Kutadgu Bilig Ile Ilgili Slaytlar

İletisim
RSS

) İLK İSLAMÎ TÜRK METİNLERİNDE

(KUTADGU BİLİG, DİVÂNÜ LÛGATİ’T
TÜRK, ATEBETÜ’L-HAKÂYIK, DİVÂN-I
HİKMET) HALK HEKİMLİĞİ
Yayin Tarihi 22 Ocak,  
Kategori KÜLTÜREL
İLK İSLAMÎ TÜRK METİNLERİNDE (KUTADGU BİLİG, DİVÂNÜ
LÛGATİ’T TÜRK, ATEBETÜ’L-HAKÂYIK, DİVÂN-I HİKMET) HALK
HEKİMLİĞİ

—————————————————————————–
Türk kültürünün en önemli eserlerinden olan Kutadgu Bilig, Divânü
Lûgati’t Türk, Atebetü’l-Hakâyık ve Divân-ı Hikmet, Türk toplumu ve
fertleri hakkında eşsiz bilgilere sahiptir. Eski Türkçe dönemine ait bu
eserler Türk toplumunun dünya ve ahiret anlayışı hakkında bizlere

önemli veriler sunmaktadır. Özellikle Kutadgu Bilig ve Divânü Lûgati’t

önemli veriler sunmaktadır. Özellikle Kutadgu Bilig ve Divânü Lûgati’t
Türk, Türk toplumunun XI. yüzyılda sağaltma ile ilgili bilgi ve pratikleri
hakkında bazı bilgiler içermektedir. Kutadgu Bilig, sadece ferdin
sağlıyla ilgilenmemiş, sağlıklı bir toplumun oluşmasının yollarını da
göstermiştir. Türk dilinin ve kültürünün en temel eserlerinden biri olan
Divânü Lûgati’t Türk ise Türk yurtlarında sağaltma yöntem, teknik,
kavramları ile sağaltıcılar hakkında eşsiz bilgilerle yolumuzu
aydınlatmaktadır. mısradan oluşan Atebetü’l-Hakâyık’ta ise daha
çok toplumun sağlıklı bir şekilde varlığını sürdürmesi için insanoğlunun
uyması gereken etik davranışlar hakkında bilgiler mevcuttur. Pir-i
Türkistan olarak bilinen Ahmet Yesevi, Türk toplumunun manevi
hastalıklarını sağaltmada büyük roller üstlenmiştir. O, Türkerin manevi
sağaltıcısıdır.
Türk edebiyat ve kültürünün dört temel eseri olan bu eserleri kronolojik
olarak incelemeye çalışacağız.

1. Kutadgu Bilig’te Sağlık

Kutadgu Bilig”de ilaç yerine Türkçesi olan “em”; hekim yerine de yine
Türkçesi olan “emçi” denilmektedir. Yusuf Has Hacib, kamlara
“otacılar” dedikten sonra kamların, insan toplulukları için faydalı kişiler
olduğunu bildirerek hastalıkları sağalttığını söylemektedir (Dağı
59). Kanaati temsil eden Odgurmuş hakana nasihat ederken şunları
dile getirmektedir:
“Seningde turur kör bularnıng
Otagıl daru birle bolgıl kamı” (KB ).
“Bütün bunların devası sendedir;
Sen onların hekimi ol, ilaç ver tedavi et.” (KB ). Kam kelimesi
burada tabip manasında kullanılmaktadır.
Yusuf Has Hacib, “Kutadgu Bilig”de bütün hastalıkların ve ağrıların
kaynağının cin ve periler olduğunu söyleyerek hastalıkların da
efsuncular tarafından tedavi edildiğini yazar. Yusuf Has Hacib’in
“efsuncu” olarak bahsettiği kişiler kamlar olmalıdır (Bayat 61;
Dağı 60).
“Olarda birisi otacı turur
Kamug ig togaka bu emçi erür
Bularda basa keldi afsunçılar
Bu yi yeklig igke bu ol emçiler
Bularka yime ök katılgu kerek
Bu yil yeklig igke okıgu kerek” (KB ).
“Bunlardan birisi otacılardır;
Bütün hastalıkları ve ağrıları bunlar tedavi eder.
Bunlardan sonra efsuncular gelir;
Cin ve periden gelen hastalıkları tedavi ederler.
Bunlarla da görüşmek tanışmak gerektir;
Cin ve peri çarpmasından gelen hastalıkları okutmak gerekir.” (KB
).
Kutadgu Bilig”de kam ve otacıların görevlerini belirten beyitlerden
başka sağlıkla ilgili tespit ettiğimiz diğer beyitler şunlardır:
“Ot em kalmadı kör neçe kıldılar
Yaraşık ne erse anı birdiler” (KB )
“Yapmadıkları tedavi, vermedikleri ilaç kalmadı;
Faydalı gördükleri her şeyi verdiler.” (KB ).
“Kerek tut otaçı kerek erse kam
Ölüglike hergiz asıg kılmaz em” (KB ).
“İster otacı getir, ister kam;
Ölmekte olana hiçbir ilaç fayda vermez.” (KB ).
“Ölümke asıg kıldı erse ot em
Otaçı turu kalgay erdi ulam” (KB ).
“Ölüme karşı ilaç ve deva fayda etseydi;
Otacılar ebediyen hayatta kalırlardı.” (KB )
Bu ay toldı aydı ay ilig kutı
Bu igke emi yok tileme otı” (KB ).
“Ay-Toldı dedi ki: Ey devletli hükümdar,
Bu hastalığa deva yoktur, ilacını arama” (KB ).
“Kişi edgü tirler bu edgü kim ol
Bu edgü kişi mungda erke em ol” (KB ).
“İyi adam derler, iyi adam kimdir;
İyi adam derdi olanlara deva olan kişidir.” (KB ).
“Otaçı unamaz mu’azzim sözin
Mu’azzim otaçıka evrer yüzin
Ol aymış otug yise igke yarar
Bu aymış bitig tutsa yekler yırar” (KB ).
“Otacı efsuncunun sözünü beğenmez;
Efsuncuda otacıya değer vermez
Birinin sözüne göre, ilaç alınırsa ilaç iyi gelir;
Diğerinin sözüne göre, muska taşırsan cinler senden uzaklaşır.” (KB
).
Bu mısralardan de anlaşılacağı üzere XI. yüzyılda otacılarla büyücüler
arasında iş bölümünün gerçekleşmiş olduğu ve iki grup arasında
kıyasıya bir rekabet olduğu anlaşılmaktadır Günümüzde de bu çekişme
sürüp gitmektedir.
“Ağır savçılarıg iletti ölüm
Adın kim itügey ot em ya tolum” (KB ).
“Nice ulu peygamberleri ölüm götürdü;
Artık kim ona karşı ilaç, deva veya silah bulabilir.” (KB )
Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig’de verdiği bilgilerle yaşadığı dönemde
sağlığa verilen önemi gözler önüne getirmiştir. Bu dönemde hem
kamların hem efsuncuların hem de otacıların tabiplik görevini
sürdürdükleri anlaşılmaktadır. Devletin ve halkın hekimlere yüksek
değer verdiği görülmektedir.

2. Divânü Lûgati’t Türk’te Sağlık

Türk dilinin en önemli eserlerinden bir olan Divânü Lûgati’t Türk,
Kaşgarlı Mahmud tarafından yılında yazılmaya başlanmış ve
yılında yazımı tamamlanmıştır. Türk yurtlarını karış karış dolaşan
ve bir bilim adamı titizliğiyle çalışan Kaşgarlı; dil, kültür, coğrafya ve
Türk boyları hakkında eşsiz bilgileri çağlar ötesine ulaştırmıştır.
“Divânü Lûgati’t Türk”, çok önemli bir sözlük olması yanında, çağının
Türk kültürü hakkında geniş bilgiler vermesi sebebiyle de paha
biçilmez bir hazinedir. Eser, Türk halk bilimi açısından çok zengin
veriler barındırmaktadır. Şaheserde makale konumuz olan Türk halk
hekimliği pratikleri ve kavramları da geniş bir şekilde yer almıştır.
Kaşgarlı, çalışmasında sağlık terimleri olan: em, ot (ilaç); atasagun,
emçi, otaçı (hekim, ilaç yapan adam, eczacı); ig, kem (hastalık); sükel,
talganliğ, talgançil (hasta); argın-, igle-, kemle- (hastalan-); emle-, karta-,
katran-, em semle-, yinedh-, yinet- (iyileştir-, tedavi et-), ayrıntılı ve
örnekler vererek açıklar.
Divânü Lûgati’t Türk’te tespit ettiğimiz sağlık ve sağaltma ile ilgili
maddeler:
Divânü Lûgati’t Türk”ün değişik yerlerinde “em” kelimesi ilaç
anlamındadır.
“Erkeç eti em bolur, eçkü eti yel bolur:
Erkeç eti ilaç olur, keçi eti yel olur”, (DLT/I: 95).
“Usmuş ajun pusığın kılmış anı balığ
Em sem angar tilenip sizde bulur yakığ:
Dünya pususunu kurmuş, onu yaralamış;
İlaç çare arayıp yakıyı sizde buluyor”, (DLT /I: )
“Ol anı emletti, buğday atığ kemletti:
O, ona ilaç ettirdi, buğday atı kötületti, zarar verdi” (DLT /II: )
kullanımları geçmektedir.
Günümüzde, Türk dünyasının büyük çoğunluğunda halk hekimliği ve
eczane karşılığı olarak em ve emhane kavramlarının kullanıldığını
bilmekteyiz.
Divânü Lûgati’t Türk’te “Bukuk” maddesinde, “Bukuk”un boğaz
hastalığı olduğu söylenmektedir. Hastalığın kaynağını anlatan efsane
eserde şu şekildedir:
“Bukuk: boğazın iki yanında deri ile et arasında peyda olan bir takım et
bezleridir. Fergana ile Şıknı şehirlerinde bu hastalığa tutulan birtakım
kimseler vardır. Daima çocukları da böyle olur. Bazılarında göğsünü
yahut ayağının ucunu göremeyecek kadar büyür. Bunun neden ileri
gelmiş olduğunu sordum. Bana ‘Babalarımız sesi gür gavurlar imiş.
Tanrı yarlıgayası Yalavacın yoldaşlarıyla savaş etmişler. Atalarımız
onların üzerine baskın yapmış, gür sesleriyle haykırmışlar, onların bu
sesinden Müslümanlar bozguna uğramış. Tanrı kendinden hoşnut
olası Ömer’e salık verdiklerinde bunlara ilenmiş, bunun üzerine
boğazlarında bu hastalık çıkmış; soylarına, soplarına da bu hastalık
miras kalmış.’ Bugün onların içinde hiç gür sesli kimse yoktur.” (DLT
/II: ).
Divanda “kam” sözcüğü bugünkü şaman-hekim anlamıyla dört yerde
geçmektedir: Kam arwaş arwadı: Kam, Şaman arpağ arpadı, afsunladı”
(DLT/I: ). Bu bilgiler ışığında diyebiliriz ki Karahanlılar
döneminde de kamlara büyük saygı duyulmakta ve kamlar hekimlik
vazifelerini icra etmeye devam etmektedirler.
Kaşgarlı, kamların sağaltma ritüellerinden bahsederken anlamadığı
birtakım sözlerin söylendiğini Divânü Lûgati’t Türk’te bildirir. Bunlar hiç
şüphesiz kam dualarından başka bir şey değildir: “Kamlar kamuğ
arwaşdı: Kamlar-kâhinler- anlaşılmayan birtakım sözler söylediler”. Cin
çarpmasına karşı yapılan üfürükler de böyledir. Arwaşur: arwaşmak.”
(DLT /I: ). Bugün öğrenmiş bulunmaktayız ki kamlar, ayin
sırasında Gök Tanrı’ya ve diğer ruhlara ulaşmak için çeşitli büyülü
sözler söyleyerek transa geçmektedirler.
Çevirinin III. cildinde “kam” kelimesi sözlük anlamıyla açıklanmıştır:
“Kam: Kâhin”. (DLT / III: ). Yine çevirinin III. cildinde tespit
ettiğimize göre o dönemde fala kamlar bakmaktadır: “ırklada: kam
ırkladı: şaman kâhinlik etti, ırka baktı” (DLT/III: ).
Divânü Lûgati’t Türk’te tespit ettiğimiz bilgiler neticesinde diyebiliriz ki,
eski Türk yurtlarında tedavi yöntemleri bilinerek uygulanmakta ve
hekimlik vazifesini hâlâ kamlar ve otacılar icra ediyorlardı.
Kaşgarlı, Divânü Lûgati’t Türk’te cin ve cin çarpması ile ilgili pek çok
bilgiyi bize aktarmıştır. O dönemde cinlere, “yel” veya “yek” diyen
Türkler, cin çarpmasına da “kovuç” adını vermişlerdi. Kaşgarlı Mahmud
’un verdiği bilgiye göre onlar, cin çarptığında yüzüne soğuk su serpip
sonra ‘kovuç kovuç’ diyerek üzerlik ve öd ağacı ile hastayı tütsülüyorlar
ve şifa arıyorlardı (DLT/III: ).
Fala, eski Türkler “ırk” diyorlardı. Buna uygun olarak Kaşgarlı Mahmud
“ırk” kelimesini “Falcılık, kâhinlik, bir kimsenin gönlündekini bilmek.”
Manasında olduğunu söyler. (DLT /I: 42). İslam seyyahlarından
Makdisi (X. yy) Türkler arasında kar, dolu yağdıran ve rüzgâr estiren
kişiler olduğunu söyledikten sonra Türklerin kararlarının çoğunu
koyunun kürek kemiği falına göre verdiklerini belirtir (Şeşen
).
Sözlü gelenekte yaşayan birçok halk bilimi unsurlarını Divânü Lûgati’t
Türk’te görmekteyiz. Günümüz halk hekimliği uygulamalarının çok eski
inançlardan günümüze aktarılmış olduğunu Divan sayesinde tespit
etme imkânına sahip olduk.

3. Atebetü’l-Hakâyık’ta Sağlık
XII. yüzyılın başlarında Edib Ahmed B. Mahmud Yükneki tarafından
yazıldığı düşünülen Atebetü’l-Hakâyık, dinî-tasavvufî konularda
yazılmış bir eserdir. mısradan meydana gelen eserde, erdemli bir
bireyde olması gereken hasletler söylenir. Edib Ahmed B. Mahmud
Yükneki, eserinde bilginin yararı, cahilliğin zararı, cimriliğin kötülüğü,
cömertliğin faydaları, dili tutmanın önemi, kibrin kötülüğü, alçak
gönüllülüğün güzelliği gibi konuları işlemiştir. Çalışmada, hekimlik ve
sağlıkla ilgili doğrudan bir bilgi bulunmasa da şifa, otala-,ig (hastalık),
em (ilaç, tedavi etmek) (AB 53; 60; 53, 60, 65; 65) kelimeleri
geçmektedir. Reşid Rahmeti Arat tarafından yapılan çalışmada sağlıkla
ilgili mısralar şunlardır:
Köni söz asel teg bu yalgan basal
Basal yip ağız açıtma ağız yi asel
Bu yalgan söz ig tek köni söz şifa
Bu bir söz ozakı urulmış mesel” (AB 53).
“Doğru söz, bal ve yalan söz, soğan gibidir;
Soğan yeyip, ağzını acılandırma; bal ye.
Yalan söz, hastalık ve doğru söz, şifa gibidir;
Bu söz eskiden söylenmiş bir meseldir.” (AB 88).
“Bahıllık otalap ongulmaz ig ol
Birildin bahıl elgi ked berklig ol” (AB 60).
“Hasislik ilaç ile iyileşmez bir hastalıktır;
Hasisin eli vermekten yana çok sıkıdır” (AB 91).
“Haris tirip aramaz usanmaz bolur
Harislık igining emin kim bilür” (AB 65).
“Haris mal toplamaktan yorulmak ve usanmak bilmez;
Harislik hastalığının ilacını bilen var mı?” (AB 65).
Erdemli bir insanın nasıl olması gerektiği üzerinde durulan Atebetül
Hakâyık’ta harislik, cimrilik, kibir, yalancılık gibi manevî hatalıklar
üzerinde durulmuş ve bu huyların kişiyi ve toplumu kemirerek içiten içe
yıktığı görüşü açıklanmıştır.

4. Divân-ı Hikmet’te Sağlık

Türkler arasında İslam’ın yayılmasında büyük hizmeti bulunan Hoca
Ahmed Yesevî’nin şiirlerine “hikmet” bu şiirlerin toplandığı kitaba da
Divân-ı Hikmet denir. Bu şiirlerin hepsinin Hoca Ahmed Yesevî’ye ait
olmadığı bazı araştırıcılar tarafından söylenir (Eraslan 34). Hacı
Bektaşî Velilerin, Yunus Emrelerin, Mahdum Kulu gibi Türk
düşüncesinde büyük katıklarda bulunmuş kişilerin yetişmesine vesile
olmuştur. Bugün Türklük ve İslam âleminde büyük bir yere sahip olan
Bektaşîlik ve Nakşîlik, Hoca Ahmed Yesevî’nin öğretilerinden doğarak
günümüze kadar gelimiştir (Köprülü ).
Dini öğretilerin oldukça yoğun olduğu Divan-ı Hikmet’te kişi sağlığı ile
ilgili pek bir veri yoktur. Divan’da, kendisinin ve diğer insanların
yakalandıkları manevî rahatsızlıkların sebepleri ve sağaltılması
hakkında bilgiler sunar.
Hoca Ahmed Yesevî Divan-ı Hikmet’te gerçek hastalığın aşk hastalığı
olduğunu ve bu hastalığa yakalananların dertlerine merhem olup
iyileştirdiğini dile getirir:
“Min yigirme ikki yaşda fenâ boldum
Merhem bolup çın derdlikke devâ boldum
Yalğan âşık çın âşıkka güvâh boldum
Ol sebebdin Hakk’a sığnıp keldim mena” (AH Eraslan 70; Bice
10)
“Ben yirmi iki yaşta fâni oldum;
Merhem olup gerçek dertliye deva oldum;
Sahte âşıka gerçek aşığa tanık oldum;
O sebepten Hakk’a sığınıp geldim ben işte.” (AH Eraslan 71; Bice
10).
Kamlık-Ozanlık-Âşıklık geleneğinde, Hızır, pir gibi kutsal kişilerin
elinden bade içen ozanlar, kuta ulaşarak evrenin sırrını çözdüklerine
inanırlar. Hoca Ahmed Yesevî, Hızır’la sık sık görüşür (Köprülü
32) ve onun elinden bade (mey) içer:
“Ottuz birde Hızr babam mey içürdi
Vücûdımdın azâzilni pak kaçurdı
Sevdâ kıldım yazuklarım Hak keçürdi
Andın songra Hakk yolığa saldı dostlar.” (AH Eraslan 76; Bice
12).
“Otuz birde Hızr Baba’m mey içirdi;
Vücudumdan şeytanı temiz kaçırdı;
Sevdalandım, günahlarımı Hakk affetti
Ondan sonra Hakk yoluna saldı dostlar.” (AH Eraslan 77; Bice
12).
Hoca Ahmed Yesevî, Hızır’ın verdiği badeyi içtikten sonra vücudundaki
kötü ruhların (şeytanın) çıkması ve arınarak kuta ulaşması ile Hak
dostu olur. Burada manevî bir sağaltma görülmektedir. Ayrıca Divan’da
Kamlık düşüncesinde gördüğümüz ölüp-dirilme motifine de
rastlamaktayız:
“Kul Hâce Ahmed nefsni teftim nefsni teftim
Andın kiyin cânânımnı izlep taptım
Ölmes burun cân birmekni derdin tarttım
Bir ü Barım didârıngnı körermin mü” (AH Eraslan 92; Bice
17).
“Kul Hoca Ahmed, nefsi teptim, nefsi teptim;
Ondan sonra cananımı arayıp buldum;
Ölmeden önce can vermenin derdini çektim
Bir ve Var’ım, cemalini görür müyüm?” (AH Eraslan 93; Bice
17).
SONUÇ
Türk kültürünün ve edebiyatının temel taşları olan Kutadgu Bilig,
Divânü Lûgati’t Türk, Atebetü’l-Hakâyık ve Divân-ı Hikmet’te başta Türk
milletinin maddi ve manevi kodları nakış nakış işlenmiştir. Eski Türkçe
dönemine ait bu eserler Türk toplumunun dünya ve ahiret anlayışı
hakkında bizlere önemli veriler sunmaktadır. Özellikle Kutadgu Bilig ve
Divânü Lûgati’t Türk, Türk toplumunun XI. yüzyılda sağaltma yöntem
ve teknikleri ile ilgili bilgi ve pratikleri günümüze ulaşmasını
sağlamışlardır. Kutadgu Bilig, sadece ferdin sağlıyla ilgilenmemiş,
sağlıklı bir toplumun oluşmasının yollarını da göstermiştir. Türk dilinin
ve kültürünün en temel eserlerinden biri olan Divânü Lûgati’t Türk ise
Türk yurtlarında sağaltma yöntem, teknik ve kavramları ile sağaltıcılar
hakkında eşsiz veriler barındırmaktadır. mısradan oluşan
Atebetü’l-Hakâyık’ta ise daha çok toplumun sağlıklı bir şekilde varlığını
sürdürmesi için insanoğlunun uyması gereken etik davranışlar
hakkında bilgiler mevcuttur. Pir-i Türkistan olarak bilinen Ahmet
Yesevi, Türk toplumunun manevi sağlığını sağaltmada büyük roller
üstlenmiştir. O, Türkler’in manevi sağaltıcısıdır.

Fahri DAĞI
Fahri DAĞI
Karabük Üniversitesi  
[email protected]
(Bu makale, Fahri Dağı’nın Türk Halk Anlatılarında Halk Hekimliği
Üzerine Bir Araştırma adlı doktora tezinden üretilmiştir.)
KISALTMALAR
 AH : Atebetü’lHakâyık.
DH : Divân-ı Hikmet
 DLT : Divânü Lügati’t Türk.
KB : Kutadgu Bilig.
KAYNAKLAR
Bayat, Ali Haydar (). “Türk Dünyasında Özellikle Anadolu Tıbbi
Folklorunda Akıl Hastalıklarının Tedavi Yolları ve Kaynakları”, Türk Halk
Hekimliği Sempozyumu Bildirileri, Ankara: Kültür Bakanlığı Millî Folklor
Araştırma Dairesi Yayınları,59–
Hoca Ahmet Yesevî (). Divân-ı Hikmet. (Hzl. Hayati Bice) Ankara:
Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Dağı, Fahri (). Türk Halk Anlatılarında Halk Hekimliği Üzerine Bir
Araştırma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış
Doktora Tezi.
Edib Ahmed B. Yükneki (). Atebetü’l Hakâyık. (Hzl. Reşid Rahmeti
Arat), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Hoca Ahmet Yesevî (). Divân-ı Hikmet’ten Seçmeler. (Hzl. Kemal
Eraslan). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Kaşgarlı Mahmud (). Divânü Lugat-it Türk (çev. Besim Atalay),
Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Köprülü, M. Fuat (). Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara.
Şeşen, Ramazan (). İslam Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk
Üseafoodplus.info: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yusuf Has Hacib (). Kutadgu Bilig, (çev. Reşid Rahmeti Arat),
İstanbul: Kabalcı Yayınları
Alıntı Kaynağı: Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 53,
Eylül , s.

Paylaş:

Yorumlar

Yorum yap
Ad Soyad (Gerekli)

Email(Gerekli)

Yorumu Gonder

Sayfalar
Ana Sayfa
İletisim

Kategoriler
AHMED YESEVÎ VE DİVAN-I HİKMET
ANADOLU BEYLİKLERİ VE ATABEYLİKLER
ATATÜRK
AZERBAYCAN SAYFASI
BASIN-YAYIN
 BOZKURT
ÇANAKKALE
ERMENİ SORUNU
GILGAMIŞ DESTANI
İSLAMİYET
KAHRAMANLAR VE BİLGİNLER
KAŞGARLI MAHMUD VE DİVANÜ LÜGATİ'T TÜRK
KATEGORİLENMEMİŞ
KIRMIZI-SİYAH (RED-BLACK) BRİÇ SİSTEMİ
KRONOLOJİ
KÜLTÜREL
MARŞLAR
MİZAH
ÖYKÜ
SİYASİ
SLAYTLAR-RESİMLER
SOSYAL
TEŞKİLAT-I MAHSUSA
TÜRK ATASÖZLERİ
TÜRK DÜNYASI
TÜRK VE DÜNYA DESTANLARI
TÜRKÇE
Arama: Ara

Son Yazılar
) Pentagon Virüs Yayabilen Böcek Ordusu Kuruyor
“Müttefik Böcekler”
) HEDEF TÜRKMEN KÖYLERİ Mİ?
) Define Kurbanı Dipsiz Göl Artık Çamurlu Bir Yapay
Göl
) Türk Kültüründe Liderlik
) Atatürk’ün En Yakın Mesai Arkadaşı Büyükelçi
Süreyya Anderiman Japonya’da Neden İntihar Etti?
) Türklerde Atalar Kültü
 ) Türkiye Şeker Fabrikalarının Arazileri Satıldı
) Cedid Atlas: İlk Modern Osmanlı Atlası
) Mısır ve Avrupa Tarihindeki İnançlar Birlikteliğinde
Kurt
) İslam Öncesi Orta Asya Türk Devletlerinde Ekonomi
) Karabağ Savaşının Askeri Açıdan Analizi
) Eski Türklerde Çocuk Eğitimi
) İslam Öncesi Türk Devlet Geleneğinde Adalet
Anlayışı
) Macarlar Türk mü Tartışması
) Yıllık Pazırık Halısının Sırrı Çözüldü
) Çanakkale Savaşı’na katılan Boşnaklar ve
Arnavutlar
) 10 bin fotoğraflık Atatürk arşivini Ankara
Büyükşehir Belediyesine bağışladı
) TİBET’E ADINI VEREN TÜRKLER
) Türk ile Başlayan Kelimeler
) Mustafa Kemal Atatürk ve Türkiye’de Arkeoloji

Bağlantılar
Giriş Yap