Her insan güzel ve bakımlı görünmek, güzel kokmak ister, fakat kişinin hijyen kurallarına tam olarak riayet etmemesi ve anal bölgede görülen sağlık sorunları, hastalıklar bazen bu istediğinizi gölgeleyebilir. Özellikle anal bölgede görülen bir çok hastalık belirtileri arasında ağrı, kanama, kaşıntı dışında ayrıca akıntı, ıslaklık ve kötü koku gibi bezdirici şikayetleri görülmektedir.
Öncelikle makatta akıntı deyince çok ciddi bir akıntı algılanmamalıdır. Hayal etmek gerekirse iç çamaşırın ıslanmasına neden olacak düzeyde olup, genelde irin şeklindedir. Nedenlerine bakacak olursak bir çok sorunu nedenleri ile birlikte ortaya koymak gerekir. O nedenle sayfanın devamında makat akıntısına neden olan faktörleri en önemliden sorunlardan başlayarak aktaracağız.
Fistül, Perianal Fistül:
Anüs bölgesinde akıntı ve kötü kokuya neden olan sorunların başında Fistül gelmektedir. Neden ve nasıl oluştuğuna bakacak olursak ilk etapta anüs bölgesine salgı yapan bezlerde tıkanma ile ortaya çıkmaktadır. Bu tıkanma sonucu salgının cilt altına akmasına ve iltihap oluşturmasına neden olmaktadır. Bu iltihap anlaşılıp, boşaltılmaması halinde cilt altına boşalır ve bu şekilde bir ucu kalın bağırsak ile bir ucu cilt dışında olan bir kanala neden olur. Ortaya çıkan bu kanaldan genelde daha çok dışkı benzeri akıntı gelmektedir. Geç kalınmadan tedavi edilmesi gereken bir hastalık olup, Lazer ve Seton yöntemi ile tedavi edilmektedir.
Kıl Dönmesi Apsesi
Akıntı ve kötü kokuya neden olan hususlardan biride anal apse olup, özellikle kıl dönmesi olan erkeklerde sık karşılaşılan bir durumdur. Nedenleri ve görülme şekline bakacak olursak, ilk olarak sorunun ileri derece olduğu anlamına gelmektedir. Cilt altında toplanan kıl, tüy etraftaki cilde zarar vermemesi için zarla kaplanır. Vücudumuz bununla da sınırlı kalmayıp, bu yabancı cisimleri imha etmek için belirli zamanlarda sıvı salgılamaktadır. Fakat bu sıvı cilt altına giren saç kıllarını yok etme imkanı olmayacaktır. Cilt dışına çıkmaya çalışan bu sıvı kıl deliklerinin kapalı olması sonucunda çıkamayarak apse oluşmasına neden olmaktadır. Sivilce gibi olabileceği gibi portakal büyüklüğüne ulaşabilir. Ağrı, kaşıntı ve akıntıya neden olmaktadır. Farkına varmanız halinde geç kalmadan mutlaka boşaltılması gerekir. Aksi halde bir üst başlıkta yer alan Fistül problemine neden olmaktadır.
Mayasıl (Anal Dermatit)
Makat kaşıntısı şikayetinin en önemli nedenlerinden biri olan Mayasıl her ne kadar basur hastalığı ile karıştırılsa da çok fazla benzerliği yoktur. Anal dermatit olarak bilinen bu hastalıkta genelde kişinin hataları sonucu makat bölgesi cildi korunaksız ve risklere açık hale gelmektedir. Özellikle cildin nemli bırakılması, kimyasal tuvalet kağıtları, dar pantolon, sentetik iç çamaşırı, sabun kullanımı anüs bölgesi cildinin koruma tabakasını yok etmesine neden olmaktadır. Başta kaşıntı yanı sıra sürekli tahriş, hafif kanama ve akıntıya neden olmaktadır. Çözümü için daha öncede belirttiğimiz gibi Pruzon Krem ile mümkündür. Tabii ki burada size de büyük görev düşmekte olup, eski hataları tekrarlamamanız gerekir.
Hemoroid Memeleri
Halk arasında basur olarak bilinen hemoroid iç ve dış olarak ikiye ayrılmasına karşın daha çok anüs iç kısmında görülen ve makat bölgesindeki toplardamarların genişlemesi, makat kaslarının gevşemesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. 3. Derece basur olması ile birlikte makat dışına çıkan bu memeler genelde dışkılama sonrası geri girmekte yada kişi parmağı ile sokması gerekir. 4. Derece olması halinde ise sürekli anüs dışında durmakta ve kalın bağırsaktan akıntıların gelmesine neden olmaktadır. 4. Derece hemoroid tedavisi yalnızca ameliyat ile mümkün olduğu için size özellikle THD yöntemini araştırmanızı öneririm.
Anal Fissür
Daha çok can yanmasına neden olsa da ilerleyenn süreçte kronik hale gelen hastalık iltihaplanarak akıntıya neden olmaktadır. En önemli şikayetlerden biri dışkılama esnasında daha önce böylesine hiç görmediğiniz can yanması olacaktır. Acıyı tarif etmek gerekirse sanki makat iç kısmını cam ile kesiyormuş gibi diyebilirim. İlk başlarda dışkılama sonrası geçen bu can yanması hastalığın ilerlemesi kronik hale gelmesi halinde dışkılama sonrası saat saha devam edebilmektedir. Kronik hale gelen makat çatlağının tedavisi ameliyat yada gelişmiş bir yöntem olan Botoks uygulamasıdır. Anal Fissür ameliyatı sonrası dışkı kaçırmaya neden olacağı için çok fazla önerilmez.
Dışkı Kaçırma
Makatta akıntı ve kötü kokoya neden olan durumlardan biride istem dışı gaz ve dışkı kaçırma olmaktadır. Özellikle daha önce Anal Fissür ameliyatı olan insanlarda sık görülen bir durum olup, klasik ameliyatlarda makat kasları kontrolsüz kesildiği için kişi dışkı kaçırma problemi ile karşı karşıya kalabilir. Tabii ki buda iç çamaşırda ıslaklık ve kötü kokuya neden olmaktadır.
Egzama
Bu konuda aktaracağım sorunlardan sonuncusu egzama olup, daha çok tüketilen gıdalarla alakalı olmaktadır. Kurdeşen sorununa neden olarak cilt salgısı yapabilir. Düşük bir ihtimalde olsa aklınızda bulunsun.
Kakosmi
Diğer adıyla öznel kakosmi bir başka deyimle parosmi hastalığıdır. Gerçekte kötü bir koku olmadığı halde yanlış bir şekilde böyle algılanmasıdır. Aslında anal kötü koku şikayetiyle gelenlerin çoğunu bu gurup hastalar oluşturur. Sebebi izah edilememektedir. Kakosminin en tipik özelliği hasta bütün çevresinin bundan rahatsız olduğunu düşünür, buna bağlı olarak sosyal çevresinden kopar.
Kaosmi Tedavisi
En etkili ve kalıcı tedavisi hipnoterapi yani hipnozla tedavidir. Diğer psikolojik tedavilerden yaralanma ihtimali daha düşüktür. Diğer taraftan hipnozla tedavi son derece pratik ve hızlıdır. Kişinin kendi kendini telkin etmesi de önemli etki sağlar.
Makat Hastalıkları Uzmanına Muayene Olun
Yaşadığınız sorunu kendi imkanlarınızla tespit ve teşşhis etme imkanınız olmuyorsa geç kalamdan mutlaka bir makat hastalıkları uzmanına gitmelisiniz. Doktor ve bölüm seçimi olarak her zaman için genel cerrahi uzmanlarının makat hastalıkları ile ilgilenen biri Proktoloji uzmanı tercih etmelisiniz.
Genellikle şikayetler birbirine eşlik eder ancak sadece biri ile karşılaştığımız da olmaktadır. Üçünün beraber olduğu durumlarda temel sorun akıntıdır, akıntı kötü kokulu olduğu için ortaya çıkan pis konu rahatsız eder bunun yanı sıra yine bu akıntının içeriği deriyi rahatsız edici maddeler olduğu için tahrişe bağlı kaşıntı olur. Tabi ki sadece birinin olması da sık rastlanır mesela sadece kaşınma olabilir.
Kıl kurdu
Mayasıl
Mantar
Siğil (Kondilom)
Fistül hastalığı
Bölgenin aşırı temizlenmesi
Yeterince temizlenmemesi
Baharatlar
Mayalı içecekler
Aşırı kilo
Fazla terleme (makatta terleme)
Dış basur
Makat çatlağı
Talk pudrası kullanmak
Bütün hastalıklarda olduğu gibi öncelikle sebebi tespit etmek için muayene ve anoskop muayenesi yaptırılmalı, sebep bulunabilirse ortadan kaldırılmalıdır, hemoroid veya çatlak vs gibi hastalık varsa asıl hastalık tedavi edilmelidir. Yenilen gıdalara seçilmelidir.
Şikayetleri ortadan kaldırmak için bu soruna özel geliştirilmiş Pruzon Merhem kullanılmalıdır. Kaşıntının sebebi aşırı terleme ise Botox enjeksiyonu yapılır. Kaşıntının sebebi kıl kurduysa Kontil tablet ya da kontil süspansiyon kullanılır. Kilo verilmelidir. Aşırı terleme varsa botox yaptırılmalıdır. Temizliğe özen gösterilmeli ama temizlikte sadece su kullanılmalı, sabun vs asla kullanılmamalıdır.
Pudra kullanılmamalıdır. Siğil varsa en kısa sürede radyo frekansla yok ettirilmelidir (bulaşıcı olduğu için kesinlikle uzun süre bekletilmemelidir). Mayasıl varsa Pruzon Merhem kullanılmalıdır. Mantar hastalığı teşhisi çok sık konsa da bunların çoğu yanlış teşhistir çünkü bu bölgede mantar üreme şansı azdır ama seyrek görülse de Oceral, travogen benzeri mantar kremleri kullanılmalıdır.
Makatında kötü koku şikayetiyle polikliniğe baş vuran hastaların azımsanmayacak bir kısmı kafaya taktığı için olmayan kokuyu alır, bu hastalığa kakosmi denir, tedavisi en problemli olanlar bunlardır, hastaya kokunun olmadığını anlatmak diğer hastalıkların tedavisinden daha zordur.
Gelelim diğer sebeplere
Dışkı kaçırma veya kaçırma, genellikle bölge ameliyatlarının bir yan etkisidir. Ameliyatsız bir şekilde yağ dolgusu ile başarıyla tedavi edilebilmektedir. Dışkı kaçağının kişinin kendisinden alınan yağ dokusuyla tedavisi Türkiye’de ilk defa Proktoloji Uzmanı Op. Dr. Atilla KAYA tarafından yapılmıştır.
Taharetlenirken veya kağıtla silerken yeterli temizlik yapılmayıp dışkı bırakılması
Fazla terleme, bölgenin ter içeriğinde protein olduğu için kokuşur.
Makat çatlağı; çatlaktan olan kanama veya akıntı kokuya sebep olabilir.
Basur, büyük memeler varsa havalanma azalır bu da sebep olabilir.
Fistül, sürekli devam eden akıntı kokuya neden olabilir ama standart her hastada görülmez.
Anal dermatit, sürekli nemlilik olur koku da eşlik edebilir
Kondilon, makat siğili, aşırı salgı olabilir.
Anüs apsesi boşaltması sonrası.
Anüs kanseri, sürekli kanama ve salgı olur bunlar da kokuya neden olur.
Diğer hastalıklar
Crhon, soliter rektal ülser, paget hastalığı, kriptit (bunların Türkçesi yok), mantarlar, bağırsak sarkması.
Kakosmi tedavisinde en etkili uygulama hipnoterapidir.
Ameliyat sonrası görülen dışkı kaçağı dolguyla düzeltilir.
Fissür için botox enjeksiyonu yapılır.
Diğer hastalıklar da bilimsel veriler çevresinde uygun yöntemlerle tedavi edilir, bunun sonunda kokuyla ilgili sorun da biter.
Yukarıda yazılan hastalıkların neredeyse hepsi diğer şikayetler yanı sıra akıntıya da neden olurlar ancak akıntının varlığı en çok fistül tam adıyla peri anal fistül hastalığını akla getirir. En sık ve belirgin sebep fistül olduğu için fistülü biraz daha ayrıntılı ele alalım.
Fistül makatın yanında bir delik olması durumudur. En sık sebep anüs apsesidir. Erken dönemde uygun şekilde boşaltılmayan apseler fistüle dönüşürler.
Diğer sebepler;
Çatlak
Basur
Kondilom
Kanser
Mayasıl
Bağırsak sarkması
Anüs yetersizliği
Anüste genişleme
Aşırı terleme
En sık sebep olan fistülün tek tedavisi ameliyattır. Fistülektomi, seton ve lazer yöntemleriyle tedavi edilir. Değişik tipleri vardır, ameliyat seçimi fistülün tipine göre seçilir. Özellikle komplike olan tiplerin tedavisi ciddi tecrübe gerektirir.
Yukarıda sayılan diğer hastalıklara bağlı akıntılar yine o hastalığın tedavisiyle son bulur.
Yukarıdaki sebeplerin çoğu sayılabilir, özetle sebepler görülme sıklığı sırasına göre şöyle sıralayabiliriz.
Anal dermatit
Fazla terleme
Fistül
Fissür
Kondilom
Hemoroid (basur)
Dışkı kaçırma
Anal dermatit (mayasıl); ilaç kullanılır, en etkili ilacı Pruzon Merhemdir.
Fazla terleme; en etkili hatta tek tedavisi botox enjeksiyonudur.
Fistül; cerrahi olarak alınır
Fissür; botox enjeksiyonu veya LİS ameliyatı yapılır
Kondilom (siğil); En kolay tedavisi radyo frekanstır, bulaşıcı olduğu için en kısa sürede tedavisi yapılmalıdır.
4. Derece hemoroid; iç basurların bağırsak yapısından kaynaklanan bir ıslaklıktır, hemoroidler alındığında düzelir.
Dışkı kaçırma; burada da bağırsak salgısı ıslaklık yapar.
Tüm bu hastalıkların teşhis ve tedavilerinden asıl sorumlu branş proktoloji bölümü, uzmanı da proktoloji uzmanı diğer deyimle proktologdur. Proktoloji uzmanı az sayıda olduğu için her hastane veya klinikte olmayabilmetedir. Yaşanılan şehirde veya gidilen hastanede proktoloji bölümü ve uzmanı yoksa bu durumda genel cerrahi uzmanına muayene olunabilir.
seafoodplus.info
seafoodplus.info
Anüs bölgesinde akıntı ve kötü kokuya neden olan sorunların başında Fistül gelmektedir. Neden ve nasıl oluştuğuna bakacak olursak ilk etapta anüs bölgesine salgı yapan bezlerde tıkanma ile ortaya çıkmaktadır. Bu tıkanma sonucu salgının cilt altına akmasına ve iltihap oluşturmasına neden olmaktadır. Bu iltihap anlaşılıp, boşaltılmaması halinde cilt altına boşalır ve bu şekilde bir ucu kalın bağırsak ile bir ucu cilt dışında olan bir kanala neden olur. Ortaya çıkan bu kanaldan genelde daha çok dışkı benzeri akıntı gelmektedir. Geç kalınmadan tedavi edilmesi gereken bir hastalık olup, Lazer ve Seton yöntemi ile tedavi edilmektedir.
Fistül dışında, kronik anal fissürlerde (makat çatlağı), kondilom adı verilen siğillerde ve hemoroid hastalığında da makatta akıntı ortaya çıkabilmektedir.
Akıntının nedeninin ortaya konulması ve tedavi planlaması için hekim muayenesi şarttır.
Gerektiğinde MR gibi ileri görüntüleme yöntemlerine de başvurularak tanı konulur ve tedavi planlaması yapılır.
Makatta (anüste) ağrı ve şişlik
Makatta şişlik problemi birçok hastalığa bağlı olarak görülür. Sadece hemoroid olarak düşünmek yanlış olup, mutlaka alanında uzman bir genel cerrah tarafından muayene edilmelidir. Makat şişmesi genellikle ciddi ağrıyla birlikte olan bir durumdur. Hasta tarafından rahatlıkla fark edilir ancak sıklıkla yanlış teşhisle tedavi edilmeye çalışılır.
Makat Şişmesi Nedeni Olan Hastalıklar
Anal hematom Kan toplanmasına bağlı makat şişliği;
Anüs bölgesinde sık görülen pıhtı toplanması hemoroidle karıştırılan bir hastalıktır.
Hastalık her yaş gurubunda ve her iki cinste de görülebilir. Çocuklarda görülen makat bölgesindeki şişliklerin büyük çoğunluğu pıhtı toplanmasıdır. Pıhtı toplanmasının bilinen en sık sebebi fazla ıkınmaktır. Makat bölgesine uygulanan ıkınma basıncı bölge damarlarının dayanacağından daha yükseğe çıktığında ince damarlardan bazıları patlar ve cilt altına kanama olur. Kanama damar içindeki basınçla dokuya sızan kan arasındaki basınç eşitleninceye kadar devam eder ve pıhtılaşarak durur. Şişliğin büyüklüğü ıkınma miktarıyla ilgilidir ve ağrının şiddeti de hematomun büyüklüğüne göre değişir. Bir mercimek kadar olabileceği gibi portakal kadar bile olabilir.
Tromboze hemoroid;
Normalde kişiyi çok rahatsız etmeyen çeşitli derecelerde hemoroid vardır. Ancak bir gün çok şişer ve dayanılmaz düzeylerde ağrı yapar. Sebep yine makatta pıhtı toplanması gibidir. Tedavide içi boşaltılabilir, hemoroid ameliyatı şeklinde alınabilir veya hiç dokunulmaz eski haline gelmesi beklenir.
Makat apsesi – Anal Apse;
Anüs bezlerinde tıkanma ve buna bağlı olarak iltihap, devamındaysa apseleşme olur. Apsenin derinliği ve büyüklüğüne göre değişen düzeyde ağrı olur, dayanılmaz düzeylere çıkabilir. En kısa sürede cerrahi olarak boşaltılması gerekir. Enjektörle boşaltmak veya kendiliğinden patlamasını beklemek fistül oluşumuna sebep olur.
Genellikle anal fissürler sadece ağrı ve kanama yaparlar ama başkaca bir sağlık sorununa neden olmazlar. Ama bir apse ölümle sonuçlanabilecek ciddi komplikasyonlara kadar ilerleyebilir.
Ayrıca makat kanseri de ağrılı yaralara yol açabilmektedir.
Tüm bu nedenlerden dolayı; makattaki şiddetli ağrı mutlaka bir hekim muayenesi gerektirir.
Makattan iltihap ya da sümüksü bir sıvı gelmesi, makat akıntısı olarak adlandırılır.
Makat Akıntısı Tipleri
Makat Akıntısı Nedenleri
Makat Akıntısının Belirtileri
Makat Akıntısında Tanı
Prof. Dr. Korhan TAVİLOĞLU
Proktoloji Uzmanı
Kaynaklar
Adenokarsinom, Anal Dermatit, Anal Kanser, Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, basur, bel soğukluğu (gonore), cinsel temasla bulaşan hastalık, Dışkı çapında incelme, Dışkı kaçırma, epidermoid kanser, frengi (sfiliz), Genel Cerrah, hemoroid, HPV Enfeksiyonu, İltihaplı makat akıntısı, Keriore (turuncu yağlı ishal), Klamidya, kolorektal cerrahi, kolostomi, kondilom, Korhan Taviloğlu, Makat apsesi, makat bölgesinin Paget hastalığı, makat kanseri, Makat sarkması, makatta ağrı, Makatta iltihap, makatta ıslaklık, Makatta kaşıntı hissi, Makatta Kaşıntı Ve Yanma, Makatta Kötü Koku, makatta siğil, Makatta şişlik, Makattan Akıntı, makattan kanama, Makattan sümüksü akıntı, Mukuslu (sümüksü) makat akıntısı, olfaktör referans sendromu (ORS), pelvik sepsis, Prof. Dr. Korhan Taviloğlu, proktoloji, Pruritus Ani, Skuamöz hücreli kanser, stoma, Sulu makat akıntısı, Tarlov kistleri:, Verrüköz karsinom, Yağlı ishal (steatore)