Mimari Anlatım Teknikleri Kesit Alma

1 MİMARİ ANLATIM TEKNİKLERİ II seafoodplus.info KONU: MİMARİ PROJENİN ORFOGRAFİK ÇİZİMLERİ (PLAN, KESİT, GÖRÜNÜŞLER, YAPI ELEMANLARI) HAZIRLADI Doç. Dr. Mehriban MİKAYİLOVA Dr. Öğretim Üyesi Serap FAİZ BÜYÜKÇAM OMU, Mimarlık fakultesi

2 Mimari Projenin Çizimlerininin (Plan, Kesit, Görünüş) kağıt üzerine aktarılması için ölçek kullanılır. Ölçek, çizimi yapılacak olan proje veya arazinin belli oranlarda büyütülmüş ya da küçültülmüş halidir. Uluslararası alanda kabul gören ölçekler büyükten küçüğe şu şekildedir; 1/10 ölçek, 1/20 ölçek, 1/50 ölçek, 1/ ölçek, 1/ ölçek, 1/ ölçek ve 1/ ölçektir. 1/ ölçek ve daha küçük ölçekler çevre düzenlemeleri için peyzajda ve harita işlerinde kullanılmaktadır. Plan, Kesit, Görünüşler için kabul edilən ölçek 1/50, 1/, 1/, 1/ 1/ ÖLÇEKLİ PROJELER 1/ ölçeği bir şehircilik uygulama ölçeğidir. Mimarlık konularının durum planını kesinlikle belirleyen bir ölçektir. Daha önemlisi gerektiğinde bir ön proje ölçeğidir. Gerektiğinde genel boyutlar, kotlar verilebilir. Planlar, kesitler, doğa değerleriyle bütünleştirilerek iç içe çizilebilir. 1/ ölçeği, konuyu kavramada getirdiği kolaylık, kesit etütleri, kütle kontrolleri bakımından sağladığı olanaklarla yararlı ve ilginç bir örnektir. Ayrıca 1/ ölçeği, kütle maketi ölçeğidir. Maket yapımlarında en çok kullanılan ölçektir. 1/ ÖLÇEKLİ PROJELER 1/ ölçeği bir ön proje (avan proje) ölçeğidir. İşlevlerin çözümlendiği, yapı sisteminin belirlendiği, biçim sorunlarının geliştirildiği, donatının ele alındığı bir ölçektir. Gene hacim-mekan boyutlarının, iki boyutlu, üç boyutlu olarak ele alınıp mimarlık sanatı açısından fikren olgunlaştırıldığı bir ölçektir. Projenin çizim tekniği çok değişkendir. Her mimar, ön proje çiziminde kendisini çizim tekniği kurallarına bağlı saymak istemez. Vardığı fikri sonuçları, kişiliğini yansıttığına inandığı bir çizim tekniğiyle, grafik zenginlik içinde sunmak, açıklamak ister. 1/ ölçeğinde, kesitlerin açık anlatımlı oluşu önemlidir. Taşıyıcı sistem ve yükseklikler belirlenecektir. Görünüşlerde de taşıyıcı sistem açıkça görülmelidir. Dolu ve boşlar rahatlıkla anlaşılmalıdır. Doğramalar fazla ayrıntıya girilmeden çizilmelidir. Gereğinde görünüşler, ağaç, çiçek, insan, araç, gölge çizimleriyle; hatta renkli olarak gerçekler gizlenmeden çizilmelidir.

3 1/ ÖLÇEKLİ PROJELER 1/ ölçeği ön proje olarak kullanıldığı zaman nitelikleri, 1/ için söylenenler olacaktır. Kesin proje olarak kullanıldığı zaman durum farklıdır. 1/50 uygulama projesinin, hazırlık projesidir. Bütün boyutları kapsamalıdır. Yapı sistemi açıkça ortaya konmuş olmalıdır. Planda : Taşıyıcı sistem ve eksenleri, duvarlar ve boyutları, yükseklik simgeleri, doğramalar, bacalar, merdiven basamaklarının sayısı ve boyutları, mekan işaretlemeleri, kapıların açılışları, düşey kesit düzlemlerinin geçtiği yerler belirlenmelidir. Kesitte : Kabayapı açıkça görülmelidir. Gerekli kesitler verilmelidir. Kesinleşmiş her önemli noktanın yükseklikleri yazılmalıdır. Yapısal kararların ve kesitin daha iyi kavranmasına yardımcı olacak her açıklayıcı çizgi çizilmeli; yazı ve sayılar yazılmalıdır. Görünüşlerde : Görünüşlerdeki her çizgi planda ve kesitte alınmış yapısal kararları yansıtmalıdır. Fazladan hiçbir çizgi çizilmemelidir. 1/50 ÖLÇEKLİ PROJELER Bir uygulama ölçeğidir. Projenin her çizgisi, her yazı ve sayısı uygulama ile ilgili bir kararı, bir bilgiyi açıklar. Ayrıca niteliği bakımından uygulama projesi, kabayapıyı açıklayan, ince yapının bağlı kalacağı ilkeleri saptayan ve maksimum bilgi veren bir proje olarak tanımlanabilir. Uygulama projesinde her ayrıntı boyutlandırılır. En büyük özelliği, malzemelerin belirtilmesinde, malzeme çizim simgelerine ve boyutlandırma ilkelerine mimarın, kesinlikle bağlı kalması gerektiğidir. 1/20 ÖLÇEKLİ PROJELER Bazı özel konularda, küçük, karmaşık, ayrıntılı çiziminde fayda görülen konularda, 1/20 ölçeği uygulama proje ölçeği olarak kullanılabilir, fakat esas olarak bir detay ölçeğidir. Yapının 1/50 ölçekli projeyle uygulanmasında problemlerin doğabileceği mutfak, banyo, WC, servis ofisleri gibi ıslak mekanların, merdivenlerinin ve karakteristik cephelerinin 1/20 ölçekli sistem detayları çizilir. Sistem detayları değişik seviyeden geçirilmiş yatay kesitlerden, düşey kesitlerden ve görünüşlerden oluşur. Detay çizimleri gerçeğin kendisidir. Uygulanan bir yapının gerçek çizgilerini verecektir. Malzemelerin bilgili ve bilinçli seçimiyle yapım tekniğinin gerçekçi bir şekilde saptanmasıyla bir yapı, yapı teknolojisine uygun olarak çözümlenebilir. Bu nedenle, bir yapının, dış ve iç etkenlere, zamanın yıpratmasına karşı vereceği başarılı mücadelenin temel çözümlerini 1/20 detay resimleri belirler.

4 Çizim Ölçeginin hisaplanması Teknik resmi çizilen cisimlerin bazıları çok büyük, bazıları ise çok küçük boyutlu olabilir. Bu nedenle büyük boyutlu cisimlerin resimleri küçültülerek, küçük boyutlu cisimlerin resimleri ise büyültülerek çizilir. ÖLÇEK = ÇZM ÖLÇÜSÜ / CSMN GERÇEK ÖLÇÜSÜ Gerçek ölçek: Cismin resmi gerçek ölçülerinde çizilir. () Küçültme ölçegi: Büyük cisimlerin küçültülerek çizildigi ölçek çesididir. Yapılar büyük oldugu için insaat teknik resminde genellikle küçültme ölçegi kullanılır. ( , , gibi) Büyültme ölçegi: Çok küçük cisimler ise büyültülerek çizilir. (, gibi) Çizmemiz gereken uzunluğun birimini cm e çeviriyoruz. Çevirmek istediğin ölçek değerine böliyoruz Çıkan sonuç çizmeniz gereken uzunluğu verir ve bölme işleminde çıkan değer cm dir.. cm olarak çizersiniz.. Mimari projelerde kullanılan ölçek çeşitleri Vaziyet planı 1/ ölçek seafoodplus.info ve Görünüş planları 1/50 ölçek seafoodplus.info-Detay gösterimleri 1/10 ölçekte çizilir. Mimari projede kesit ve görünüşlerin çizildiği ölçek oranı 1/50 dir.. Örnek: Kat yüksekliği metre olan bir ev çizeceksiniz diyelim, bunu 1/50 ölçeğe çevirirken; mevcut yüksekliği 50 e böleceğiz, bu kadar basit. ( 3,00 metre = cm ) cm / 50 = 6 cm olarak çizilir. Örnek 2: Diyelim ki bir pencere çizmeniz gerek, pencerenin genişliği; 1,50 m yükseliği 2,00 metre olsun cm / 50 = 3 cm çizilir. cm / 50 = 4 cm çizilir. 1/ ölçek 1/50 ölçekte olduğu gibi mantık hep aynı Bir uzunluğu 1/ ölçeğe çevirmek için; mevcut uzunluk değerini bölüyoruz Örnek: Kat yüksekliği 12,00 metre olan bir apartmanın görünüşünü 1/ ölçekte çizmemiz gerekiyor. 12,00 metre = cm cm / = 6 cm çizilir

5 Tarama çizgileri; Sürekli ince çizgi şeklinde ve eşit aralıklarla çizilir ( mm). Yatayla 45 açı yapar. Birbirlerine çok yakın olmazlar. Belirgin şekilde ince olurlar. Kalın kenar çizgilerinin dışına taşmazlar. KESİT Bir cismin kesildiği varsayılarak, görünmeyen iç kısımlarının görünür olarak ifade edildiği görünüşlere Kesit Görünüş denir. Cismin görünmeyen bu detaylarının görünür hale getirilerek anlaşılır olması ve ölçülendirilebilmesi için kesit alma işlemi yapılır. Bir cismin kesildiği varsayılarak, görünmeyen iç kısımlarının görünür olarak ifade edildiği görünüşlere Kesit Görünüş denir. Cismin görünmeyen bu detaylarının görünür hale getirilerek anlaşılır olması ve ölçülendirilebilmesi için kesit alma işlemi yapılır. Kesit alma kuralları Kesit yüzeyinin arkasında kalan görünür ayrıtlar normal olarak çizilir. Kesit düzleminin arkasında kalan kısımlara ait kesik çizgiler, parçanın okunmasında kesin gerekli ise çizilir; aksi halde çizmeye gerek yoktur. Taramanın kenarları kalın sürekli çizgi ile çevrilidir, asla kesik çizgi olamaz. Kesiti alınan tek parçada taramalar her zaman aynı yönde olur. Taramanın içinde hiçbir şekilde sürekli kalın çizgi olamaz

6 1.Ölçeğe göre, referans yükseklik çizgileri çizilir. 2. Kesit çizgisi ve yönüne göre kağıt yerleştirilir. 3. Kesit çizgisinin plandaki çizgi/çizgilere dokunduğu yerlerin kotları belirlenir. 4. Belirlenen çizgi ve kotlardan, referans yükseklik çizgilerine dikler inilir. 5. Plandan inilen dik çizgilerin uygun yüksekliklerde yerleri belirlenir. 6. Belirlenen noktalar (plandaki kotlara uygun bir şekilde) birleştirilir. 7. Kesit çizgisine dokunmayan arkada kalan ögelere de aynı işlem, daha açık renk bir kalemle tekrarlanır. 8. Sunum tekniğine göre ek çizgiler ve detaylar eklenir. Arazi kesiti çıkarılırken; kot değerlerine ve kesit çizim kurallarına (kesit kalın, görünüş ince kalemle çizilmeli) dikkat edilmelidir. Kot değerlerine göre kesit birleştirilirken, parabolik birleşime özen gösterilmelidir.

7 Plan, en genel anlamıyla, bir yapının bir düzlem üzerindeki iki boyutlu izdüşümü olarak, bir anlatım aracıdır. Bu esas olarak, yapının yatay düzlemlerle arakesitlerinin düzleme olan izdüşümleridir. Plan, Mimari tasarımınbir anlatım ve uygulama amacı olarak, tasarımın gerçekleştirilmesi için gerekli olan ve önceden belirlenen; bir yerleşimin, binanın, bölüm ve mekanların birbirine göre konumunu gösteren, iki boyutlu olarak belirtilen mimari özelliklerin tümüdür. Plan Yapmayı ise; tasarımı plan olarak anlatma, şemalar çizme, tasarım çalışmalarını mimari verilere göre düzenleme olarak anlamaktayız. Plan anlatımlarını teknik olarak, şehircilik ve mimarlık düzeylerinde olmak üzere iki ana başlıkta toplayabiliriz.

8 KAT PLANI İnşaat projelerinin en önemli çizim aşamalarından biri de kat planlarıdır. Kat planı; her bir katın kullanım şeklinin nasıl olacağı başta olmak üzere birçok ayrıntıya göre tasarlanmaktadır. Apartman dairelerinde, müstakil yapıdaki evlerde, otellerde, işyerlerinde vb. yapılarda kat planı yer almaktadır. Bir yapıdaki kullanım rahatlığı için bakılması gereken en önemli özelliklerden biri durumundadır. Kat planı; yapılarda bulunan her katın özelliklerini, niteliğini, kullanımını, varsa bağımsız bölümlerini veya ortak alanlarını, konumu gösteren plandır. Kat planında birçok özellik yer almaktadır. Bunlardan en önemlileri şunlardır: Katın kot değeri Zemin kaplaması Asma tavan özellikleri Nokta detaylar Katın taşıyıcı sistem özellikleri Ev odaları, oda sayıları, merdiven, tuvalet, salon vb. katta bulunan her şey Kat Planının Önemi Yaşanılacak alanın kişilerin istedikleri yaşam tarzına uygunluğu büyük önem taşır. Bir kat planında evin büyüklüğü de belirlenmektedir. Evin 1+1, 2+1, 3+1, 4+1 vb. olması kat planını göstermektedir. Yaşam alanı iyi belirlemek açısından kat planlarının önemli bir etkisi bulunmaktadır. Kiriş ve kolonların düzenleri, odaların genel ve birbirlerine göre olan konumları, pencerelerin nerede olduğu gibi birçok ayrıntı dekoru da büyük oranda etkiler. Mutfak, banyo ve tüm odaların büyüklüğünün belirlenmesi kat planıyla gerçekleşir. Kat planlarında detaylara dikkat etmek çok önemli bir ayrıntıdır. Bazı yerler size ait olmayabilir veya ortak kullanım alanında yer alabilir. Bunlar kat planında en ince detaya kadar verilmektedir.

9 KAT PLANI VE GÖRÜNÜŞÜ Kat Planı Çeşitleri Kat planlarının bazı çeşitleri bulunmaktadır. Bodrum katlar, zemin katların aşağısındadır. Örneğin bodrum katların kot değerleri olarak ölçülebilmektedir. Zemin katlar aynı zamanda giriş katları olarak da isimlendirilir ve girişte yer alırlar. Zemin katın üstünden başlayarak birkaç birbirine benzer kat varsa bunlar normal katlar olarak çizilir. Zemin katlarda yükseklik varsa bunlar asma katlardır. Büyük olan bazı yapılarda çatı katı planı da hazırlanır.

10 DÜŞEY KESİT Bir yapının ya da yapının bir parçasının enine ya da boyuna, düşey bir düzlemle kesildiği düşünülerek, duvarları, döşemeleri, merdivenleri, kat yüksekliklerini göstermek üzere çizilen seafoodplus.info planında gösterilmeyen bilgileri içerir. Genelde ölçeğinde çizilir. GÖRÜNÜŞ Yapı tamamlandığında ve karşıdan bakıldıkta çephenin nasıl görüneceği çizimdir. Genelde ölçeğinde çizilir.

11 YAPI ELEMANLARI Binayı meydana getiren parçalara yapı elemanı denir. Yapı elemanları taşıyıcı ve tamamlayıcı elemanlar olmak üzere iki temel gruba ayrılır. Temel, kolon, kiriş, merdiven, duvar (yığma yapılarda), döşeme gibi yapı kısımları taşıyıcı elemanlar sınıfına girer. Pencere, kapı, sıva, duvar (bölme duvar), korkuluk, kapama vb. tamamlayıcı elemanlar grubuna girer. Taşıyıcı yapı elemanları Tamamlayıcı yapı elemanları

12 KOLON VE PERDE NEDİR? Kolonlar ve perdeler kiriş ve döşemeden aldıkları yükleri zemine kadar ileten düşey konumlu yapı elemanlarıdır. Perdeler bir kenarı diğer kenarına göre daha uzun olan kolonlardır. Kolon ve perdeler proje ölçeğine göre farklı şekillerde ifade edilir

13 Kolon ve perde ifadesi

14 DUVARLAR Duvarlar mahalleri oluşturan yapı elemanlarıdır. Mahalleri dış ortamdan ayırır Tuğla, harç ile birbirine tutturularak duvar inşasında kullanılan, pişmiş veya kurutulmuş kil bazlı topraktan elde edilen yapı malzemesi. Çoğunlukla dikdörtgenler prizması şeklindedir Duvar ifadesi

15 AKS NEDİR? Mimari çizimde; Binalarda yapı statiğine bağlı olarak kolonların hizalamasında kullanılan ve nokta çizgi (dashdot) formatıyla ifade edilen sanal eksen çizgilerine denir. Mimari çizimde projeci bu aks çizgilerini verirken aksları numaralandırması gerekmektedir. Resimde de gördüğünüz gibi A-C-D-E-F ve şeklinde yatay ve dikeyde bulunan aks çizgileri numaralandırılmıştır.

16 KAT PLANI ÇİZİM ARDICILLIĞI seafoodplus.infoşıyıcı eleman aksları yatayda ve düşüyde çizilir seafoodplus.infoın kesişim noktalarına belirlenen kolon veya perde duvarları çizilir. 3. Kmapı ve pencereler çizilir. 4.Ölçülendirme yapılır. Kat planı örneği

17 MİMARİDE ÖLÇÜLENDİRME

18 KAYNAKLAR seafoodplus.infoT Ernst, Yapı Tasarımı Temel Bilgileri, Güven Yayıncılık, ERARSLAN Adnan, Bina Bilgisi Temel Ders Kitabı Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, Ankara, ERGEN Yaşar Bahri, Bina Bilgisi Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, OYMAEL Sabit, Yapı Bilgisi III Temel Ders Kitabı, Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul,

1 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Mimarlık Fakültesi / Mimarlık Bölümü Güz Yarıyılı MİM MIMARİ ANLATIM TEKNİKLERİ 1. Doçent, Dr. Mehriban MİKAYİLOVA Dr. Öğretim Üyesi Serap FAİZ BÜYÜKÇAM 7. HAFTA. KONU: «MİMARİ PROJENİN ORFOGRAFİK ÇİZİMLERİ (PLAN, KESİT ) VE ÖLÇEK».

2 MİMARİ PROJENİN ORFOGRAFİK ÇİZİMLERİ (PLAN, KESİT) VE ÖLÇEK

3 PROJE PAFTALARI Proje PAFTALARININ İçeriği: seafoodplus.info anali 2. 1/ Vaziyet Planı (Elde çizim) 3. 1/50 Görünüşler (Elde çizim) 4. 1/50 Kat PLANLARI (Elde çizim) 5. 1/50 Kesitler 6. Perspektif (izometrik ve ya egik) görünüş ÖLÇEK Mimari Projenin Çizimlerininin (Plan, Kesit, Görünüş) kağıt üzerine aktarılması için ölçek kullanılır. Nesnenin gerçek boyutları ile çizim boyutları arasındaki orandır. Ölçek, çizimi yapılacak olan proje veya arazinin belli oranlarda büyütülmüş ya da küçültülmüş halidir. Uluslararası alanda kabul gören ölçekler büyükten küçüğe şu şekildedir; 1/10 ölçek, 1/20 ölçek, 1/50 ölçek, 1/ ölçek, 1/ ölçek, 1/ ölçek ve 1/ ölçektir. 1/ ölçek ve daha küçük ölçekler çevre düzenlemeleri için peyzajda ve harita işlerinde kullanılmaktadır. Plan, Kesit, Görünüşler için kabul edilən ölçek 1/50, 1/, 1/, 1/ Her çizimde çizim ölçeği ve ölçü birimi mutlaka belirtilmelidir. Örneğin: Ölçek 1/50 Ölçüler cm dir.

4 Çizim Ölçeginin hisaplanması Teknik resmi çizilen cisimlerin bazıları çok büyük, bazıları ise çok küçük boyutlu olabilir. Bu nedenle büyük boyutlu cisimlerin resimleri küçültülerek, küçük boyutlu cisimlerin resimleri ise büyültülerek çizilir. ÖLÇEK = ÇZM ÖLÇÜSÜ / CSMN GERÇEK ÖLÇÜSÜ Gerçek ölçek: Cismin resmi gerçek ölçülerinde çizilir. () Küçültme ölçegi: Büyük cisimlerin küçültülerek çizildigi ölçek çesididir. Yapılar büyük oldugu için insaat teknik resminde genellikle küçültme ölçegi kullanılır. ( , , gibi) Büyültme ölçegi: Çok küçük cisimler ise büyültülerek çizilir. (, gibi) Çizmemiz gereken uzunluğun birimini cm e çeviriyoruz. Çevirmek istediğin ölçek değerine böliyoruz Çıkan sonuç çizmeniz gereken uzunluğu verir ve bölme işleminde çıkan değer cm dir.. cm olarak çizersiniz.. Mimari projelerde kullanılan ölçek çeşitleri Vaziyet planı 1/ ölçek seafoodplus.info ve Görünüş planları 1/50 ölçek seafoodplus.info-Detay gösterimleri 1/10 ölçekte çizilir. Mimari projede kesit ve görünüşlerin çizildiği ölçek oranı 1/50 dir.. Örnek: Kat yüksekliği metre olan bir ev çizeceksiniz diyelim, bunu 1/50 ölçeğe çevirirken; mevcut yüksekliği 50 e böleceğiz, bu kadar basit. ( 3,00 metre = cm ) cm / 50 = 6 cm olarak çizilir. Örnek 2: Diyelim ki bir pencere çizmeniz gerek, pencerenin genişliği; 1,50 m yükseliği 2,00 metre olsun cm / 50 = 3 cm çizilir. cm / 50 = 4 cm çizilir. 1/ ölçek 1/50 ölçekte olduğu gibi mantık hep aynı Bir uzunluğu 1/ ölçeğe çevirmek için; mevcut uzunluk değerini bölüyoruz Örnek: Kat yüksekliği 12,00 metre olan bir apartmanın görünüşünü 1/ ölçekte çizmemiz gerekiyor. 12,00 metre = cm cm / = 6 cm çizilir

5 1/ ÖLÇEKLİ PROJELER 1/ ölçeği bir şehircilik uygulama ölçeğidir. Mimarlık konularının durum planını kesinlikle belirleyen bir ölçektir. Daha önemlisi gerektiğinde bir ön proje ölçeğidir. Gerektiğinde genel boyutlar, kotlar verilebilir. Planlar, kesitler, doğa değerleriyle bütünleştirilerek iç içe çizilebilir. 1/ ölçeği, konuyu kavramada getirdiği kolaylık, kesit etütleri, kütle kontrolleri bakımından sağladığı olanaklarla yararlı ve ilginç bir örnektir. Ayrıca 1/ ölçeği, kütle maketi ölçeğidir. Maket yapımlarında en çok kullanılan ölçektir.

6 1/ ÖLÇEKLİ PROJELER 1/ ölçeği bir ön proje (avan proje) ölçeğidir. İşlevlerin çözümlendiği, yapı sisteminin belirlendiği, biçim sorunlarının geliştirildiği, donatının ele alındığı bir ölçektir. Gene hacimmekan boyutlarının, iki boyutlu, üç boyutlu olarak ele alınıp mimarlık sanatı açısından fikren olgunlaştırıldığı bir ölçektir. Projenin çizim tekniği çok değişkendir. Her mimar, ön proje çiziminde kendisini çizim tekniği kurallarına bağlı saymak istemez. Vardığı fikri sonuçları, kişiliğini yansıttığına inandığı bir çizim tekniğiyle, grafik zenginlik içinde sunmak, açıklamak ister. 1/ ölçeğinde, kesitlerin açık anlatımlı oluşu önemlidir. Taşıyıcı sistem ve yükseklikler belirlenecektir. Görünüşlerde de taşıyıcı sistem açıkça görülmelidir. Dolu ve boşlar rahatlıkla anlaşılmalıdır. Doğramalar fazla ayrıntıya girilmeden çizilmelidir. Gereğinde görünüşler, ağaç, çiçek, insan, araç, gölge çizimleriyle; hatta renkli olarak gerçekler gizlenmeden çizilmelidir.

7 1/ ÖLÇEKLİ PROJELER 1/ ölçeği ön proje olarak kullanıldığı zaman nitelikleri, 1/ için söylenenler olacaktır. Kesin proje olarak kullanıldığı zaman durum farklıdır. 1/50 uygulama projesinin, hazırlık projesidir. Bütün boyutları kapsamalıdır. Yapı sistemi açıkça ortaya konmuş olmalıdır. Planda : Taşıyıcı sistem ve eksenleri, duvarlar ve boyutları, yükseklik simgeleri, doğramalar, bacalar, merdiven basamaklarının sayısı ve boyutları, mekan işaretlemeleri, kapıların açılışları, düşey kesit düzlemlerinin geçtiği yerler belirlenmelidir. Kesitte : Kabayapı açıkça görülmelidir. Gerekli kesitler verilmelidir. Kesinleşmiş her önemli noktanın yükseklikleri yazılmalıdır. Yapısal kararların ve kesitin daha iyi kavranmasına yardımcı olacak her açıklayıcı çizgi çizilmeli; yazı ve sayılar yazılmalıdır. Görünüşlerde : Görünüşlerdeki her çizgi planda ve kesitte alınmış yapısal kararları yansıtmalıdır. Fazladan hiçbir çizgi çizilmemelidir. Proje 1/ ölçeğinde çizilmiş iki katlı müstakil ev projesidir.

8 1/50 ÖLÇEKLİ PROJELER Bir uygulama ölçeğidir. Projenin her çizgisi, her yazı ve sayısı uygulama ile ilgili bir kararı, bir bilgiyi açıklar. Ayrıca niteliği bakımından uygulama projesi, kabayapıyı açıklayan, ince yapının bağlı kalacağı ilkeleri saptayan ve maksimum bilgi veren bir proje olarak tanımlanabilir. Uygulama projesinde her ayrıntı boyutlandırılır. En büyük özelliği, malzemelerin belirtilmesinde, malzeme çizim simgelerine ve boyutlandırma ilkelerine mimarın, kesinlikle bağlı kalması gerektiğidir. 1/20 ÖLÇEKLİ PROJELER Bazı özel konularda, küçük, karmaşık, ayrıntılı çiziminde fayda görülen konularda, 1/20 ölçeği uygulama proje ölçeği olarak kullanılabilir, fakat esas olarak bir detay ölçeğidir. Yapının 1/50 ölçekli projeyle uygulanmasında problemlerin doğabileceği mutfak, banyo, WC, servis ofisleri gibi ıslak mekanların, merdivenlerinin ve karakteristik cephelerinin 1/20 ölçekli sistem detayları çizilir. Sistem detayları değişik seviyeden geçirilmiş yatay kesitlerden, düşey kesitlerden ve görünüşlerden oluşur. Detay çizimleri gerçeğin kendisidir. Uygulanan bir yapının gerçek çizgilerini verecektir. Malzemelerin bilgili ve bilinçli seçimiyle yapım tekniğinin gerçekçi bir şekilde saptanmasıyla bir yapı, yapı teknolojisine uygun olarak çözümlenebilir. Bu nedenle, bir yapının, dış ve iç etkenlere, zamanın yıpratmasına karşı vereceği başarılı mücadelenin temel çözümlerini 1/20 detay resimleri belirler.

9 KESİT Bir cismin kesildiği varsayılarak, görünmeyen iç kısımlarının görünür olarak ifade edildiği görünüşlere Kesit Görünüş denir. Cismin görünmeyen bu detaylarının görünür hale getirilerek anlaşılır olması ve ölçülendirilebilmesi için kesit alma işlemi yapılır. Bir cismin kesildiği varsayılarak, görünmeyen iç kısımlarının görünür olarak ifade edildiği görünüşlere Kesit Görünüş denir. Cismin görünmeyen bu detaylarının görünür hale getirilerek anlaşılır olması ve ölçülendirilebilmesi için kesit alma işlemi yapılır. Kesit alma kuralları Kesit yüzeyinin arkasında kalan görünür ayrıtlar normal olarak çizilir. Kesit düzleminin arkasında kalan kısımlara ait kesik çizgiler, parçanın okunmasında kesin gerekli ise çizilir; aksi halde çizmeye gerek yoktur. Taramanın kenarları kalın sürekli çizgi ile çevrilidir, asla kesik çizgi olamaz. Kesiti alınan tek parçada taramalar her zaman aynı yönde olur. Taramanın içinde hiçbir şekilde sürekli kalın çizgi olamaz

10 Kesit Alma Nedir? Bir cismin kesildiği varsayılarak, görünmeyen iç kısımlarının görünür olarak ifade edildiği görünüşlere Kesit denir. Cismin görünmeyen bu detaylarının görünür hale getirilerek anlaşılır olması ve ölçülendirilebilmesi için kesit alma işlemi yapılır. Gösterilen cismi hayali olarak kesip ayırdığı varsayılan düzlemdir. Saydam olarak kabul edildiğinden çizilmez. Kesit düzlemi görünüşlerde kesit çizgisiyle gösterilerek adlandırılır. (A-A, B-B vb. gibi).

11 Kesit çizgisinin kalın çizgilerine dik oklar konularak bakış yönü yani kesit görünüşün çizildiği taraf gösterilir. Kesit düzleminin hayalimizde cismi kesmesi sonucu ortaya çıkan yüzeydir. Hayalimizdeki kesicinin cismin et kalınlığına değerek kestiği yüzeyler (kesit yüzeyi) taranarak gösterilir. Hayalimizdeki kesici cismin üzerinde bulunan delik, kanal vb. boşluklardan kesmeden geçtiği için buralar taranmaz. Tarama çizgileri ince çizgilerle ve genellikle 45 açıyla çizilir.

12 Cismin ilgili görünüşünün tamamının kesit olarak çizildiği görünüşe Tam Kesit denir.

13 Kesit yüzeyinin arkasında kalan görünür ayrıtlar normal olarak çizilir. Kesit düzleminin arkasında kalan kısımlara ait kesik çizgiler, parçanın okunmasında kesin gerekli ise çizilir; aksi halde çizmeye gerek yoktur. Taramanın kenarları kalın sürekli çizgi ile çevrilidir, asla kesik çizgi olamaz. Kesiti alınan tek parçada taramalar her zaman aynı yönde olur. Taramanın içinde hiçbir şekilde sürekli kalın çizgi olamaz.

14 Tarama çizgileri Sürekli ince çizgi şeklinde ve eşit aralıklarla çizilir ( mm) Yatayla 45 açı yapar Birbirlerine çok yakın olmazlar Belirgin şekilde ince olurlar Kalın kenar çizgilerinin dışına taşmazlar.

15 Tarama çizgileri yatayla 45o olarak çizildiklerinde cismin bir kenarı ile paralel veya dik olduğu taktirde, tarama açısı 30o, 60o veya başka uygun bir açıda seçilir. TS /04 e göre, kesit çizgisi uçları kalın noktalı kesik çizgi olarak çizilir.

16 Bir cismin yatay bir düzlemle kesildiği varsayılarak çizilen arakesit resmi, yatay kesit.

17 YATAY KESİT NASIL ALINIR?

18 Plan, en genel anlamıyla, bir yapının bir düzlem üzerindeki iki boyutlu izdüşümü olarak, bir anlatım aracıdır. Bu esas olarak, yapının yatay düzlemlerle arakesitlerinin düzleme olan izdüşümleridir. Plan, Mimari tasarımınbir anlatım ve uygulama amacı olarak, tasarımın gerçekleştirilmesi için gerekli olan ve önceden belirlenen; bir yerleşimin, binanın, bölüm ve mekanların birbirine göre konumunu gösteren, iki boyutlu olarak belirtilen mimari özelliklerin tümüdür. Plan Yapmayı ise; tasarımı plan olarak anlatma, şemalar çizme, tasarım çalışmalarını mimari verilere göre düzenleme olarak anlamaktayız. Plan anlatımlarını teknik olarak, şehircilik ve mimarlık düzeylerinde olmak üzere iki ana başlıkta toplayabiliriz.

19 1.Ölçeğe göre, referans yükseklik çizgileri çizilir. 2. Kesit çizgisi ve yönüne göre kağıt yerleştirilir. 3. Kesit çizgisinin plandaki çizgi/çizgilere dokunduğu yerlerin kotları belirlenir. 4. Belirlenen çizgi ve kotlardan, referans yükseklik çizgilerine dikler inilir. 5. Plandan inilen dik çizgilerin uygun yüksekliklerde yerleri belirlenir. 6. Belirlenen noktalar (plandaki kotlara uygun bir şekilde) birleştirilir. 7. Kesit çizgisine dokunmayan arkada kalan ögelere de aynı işlem, daha açık renk bir kalemle tekrarlanır. 8. Sunum tekniğine göre ek çizgiler ve detaylar eklenir. Arazi kesiti çıkarılırken; kot değerlerine ve kesit çizim kurallarına (kesit kalın, görünüş ince kalemle çizilmeli) dikkat edilmelidir. Kot değerlerine göre kesit birleştirilirken, parabolik birleşime özen gösterilmelidir.

20 PLAN VE DÜŞEY KESİTLER Planda tüm detayları vermek mümkün olamayabilir. Bu durumda düşey kesitlerden faydalanılır. Özel bir detayı açıklamak için o detayı baştan sona ilgilendiren tüm unsurlar resmedilir.

21 Kesit Tarama çizgileri; Sürekli ince çizgi şeklinde ve eşit aralıklarla çizilir ( mm). Yatayla 45 açı yapar. Birbirlerine çok yakın olmazlar. Belirgin şekilde ince olurlar. Kalın kenar çizgilerinin dışına taşmazlar.

22 Plan nasıl çizilir? Duvar, Sıva ve Yalıtım Çizim. 1. Duvarlar çizilir 2. Sıvalar çizilir 3. Pencere ve kapılar çizilir 4. Tefrişler çizilir

23 Kat yüksekliğinin çizilmesi 1. Döşemeler çizilir. 2. Kesite giren duvarlar çizilir Dikey kesit nasıl çizilir? seafoodplus.info yeri belirlenir. seafoodplus.info çizgisinin kestiği duvarlar kesit düzlemine taşınır. 3. Kat yüksekliği çizilir 3. Sıvalar çizilir 4. Kartonpiyer çizilir 5 Kapı ve pencere çizilir 6. Tefrişler (Masa ve sandalyeler) çizilir. 7. Aydınlatma elemanları çizilir. Obje ve tablolar çizilir

24 Plan ve Kesitte Yazılar 1. Plan ve kesitte mahal adı ve mahal bilgileri yazılır. 2. Planda kapı poz numarası ve boyutu yazılır. 3. Planda pencere poz numarası ve boyutu yazılır. 4. Plan ve kesitte malzeme açılımları ve açıklamalar yazılır

25 Ölçülendirme Kesit ve planda çizgisel ölçülendirme yapılır Taramalar Kesit ve planda tarama yapılır

26 ÖLÇÜLENDİRME (Plan)

27 ÖLÇÜLENDİRME (Kesit/Görünüş)

28 ÖLÇÜLENDİRME (Kesit/Görünüş) Örnekler

29

30

31

32 KAYNAKÇA seafoodplus.infoT Ernst, Yapı Tasarımı Temel Bilgileri, Güven Yayıncılık, ERARSLAN Adnan, Bina Bilgisi Temel Ders Kitabı Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, Ankara, ERGEN Yaşar Bahri, Bina Bilgisi Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, OYMAEL Sabit, Yapı Bilgisi III Temel Ders Kitabı, Devlet Kitapları, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul,