Sandviç mi yemek istiyorsunuz? Günlük tüketeceğiniz porsiyon miktarlarından ekmek grubundan sandviç ekmeği, serbest gruptan domates ve marul, et grubundan da peynir ve hindi eti kullanarak hazırlayabilirsiniz.
Beslenmenizi planlarken mutlaka bütün besin gruplarından sizin özel durumunuza göre belirlenen porsiyonları bir arada bulundurun. Eğer bir besin grubunu yeterli tüketmezseniz kendiniz ve bebeğiniz için gerekli bütün besin öğelerini sağlayamazsınız. Bu da bebeğinizin büyüme ve gelişme sürecini etkiler. Ayrıca vücut depolarınızda sağlıklı yaşamın devamlılığı için azalmalara ve vitamin ve minerallere bağlı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu besin grupları, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral esas alınarak birbirine benzer özellikte olan besinlerin bir araya getirilmesinden oluşur. Aynı grupta yer alan yiyecekler kendi içinde belirtilen miktarlarda birbirleriyle değiştirilebilir.
Şimdi hep beraber 6 ana besin grubunu tanıyalım...
Süt Grubu
Bu grupta yer alan besinler özellikle protein, kalsiyum ve B2 vitamini (riboflavin) yönünden zengindir. Protein büyüme, gelişme ve doku onarımı için gerekli. Kalsiyum kemik ve diş yapısında bulunur. Eksik alındığında diş ve kemik gelişimi bozulur, kemikler kolayca kırılabilen bir hale gelir. B2 vitamini deri ve göz sağlığı için gerekli. Yetersizliğinde ağızda ve dilde yaralar, gözde kaşıntı ve ışığa hassasiyet oluşur. Ancak şu da bir gerçek birçok kişi tek başına süt içmeyi tercih etmiyor. Süt, günlük yaşamımızda çok az yer verdiğimiz bir içecek. Sadece çocukların ihtiyacının olduğu düşüncesi hakim. Oysa ki kadınların da menopoz sonrası kemik erimesini önlemede de süt, büyük önem taşıyor.
Et Grubu
Bu grupta yer alan besinler protein ve bazı B grubu vitaminleriyle demir, çinko gibi mineralleri yüksek oranda içerir. B grubu vitaminleri eksikliğinde sinir, sindirim sistemi etkilenir, deride döküntü oluşur. Demir eksikliği, kansızlık denilen ciddi sağlık problemine neden olur. Çinko büyüme, gelişme, doku yapımı ve onarımı için çok önemli
Ekmek Grubu
Vücudun temel enerji kaynağını bu grupta yer alan besinler oluşturur. Ayrıca besinlerdeki enerji kaynaklarını vücutta kullanabilir hale dönüştüren tiamin ve niasin gibi B grubu vitaminlerini içerirler. Saflaştırılmamış olanlar iyi posa (lif) kaynaklarıdır. Posa daha uzun süre tokluğun sağlanmasında, kan şeker düzeyinin normal sınırlarda tutulmasında, kabızlığın önlenmesinde, kandaki istenmeyen maddelerin temizlenmesinde önemli yarar sağlar.
Sebze Grubu
Bu grup besinler vitamin, mineral, posadan zengindir. Sarı-turuncu renkler C vitamini, yeşil yapraklı olanlar A vitamini, E vitamini ve folik asit içerirler. A vitamini görmede etkin. C vitaminiyse hastalıklara karşı direnci artırır.
Meyve Grubu
Meyveler en iyi vitamin ve mineral kaynaklarıdır. Vitaminler meyvelerin kabuk kısımlarında bulunur. Kabuğun soyulma derecesine, soyulmuş ya da suyu sıkılmış meyvelerin bekleme süresine göre vitamin değeri kaybolur. Bu yüzden meyveleri kabuklu ve taze olarak yemenizi öneririz. Kuru meyvelerin enerji oranları yüksektir.
Serbest Grup
Bu grubun tamamını yağsız-tuzsuz-çiğ olarak limitsiz tüketebilirsiniz. Bütün biber çeşitleri, dereotu, domates, kıvırcık, kuşkonmaz, bütün lahana çeşitleri, marul, maydanoz, nane, roka, salatalık, sarımsak, soya filizi, bütün soğan çeşitleri, turp, domates suyu, tere, limon, nar ekşisi, soya sosu, hardal, ketçap, üzüm, elma sirkesi ve balsamik sirke, tuzu alınmış turşu.
Yağ Grubu
Yağlar enerji kaynaklarıdır. Sağlıklı beslenmede diyet yağları çok önemli. Yağlar ile yağda eriyen A, D, E, K gibi vitaminlerin vücutta kullanılması ve insan vücudunda sentezlenemeyen Omega-3, Omega-6 yağ asitlerinin vücuda alınması sağlanır. Diyette alınan toplam yağ miktarını azaltmak için az yağlı ürünleri tercih edin.
Nar (Punica granatum), kınagiller (Lythraceae) familyasından, içinde küçük çekirdekleri ve meyve gövdesini oluşturan yüzlerce tanecik bulunan, hafif ekşi ve bazen tatlı tadı olan, ılıman iklimlerde yetişen bir meyvetürü.
DEĞİŞİM LİSTELERİ
(ALTERNATİF BESİN LİSTELERİ)
Değişim listeleri demek bir besini yemediğiniz zaman yerine neler yiyebileceğinizi gösteren listeler demektir. Besinler gruplar halinde aşağıda yer almaktadırlar. Her besin grubu öncesinde besinlerin değişimleri hakkında açıklama yazısı bulunmaktadır.
EKMEK GRUBU BESİNLER (EKMEK DEĞİŞİMİ)
Ekmek grubu değişim listesi demek, ekmek yemediğinizde yerine yiyebileceğiniz besinleri size gösteren değişim listesi demektir. Yani diyetinizde yazan 1 ince dilim ekmeği yemediğinizde yerine aşağıdaki besinlerden her hangi bir tanesi yiyebilirsiniz. Ancak 1 dilim ekmek yerine yemek için seçtiğiniz besinin ancak karşısında yazan miktarı kadarını yiyebilirsiniz. Ya da tam tersi de olabilir. Aşağıdaki besinlerden her hangi bir tanesi diyet listenizde yazılı ise ve siz o besiniz yemediyseniz, 1 ince dilim ekmeğinizi fazladan tüketebilirsiniz.
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (Çiğ/g) | |
Ekmek | 1 ince dilim (25 gr ) | 25 |
Hamburger Ekmeği | 1/3 adet | 25 |
Sandviç Ekmeği | 1/3 adet | 25 |
Diyet Bisküvi | 4 Adet | |
Tuzlu Bisküvi | 2 Adet | |
Etimek | 2 Adet | |
Galeta/grisini/wasa | 2 Adet | 20 |
Çorba | 1 Kase | 20 |
Pirinç pilavı | 3 Yemek kaşığı | 20 |
Bulgur pilavı | 3 Yemek kaşığı | 20 |
Makarna | 3 Yemek Kaşığı | 20 |
Kuskus, Erişte | 3 Yemek Kaşığı | 20 |
Patates | 1 küçük boy | 90 |
Kestane | 2 Orta boy | 30 |
Patlamış Mısır | 1 Su bardağı | 20 |
Haşlanmış mısır | 1/2 Orta boy | 70 |
Leblebi | 1 Çay bardağı | 50 |
Simit | 1/4 Adet | |
Kandil simidi | 1 adet | |
Ramazan pidesi | 1/8 adet | 25 |
Yulaf ezmesi | 2 Yemek Kaşığı | 20 |
Yufka | 1/8 adet | |
Tahıl gevreği | 3 Yemek Kaşığı | 20 |
Un,irmik,nişasta vb | 3 Silme Yemek Kaşığı | 20 |
SÜT GRUBU BESİNLER (SÜT DEĞİŞİMİ)
Süt değişimi demek, diyetinizde yazılı olan 1 su bardağı süt veya 1 su bardağı yoğurt yerine yiyebileceklerinizi size gösteren listeler demektir.
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (g) | |
Süt | 1 su bardağı | 200 |
Yoğurt | 4 yemek kaşığı | 150 |
Ayran | 2 su bardağı | 400 |
Kefir | 1 su bardağı | 200 |
Not: sütü ve yoğurdu yağsız tercih ediniz.
ET GRUBU BESİNLER ( ET DEĞİŞİMİ )
Et ve et yerine geçen besinler; et, tavuk, balık, hindi, yumurta, kuru baklagiller gibi besinlerdir.
Bir günde ne kadar et hakkınız olduğu diyet listenizde belirtilmiştir. Et hakkınız diyet listenizde yumurta büyüklüğü üzerinden belirtilmektedir.
Aşağıdaki liste de 1 yumurta büyüklüğünde etin, hangi et cinsinden ya da hangi et yerine geçen besinden ne kadar yiyebileceğinizi gösterir. Et grubu tavuk, hindi ve balığı içerisinde barındıran bir gruptur.
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (g) | |
Kırmızı et | 1 yumurta büyüklüğünde | 30 |
Dana Kıyma | 1 yemek kaşığı | 30 |
İzmir köfte | 2 adet | 30 |
Tekirdağ köfte | 3 adet | 30 |
Hamburger köfte | 1 adet | 30 |
Kuşbaşı et | 3-4 parça | 30 |
Biftek, pirzola | 1 ince dilim | 30 |
Balık | 2 yumurta büyüklüğünde | 50 |
Tavuk | 1 yumurta büyüklüğünde | 30 |
Hindi | 1 yumurta büyüklüğünde | 30 |
Yumurta | 1 Adet | 50 |
Yumurta Beyazı | 2 Adet | |
Diyet ton balık | 1/4 kutu | 40 |
Beyaz peynir | 2 parmak kalınlığında | 30 |
Kaşar peyniri | 1 parmak kalınlığında | 15 |
Lor peyniri | 4 yemek kaşığı | 70 |
Çökelek | 1 yemek kaşığı | 20 |
Rokfor peyniri | 1 parmak kalınlığında | 15 |
Kaşar peyniri | 1 parmak kalınlığında | 15 |
Dil peyniri | 1 parmak kalınlığında | 15 |
Tulum peyniri | 1 parmak kalınlığında | 15 |
Cheddar peyniri | 1 parmak kalınlığında | 15 |
Salam | 1 ince dilim | 20 |
Sucuk | 5 ince dilim | 15 |
Sosis (kokteyl) | 1 adet | 20 |
Sosis(normal)) | 1/2 adet | 20 |
Pastırma | 2-3 dilim | 30 |
Jambon | 1 ince dilim | 20 |
Midye, karides, kalamar | 5 küçük boy | 30 |
Not: besinleri fırında, haşlama, ızgara, buğulama tekniğiyle pişiriniz.
KURUBAKLAGİL DEĞİŞİMLERİ
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (g) | |
Nohut (pişmiş) | 4 yemek kaşığı | 20 |
Kuru Fasulye (pişmiş) | 4 yemek kaşığı | 20 |
Mercimek (pişmiş) | 4 yemek kaşığı | 20 |
Börülce (pişmiş) | 4 yemek kaşığı | 20 |
Barbunya (pişmiş) | 4 yemek kaşığı | 20 |
*Kuru Baklagilleri haftada 2-3 kez tüketiniz. Bu ölçüdeki kurubaklagil çeşitleri 1 ince dilim ekmek yerine de geçer.
MEYVE GRUBU BESİNLER (MEYVE DEĞİŞİMİ )
Meyveleriniz diyet listenizde porsiyon olarak belirtilmiştir. 1 porsiyon meyvenizin hangi meyveden ne kadar ettiğini anlamak için aşağıdaki meyve grubuna bakmanız gerekmektedir. Aşağıdaki her türlü meyveyi yiyebilirsiniz. Gördüğünüz gibi, yazılan her meyvenin karşısında belli bir miktar belirtilmiş durumdadır. Bu değerler size her meyvenin 1 porsiyonunun ne kadar ettiğini gösterir. Yani her meyvenin 1 porsiyonu, her meyvenin karşısında yazmaktadır. 1 porsiyon meyve dendiğinde yapacağınız iş, istediğiniz meyveyi listeden bulmak ve karşısındaki miktarı kadarını tüketmektir.
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (g) | |
Ahududu | 1 çay bardağı | 100 |
Ananas | 1 dilim | 110 |
Armut | 1 küçük boy | 100 |
Ayva | 1/3 orta boy | 100 |
Böğürtlen | 1 çay bardağı | 115 |
Trabzon hurması | ½ adet | 80 |
Çağla-badem | 10 adet | 100 |
Çilek | 10-12 adet (orta boy) | 180 |
Dut | 10 büyük boy | 75 |
Elma | 1 küçük boy | 100 |
Greyfurt | Yarım orta boy | 150 |
İncir | 1 küçük boy | 75 |
Karpuz | 1 ay dilimi | 250 |
Kavun | 1 ay dilimi | 200 |
Kayısı | 4 orta boy | 120 |
Kırmızı erik | 5 orta boy | 85 |
Kiraz | 15 adet | 85 |
Kivi | 1 orta boy | 150 |
Mandalina | 1 büyük boy/2 küçük boy | 150 |
Muz (ithal) | Yarım orta boy | 75 |
Muz (yerli) | 1 adet | 75 |
Mürdüm eriği | 2-3 orta boy | 80 |
Nar | Yarım küçük boy | 100 |
Nektarin (büyük) | 1 adet | 150 |
Nektarin (küçük) | 2 adet | 75 |
Portakal | 1 orta boy | 130 |
Şeftali | 1 orta boy | 150 |
Üzüm | 1 küçük salkım | 90 (15-20 adet) |
Vişne | 15-20 adet | 100 |
Yeni dünya | 6 adet | 80 |
Yeşil erik | 10 adet | 100 |
KURU MEYVELER
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (g) | |
Kuru incir | 1 küçük boy | 20 |
Kuru üzüm | 1 yemek kaşığı | 20 |
Kuru dut | 1 yemek kaşığı | 20 |
Kuru erik | 4 orta boy | 20 |
Kuru kayısı | 4 orta boy | 20 |
Kayısı pestili | 1 ince dilim | 20 |
Hurma | 2-3 adet | 20 |
MEYVE SULARI
ORTALAMA ÖLÇÜ | MİKTAR (g) | |
Elma-portakal-greyfurt- nar-üzüm suyu | 1 çay bardağı | 100 |
7) Yağ Grubu: Her türlü hayvansal ve bitkisel yağlar, zeytin ve kuruyemişler(yağlı tohumlar) bu gruba dahil edilmişlerdir.
Kaynak kaldırma talebi
nest...