarda baba adının kullanılmaması saldırgan ve kaba olarak kabul edilir.^[1] Bir kişiye yalnızca baba adıyla hitap etmek, daha yaşlı nesiller arasında yaygındır (daha sık olarak mavi yakalı erkek iş arkadaşları arasında) ve yalnızca sempatiye değil, aynı zamanda karşılıklı sorumluluğa dayalı yakın ilişkilerin bir göstergesidir.^[2]

Türetim[değiştir kaynağı değiştir]

Son Rus kraliyet hanedanı olan Romanovlar'ın (Романовы) arması. Романов (Romanov) soyadı "Roman (adı) ile ilgili" anlamına gelir.

Doğu Slav dilleri sentetik dillerdir ve dilbilgisel hallere ve dilbilgisel cinsiyete sahiptir. Bir cümledeki kelimeler arasındaki bağlantıları ve ilişkileri göstermek için edatları ("to", "at", "on" vb.) kullanan İngilizce gibi analitik dillerin aksine, Doğu Slav sonekleri edatlardan çok daha geniş bir şekilde kullanılır. Sözcükler, onları cümleye entegre etmek ve dilbilgisi açısından doğru bir cümle oluşturmak için bazı eklerin yardımına ihtiyaç duyar. Bu, Almancanın aksine isimleri de içerir. Soyadları, Slav hal sistemine göre çekimlenir.

Aslen kısa (-ov, -ev, -in) veya tam (-iy/-oy/-ıy) sıfatlar olan soyadlarının cinsiyete bağlı olarak farklı biçimleri vardır: erkek soyadlarında bulunan -ov, -ev, -in ve - iy/-oy/-ıy ekleri sırasıyla kadın soyadlarındaki -ova, -eva, -ina ve -aya eklerine karşılık gelir. Örneğin, Борис Ельцин'in (Boris Yeltsin) karısı Наина Ельцина (Naina Yeltsina) idi; Lev Tolstoy'un karısı Sofiya Tolstaya idi vb. Diğer tüm (yani sıfat olmayan) soyadlar, sıfat olmayan soyadının erkek biçiminin o soyaddan türetilmiş kadın sıfat soyadına karşılık geldiği (Novák → Nováková gibi) birçok Batı Slav dilinden farklı olarak, her iki cinsiyet için de aynı kalır (-енко (-yenko), - ич (-iç) vb. ile biten soyadlar dahil). -iç ile biten baba adları ve soyadları arasındaki farka dikkat edilmelidir: soyadları iki cinsiyette de aynıdır, ancak baba adı hala cinsiyete göre değişir (örneğin, İvan Petroviç Miroviç ve Anna Petrovna Miroviç)

Sıfat soyadının dilbilgisel cinsiyetinin sahibinin cinsiyetine olan bu bağlılığının, soyadını değiştirdiği düşünülmez (örneğin, Lehçedeki eşdeğer kuralı karşılaştırın). Bu tür kadın soyadlarının bazı dillerde (İngilizce gibi) transliterasyonu tartışmalıdır: teknik olarak adlar orijinal hallerinde olmalıdır, ancak bazen erkeksi biçimde görünürler.

Bir soyadı olan Иванов (İvanov) örneği üzerinden gidersek:

Dilbilgisel olarak sıfat olmayan soyadlar, (Juk, Gogol, Barçuk, Kupala vb.) karşılık gelen ortak isim olarak hal ve sayı olarak çekimlenir. Ama bir istisna vardır, bir kadının soyadının dilbilgisel olarak eril cinsiyetten bir isim olması durumunda soyadı çekimlenmez. Örneğin, İvan ve Anna Juk datif halde ("kime?") şöyle olur: Ивану Жуку (İvanuJuku) ve Анне Жук (Anne Juk).

Soyadları genellikle kişinin ebeveynlerininkiyle aynıdır. Hemen hemen her yerde olduğu gibi, evlendiklerinde kadınlar genellikle kocalarının soyadını alır; tam tersinin olması, yani kocanın karısının kızlık soyadını alması ise çok ender görülür. Nadiren, her iki eş de evlilik öncesi soyadlarını tutabilir. Çok nadir ama yine de yasal bir dördüncü yol ise çift soyadı almaktır; örneğin, İvanov ve Petrovskaya soyadlarına sahip iki kişi evlendiklerinde, sırasıyla İvanov-Petrovski ve İvanova-Petrovskaya soyadını alabilirler.

Yabancı isimlerin Slavlaştırılması[değiştir kaynağı değiştir]

Sovyet yapımı Çapayev (Чапаев)filminde Makineli Tüfekçi Anka (Анка-Пулемётчица) Rus İç Savaşı'na erkek silah arkadaşlarıyla omuz omuza katılan cesur, aktif ve kararlı bir kız olarak tasvir edilmiştir. Bu durumda Anka (Анка), Anna adının günlük dilde küçültülmüş halidir ve onun "silah arkadaşlarından biri" olduğunu vurgular.

Konuşma dilindeki küçültmeli isimler, kısa adlardan -к- (-k-) eki ile türetilir. Oldukça tanıdık bir tavrı ifade eden kullanım, dostça bir bağlam dışında kaba ve hatta aşağılayıcı olarak kabul edilebilir.

Argo biçimleri[değiştir

 

Hava belki yarın daha iyi olur.

Енэгуягъо, неущ ом изытет нахьышIу хъункIэ.

Enjegujago, neushh om izytet nah'yshIu hunkIje.

Bunu nereden biliyorsunuz?

Тыдэ о ар щыпшIэра?

Tydje o ar shhypshIjera?

Umarım, daha iyi olur.

Сэгугъэ, нахьышIу хъунэу.

Sjegugje, nah'yshIu hunjeu.

 

 

 

 

O (erkek) mutlaka gelir.

Ар шъыпкъэу къэкIощт.

Ar shypkjeu kjekIoshht.

Bu kesin mi?

Уицыхьэ телъа?

Uicyh'je tela?

Geleceğini biliyorum.

Сэ сэшIапэ ар къызэрэкIощтыр.

Sje sjeshIapje ar kyzjerjekIoshhtyr.

 

 

 

 

O (erkek) mutlaka telefon eder.

Ар шъыпкъэу къытеощт.

Ar shypkjeu kyteoshht.

Sahi mi?

ШъыпкъэмкIэ?

ShypkjemkIje?

Telefon edeceğini zannediyorum.

Ар телефонкIэ къытеонэу сэлъытэ.

Ar telefonkIje kyteonjeu sjelytje.

 

 

 

 

Bu şarap muhakkak eskidir.

Санэр, щэч хэмылъэу, жъы (ныбжь иI).

Sanjer, shhjech hjemyljeu, zhy (nybzh' iI).

Bunu tam biliyor musunuz?

Ар ошIапа?

Ar oshIapa?

Eski olduğunu tahmin ediyorum.

Ащ ныбжь иIэу сыхэплъэ.

Ashh nybzh' iIjeu syhjeplje.

 

 

 

 

Şefimiz yakışıklı.

ТиIэшъхьэтет теплъэшIу иI.

TiIjeshh'jetet tepljeshIu iI.

Öyle mi?

Арэущтэу ухаплъа?

Arjeushhtjeu uhapla?

Hatta çok yakışıklı olduğunu düşünüyorum.

ЦIыф дэхэ дэдэу сэлъытэ.

CIyf djehje djedjeu sjelytje.

 

 

 

 

Şefin mutlaka bir kız arkadaşı vardır.

ТиIэшъхьэтет гъэнэфагъэу къэщэн иI.

TiIjeshh'jetet gjenjefagjeu kjeshhjen iI.

Gerçekten böyle mi düşünüyorsunuz?

Арэущтэу шъыпкъэмкIэ ухаплъа?

Arjeushhtjeu shypkjemkIje uhapla?

Bir kız arkadaşı olması muhtemel.

Къэщэн иIэнкIэ мэхъу.

Kjeshhjen iIjenkIje mjehu.

 

 

 

 

nest...

127125 127126 127127 127128 127129