Bu sarayların loş, KGB nin karanlık odalarında hazırlanan hamle projelerinin başında, Başbakanlığa getirdiyi Süret Hüseynov ile Omon küvvetlerinin komutanı ve İçişleri Bakan yardımçısı Albay Rövşən Cavadovun devre dışı bırakılması vardır. Bu iki genc asker de Azerbaycanda halkın karşı koyamayacağı silahlı birliklere komuta ediyorlardı. neredeyse Azerbaycanda onlarla başa çıkacaq bir askeri birlik yokdu. hetta bu iki askerin komutasındakı birlikler yılında Rus ve Ermeni birliklerine karşı önemli başarılar elde etmişlerdi. İkisinede halk kahramanı nişanı verilmişti. ikside örgütlü silahlı güce sahiplerdi. Aliyevi Cumhurbaşkanlığına taşıyan kişilerdi. Aliyev, bu iki deli fişek askerin bir gün kendi başına bela olacaklarını çok iyi biliyordu. bunları ortadan kaldırabilmek üçün çareler arıyordu. Nihayet onu da buldu.
ilk hadise, Bakünin 60 km güneyindeki Gobustan cezaevinde olmuştu. Siyasi mahkumların da tutulduğu ceza evinde eski Savunma Bakanı Rahim Gazıyev, yardımçısı BAba Nezerli ile İran sınırındakı Lenkeran ve Astara şehirlerinde (Bu bölgede talış kökenliler çoğunluktadır) sözde Talış Muğan Devletini kuran Albay Ali ikram Hümbetov ve Albay Arif Paşayevin kaçırıldığı duyuruldu.
Haydar Aliyevin 29 Eylul tarihinde ABD de bulunduğu günün akşamı, saat sıralarında, Yüksek Sovyetin (meclisin) başkan yardımçısı olan ve Aliyevin Nahçıvandan getirdiği manevi oğlu Afiyettin Celilov saat 12 de Cumhurbaşkanlığı hüsusi idare başkanı Albay Şemsi Rahimov silahlı saldırı neticesinde öldü. bu iki yüksek seviyyede yönetici, haydar Aliyevin sirlerini ve karanlık işlerini bilen sırdaşlarıydı. ABD başkanı ve diget yetkililere bazı devletlerin yetrkilileri olayı kınadılar. türkiyeden Cumhurbaşkanı Demirel, TBMM başkanı Hüsamettin Cindoruk, başbakan Tansu Çiller, Bülent Ecevit, Azerbaycan asıllı olan ve Pakistandakı Türkiyenin Büyükelçisi Candan Azer birer mesaj gondererek bu olayı telin ettiler.
haydar Eliyev 30 Eylul tarihinden önce Türkiyeye oradan da Azerbaycana geldi. iki gün sonra yeni 2 Ekim günü akşam saat sıralarında İçişleri Bakan yardımcısı Albay Rövşən Cavadova bağlı Omon birliklerinden 25 kişilik bir qrup, Azerbaycan Devlet Başsavcılığını bastı. Başsavcı Ali Ömerovu dövdüler ve binayı işğal etdiler. işğal gerekçeleri Eylülün 29undan katledilen Afiyettin Celilov ve Şamsi Rahimov cinayetleri ile suçlanan üç Omon asgerinin haksız yere tutuklanmasıydı. Aslında 25 30 kişinin arkadaşlarına karşı yapılan haksız bir tutuklanmadan dolayı başlanan hadisenin nasıl bir ihtilal başlanğıcı olarak gösterilmesi ve olayın böyütülerek on binlerce azerbaycan vatandaşının gece yataqlarından kaldırılarak Cumhurbaşkanlığı sarayının çevresine toplanması, halkın sabaha kadar provake edilerek, Aliyev lehine gösteriler yaptırılması, Baküdə bulunan bütün yabancı ülkelerin temsilcileri ve gazetecilerin dikkatından kaçmamıştı.
Kaldığım ev başsavçılığa m mesafedeydi. Fuzuli meydanındakı doktorlar sitesinin 4 katında oturuyordum. 2 eylul akşamı türkiyeden geçici görevle gelen TRT mühabiri Kemal Aslan ile Anadolu Ajansının Baku temsilçisi izzet Dağıstanlı ve Büyükelçilikden iki arkadaşla yemek yemiştik. saat sularında eve giderken herhangi bir fevqadahallik görmemiştik. fakat 3 eylul günü sabah erken saatlerde Fuzuli meydanından gelen silah sesleriyle uyandım. pencereden baktığımda İçişleri Bakanlığına mensup olan polislerin, bakanlıq ve yaındakı Başsavçılığa geden Fuzuli caddesi ile üstdeki sokağı tuttuklarını ve havaya ateş açtıklarını gördüm. polisleriin ateşi 5 10 dakıka kadar sürdü. sanki bir hırsızı takib eden kimi halleri vardı. ara sokakları ve Fuzuli meydanını boşaltmışdılar. bur durum saat sıralarına kadar sürdü. polisler tuttukları iki yerden de çekilip gittiler, ama akşam saatlerinde tekrar geldiler.
Büyükelçiliğe gittiğimde kimsenin henuz hiç bir şeyden ahberi yoktu. olayı arkadaşlara anlatırken İzzet Dağıstanlı ile yerel mühabiri Yalçın Tahiroğlu Aliyev, telaşla içeriye girdiler. Rövşen Cavadovun kardeşi ve Bakü merkezindeki Hetai rayonunun savcisi Mahir Cavadovun adamları Başsavcılığı basarak, Başsavcı Ali Ömerovu dövdüklerini ve rehin aldıklarını söylediler. bu baskına sebeb de üç arkadaşlarının serbest burakılmasını istediklerini belirttdiler.
yapdığımız araştırmalara göre, hatai rayonunun baş savcısı Mahir Cavadov, kardeşi OMON birliklerinin komutanı Rövşən Cavadov, işğal etdikleri Cumhuriyyet başsavcılığı binasını boşaltmaları için tutuklanan arkadaşlarının serbest burakılmasını, Milli meclis Başkanı Resul Quliyev ile Başsavcı Ali Ömerovun görevden alınmalarını istemişlerdir. Bu konular için Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile konuşmaya hazır olduklarını, Aliyeve telefonda bildirmişler.
Rövşən Cavadov öğleden sonra Başsavcılğa getmiş, haydar bey ile telefonda konuştukdan sonra, işğal etdikleri binayı boşaltarak, adamlarıyla 8 km kasabasına sevk ederek, OMON karargahına dönmüşlərdi. Haydar Aliyev buna rağmen ağır silahlı ordu birliklerini tankların eşliğinde 8 km kasabasına sevk ederek, Omon birliklerini mühasaraya aldırmışdı. Öte yandan, Aliyev gün boyunca Azerbaycan Tv sinda halka hitap etmişdi. Harici ve dahili duşmanların Azerbaycanı bölüb parçalamak istediğini, halkın sokaklara dökülərək, 8 kmdeki Omon birliklerinin binasının etrafını çevirmesini ve gösteriler yapmaya çağırdı. düne kadar heyat hakkı tanımadığı siyasi parti temsilçilerine de seslenerek, kendisini ve Azerbaycan devletini korumalarını istedi. Aliyev, siyasi parti temsilçilerini bir toplantıya davet etdi. akşama doğru da 60 gün sürecek sıkıyönetim ilan ettiğini açıkladı.
Baküdeki bu durum ilk bakışta ağır polisiye bir olay gibi görünüyordu. Azerbaycanda bu tür mafya hesaplaşmasına benzeyen olaylar zaten sık sık yaşanıyordu. bu sefer de devletin içindeki bir grup görevli, devletin diger bir kurumunu basmışlar ve isteklerinin yerine getirilmesini istiyorlardı. ama zaten bir sürü rahatsızlığı olan Cevadov kardeşleri, başbakan Hüseynovu kışkırtarak, provoke ederek hareketlendirmek, haydar Aliyev için o kadar da zor degildi. Hayatı, propaganda, kışkırtmave komplolar kurarak ülkeyi idare etmekle geçmiçti. bu konudakı Btılı ve Sovyet uzmanalr göre, haydar Eliyev bu alanlarda dünyada rakipsizdi. Azerbaycanda görevli ABDli,ingiliz, rus ve alman Böyükelçilik görevlileriyle yaptığımız söhbetlerden Aliyevin bu özelliyi daima dile getirilerdi. Anadolu tabirinda olduğu kimi, Haydar bey bir bardağ suda fırtınalar koparmağı iyi becermişti.
Özellikler yabancı ve yerli basın Haydar Aliyevin ustaca yönlendirilmesiyle Omon olayını bir isyan başlanğıcı kimi duyurmaya başladı. türkiyenin bakıdakı yayın orqanlarıının temsilcileri, işin derinliğine girmeden bire bin katarak haberlerini Türkiyeye iletiyorlardı. Azerbaycan basının 90% i zaten iktidarın elindeydi. KGBnin emrinde bulunan ancaq özel kimi gözüken bir TV (çox güman ki söhbet ANS den gedir V. C) kanalı ve onun haber ajansının elemanları isyanci! avına çikmışlar gibi Rövşən Cavadov ve kardeşi Mahir Cavadovu takib ediyorlardı. yaptıkları görüşmelerde onları daha da kışkırtacaq türden sorular soruyor ve yayınlıyorlardı.
BəyənYüklənir
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp OkuyabilirÜye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorumSayfayı Satın Almak İstiyorum
"evet" dediğini iddia etti. Fakat Araz Ezimov, Bak’de dzenlediği basın toplantısında bunu yalanlayan aıklamalar yaptı. Ezimov, ABD ile İran konusunu grştklerini doğruladı, fakat İran’a karşı kurulacak koalisyonda Azerbaycan yer alacak mı sorusuna, "Biz hibir lkeye karşı koalisyonda yer almayı dşnmyoruz ve tm blge lkeleri ile iyi ilişkiler ierisinde olmayı arzulamaktayız" şeklinde yanıt verdi. Ezimov, Azerbaycan’ın nkleer enerjinin barışıl amalar iin kullanılmasına karşı olmadığını, fakat kitle imha silahlarının retiminin tm uluslararası camia tarafından endişeyle karşılandığını ve mevcut tehlikenin barışıl yollarla giderilmesine taraftar olduklarını vurguladı. Bu arada, Azerbaycan’ın nkleer enerjiye ynelme konusunda ciddi adımlar atmaya hazırlandığını anımsatmakta da yarar var. Aslında Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı’nın da aıkladığı zere, Azerbaycan denge politikası yrtmeye ve tm komşuları ile ılımlı ilişkiler ierisinde olmaya zen gsteriyor. Bu erevede Azerbaycan’ın, uzun sreden beri ABD’nin İran konusundaki baskılarına byk lde direndiği de tahmin ediliyor. Fakat İran’ın Ermenistan ile ilişkilerinden duyulan rahatsızlık, Temmuz ’de Hazar’da iki lke arasında yaşanan gerginlik, İran gemilerinin ve uaklarının zaman zaman Azerbaycan sınırlarını ihlal etmesi, Azerbaycan tarafından hoş karşılanmıyor. Sovyetler Birliği’nin dağılması sırasında Azerbaycan Cumhuriyeti’nde glenen, Elibey ynetimi zamanında doruğa ıkan Kuzey Azerbaycan ile Gney Azerbaycan’ın birleşmesini hedefleyen hareketler, Haydar Aliyev ynetimi sırasında byk lde sınırlandırılmıştı. Fakat bu yıllarda Haydar Aliyev ynetimine karşı silahlı hareket başlatmayı planlayan Mahir Cavadov’un İran’da askeri kamp kurduğu konusu ve bazı Azerbaycan vatandaşlarının İran istihbaratı tarafından kullanılması Azerbaycan’ın sert tepkisine neden olmuştu. ABD’nin son dnemde artan baskılarının karşısında, İran’ın kurultay nedeniyle verdiği lsz tepki, Azerbaycan’ın politikalarında kısmi değişiklikleri de beraberinde getirmektedir. Azerbaycan’ın tm nemli ikili ilişkilerinde hem i politikaya ve i gvenliğe, hem de dış politikaya ve dış gvenliğe ynelik ciddi beklentileri bulunuyor. Ama bunların başında kuşkusuz Azerbaycan topraklarının Ermenistan tarafından işgali sorunu (Karabağ Sorunu) geliyor. Azerbaycan, giderek gerginleşen ABDİran ilişkilerini de bu aıdan değerlendiriyor. Nitekim Azerbaycan basınında ıkan değerlendirmelere bakılırsa, "eğer Azerbaycan ABD’ye vereceği destek karşılığında topraklarını Ermenistan işgalinden kurtarma konusunda aynı ciddiyette bir destek alabilecekse, neden olmasın" yorumlarına sıka rastlanıyor. C S TRATEJİ ziyaretlerin Azerbaycan dış politikasında bir izgi değişimi yaşandığı anlamına gelip gelmediği ve ABD’nin sadece belirli aralıklarla sylem dzeyinde Azerbaycan’a verdiği desteğin fiiliyata yansıyıp yansımayacağı anlaşılacaktır. 23 YILLAR SONRA YAPILAN DAVET 7 Nisan ’da Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov Amerika kıtasında yaptığı ziyaretleri tamamlarken en son ABD ziyaretini gerekleştirmiş ve bu erevede ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile de grşme gerekleştirdi. Grşmeye ilişkin ayrıntılı aıklama yapılmadı. Fakat bu arada, 5 Nisan ’da zgrlk Radyosu (Radio Free Europe/Radio Liberty) diplomatik kaynaklara dayanarak, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’in bu ay sonuna kadar ABD ziyaretini gerekleştireceğini aıkladı. Muhtemelen, Azerbaycan ve ABD Dışişleri Bakanları bu grşmenin ayrıntıları ve zellikle ABD’nin Azerbaycan’dan isteklerinin hangi boyutta karşılanacağı konusu zerinde durmuş olabilir. Anımsanacağı zere, Ekim ’te yapılan başkanlık seimleri sonrasında Azerbaycan’ın yeni Devlet Başkanı İlham Aliyev’in ABD’ye davet edilmediği şeklinde değerlendirmeler yapılmıştı. Uzun sren beklentiden sonra ABDİran ilişkilerindeki gerginlik tırmanırken ve Azerbaycanİran ilişkilerinde kısmi gerginlik yaşanıyorken yapılan bu davet ilgin bulunuyor. Keza bu ziyaretle birlikte, gnmzde, ok sayıdaki ABD askeri yetkilisinin Azerbaycan’a ardı sıra yaptıkları ABD’yi ziiyaret etmesi beklenen Aliyev S T R A T E J İ Yazar: Mehmet Tanju Akad, Kastaş Yayınevi, , sayfa. Dr. Haldun Yalınkaya K İ T A P L I Ğ I nularla ilgili soru işaretleri yanıtlanıyor. Konu aralarında, savaş alanlarında sağlık koşularının etkisi, tarihteki savaşlarda lojistik desteğin nasıl sağlandığı veya savaşların nasıl finanse edilebildiği gibi konular olabildiğince aıklanıyor. zellikle Osmanlı Ordusu hakkında yapılmış olan değerlendirmeler bu kitabı diğer yayınlardan ayırıyor. Kitap, Trk araştırmacılar tarafından yapılması gereken diğer alışmalar rnek oluşturabilir. Yazar, rahatlıkla okunan slubuyla tm okuyucu kitlelerine hitap ediyor. Ama kitabın askerler, siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler ve tarih eğitimi alanlar tarafından zellikle okunması nerilebilir. Yazım hatalarının yer almadığı kitabın sonraki baskılarında, dnyadaki diğer rneklerinde olduğu gibi bolca resim ve fotoğraf kullanılması yapıtı her kitaplık iin vazgeilmez yapacaktır. Savaş Tarihinin Dnm Noktaları Trk tarihindeki savaşları dnyaya sunacak olan savaş tarihilerinin eksikliğidir. Mehmet Tanju Akad alışmaları ile bu boşluğu doldurma yolunda nemli bir adım atıyor. Akad tarafından hazırlanan "Savaş Tarihinin Dnm Noktaları" kitabının eviri olmaması ve tarih boyunca savaşı incelemesi nemini artırıyor. Bu yapıt, tarihte meydana gelen nemli savaşları anlatıyor. Kitap antik ağdan yirminci yzyıla kadar olan dnemi kapsıyor ve ve dnemsel olarak savaşların yarattığı etkileri irdeliyor. eviri olan diğer savaş tarihi kitaplarından farklı olarak Trk tarihinde yer alan, ama dnya savaş tarihi literatrne olması gerektiği kadar girememiş olan nemli savaşlara yer vermesi, Trk okuyucular aısından byk bir eksikliği ortadan kaldırıyor. Kitabın bir diğer zelliğini de iinde yer alan "konu arası" blmleri oluşturuyor. Bu blmlerde savaş hakkında okuyucuların kafalarında yer alabilecek teknik ko avaşlar, tarihi iin sz konusu dnemi anlatmanın en kolay yolunu oluşturur ve eğitimde sıklıkla atıfta bulunulur. Bu nedenle, lkemizdeki okulların mfredatları ile ilgili değerlendirmelerde tarih dersinin ieriği sıklıkla eleştirilir. Tarih eğitiminde savaşa fazlaca yer verildiği eleştirisinin etkisi nedeniyle, yalnızca savaşı inceleyen, "savaş tarihi" araştırmaları arka plana atılmış durumda. Bunun bir sonucu olarak uluslararası kaynaklar araştırıldığında Trk tarihinde yer alan savaşların dnya savaş literatrnde hak ettiği yere sahip olmadığı grlr. Bunun nedeni S STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI