Meyvelere Bordo Bulamacı Ne Zaman Atılır

Hazırlanan karışım, süzgeçten geçirilerek ilaçlama tankına konulmalıdır.

Bordo Bulamacı Nasıl Uygulanır?

Bordo bulamacı bakır ve demir ile reaksiyona girdiği için, hazırlanma esnasında kesinlikle metal kap kullanılmamalıdır. Bordo bulamacı plastik kap veya tahta kaplarda hazırlanmalıdır.

İlaç kesinlikle insektisit, fungusit ve akarisitlerle karıştırılmamalıdır.

20°C nin altındaki sıcaklarda uygulama yapılmasına dikkat edilmelidir.

Uygulamayı takip eden 10 saat içinde, yağış olması durumunda, ilaç ağaç gövdesinden akıp gideceği için, tekrardan uygulama yapılmalıdır.

Hazırlanan bordo bulamacı, pompa aracılığıyla püskürtülerek ağaçların gövde ve dalları yıkanır.

Uygulama esnasında maske, şapka, gözlük, tulum ve eldiven gibi koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.

Göztaşı Nedir?

Göztaşı ya da gök taşı gibi isimlerle de bilinen bakır sülfat, mavi renginden dolayı halk arasında göztaşı yada göktaşı olarak da adlandırılmaktadır. Göztaşı sönmüş kireç ile karıştırıldığında, tarımda mantar (fungal) hastalıklarına karşı kullanılan bordo bulamacı elde edilir. Kimyasal formülü CuSO4 olan bakır sülfat, küçük kristalize yapıdadır ve suda kolaylıkla çözünür.

Göztaşı ile Bordo Bulamacı Arasındaki Fark Nedir?

Göztaşı olarak da bilinen, bakır sülfat, mavi ve kokusuz bir kimyasal bileşik olup tamamen suda çözünür. Normalde zehirli bir kimyasal olan Göztaşı (göktaşı) tamamen suda eritilip, sönmüş kireçle karıştırılması sonucunda, en eski geleneksel tarım ilacı olarak bilinen bordo bulamacı elde edilir. Bordo bulamacının ana hammaddelerinden biride halk arasında göztaşı olarak bilinen bakır sülfattır.

Kaynaklar

Bu içerik için kaynak belirtilmemiş.

Bordo Bulamacı; bakır sülfat ve kireç ile yapılarak tarım sektöründe mantar ilacı olarak kullanılmaktadır. Bitkilerde (özellikle meyve ağaçları) kullanımı oldukça önemlidir. Bitkilerin bakır ihtiyaçlarını karşılamada başarılı bir gübre çözümüdür. Bildiğiniz gibi bitkiler içerdikleri klorofil sayesinde kendilerini beslerler ve büyütürler. İşte yeşil renkli bu pigmentin sentezi için bakır vazgeçilmez bir unsurdur. Klorofil sentezi bitkinin fotosentez verimliliğinde ve dolayısıyla yetiştirilme amacındaki veriminde belirleyici bir rol oynar. Bakır ayrıca bitkide protein ve vitamin oluşumunu sağlar.

Bordo bulamacının ana maddesi özellikle halk arasında göztaşı olarak da bilinen bakır sülfattır. Zira patojenlere karşı esas toksik madde bakır iyonlarıdır. Fakat asit karakterli bakırın pH’ sını nötürleştirerek fitotoksik etkiyi gidermek amacıyla bulamaca sönmüş kireç eriyiği de katılır. Özetle; BB olarak da bilinen bu bulamaç, göztaşı (bakır sülfat % 98) ve kireç kullanarak hazırlanan bir karışımdır. Hazır olarak temin edilebileceği gibi, hazırlanarak da kullanılabilir. Eğer hazır olarak temin edilecekse kullanma dozunun önceden bilinmesi gerekir.

Bakırın asidik bir yapısı olduğundan dolayı hazırlarken metalik kaplar kullanmak uygun olmaz. Mümkünse ahşap, mümkün değilse plastik kap tercih etmek gerekir. Elde edilen bulamacın mavi renkli, nötr yada bazik karakterli olması tercih edilir. Daha önce de söylediğimiz gibi asitlik seviyesini ayarlamak için kireç kullanılır. Kireç yeteri kadar koyuldu mu? Bunu anlamak için passız bir çivi ( cm uzunluğunda olabilir) bulamaca batırılır ve yaklaşık 5 dakika bu şekilde bekletilir. Sonra bulamaçtan çıkarılan bu çiviye dikkatle bakılır; üzerinde herhangi bir leke oluşmamışsa bulamaç kıvamındadır. Fakat kıvamında değilse, çivi üzerinde esmerimsi kırmızı leke oluşur ve böyle bir durumda bulamaca biraz daha kireçli su eklemek gerekir.

Bordo bulamacı kesinlikle başka zirai ilaçlarla karıştırılarak uygulanmamalıdır. Bulamaç hazır edildikten sonra ve kullanmadan önce mutlaka süzülmelidir. Aksi takdirde içerisindeki taş veya tortular ilaçlamada kullanılan alete zarar verebilir. İlaçlamaya ağacın üst dallarından başlayarak alta doğru tüm gövdeyi kapsayacak şekilde devam edilmelidir. Öyle ki kuru hiçbir yer kalmamalıdır ama ilaçlama esnasında aşırıya da kaçmamak gerekir.

İş bittikten sonra ilaçlama aleti temizlenmelidir. İçerisinde bulamaç kalmamalıdır. Ayrıca ilaçlama yapılacağı zamanki hava koşulları çok önemlidir. Eğer yağmur beklentisi varsa ilaçlama yapılmamalıdır. Çünkü ilaçlamadan sonra yaklaşık 10 saat süre içerisinde yağmur yağacak olursa ilaç gerekli etkiyi yapamadan yıkanmış olur. Böyle bir durumda da ilaçlama işini tekrar etmek gerekir.

Bu ilaçlama işinin en uygun zamanı son baharda yaprakların çoğu döküldükten sonra ya da ilkbaharda henüz gözler patlamadan/uyanmadan hemen öncedir.

Feyza YALÇIN

Kimyager

Kaynaklar:

seafoodplus.info

seafoodplus.info

Yerel Haberler kategorisinde bulunan hiçbir habere herhangi bir editoryal müdahalede bulunulmamıştır. Anadolu Ajansı, İhlas Haber Ajansı, Demirören Haber Ajansı tarafından hazırlanan tüm Kutahya Haberleri, otomatik olarak servis edildiği şekilde bu sayfada yer almaktadır. Kutahya Haberleri bölümünde yer alan haberlerin tamamının hukuki muhatabı haberi servis eden ajanslardır.

Bordo Bulamacı

Meyvecilikte birçok hastalığın tedavisi mümkün değildir. Bu yüzden hastalıklardan korunma önem arz etmektedir. Bunun için alınabilecek önlemlerin başında koruyucu ilaçlama gelmektedir. Koruyucu ilaçlamalarda başvurulan en önemli preparat şüphesiz bordo bulamacı olmaktadır. Bordo bulamacı, yumuşak ve sert çekirdekli meyve ağaçlarında çok sayıda fungal ve bakteriyel hastalığa karşı koruyucu olarak kullanılan bir tarım ilacıdır. Etkili ve ekonomik bir tarım ilacı olan bordo bulamacının çiftçi şartlarında hazırlanması da oldukça kolaydır.

Bordo bulamacı, göztaşı (% 98 bakır sülfat) ve kireç kullanılarak hazırlanan bir karışımdır. Göztaşı, kimyasal içeriğinde bakır sülfat bulunduran kuvvetli asit karakterde bir maddedir. Kireç ise kalsiyum karbonat içerir ve kuvvetli baziktir. Bordo bulamacındaki aktif madde, patojenlere karşı esas toksik madde olan bakır iyonlarını içeren göztaşıdır. Ancak göztaşı, içindeki bakırdan dolayı asit karakterli olduğundan yalnız kullanılması durumunda bitkilere zehirli etkide bulunabilir. Bu nedenle bordo bulamacı hazırlanırken, asit karakterli bakırın PH’sını düşürerek bitkilere olan fitotoksiteyi gidermek amacıyla kireç karıştırılmaktadır.

Bordo bulamacı, kışın yaprağını döken ılıman iklim meyve türlerinden Kayısı, Şeftali, Erik, Kiraz, Vişne, Elma, Armut, Ayva gibi türlerin fidanları ve ağaçlarında,  bakteri ve mantar kökenli hastalıklara karşı koruyucu olarak kullanılır. Sonbaharda yaprakların % 75’i ya da tamamı döküldüğünde ve ilkbaharda gözler uyanmadan önce meyve ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında, sezonda potansiyel olarak çıkabilecek pek çok hastalığa karşı koruyucu etki göstermektedir. Sonbahar ve ilkbaharda bordo bulamacı kullanılmadan fungal ve bakteriyel hastalıklarla mücadelede tam başarıya ulaşmak mümkün değildir. Bordo bulamacı uygun doz ve dönemde kullanıldığı zaman birçok fungal ve bakteriyel hastalıklara karşı koruyuculuk görevi yaptığı gibi, kış mevsimi içerisinde oluşabilecek olumsuz hava koşullarına ve don riskine karşı ağacımızın dayanıklılığını da artırmaktadır. Ağaçları kışın dondan korumada yardımcı olduğu gibi yazın da kuraklığa karşı dayanıklılığını arttırır.

BORDO BULAMACI NEDİR VE NİÇİN KULLANILIR?

Bordo bulamacı, yumuşak ve sert çekirdekli meyve ağaçlarında çok sayıda mantari (fungal) ve bakteriyel hastalığa karşı koruyucu olarak kullanılan bir tarım ilacıdır. Bordo bulamacı, patojenlere karşı esas toksik madde olan bakır iyonlarını içeren Göztaşı ile asit karakterli bakırın PH’sını nötürleştirerek, bitkilere olan zehirli etkiyi (fitotoksite) gidermek amacıyla Kireç katılarak kullanılan ve çiftçi şartlarında hazırlanması oldukça kolay olan koruyucu bir ilaçtır (Tatlı, ). Kısacası, göztaşı (% 98 bakır sülfat) ve kireç kullanılarak hazırlanan bir karışımdır (Şekil 1). Göztaşı; kimyasal içeriğinde bakır sülfat bulunduran kuvvetli asit karakterde bir maddedir. Kireç ise kalsiyum karbonat içerir ve kuvvetli baziktir.

Bordo bulamacı kullanıma hazır halde Bitki Koruma Ürünleri (BKÜ) bayilerinde bulunabileceği gibi, göztaşı ve kireç ile hazırlanıp kullanılması da mümkündür. Ancak hazır bordo bulamacı kullanılması halinde kullanma dozunun önceden iyi bilinmesi gerekir.

Özellikle sonbaharda (yaprakların % 75’i ya da tamamı döküldüğünde) ve ilkbaharda (gözler uyanmadan önce) meyve ağaçlarına bordo bulamacı uygulandığında, sezonda potansiyel olarak çıkabilecek pek çok hastalığa karşı etkili ve ekonomik bir tarımsal mücadele ilacıdır. Sonbahar ve ilkbaharda bordo bulamacı kullanılmadan fungal ve bakteriyel hastalıklarla mücadelede tam başarıya ulaşmak mümkün değildir. Bakteri ve fungusların (mantarların) oluşturduğu hastalıklar meyve ağaçlarımıza gövde ve dallardaki yara yerlerinden, çiçek gözleri veya yaprak gözlerinden bulaşırlar. İlaçlama yapılarak hastalığın bulaşması engellenir. Hastalık bulaştıktan sonra tedavi etmek çoğu zaman mümkün değildir. Bu nedenle, bilhassa ağaçların bakteriyel hastalıklara karşı korunmasında, bordo bulamacı hala olmazsa olmaz çözümlerden biridir.

Bordo bulamacı, kışın yaprağını döken ılıman iklim meyve türlerinden Kayısı, Şeftali, Erik, Kiraz, Vişne, Elma, Armut, Ayva gibi türlerin fidanları ve ağaçlarında,  bakteri ve mantar kökenli hastalıklara karşı koruyucu olarak kullanılır. Nitekim Demircan ve Yılmaz (),  Türkiye’nin elma deposu Isparta’da Karaleke (Venturia inaequalis) ve Mildiyö (Plasmopara viticola) hastalıklarına karşı Bordo bulamacının kullanıldığını bildirmişlerdir. Aynı şekilde, Altınyay ve Dündar (), %2'lik bordo bulamacı ile şeftalide Yaprak Kıvırcıklığı (Taphrina deformans) hastalığının yüzde yüz önlenebileceğini bildirmişlerdir. Tezcan ()'de Ceviz Yanıklığı (Xanthomonas campestris pv. juglandis) için tomurcuklar uyanmadan bordo bulamacının önerilebileceğini rapor etmiştir.

Bordo bulamacı uygun doz ve dönemde kullanıldığı zaman birçok mantari ve bakteriyel hastalıklara karşı koruyuculuk görevi yaptığı gibi, kış mevsimi içerisinde oluşabilecek olumsuz hava koşullarına ve don riskine karşı ağacımızın dayanıklılığını artırmaktadır. Ağaçları kışın dondan korumada yardımcı olduğu gibi yazın da kuraklığa karşı dayanıklılığını arttırır. Türkmenoğlu ve ark. (), özellikle don ve dolu gibi zararlanmalar sonrası Bağ kanserine karşı koruyucu amaçlı bordo bulamacını önermektedirler.

BORDO BULAMACININ KULLANILDIĞI BAŞLICA HASTALIKLAR

BORDO BULAMACININ HAZIRLANMASI

Bordo bulamacı plastik veya ahşap kaplar tercih edilerek hazırlanmalıdır. Asit karakteri nedeniyle teneke veya madeni kaplarda hazırlanması iyi sonuç vermemektedir. Bordo bulamacının dozu kullanılacağı zamana göre değişmektedir. Meyve ağaçlarına sonbahar ve ilkbaharda uygulanacak koruma amaçlı genel kullanım dozları % 1 ve %2’liktir.

litre %1'lik bordo bulamacı hazırlamak için gerekli olan madde ve malzemeler şunlardır: Öncelikle iki adet 50 ve bir adet litrelik olmak üzere üç ayrı varile (bidon-kap) ihtiyaç vardır. 50 litrelik varillerin birinde 1 kg göztaşı eritilir. Bakır sülfat suda zor çözündüğü için 24 saat önce suya bırakılmalıdır. Şayet suda hemen çözünmesi istenirse toz haline gelinceye kadar öğütülmesi gerekmektedir. 1 kg sönmüş kireç (veya gr sönmemiş kireç) diğer 50 litrelik kapta azar azar dökülen ılık suda karıştırılarak eritilir (Şekil2).

Şekil 2. Litrelik % 1’lik Bordo Bulamacı için Göztaşı ve Kirecin Eritilmesi

Bordo bulamacının hazırlanmasındaki son aşama ise hazırlanan göztaşı eriyiğinin kireç eriyiği üzerine dökülmesidir. Burada dikkat edilecek husus, kireçli suyun kesinlikle göztaşı eriyiği üzerine dökülmemesidir. Bunun için, eritilen bu kireç litrelik diğer varile süzülerek aktarılır ve su ilâvesi ile 50 litreye tamamlanır. Daha önce hazırlanan 50 litrelik göztaşı eriyiği ise litrelik varilde bulunan 50 litre kireçli su üzerine yavaşça dökülür ve devamlı olarak ağaç sopa yardımı ile karıştırılmak suretiyle mavi renkte bulamaç elde edilir. Şayet kapta eksiklik görülürse normal su ilave edilerek litreye tamamlanır. Böylece % 1’lik litre Bordo Bulamacı hazırlanmış olur (Şekil3).

Şekil 3. Göztaşı ve Kireç Eriyiklerinin Karıştırılarak Bordo Bulamacının Hazırlanması (Tatlı, ).

Çizelge 1. BordoBulamacının Farklı Oranlarda Hazırlanması (Özger, )

HAZIRLANAN BORDO BULAMACININ KONTROLÜ

Usulüne uygun olarak hazırlanan bordo bulamacının mavi renkte, PH’sının nötr veya nötre yakın olması arzu edilir. Göztaşı eriyiği tek başına yakıcıdır. Bu nedenle kireç mutlakauygun oranda olmalıdır. Hazırlanan bordo bulamacının uygunluğu ve kalitesi dört değişik yöntemle ölçülebilir (Tatlı, ).

1. Çivi Kullanılması: cm boyunda, passız, parlak bir çivi hazırlanan bordo bulamacına batırılarak dakika bekletilir ve sonra çıkarılır. Eğer çivinin üzeri bir anda paslanmış gibi bir görünüm almış ve parlak yüzeyi kahverengine dönmüş ise bu durum, karışımın PH’sının asit karakterde olduğunu gösterir ki asit karakterdeki bordo bulamacı ağaçlara uygulanırsa sürgün ve tomurcuklar zarar görebilir. Bu nedenle, çivi üzerinde esmer, kırmızı bir leke meydana gelirse biraz daha kireçli su ilavesi gereklidir. Şayet çivi olduğu gibi lekesiz çıkar ise ilaç iyi hazırlanmış ve kullanıma hazırdemektir.

2. Turnusol Kâğıdı: Kırmızı turnusol kâğıdı bordo bulamacına batırıldığında, mavi renge dönüşür ise bulamaç iyi hazırlanmış demektir, kırmızı renkte kalırsa bir miktar daha kireçli su ilave etmekgereklidir.

3. Fenolftaleinli Kâğıt: Beyaz Fenolftaleinli kâğıt bordo bulamacına batırıldığında, kırmızı renge dönüşür ise bulamaç iyi hazırlanmış demektir, beyaz renkte kalırsa bir miktar daha kireçli su ilave etmekgereklidir.

4. PH Metre: Hazırlanan karışımın asitlik-alkalilik durumu PH Metre ile ölçülebilir. Eğer bulamacın PH’sı nötr yani 7 veya 7’ye yakın ise bordo bulamacı kaliteli hazırlanmıştır. Ancak, PH asidik çıkarsa bir miktar daha kireçli su katılarak PHnötrleştirilmelidir.

BORDO BULAMACINI HAZIRLARKEN VE UYGULARKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

1. Bordo bulamacı hazırlanırken demir ve saç gibi metal kaplar kullanılmamalıdır. Plastik veya tahta kaplar tercihedilmelidir.
2. Daima kireçli suyun üzerine göztaşı eritilmiş su ilave edilmelidir. Aksi takdirde karışım istenilen şekildeolmayacaktır.
3. İlaçlama tankına sönmüş kireç eriyiği ve göztaşı eriyiği boşaltılırken süzgeçten geçirilmesi gerekir. Sönmemiş kireç kullanılıyor ise eritildikten sonra mutlaka süzülmelidir. Eğer eriyik içerisinde erimeyen taş,  toprak,  vb. kalmışsa kalan miktar kadar kireç tartılıp tekrar eritilmelidir. Ayrıca süzgeç kullanılmaz ise bazı artık parçacıklar ilaçlama aletinin memesinin de tıkanmasına neden olmaktadır.
4. Bordo bulamacının dozu ve uygulama zamanının doğru ayarlanması çok önemlidir. Örneğin; ortalama sıcaklıklar 20 ^oC'ye aştığında bordo bulamacı kullanılmamalıdır.
5. Bordo bulamacı kontak etkili ve koruyucu bir ilaçtır. Mevcut mantar misellerinin ağaç dokularından içeri girmesini engeller. Sistemik etkisi bulunmadığından, dokulardan içeri giremez ve ağacın özsuyunda mevcut bulunan mikrobiyolojik etmenlere karşı tedavi edici bir etkisi yoktur. Bu yüzden, koruyucu etkisinin tam anlamıyla gerçekleşmesi için özellikle budama ve yara yerleri (örneğin zeytinde sırıkla hasat yapılmışsa), çiçek ve yaprak gözleri ilaçlanarak hastalığın ağaca girişi engellenir. Ağacın üst dallarından başlayarak alta doğru, aşırıya kaçmadan, gövde ve dallarında kuru yer kalmayacak şekilde püskürtülmelidir. Çünkü ağaç yüzeyinde ilaç değmeyen yerler kalırsa, hastalık etmenleri bu açıklıklardan dokunun içine girebilir.
6. Bordo bulamacı insektisit, fungusit ve akarisitlerle kesinlikle karıştırılmamalıdır.
7. Yağmurlu, donlu ve rüzgârlı günlerde ilaçlama yapılmamalıdır.
8. İlaçlamayapıldıktansonra10saatekadaryağmuryağarsailaçlamatekrarlanmalıdır.
9. Bordobulamacıatıldıktansonrailaçlamaaletimutlakatemizlenmelidir.
10. Bordo bulamacı muhakkak kullanılacağı zaman hazırlanmalı ve tercihen bir gün içerisinde kullanılmalıdır. Eğer bordo bulamacı hazırlandıktan sonra hemen kullanılmayacaksa litrelik bulamaca gr pekmez veya şeker ya da 1 litre yağlı süt konulur. Böylece hazırlanan bordo bulamacı gün daha muhafaza edilebilir. Ayrıca pekmez ve şeker ilacın bitkiye daha iyi nüfuz etmesini sağlayarak etkili sonuç alınmasına neden olmaktadır.

Bordo bulamacı ile ilgili aramalar

• Zeytinde bordo bulamacı
• Hazır BORDO BULAMACI
• Hazır bordo bulamacı uygulaması
• BORDO BULAMACI Fiyatı
• Bordo Bulamacı HAZIRLANIŞI
• BORDO BULAMACI Fiyatları ankara
• Sıvı Bordo BULAMACI
• En iyi bordo bulamacı markası