Münacat Nedir Edebiyat

Münâcât Nedir? Münâcât Hakkında Kısaca Bilgi (TDK), Münâcât nedir, Münâcât nasıl yazılır tdk, Münâcât anlamı tdk, Münâcât Hakkında Kısaca Bilgi,Terimleri Sözlüğü

Sizlere bu yazımızda &#;Münâcât&#; kelimesi hakkında bilgi vereceğiz. 

Münâcât  kelimesinin anlamı:

Münâcât Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Terimi Olarak Münâcât:
Allah&#;a sessizce duâ etmek, yalvarmak ve niyaz etmektir. Dua içerikli şiirlere de münacât denir.

Türk Dil Kurumu’na göre Münâcât kelimesinin anlamı:

Edebiyat ve Söz Sanatı Terimleri Sözlüğü &#;
münacat
(Divan edebiyatı terimi) Tanrının affü mağfiretini niyaz yolunda yazılmış koşuk.

Zıt Anlamlı Kelimeler İçin Tıklayınız

Terimler Sözlüğü İçin Tıklayınız

Nasıl Yazılır Kelimeleri İçin Tıklayınız

Atasözleri ve Anlamları İçin Tıklayınız

Deyimlerin Anlamı ve Cümle İçinde Kullanımları İçin Tıklayınız

Münâcât (Ar. i.)

Fısıldamak, birinin kulağına bir şey söylemek. Allah&#;a duâ etmek, yalvarmak.

Edebiyat. Allah&#;a duâ ve yalvarmak için yazılan manzumelere denir. Az da olsa mensur münâcâtlar da vardır. Bunlara daha çok &#;Tazarrunâme&#; adı verilmektedir. Manzum münâcâtlar, ekseriyetle kaside olmak üzere terkib-i bend, terc-i bend, gazel, kıt&#;a ve mesnevî türünde nazmedilmişlerdir.

İslâmiyet&#;in zuhurundan sonra ortaya çıkmış, asırlarda İran Edebiyatı&#;nda ve daha sonra da Türk Edebiyati&#;nda görülmüştür.

Divân Edebiyatı şâirleri divanlarına tevhid ve münâcâtlarla başlarlardı. Bu husus İslâmî eserlerde âdeta bir âdet haline gelmiş ve hemen hepsinde münâcât yer almıştır. Münâcâtlarda tevhidlerde olduğu gibi, âyet ve hadîslerden iktibaslar ve bunlara telmihler mevcuttur. Ana tema hemen hepsinde kısaca şudur: Allâh en büyük güç, kudret ve azamet sâhibidir. Bunun karşısında ise kullar son derece küçük, zayıf ve fakr u zaruret içindedir.

Öte yandan bestelenerek terennüm edilen münâcâtlar da vardır.

Örnek: Münâcât &#; Fuzûlî

DİVAN ŞİİRİ

Türkler, İslamiyet&#;i kabul ederek yalnızca dinî yaşamlarını değil, kültür, uygarlık ve zihniyet dünyalarını da değiştirmişlerdir. Bu değişimden zaman içinde sanat ve edebiyat da payını almış, toplumsal, kültürel, politik ve ekonomik realitelere bağlı olarak Türk edebiyat tarihinde divan şiiri adı verilen bir edebiyat geleneği ortaya çıkmıştır. Bu şiir geleneğinin en önemli özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

Divan Şiiri Genel Özellikleri:

1. Divan şiiri kendine özgü zevk ve anlayışların hâkim olduğu bir ortamda oluşmuştur. Bu ortam, İslami unsurlarla saltanat anlayışının bir arada düşünüldüğü Osmanlı Devleti&#;ndeki saray çevresidir.
2.Bu şiir geleneğindeki şairlerin pek çoğu, Türkçenin yanı sıra Arapça ve Farsçayı da bu dillerde güzel şiirler yazacak kadar iyi bilen, eğitimli kişilerdir.
3.Divan şiiri soyut, yüce ve ideal olana yönelik bir şiirdir. Bu şiirlerde somut öğelerden çok, soyut öğeler; gerçek güzellerden çok, hayalî güzeller; günlük hayatın gerçeklerinden çok, efsanelerin, tarihin ve dinî öğelerin kendine özgü gerçeklikleri ağır basmıştır.
4.Divan şiiri kuralcı ve biçimci bir şiir geleneğidir.
5.Birkaç şair tarafından hece ölçüsüyle yazılan bir iki şiir dışında bütün şiirler aruz ölçüsüyle yazılmıştır.

6.Divan şiirinde ahenge büyük önem verilmiş, bunun sağlanması için şiirlerin zengin kafiyeyle yazılmasına çalışılmıştır.
7.Divan şiirinde nazım birimi (birim değeri) olarak beyit ve bent kullanılmıştır.
8.Bu şiir geleneğinde Arap ve Fars (İran) edebiyatlarında da kullanılan gazel, kaside, rubai, murabba gibi divan edebiyatı nazım şekilleri kullanılmıştır.

Bu nazım şekilleriyle oluşturulan şiirler temalarına göre şu adları almıştır:

1. Tevhit:Allah&#;ın birliğinin ve yüceliğinin anlatıldığı şiirler.
2. Münacât: Allah&#;a yapılan yalvarış ve yakarışlara yer verilen şiirler.
3. Naat: Hz. Muhammedi övmek amacıyla kaleme alınan şiirler.
4. Mersiye: Sevilen bir kişinin ölümünden duyulan üzüntünün anlatıldığı şiirler.
5. Methiye: Bir kişinin, çoğunlukla da bir devlet büyüğünün övüldüğü, büyüklüğünün anlatıldığı şiirler.
6. Hicviye:Bir kişinin eleştirildiği, olumsuz taraflarının ön plana çıkarıldığı şiirler.
7. Fahriye:Bir şairin kendisini ve şiir söyleme yeteneğini övdüğü şiirler.

9.Divan şiirinde düşünce ve hayaller birtakım mazmunlarla anlatılmıştır. Mazmun, belli bir kavramı düşündürüp çağrıştıran, genellikle açık istiare ve telmih sanatlarından yararlanılarak oluşturulan klişeleşmiş kelimedir. Mazmuna, imgenin divan şiirindeki karşılığı olarak da bakılabilir. Aralarındaki fark, mazmunun imgeye göre çağrışım alanının daha dar ve belirli olmasıdır. İmge mazmuna göre daha özgün, çağrışım bakımından da daha zengindir. Divan şiirinde kullanılan bir mazmun, o şiir geleneğini bilen herkese aynı
şeyleri çağrıştırır. Divan şiirindeki mazmunların çok önemli bölümü sevgililerin özelliklerini anlatmak için kullanılmıştır.

Divan şiirinde süslü anlatıma, söz sanatlarına sıkça başvurulmuş, söyleyiş güzelliğinin yakalanmasına çalışılmıştır.
Divan şiirinde çoğunlukla içki meclisleri, aşk, aşkın getirdiği çaresizlik, ulaşılmaz sevgiliye hasret gibi temalar işlenmiştir.
Divan şiirinin en önemli kaynakları Arap ve İran mitolojileri, bu milletlerin halk hikâyeleri ve edebiyat birikimleridir. Bunların yanında peygamber ve evliya hikâyeleri, Kur&#;an, hadis ve tasavvuf da bazı şairlere kaynaklık etmiştir.
Divan şiirinde Arapça, Farsça, Türkçe kelime ve tamlamalardan oluşan Osmanlı Türkçesi kullanılmıştır.
Bu şiir geleneğinde şairler, şiirlerini divan adı verilen kitaplarda toplamışlardır.
Yüksek zümre edebiyatı, saray edebiyatı, klasik Türk edebiyatı gibi adlarla da anılan bu şiir geleneğinin ilk temsilcisi, XIII. yüzyılda yaşayan Hoca Dehhânî&#;dir.

Gazel Örneği:

Şöyle olmış câm-ı aşk-ı yârdan mest ü harâb
Kendüsin dîvârdan dîvâra urmış âfıtâb

(Güneş sevgilinin aşkının kadehinden öylesine
kendinden geçmiş ki kendini duvardan duvara vurmakta.)

Nâfe kıldı zülf-i müşgînün görüp ser-ber zemîn
Ayagun toprağına miskînlik etdi müşg-i nâb

(Misk senin mis gibi kokan saçlarını görünce başını eğdi.
Saf misk, ayağının toprağında miskinlik edip kaldı.)

Tokınupdur bâde-i gülgûna çeşm-i rüzgâr
Sâgar üzre sanmamız peyda olur yer yer habâb

(Kadehin üzerinde yer yer kabarcıklar ortaya çıkmış sanmayın!
Gül renkli şaraba rüzgârın gözü değmiş.)

Şahne-i devrân nola çekse çevürse dembedem
iki kanludur anılmış bâde-i nâb u kebâb

(Kırmızı şarapla kebap, tanınmış iki kanlı katildir.
Devran zabıtası zaman zaman onları çekip çevirip yola getirse şaşılır mı?