Ölü Deniz Israil
kaynağı değiştir]
İbranice "yam ha-Melah" anlamına gelen Ölüdeniz "tuz denizi" anlamına gelmektedir. Arapça "al-Bahr el-Mayyit" anlamına gelen Ölüdeniz'e az sıklıkla "bahr u lut a" (Lut Denizi) denilir. Yunancada "yam ha-‘avara" olarak ifade edilmiştir.
Görünüm[değiştir kaynağı değiştir]
Ölüdeniz, Ürdün Rift Vadisi'nde bulunan bir endorheic gölüdür. Lut gölünü oluşturan fay Afrika Levhası ve Arap Levhası arasındaki tektonik plaka sınırı boyunca yer alır. Levha yanal hareket yapar. Türkiye'de Doğu Anadolu fay zonu ve Sina bölgesinin güney ucu Kızıl Deniz'deki Rift Vadisi'nin kuzey ucu arasında çalışır. Kenarları boyunca havuzları ve bataklık çukurları oluşturan Ölüdeniz, altında ve çevresinde yıllık küçük kaynaklar olmasına rağmen Ürdün nehri, Lut gölüne (Ölüdeniz) akan tek önemli kaynaktır. Hiçbir akarsu çıkışı yoktur. Kuzey kesiminde yılda &#;mm ve güney kesiminde 50&#;mm yağış olmaktadır. Ölüdeniz Judean Hills Bölgesinin yağmur gölge etkisi nedeniyle kuraktır. Ölüdeniz'in doğusundaki dağlık bölge, Ölüdeniz'in kendisinden daha fazla yağış alır. Batısında bulunan Judean Hills, doğusunda bulunan dağlardan daha alçaktır. Gölün güneybatısında "Sodom Dağı" denilen metre boyunda halit (kaya tuzu) bulunmaktadır.
İklim[değiştir Ürdün Lut Gölü&#;nde Suya Batamamak
Ölü Deniz ismini duymuşsunuzdur. Yok yok bizim Fethiye’deki Ölüdeniz’i söylemiyorum, Ürdün– Filistin/ İsrail arasında bulunan ve tarihi çok eskilere kadar dayanan iç denizden bahsediyorum. Eğer Ölü Deniz ya da Dead Sea ismiyle bilmiyorsanız da Lut Gölü ya da Lut Çukuru isimlerini mutlaka duymuşsunuzdur.
Coğrafi kaynaklara bakacak olursanız buranın en büyük önemi, dünyanın en alçak noktası olmasından ileri geliyor. Tarihî ve dini kaynaklar ise Lut kavminin cezalandırılarak sularının dibine gömüldüğü, lanetli göl olarak biliyor. Hatta bazı mezhepler batıl inançları gereği Ölü Deniz’in sularına bile girmiyorlar bu lanet yüzünden.
Biz ise dünyanın her yerini gezmeyi düstur edinmiş olduğumuz için tekrar Ölü Deniz’e gitme fırsatını tabii ki kaçırmadık. Geçtiğimiz sene mayıs ayında gerçekleştirdiğimiz İsrail seyahatimiz sırasında Lut Gölü’nü (Dead Sea) ziyaret etmiştik, ama tabii İsrail kıyısından. Bu kez de Ürdün tarafından ziyaret ettik ki size karşılaştırmalı aktarabilelim.
Lut Gölü olarak da bilinen Dead Sea, yani Ölü Deniz dünyanın en alçak noktası. Yüzeyi deniz seviyesinin metre altında. Yaz aylarında ortalama sıcaklığın 40 derecelerde olduğu bölgede bizim ziyaret ettiğimiz mart ayında bile kavurucu bir sıcak vardı.
İsrail tarafından Ölü Deniz’i ziyaret ettiğimiz sırada tesisler bize epey bakımsız ve tabelalar çok yetersiz gelmişti ama bu durum Ürdün tarafında hiç de öyle değil. Ölü Deniz boyunca çok lüks oteller ve spa merkezleri var. Sanki Ürdün tarafında Ölü Deniz’i pazarlamayı İsrail tarafına göre daha iyi becermişler.
Biz bu bölgede Kempinski Hotel Ishtar Dead Sea’de kaldık. Otelimiz oldukça konforlu ve geniş odalara sahipti. Hemen Ölü Deniz kenarında yer aldığından buradan ayrılıp başka bir tesise gitme gereği duymadık. Bu ilginç denize kendi otelimizin önünden girmeye karar verdik.
50 kilometre uzunluğunda ve 15 kilometre genişliğinde olan Lut Gölü, çevredeki nehirlerden besleniyor. Bu nehirler arasında en önemli olanı ise Ürdün Nehri. Nehir göle doğru akarken beraberinde çok sayıda mineral ve tuzu da buraya taşıyor. Bu nedenle Lut Gölü’nün tuz oranı %35. Haliyle kaldırma kuvveti de çok yüksek. İsteseniz de suya batamıyorsunuz.
Tabii tuz oranı çok yüksek olduğundan gözlere dikkat edilmesi konusunda etrafta çok sayıda tabela var. Ayrıca uzun süre suda kaldığınızda da vücudunuz yanmaya başlıyor.
Yüksek tuz oranı nedeniyle Lut Gölü’nde herhangi bir canlı da yaşayamıyor. Göl tabanı balçık. Çamurun arasında sivri taşlar da olduğundan yürürken dikkat etmek gerek.
Buradaki tuzlu ve mineralli suyun şifalıolduğu söyleniyor. Özellikle pek çok cilt hastalığına iyi geldiği için çevrede çok sayıda spa ve sağlık merkezi var. Eğer direk Lut Gölü kenarına inerseniz şu aşağıdaki gibi bir süreç bekliyor sizi
Önce büyük kâseler içinde yer alan, mineralli kili -ki buna “Ölü Deniz minerali” ya da “Ölü Deniz kili” diyorlar – tüm vücudunuza sürüyorsunuz.
Yaklaşık 15 dakika bekliyorsunuz. Bu sırada kil üzerinizde kuruyor. Haliyle cildiniz geriliyor. Kil iyice kuruduktan sonra denize giriyorsunuz ve üzerinizdeki kili temizliyorsunuz. Çıkıp deniz kenarındaki görevlilerden bu kez de Ölü Deniz tuzu alıyor ve bu tuzla tüm vücudunuza ovuşturuyorsunuz. Aynı peeling gibi. Açılan gözenekler biraz daha yanmaya başlıyor. Ardından hemen deniz kenarına kurulmuş duşlarda duş alarak üzerinizdeki tuzu akıtıyorsunuz.
Bu süreç beni hayli zorlasa da Tuğçe halinden memnun gibiydi. Ben bu tarz şeylere çok inanmasam da bu kil ve tuz, kozmetik ürün olarak şişelenip dünyanın parasına satıldığı için sanırım işe yarıyor. Ya da en azından işe yaradığıyla ilgili sağlam bir kanı yerleşmiş durumda piyasaya.
Lut Gölü’nün kutsal kitaplardaki hikâyesinden yazının başında kısaca bahsetmiştim. Kur’an’da olduğu gibi İncil’de de geçiyor Lut kavminin hikâyesi. Hz. Lut tarafından eşcinselliği yasaklaması için uyarılan Lut kavmi, bu uyarıları dinlemediği için bütün kavim balçık ve taşların altına gömülerek cezalandırılıyor.
Ölü Deniz Antik Yunan ve Mısır tarihinde de yer bulan bir yer. Dünyanın ilk sağlık merkezlerinden biri Büyük Herod döneminde burada kurulmuş. Mısırlılar ise mumyalama için Lut Gölü’nden elde edilen kimyasalları kullanıyorlarmış.
Her sene mayıs – haziran döneminde ise Lut Gölü kenarında Çamur Festivali düzenleniyormuş. Kim bilir belki de bir sonraki sefere bu dönemde gideriz.
Bu yazı Gezimanya editörlerinden MURAT Z. ÖZBİLGİ tarafından yazılmıştır. Yazılarınızı sitemizde yayınlamak isterseniz üye olabilirsiniz.
Yazıcı Dostu Sürüm
Ölü Deniz Yeni Yedi Doğa Harikası listesinde yok
belirlendiği Dünyanın Yeni Yedi Doğa Harikası oylaması tamamlandı. Dört yıl önce kurulan vakfın listesine girebilmek için 20 ülkeden den fazla aday gösterildi. İsrail, deniz seviyesinin yaklaşık metre altındaki Ölü Denizi, listeye sokmak için yoğun çaba harcadı ancak diğer adıyla Lut Gölü, ilk yedi harika arasına giremedi. Oylamanın son gününde Ölü Deniz ilk 14 dünya harikası arasında olmasına rağmen nihai listede yer alamadı.
İsrail Turizm Bakanı Stas Misezhnikov, Turizm Bakanlığının son iki yılda Ölü Denizi tanıtmak için çok büyük çaba gösterdiğini belirtti. Çıkan sonucun büyük bir zafer olduğunu belirten bakan, İsrailin yurt dışındaki imajının değiştiğini ve önümüzdeki birkaç yıl içinde Ölü Denize yapılacak rehabilitasyon ve geliştirme çalışmalarının sonuç vereceğini sözlerine ekledi.
Ölü Deniz yeryüzünün en alçak noktası olan deniz seviyesinden metre aşağıda yer alıyor. Bu bölgedeki su seviyesi her yıl 1 metre azalıyor. Normalin üzerinde tuz yoğunluğu ile bilinen göl, suyundaki minerallerin tedavi edici özellikleri sayesinde her yıl binlerce turisti ağırlıyor.
İsrail bu yarışma için küresel bir halkla ilişkiler kampanyasına 2 milyon dolardan fazla bütçe ayırdı. Lut Gölü için Tel Avivdeki Azrieli Kulesinin tepesine yerleştirilen dev bir sayaç, oylamanın son gününe kadar geri sayım yaptı.
İsrail hükümetinin reklam bürosunun yaptığı açıklamaya göre son bir ayda bin kişi Ölü Denizin web sitesini tıkladı. Kampanya başlatıldığından bu yana 1,1 milyon kişinin anketi yapan siteyi ziyaret ettiği açıklandı.
İsrail, Ürdün ve Filistin Özerk Yönetimi (FÖY), Ölü Deniz için ayrı ayrı tanıtım kampanyaları yaptı. Bölgesel işbirliği eksikliğinin Ölü Denizin ilk yediye girememesinde büyük rol oynadığı belirtiliyor. FÖY Turizm Bakanlığı da Ölü Denizin Dünyanın Yedi Harikası listesine katılmasına destek verdiğini duyurdu. Ölü Deniz bir Arap kültürü mirasıdır diyen FÖY, yeni üye olduğu UNESCOya başvurarak Lut Gölü dahil 16 ayrı arkeolojik alanın Dünya Mirası Listesine alınmasını istedi.
Henüz resmi olarak açıklanmamış olmasına rağmen kazananlar arasında Güney Amerikada Amazon Nehri, Vietnamda Halong Körfezi, Brezilya ve Arjantinde Iguazu Şelaleleri, Güney Korede Jeju Adası, Endonezyada Komodo, Filipinlerde Puerto Princesa Yeraltı Nehri ve Güney Amerikada Tabak Dağı bulunuyor. Kazananlar yılının ilk aylarında bir törenle ile açıklanacak.
nest...
Ürdün Lut Gölü&#;nde Suya Batamamak
Ölü Deniz ismini duymuşsunuzdur. Yok yok bizim Fethiye’deki Ölüdeniz’i söylemiyorum, Ürdün– Filistin/ İsrail arasında bulunan ve tarihi çok eskilere kadar dayanan iç denizden bahsediyorum. Eğer Ölü Deniz ya da Dead Sea ismiyle bilmiyorsanız da Lut Gölü ya da Lut Çukuru isimlerini mutlaka duymuşsunuzdur.
Coğrafi kaynaklara bakacak olursanız buranın en büyük önemi, dünyanın en alçak noktası olmasından ileri geliyor. Tarihî ve dini kaynaklar ise Lut kavminin cezalandırılarak sularının dibine gömüldüğü, lanetli göl olarak biliyor. Hatta bazı mezhepler batıl inançları gereği Ölü Deniz’in sularına bile girmiyorlar bu lanet yüzünden.
Biz ise dünyanın her yerini gezmeyi düstur edinmiş olduğumuz için tekrar Ölü Deniz’e gitme fırsatını tabii ki kaçırmadık. Geçtiğimiz sene mayıs ayında gerçekleştirdiğimiz İsrail seyahatimiz sırasında Lut Gölü’nü (Dead Sea) ziyaret etmiştik, ama tabii İsrail kıyısından. Bu kez de Ürdün tarafından ziyaret ettik ki size karşılaştırmalı aktarabilelim.
Lut Gölü olarak da bilinen Dead Sea, yani Ölü Deniz dünyanın en alçak noktası. Yüzeyi deniz seviyesinin metre altında. Yaz aylarında ortalama sıcaklığın 40 derecelerde olduğu bölgede bizim ziyaret ettiğimiz mart ayında bile kavurucu bir sıcak vardı.
İsrail tarafından Ölü Deniz’i ziyaret ettiğimiz sırada tesisler bize epey bakımsız ve tabelalar çok yetersiz gelmişti ama bu durum Ürdün tarafında hiç de öyle değil. Ölü Deniz boyunca çok lüks oteller ve spa merkezleri var. Sanki Ürdün tarafında Ölü Deniz’i pazarlamayı İsrail tarafına göre daha iyi becermişler.
Biz bu bölgede Kempinski Hotel Ishtar Dead Sea’de kaldık. Otelimiz oldukça konforlu ve geniş odalara sahipti. Hemen Ölü Deniz kenarında yer aldığından buradan ayrılıp başka bir tesise gitme gereği duymadık. Bu ilginç denize kendi otelimizin önünden girmeye karar verdik.
50 kilometre uzunluğunda ve 15 kilometre genişliğinde olan Lut Gölü, çevredeki nehirlerden besleniyor. Bu nehirler arasında en önemli olanı ise Ürdün Nehri. Nehir göle doğru akarken beraberinde çok sayıda mineral ve tuzu da buraya taşıyor. Bu nedenle Lut Gölü’nün tuz oranı %35. Haliyle kaldırma kuvveti de çok yüksek. İsteseniz de suya batamıyorsunuz.
Tabii tuz oranı çok yüksek olduğundan gözlere dikkat edilmesi konusunda etrafta çok sayıda tabela var. Ayrıca uzun süre suda kaldığınızda da vücudunuz yanmaya başlıyor.
Yüksek tuz oranı nedeniyle Lut Gölü’nde herhangi bir canlı da yaşayamıyor. Göl tabanı balçık. Çamurun arasında sivri taşlar da olduğundan yürürken dikkat etmek gerek.
Buradaki tuzlu ve mineralli suyun şifalıolduğu söyleniyor. Özellikle pek çok cilt hastalığına iyi geldiği için çevrede çok sayıda spa ve sağlık merkezi var. Eğer direk Lut Gölü kenarına inerseniz şu aşağıdaki gibi bir süreç bekliyor sizi
Önce büyük kâseler içinde yer alan, mineralli kili -ki buna “Ölü Deniz minerali” ya da “Ölü Deniz kili” diyorlar – tüm vücudunuza sürüyorsunuz.
Yaklaşık 15 dakika bekliyorsunuz. Bu sırada kil üzerinizde kuruyor. Haliyle cildiniz geriliyor. Kil iyice kuruduktan sonra denize giriyorsunuz ve üzerinizdeki kili temizliyorsunuz. Çıkıp deniz kenarındaki görevlilerden bu kez de Ölü Deniz tuzu alıyor ve bu tuzla tüm vücudunuza ovuşturuyorsunuz. Aynı peeling gibi. Açılan gözenekler biraz daha yanmaya başlıyor. Ardından hemen deniz kenarına kurulmuş duşlarda duş alarak üzerinizdeki tuzu akıtıyorsunuz.
Bu süreç beni hayli zorlasa da Tuğçe halinden memnun gibiydi. Ben bu tarz şeylere çok inanmasam da bu kil ve tuz, kozmetik ürün olarak şişelenip dünyanın parasına satıldığı için sanırım işe yarıyor. Ya da en azından işe yaradığıyla ilgili sağlam bir kanı yerleşmiş durumda piyasaya.
Lut Gölü’nün kutsal kitaplardaki hikâyesinden yazının başında kısaca bahsetmiştim. Kur’an’da olduğu gibi İncil’de de geçiyor Lut kavminin hikâyesi. Hz. Lut tarafından eşcinselliği yasaklaması için uyarılan Lut kavmi, bu uyarıları dinlemediği için bütün kavim balçık ve taşların altına gömülerek cezalandırılıyor.
Ölü Deniz Antik Yunan ve Mısır tarihinde de yer bulan bir yer. Dünyanın ilk sağlık merkezlerinden biri Büyük Herod döneminde burada kurulmuş. Mısırlılar ise mumyalama için Lut Gölü’nden elde edilen kimyasalları kullanıyorlarmış.
Her sene mayıs – haziran döneminde ise Lut Gölü kenarında Çamur Festivali düzenleniyormuş. Kim bilir belki de bir sonraki sefere bu dönemde gideriz.
Bu yazı Gezimanya editörlerinden MURAT Z. ÖZBİLGİ tarafından yazılmıştır. Yazılarınızı sitemizde yayınlamak isterseniz üye olabilirsiniz.
Yazıcı Dostu Sürüm
Ölü Deniz Yeni Yedi Doğa Harikası listesinde yok
belirlendiği Dünyanın Yeni Yedi Doğa Harikası oylaması tamamlandı. Dört yıl önce kurulan vakfın listesine girebilmek için 20 ülkeden den fazla aday gösterildi. İsrail, deniz seviyesinin yaklaşık metre altındaki Ölü Denizi, listeye sokmak için yoğun çaba harcadı ancak diğer adıyla Lut Gölü, ilk yedi harika arasına giremedi. Oylamanın son gününde Ölü Deniz ilk 14 dünya harikası arasında olmasına rağmen nihai listede yer alamadı.
İsrail Turizm Bakanı Stas Misezhnikov, Turizm Bakanlığının son iki yılda Ölü Denizi tanıtmak için çok büyük çaba gösterdiğini belirtti. Çıkan sonucun büyük bir zafer olduğunu belirten bakan, İsrailin yurt dışındaki imajının değiştiğini ve önümüzdeki birkaç yıl içinde Ölü Denize yapılacak rehabilitasyon ve geliştirme çalışmalarının sonuç vereceğini sözlerine ekledi.
Ölü Deniz yeryüzünün en alçak noktası olan deniz seviyesinden metre aşağıda yer alıyor. Bu bölgedeki su seviyesi her yıl 1 metre azalıyor. Normalin üzerinde tuz yoğunluğu ile bilinen göl, suyundaki minerallerin tedavi edici özellikleri sayesinde her yıl binlerce turisti ağırlıyor.
İsrail bu yarışma için küresel bir halkla ilişkiler kampanyasına 2 milyon dolardan fazla bütçe ayırdı. Lut Gölü için Tel Avivdeki Azrieli Kulesinin tepesine yerleştirilen dev bir sayaç, oylamanın son gününe kadar geri sayım yaptı.
İsrail hükümetinin reklam bürosunun yaptığı açıklamaya göre son bir ayda bin kişi Ölü Denizin web sitesini tıkladı. Kampanya başlatıldığından bu yana 1,1 milyon kişinin anketi yapan siteyi ziyaret ettiği açıklandı.
İsrail, Ürdün ve Filistin Özerk Yönetimi (FÖY), Ölü Deniz için ayrı ayrı tanıtım kampanyaları yaptı. Bölgesel işbirliği eksikliğinin Ölü Denizin ilk yediye girememesinde büyük rol oynadığı belirtiliyor. FÖY Turizm Bakanlığı da Ölü Denizin Dünyanın Yedi Harikası listesine katılmasına destek verdiğini duyurdu. Ölü Deniz bir Arap kültürü mirasıdır diyen FÖY, yeni üye olduğu UNESCOya başvurarak Lut Gölü dahil 16 ayrı arkeolojik alanın Dünya Mirası Listesine alınmasını istedi.
Henüz resmi olarak açıklanmamış olmasına rağmen kazananlar arasında Güney Amerikada Amazon Nehri, Vietnamda Halong Körfezi, Brezilya ve Arjantinde Iguazu Şelaleleri, Güney Korede Jeju Adası, Endonezyada Komodo, Filipinlerde Puerto Princesa Yeraltı Nehri ve Güney Amerikada Tabak Dağı bulunuyor. Kazananlar yılının ilk aylarında bir törenle ile açıklanacak.