Tıp dilinde lipom olarak adlandırılan yağ bezesi; cilt ile altta yatan kas tabakası arasında yer alan ve yavaş büyüyen yağlı kitleleri ifade eder. Elle temas edildiğinde hamur hissi veren, herhangi bir hassasiyet ve ağrıya neden olmayan yağ bezeleri, çoğunlukla zararsızdır ve tıbbi müdahaleyle yok edilebilir. Ciddi bir sorun olmamakla birlikte vücudun herhangi bir noktasında yağ bezesine benzer bir şişlik hissedildiğinde, konuyla ilgili uzman doktora başvurmakta fayda vardır.
Yağ bezesi, genellikle herhangi bir belirti vermez ve çoğu vakada ağrıya neden olmaz. Ancak, yaş arası erkeklerde, omurganın torasik bölgesinde gözlenen yağ bezesi; ağrı, kısmi felç ve idrar tutamama gibi ciddi belirtilere yol açabilir.
Yağ bezesinin neden ortaya çıktığı henüz tam olarak tespit edilememiştir. Ancak, yağ bezelerinin genetik faktörlere bağlı olarak veya fiziksel bir travma sonucu ortaya çıkabileceği düşünülmektedir. Yağ bezeleri nadiren de olsa çoklu kalıtsal lipomatoz, Gardner sendromu, Dercum hastalığı ve Madelung hastalığı gibi hastalıklarla ilişkilendirilebilir. Yağ bezesine neden olabilecek diğer faktörler ise obezite, karaciğer hastalığı ve glikoz intoleransıdır.
Yağ bezesi cilt altında oluşan en yaygın tümör çeşididir. Tümör olarak sınıflandırılsa da çoğunlukla iyi huyludur ve tıbbi müdahale gerektirmez.
Yağ bezelerinin kansere dönüşme ihtimalinin oldukça düşük olduğu söylenebilir. Ancak, doku içinde ortaya çıkan ve derin bir yağ bezesi görünümünde olan "liposarkom" adı verilen bir kanser türünün varlığından söz etmek mümkündür. Dolayısıyla, yağ bezesinin çok hızlı büyüdüğü ve/veya ağrıya neden olduğu durumlarda, vakit kaybedilmeden doktora başvurulmalıdır.
Yağ bezeleri, çoğunlukla zararsız ve iyi huylu tümör sınıfına girdiğinden, tedaviye gerek duyulmayan bir durumdur. Ancak, estetik anlamda kişinin yağ bezesinden rahatsız olması veya bezenin endişe verici boyuta ulaşması gibi durumlarda cerrahi müdahale söz konusu olabilir. Kitlenin alınması sonrasında hastanın konuyla ilgili takip edilmesi oldukça önemlidir.
Yağ bezesi; operasyon veya ilaç tedavisiyle yok edilebilir. Cerrahi operasyon iki farklı şekilde gerçekleştirilebilir:
Açık cerrahi yönteminde, yağ bezesinin olduğu noktaya küçük bir kesi ile müdahale edilir. 4 cm’den küçük olan ufak yağ bezeleri küçük kesiler aracılığıyla vücuttan çıkarılabilir ve yara izi genellikle önemli bir soruna yol açmaz. İşlem için lokal anestezi kullanılır. Operasyon sonrasında, hasta aynı gün içerisinde taburcu edilebilir.
Yağ bezesinin sıkılması; yapısının sivilceye benzememesi ve açık bir ucunun olmaması nedeniyle ciddi sorunlara yol açabilir. Örneğin, yağ bezesinin sıkıldığı durumlarda, yağ dokusu dışarı çıkacak bir kanal bulamadığından, içerisindeki kapsül patlar ve diğer bölgelere yayılım gösterir. Bu durum da enfeksiyon riskini artırır. Dolayısıyla, yağ bezeleri sıkılmamalı ve mutlaka uzman doktor kontrolünde cerrahi müdahaleyle alınmalıdır.
Cerrahi müdahale ile vücuttan çıkarıldıktan sonra, yağ bezelerinin yeniden oluşma ihtimali vardır. Yağ bezelerinin bir tanesini aldırmak, yenilerinin oluşmasının önüne geçmez.
Yağ bezelerinin sayısı; kişiden kişiye değişiklik gösterir. Çoğu kişide, sadece bir tane yağ bezesi görülürken, bazı kişilerde onlarca yağ bezesi olabilir. Tekrar eden yağ bezeleri, çoğunlukla yağ bezesine ilişkin risk faktörlerine sahip kişilerde görülür. Ancak, bezenin tekrar çıkması normal bir durumdur ve cerrahi müdahale ile kolaylıkla tedavi sağlanabilir.
Tıp dilinde lipom olarak da adlandırılan yağ bezeleri, vücudun herhangi bir yerinde oluşabilir. Çoğu zaman küçük yapıda olup iyi huylu tümör olarak da bilinirler. Büyüklüğü değişebilen yağ bezeleri, gözle görülebilir olup, dış tarafı yumuşak deri ile kaplıdır. Daha çok yetişkinlerde ortaya çıktığı gözlemlenirken küçük yaşta olan çocuklarda ise bu duruma daha az rastlanmaktadır. Genel olarak yağ bezeleri zararsızdır ve kişiyi görsel olarak rahatsız etmesi durumunda basit bir cerrahi operasyonla alınabilmektedir.
İnsan vücudunun herhangi bir bölgesinde oluşabilen yağ bezelerinin oluşma nedenleri tam olarak bilinmese de oluşum sürecini etkileyen ve ihtimalleri artıran belirli maddeler bulunmaktadır. Yağ bezesi oluşumunu etkileyen bazı maddeler şunlardır;
Yağ bezeleri genellikle kanserleşme göstermeyen iyi huylu türlerdir. İnsan vücudunun yüz ve boyun gibi dikkat çeken bölümlerinde çıkan bezeler, estetik olarak güzel durmadığı için bazı kişiler tarafından rahatsız edici olabilir. Ayrıca sırt bölgesinde görülen yağ bezesi, sağlığı kötü yönden etkilemese bile, geriye yaslanma, çanta kullanımını gibi durumlarda sırta baskı yapması halinde ağrılara neden olabilir.
Özellikle darbeye bağlı oluşan enfeksiyon sonucu o bölgede şiddetli ağrı, kızarma ve akıntı gibi belirtiler olabilmektedir. Bu gibi durumlarda yağ bezesi aldırma işlemi basit bir cerrahi müdahale ile çıkartılabilir. Bu operasyonda müdahale edilecek bölge uyuşturularak, genellikle yarım saatten kısa bir süre içinde gerçekleştirilir. Hasta aynı gün taburcu edildiği gibi ertesi gün de günlük yaşantısına dönebilmektedir.
Yağ bezelerinin en fazla rastlanan semptomları arasında bezenin oluştuğu bölgede gelişen şişlik bulunmaktadır. Oluşan bu şişlik zaman içerisinde yavaş bir şekilde de olsa büyüyebilir. İnsan vücudunun herhangi bir bölgesinde oluşabilen yağ bezleri, yüz bölgesinde de oluşabilirken bu bölgedeki bezelerin boyutları genellikle çok küçük boyutlardadır.
Sırt ve boyun bölgelerinde şişlikler oluşabilirken bu şişlikler büyük boyutta ve daha derin olmaktadır. Göz altı yağ bezeleri yüz bölgesinde görülmektedir. Göz kapağının üzerinde oluşan yağ bezesi beyaz-sarı renktedir. Üzerini kaplayan deri ise çok incedir. Bu yüzden içindeki yağ kitlesi kolaylıkla görülebilir. Vücudun farklı bölümlerinde oluşabilen yağ bezeleri derinin altında olduğu için o bölgede sadece şişlik hissi oluşmaktadır.
Yağ tabakaları dışarıdan bakıldığında gözle görülmez ve çoğunlukla ağrılara yol açmazlar. Ancak bu bezeler, darbe alınması ya da iyi huylu olmaması durumunda zaman içerisinde ağrılara ve akıntıya neden olmaktadır. Yağ bezelerinin risk oluşturduğu durumlar şu şekilde sıralanabilir;
Yağ bezelerinin türlerini 3 başlık altında inceleyebiliriz. Bu başlıklar şu şekildedir;
Yağ kistleri: Daha çok kafa derisinin üstünde oluşan yağ kistleri, beze türünde olmayıp, yapılarınca akışkan olup, ince bir deri tabakasından oluşmaktadır.
İyi huylu yağ dokuları: Boyun ve sırt bölgelerinde daha fazla görülen yağ dokuları, çoğunlukla iyi huylu olup bu grubun içindedir. Sert bir yapısı bulunan yağ kitlesinin renkleri açık sarı renktedir. Diğer kistler gibi boyutları büyüyebilir. Kişiye rahatsızlık vermesi durumunda cerrahi müdahale ile alınabilirler.
Kötü huylu yağ dokuları: Derinin alt kısmında bulunan yağlı dokunun kanserleşmesi durumunda ortaya çıkan kitleler, kötü huylu yağ dokusu olarak bilinmektedir. Kötü huylu dokuların içinde bulunan sıvının rengi sarı-gri tonlardadır. Çok fazla görülen bir tür olmamasıyla birlikte, oluştuğu durumlarda cerrahi yöntemle alınması gerekmektedir.
Yağ bezelerinin büyük bir kısmının tedavisine gerek kalmaz. Fakat oluştuğu bölgede hızlı bir büyüme varsa, ağrıya neden oluyorsa ve iltihaplanmışsa hastane ortamında müdahale edilmesi gerekmektedir. Yağ bezelerini, sıkma işlemi uygulayarak ya da delme yöntemiyle çıkarmaya çalışmak oldukça zararlı bir eylemdir. Böyle durumların iltihaplanma, büyüme ve şiddetli ağrılara yol açtığı görülmektedir.
Yağ bezelerinin kendiliğinden geçmesi ya da kaybolması durumu mümkün değildir. Bu bezeler, cildin alt kısmında zamanla çoğalan kitleler olduğu için, rahatsız edici olduğu durumlarda cerrahi müdahale ile alınması gerekmektedir.
Yayınlanma:
Orta yaşlı erkekler ve kadınlarda görülme sıklığı fazla olan “iyi huylu tümörler” denen Lipomlar hakkında merak ettiğiniz her şey haberimizde… Lipom nedir? Lipomun nedenleri, belirtileri ve tedavi yolları…
YAĞ BEZESİ (LİPOM) NEDİR?
Lipom, cildin altında yavaşça gelişen yağ dokusunun büyümesidir. Her yaştan insanda görülebilir. Ancak çocuklarda çok nadir görülür. Bir lipoma vücudun herhangi bir yerinde oluşabilir, ancak tipik olarak aşağıdaki bölgelerde görünürler:
– Boyun
– Omuzlar
– Sırt
– Karın bölgesi
– Kollar
– Bacaklar
İyi huylu büyümeler veya tümörler, yağlı doku olarak sınıflandırılırlar. Bu, bir lipomun kanserli olmadığı ve nadiren zararlı olduğu anlamına gelir.
LİPOMUN RİSK FAKTÖRLERİ
– Lipomların nedeni bilinmemektedir. Bir aile öyküsü varsa, bu tür deri yumrularını geliştirme riskiniz artar.
– Bu durum, yetişkinlerde 40 ila 60 yaşları arasında en yaygın olanıdır.
– Bazı durumlar ayrıca lipoma gelişimi riskinizi artırabilir. Bunlar şunları içerir:
– Adipoz dolorosa (çoklu, ağrılı lipomlar ile karakterize nadir bir hastalık)
– Cowden sendromu
– Gardner sendromu
– Madelung hastalığı
DOKTORA NE ZAMAN BAŞVURMALI?
Vücudunuzda bir şişlik fark ederseniz, doktora kontrol etttirmelisiniz. Doktorunuz bunun zararsız bir lipom mu yoksa daha fazla teste ihtiyacı olan başka birşey mi olduğunu söyleyebilir.
Lipomlar nadir durumlarda, vücudun içinde, kaslarda veya iç organlarda oluşurlar. Biri size acı veriyorsa veya kaslarınızı etkiliyorsa, onu aldırmanız gerekebilir.
Çok nadir durumlarda, lipofarma adı verilen bir yumru, hızla büyüyen ve ağrılı olabilen bir kanser türü olabilir. Eğer doktorunuz bu durumdan şüphelenirse, muhtemelen daha fazla test yaptırmanızı isteyecektir.
YAĞ BEZESİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Doktorlar genellikle bir fiziksel muayene yaparak lipomu teşhis edebilirler. Muayene sıarsında yumuşaklığı hisseder ve acı vermez. Ayrıca, yağlı dokulardan oluştuğu için, dokunduğunda lipoma kolayca hareket eder.
Bazı durumlarda, bir dermatolog lipomun biyopsisini alabilir. Bu prosedür sırasında, dokunun küçük bir kısmını kazıyacak ve test için bir laboratuvara göndereceklerdir. Bu test, kanser olasılığını dışlamak için yapılır. Bir lipom kanserli olmamasına rağmen, malign veya kanserli bir liposarkoma benzeyebilir. Lipomlardan farklı olarak, liposarkomlar ağrılıdır ve cildin altında hızla büyür.
MRI ve BT taramaları kullanılarak yapılan ek testler sadece biyopsi şüpheli bir lipomun aslında bir liposarkom olduğunu gösteriyorsa gereklidir.
LİPOM TEDAVİSİ
Lipomlar zararlı değildir. Lipoma tedavisi genellikle sizi rahatsız etmedikçe gerekli değildir. Lipomun tek tedavisi de cerrahidir ama bazen liposuction ile de lipomu eriterek almak mümkün olabilmektedir.
İlginizi ÇekebilirBoynunuzda beze çıktıysa dikkat! İşte adenit nedir? Adenit belirtileri ve tedavisiailekanser