Maaş Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır

Kümülatif vergi, bir çalışanın gelirinden hangi oranda devlet tarafından gelir vergisi payı alınacağını belirleyen esas parametredir. İş veren yükümlülükleri sebebiyle kümülatif vergi oranını doğru hesaplayarak ödeme yapmak zorundadır. 

Kümülatif vergisinin en önemli noktalarından biri, işçinin aylık brüt kazancından işsizlik, sigorta ve sağlık sigortası primi düşülmesi ile kalan ücretin her ay toplanarak ilerlemesidir. Her ay sigorta kesintilerinden sonra kalan geliri önceki ayın toplamı içine ilave edilerek bu toplamdan gelir vergisi hesaplaması içinde kullanılır. Kümülatif vergi bir seneyi kapsar ve yeni yılın başlamasıyla ocak ayında sıfırlanır.

Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı Nedir? 

Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı, işletme sahibinin her bir çalışanı için ayrı ayrı ödemekle yükümlü olduğu gelir vergisinin hangi ücret toplamı üzerinden kesileceğini belirler. 

Brüt maaş üzerinden işsizlik, sigorta ve sağlık sigortası primi çıkarıldıktan sonra kalan maaş gelir vergisi matrahına eşittir. Her ay bir sonraki aya aktarılan kesintili kalan maaşın toplamına Kümülatif gelir vergisi matrahı denir. Çalışan, hangi oranda gelir vergisi payı ödeyeceğini kümülatif gelir vergisi üzerinden hesaplayabilir. 

Kümülatif Vergi Matrahı Nasıl Hesaplanır? 

Kümülatif Vergi Matrahı hesaplanırken üç ana unsur hesaplamaya dahil edilir. Bunlar; Brüt maaş, işsizlik, sigorta ve sağlık sigortası primi. 

İlk olarak kümülatif vergi matrahını hesaplamamız için vergi matrahını hesaplamamız gerekir. 

Vergi Matrahı formülü; 

• Brüt Gelir – Sigorta Primi Kesintisi (%14) – İşsizlik Sigortası Kesintisi (%1) = Gelir Vergisi Matrahı
• Ocak ayında hesaplanan gelir matrahı, her ay bitiminde sonraki aya ilave edilerek sene sonuna kadar toplanması ile Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı belirlenir.

Bir şirkette Türk Lirası brüt ücret alan bir personelin vergi matrahı nasıl hesaplanır örnek üzerinde gösterelim.

1. İlk olarak sigorta primi işçi payını buluyoruz. x %14 = TL
2. İşsizlik sigortası işçi payını buluyoruz. x %1 = TL
3. Gelir vergisi matrahı formülünü uyguluyoruz. Brüt Ücret ( TL) – Sağlık Sigortası ( TL) – İşsizlik Sigortası Payı ( TL) = Gelir Vergisi Matrahı ( TL)

Ocak ayı brüt maaşı üzerinden bu hesaplamayı yaptığımızı varsayarsak Türk Lirası, önümüzdeki aylarda da yapılacak aynı işlem sonuçlarına eklenerek kümülatif vergi matrahı hesaplanmasına devam edilir. 

Kümülatif Vergi Matrahı Taşınabilir mi?

Hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret geliri elde etmesi durumunda her bir işverenden elde edilen ücret ayrı ayrı vergilendirilecek olup ücret matrahları birbiri ile ilişkilendirilmeyecektir. Hizmet erbabının işveren değişikliği yapması durumunda, yeni işverenden alınacak ücret, eski işverenden aldığı ücret matrahı ile ilişkilendirilmeden sıfır matrah esas alınmak suretiyle vergilendirilecektir.

Yıl içerisinde işveren değiştiren hizmet erbabı, ücret gelirine ilişkin gelir vergisi matrahını yeni işverenine bildirmek suretiyle ücretinin gelir vergisi tarifesine göre kümülatif olarak vergilendirilmesini talep edebilir. Bu durumda yeni işveren kümülatif matrahı dikkate alarak tevkifat yapar. Yıl içinde birden fazla işverenden elde ettiği ücret gelirleri kümülatif matrah dikkate alınarak vergilenen hizmet erbabının bu gelirlerini yıllık beyannameyle beyan etme yükümlülüğü bulunması durumunda, yıllık beyannamede bildirilen matrah üzerinden hesaplanan gelir vergisinden kümülatif matrah dikkate alınmak suretiyle tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir.

Kümülatif Vergi Matrahı Nereden Alınır?

Kümülatif vergi matrahı, çalışanlardan genellikle iş değiştirdiklerinde pek çok şirket tarafından istenmektedir. Kümülatif vergi matrahını almak için personeller, eski çalıştıkları iş yerlerine talepte bulunarak edinebilirler. 

Gelir vergisi matrahı ile ilgili daha detaylı bilgi için “ Gelir Vergisi Dilimleri” başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.

Kümülatif vergi matrahı aylık olarak her işçi için hesaplamakla ve ödemekle sorumlu olduğu bir meblağdır. Kümülatif vergi matrahı, işçinin gelirinden hangi oranda gelir vergisi kesileceğini belirleyen çok mühim bir unsurdur. Bu sebeple önemle üzerinde durulmalı ve çok iyi anlaşılmalıdır. Kümülatif kelimesi yığılarak, toplanarak anlamına gelir. Kümülatif vergisi ise bir çalışanın aylık brüt kazancı üzerinden genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası işçi payının düşülmesi ile kalan ücretin her ay toplanarak ilerlemesidir.

KÜMÜLATİF VERGİ MATRAHI NEDİR?

Vergi, belli bir geliri olan kişilerin bu gelirlerinden belli oranını devlete vermekle yükümlü oldukları bir ödemedir. Kazançların vergi tutarının belirlenmesinde temel olarak alınan kazançtan diğer giderler çıktıktan sonra kalan bölüme gelir matrahı denir. Kümülatif sözcüğünün anlamı ise "toplu, birikmiş" olarak karşımıza çıkar. Kümülatif vergi matrahı ise tüm bir yıl boyunca kazanılan meblağ göz önünde bulundurularak hesaplanmış olan gelir vergisi ödemelerin oluşturmuş olduğu gelir vergisi matrahlarının toplamına eşittir. Bu bir yılı kapsadığı için Ocak ayında sıfırlanmaktadır.

KÜMÜLATİF VERGİ MATRAHI NASIL HESAPLANIR?

Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken ilk önce çalışan kişinin brüt ücretinden işsizlik sigortası ve genel sağlık sigortası payını çıkarmamız gerekir. Elimizde kalan ücret o çalışanın vergi matrahıdır.

Gelir vergisi matrahı şu şekilde hesaplanır: Brüt ücretten SGK primi, işsizlik primi ve vergi istisnalarının çıkarılması ile hesaplanır.

Örnek verecek olursak eğer; TL brüt ücret alan bir çalışanın vergi matrahı şöyle hesaplanır:

1. GSS (Genel Sağlık Sigortası) kesintisi % x%14= TL
2. İşsizlik Sigortası İşçi Payı Kesintisi %1: x%1=50 TL
3. Gelir Vergisi Matrahı: (+50)= TL

İŞE GİRİŞTE KÜMÜLATİF VERGİ MATRAHI NEREDEN ALINIR?

Sigortalı çalışanlar için genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası payı ödemek zorunda oldukları paylardır. Bunu işçiler adına işverenler yapar. Bu iki kesinti sonucunda kalan ücret işçinin asıl ücreti olarak görülür. Bununla birlikte olarak gelir vergisi oranı, vergi matrahı üzerinden belirlenmektedir. Şu an için şirketler kümülatif vergi matrahı yazısı talep etmiyorlar. Fakat buna rağmen bu belgeyi talep edilecek olursa bu belgeyi eski çalıştığınız şirket ya da iş yerinden alabilirsiniz.

KÜMÜLATİF VERGİ MATRAHI YAZISI ÖRNEĞİ

Kümülatif vergi matrahı hesaplanırken çalışanın brüt ücretinden genel sağlık sigortası ve işsizlik sigortası işçi payı düşülür. Kesintilerden sonra elimizde kalan ücret, işçinin vergi matrahıdır. Bir işletmede TL brüt ile çalışan işçinin vergi matrahı hesaplanacak olursa:

• Genel Sağlık Sigortası kesintisi (%14): x%14= TL
• İşsizlik Sigortası İşçi Payı kesintisi (%1): x%1= 70 TL
• Gelir Vergisi Matrahı : (+70)= TL

Hesaplamalar sonucu bulduğumuz TL işçinin Ocak ayına ait vergi matrahıdır. Her ayda hesaplanan meblağ bir önceki ayların toplamında bulunan matraha eklenir. Her ay bu bulunan matrahlar eklenerek bulunan yeni vergi matrahı işçinin kümülatif vergi matrahıdır.

KÜMÜLATİF VERGİ MATRAHI NEDEN İSTENİR?

Çalışan için çok önemli bir konu olan işverene karşı görevlerini yerine getirmek ve bunun karşılığında ise ücretini almaktır. Çalışanlar iş değişikliği ya da birden çok işte çalışmalarının getirmiş olduğu bazı yaptırımları bilemeyebilir. Bu durumlardan bazıları ise gelir vergisi beyannamesi vermesidir. Ama doğru olan durum ise çalışanların böyle bir yükümlülüğü yasal düzenlemelerle belirlenmiştir.

Kanunu bilmemek hiçbir zaman sorumluluklarımızı üzerimden atmayacağı için maalesef bu konuda itiraz kabul edilmiyor. Bu sorumluluğun ortaya çıkmasındaki neden ise iş değişikliği ya da birden çok işte çalışmada "Kümülatif Gelir Vergisi Matrahı" tutarından ibarettir.