Oksidasyon Nedir

Değerli takipçilerimiz,

Teknozone Ozon Sistemleri olarak sizlerle ozon gazı ile ilgili bilgileri, ozon gazı uygulamalarını ve ozon gazı ile ilgili bilimsel çalışmaları, makaleleri paylaşmaya devam ediyoruz. Özellikle son günlerde saha satış temsilcilerimize, satış bayiilerimiz, aracılarımız ve distribütörlerimize sıkça sorulan sorularla ilgili bir bilgilendirme yazısı yazma gereği hissettik. Endüstriyel atık su projelerinde ve yine endüstriyel bacalarda koku giderimi projelerinde sıkça sorulan "Oksidasyon nedir? Ozon gazının bilinen reaksiyonları nedir?" sorularının yanıtlarını vermeye çalışacağız.

1) Oksidasyon nedir?

Oksidasyon ya da yükseltgenme,elektronların bir atom ya da molekülden ayrılmasını sağlayan kimyasal tepkimedir. Oksitlenme işlemi, maddelerin elektron verme prosesinin bir sonucudur. Oksijenin bir elementle birleşmesi ya da bir maddedeki oksijen miktarının artması oksidasyon olayını meydana getirmektedir. 3 oksijenden oluşan bir molekül olan ozon (O₃) bilinen en güçlü oksidanlardan bir tanesidir. 

2) Ozon gazının oksidasyon gücü nedir?

Aşağıdaki tabloda ozon gazının oksidasyon potansiyelini görebilirsiniz.

3) Ozon gazının bilinen reaksiyonlar nelerdir?

Ozon gazı pek çok organik ve inorganik madde ile reaksiyona girmektedir. Ozon gazının sıvı ya da gaz formunda verilmesi, reaksiyona ve tepkimeye giren diğer kimyasallar aşağıdaki sonuçları etkileyebilir.

Aşağıda verdiğimiz tepkimeler sadece basit kimyasal formülleri içermektedir. Gerçek proseslerde pek çok faktör reaksiyonları ve bunların sonucunu etkileyebilir ancak aşağıdaki bilgiler ozon gazının ile ilgili reaksiyonların temelini anlamak açısından önem arz etmektedir.

Başlıca ozon gazı tekimeleri;

a) Asitler, alkoller, aldehitler ve ketonlar

1. Asetik asit, Formül: CH3COOH
C2H + 4 03 > 2 C02  +  2 H2O +  4 O2 .

2. Aseton, Formül: CH3COCH3,
 C3H6O + 8 03 > 3 C02 + 3 H2O + 8 O2 

3. Butil Asetat Formül C6H12O2.
C6H12O2 + 16 O3 > 6 C02 + 6 H2O  +  16 O2  

4. Bütoksietanol Formül: C6HI4O2.
C6HI4O2 + 17 O3  > 6 CO2   + 7 H2O +  4 O2 

5. Setil alkol Formül CH3(CH2)15 OH
 CH3(CH2)15 OH + 48 03 > 16 CO2 + 17 H2O + 4 O2 

6. Formaldehit Formül HCHO
 HCHO + 2 O3 > C02 + H2O + 2 O2 

7. İzopropil alkol Formül CH3CHOHCH5
CH3CHOHCH5 +  9 O3  > 3 CO2 + 4 H2O + 9 O2 

8. Gliserol Formül CH2OHCHOHCH2OH
 CH2OHCHOHCH2OH + 7 O3  > 3C02 + 4H2O + 7 O2  

9. Metakrilik asit Formül CH2C (CH3) COOH
 CH2C (CH3) COOH + 9 O3  > 4 CO2 + 3 H20 + 9 O2 

 Metil-Etil-Keton Formül CH3COC2H5.
 CH3COC2H5 + 11 O3  > 4C02 + 4 H2O + 11 O2 

 Propilen glikol Formula C3H8O2.
C3H8O2 + 8 O3  > 3 CO2 + 4 H2O + 8 O2  

b) Aromatik bileşikler

12 Benzen Formül C6H6
 C6H6 + 11 O3  > 6C02 + 3 H2O + 11 O2 

13 Benzil alkol. Formül C6H5CH2OH
C6H5CH2OH + 17 O3 > 7 C02 + 4 H20 + 17 O2  

 seafoodplus.info ftalat Formül CI2H14O4.
 CI2H14O4 + 27 O> 12 C02 + 7 H20 + 27 O2 

15 CAMPHOR (Kafur) Formül C10H16O
C10H16O + 27 O3  > 10 C02 + 8 H2O + 27 O2 

 Para-fenilendiamin  Formül C6H8N2
C6H8N2 + 16 O3 > 6 C02 + 4 H2O + N2 + 16 O2 

17 Resorsinol Formül C6H6O2
C6H6O2 + 13 O3 > 6 C02 + 3 H20 + 13 O2  

 Stiren Formül:C6H5CHCH2
 C6H5CHCH2  + 20 O3  > 8 C02 + 4 H2O + 20 O2 

Trikresil Formül C21H21PO4.
C21H21PO + O3  > 42 C02 + 21 H2O + P2O5 + O2 

20  Toluen Formül C6H5CH3.
C6H5CH3 .+ 18 O3 > 7 CO2 + 4 H2O + 18 O2  

21 Ksilen Formül C6H4(CH3)2
 C6H4(CH3)2  + 21 O3 > 8 CO2 + 5 H2O + 21 O2 

c) Alifatik Bileşikler

22 Bütan Formül C4H10
 C4H10 + 13 O3 > 4 CO2 + 5 H2O + 13 O2 

23 Propan Formül C3H8
 C3H8 + 10 O3 > 3CO2 + 4 H2O + 10 O2  

d) Klorürler

 Metilen klorür (Diklorometan), Formül CH2CL2
2CH2CL2 + 4 O3  > CO2 + H2O + CL2O + 4 O 

 Kloroform Formül CHCL3.
 6 CHCL3 + 6 O3  > 6 CO2 + 3 H2O + 9 CL2O 

 Metil kloroform Formül CH3CCL3
2CH3CCL3 + 14 O3  > 4 CO2 + 3 H2O + 3 CL2O + 14 O2 

 Perkloretilen Formül CCL2CCL2
CCL2CCL2 + 6 O3  > 2 CO2 + 2 CL2O +  6 O2 

 Trikloretilen Formül CHCLCCL2
2 CHCLCCL2 + 12 O3  > 4 CO2 + H2O + 3 CL2O + 12 O2

e) Nitrojen içeren bileşikler 

 Hidrojen siyanür Formül HCN
 2HCN + 5 O3  > 2 CO2 + H2O + N2 + 5 O2 

30 Amonyak Formül NH3
 2NH3 + 3 O3 > N2 + 3 H20 + 3 O2 

31 Amonyum hidroksit Formül NH4OH
 2NH4OH +3 O3 > N2 +5 H2O + 3 O2 

Benzopiren Formül C20H12
3C20H12 + 46 O3  > 60 CO2 + 18 H2O 

 Etanolamin Formül NH2CH2CH2OH
 2NH2CH2CH2OH + 13 O3  > 4 CO2 + 7 H2O + 13 O2 + N2 

Fenasetin Formula CH3CONHC6H4OC2H5.
 CH3CONHC6H4OC2H5. + 49 O3  > 20 CO2 + 13 H2O + N2 + 49 O2 

f) Sülfür içeren bileşikler

 Amonyum persülfat Formül (NH4)2S2O8
(NH4)2S2O8 + 3 O3  >N2 + H2S2O8 + 3 H2O + 3 O2  

 Sodyum bisülfat Formül NaHS
 NaHS03 + O3  > NaHSO4 + O2  

 Tiyoglikolik asit Formül HSCH2COOH
 HSCH2COOH + 7 O3  > 2 CO2 + 2 H2O + S03 + 7 O2 

g) Diğer

Demir Formül Fe ²⁺

 Fe ²⁺ + O ₃  > Fe ₃ ⁺ + O ₃ ^--  O ₃ ^-- <> O ₂ ^-- + O ₂  O ^-- + H ₂ O > OH +OH ^--

 Mangan, Formül Mn ²⁺

 Mn ²⁺ + 2 O ₃ + 4 H ₂ O > 2 MnO(OH) ₂  (s) + 2 O ₂  + 4 H+

 Alkillenmiş silikatlar Formül (RnSiO)m. 

Reaction with Ozone: (RnSiO)m + O₃  > CO₂ + H₂O + SiO₂ .

 Hidrojen Sülfit, Formula: H2S

H₂S + O₃ -- > H₂O + SO₂ .

Hidrojen Peroksit, Formula: H ₂ O ₂

H ₂ O ₂ + O ₃  > O ₂ + 2OH ^-   

4) Ozon gazı ile tepkimeye girmeyen moleküller,bileşikler bulunmakta mıdır?

Evet. Aşağıdaki listede ozon gazı ile tepkimeye girmeyen molekül ve bileşikleri bulabilirsiniz.

Kalsiyum oksit CaO
Fosforik asit   H3PO4
Potasyum persülfat K2S2O5
Silika  SiO2
Sodyum bromat NaBrO3
Sodyum persülfat Na2S2O5
Stronsiyum peroksit SrO2
Tetrasodyum pirofosfat Na4P2O7
Titanyum dioksit TiO2
Karbon tatraklorür CLC4

Bu bilgiler IOA (International Ozone Association - Uluslararası ozon Derneği) veritabanından elde edilmiş ve derlenmiştir.

Yukarıdaki liste haricinde organik ya da inorganik bileşikerin ozon gazı ile reaksiyonu hakkında bilgi edinmek için bize buradan ulaşabilirsiniz.

İyi çalışmalar dileriz.

FORMSANTE ÖZEL İÇERİK/

Hücrelerin dış etkenlerden korunmasına destek olmak ve sağlıklı yaşamalarına devam edebilmeleri için antioksidan şart. Peki antioksidan nedir? Oksidasyon nedir? Antioksidan yiyecekler nelerdir? Yeditepe Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları uzmanı Dr. Arzu Yalçın, konuyla ilgili detaylı bilgiler verdi.

ANTİOKSİDAN VE OKSİDASYON NEDİR?

Oksidasyon, kimyasal bir reaksiyondur. Oksidasyon, hücrelerin enerji üretiminde önemli bir yolaktır. Bazı oksidasyon reaksiyonları ise zararlı olabilir. Oksidasyon reaksiyonları bir elektronun bir molekülden diğerine aktarıldığı reaksiyonlardır. Bir molekül bir elektronu kaybettiğinde bu molekül oksitlenir ve o molekül serbest radikale dönüşür. Serbest radikaller çift elektronlu olmak isterler. Bu nedenle başka bir molekülden elektron alabilir ve kalıcı hasara sebep olabilirler.

Aslında vücudumuzda doğal serbest radikaller de bulunur. Ancak sigara, hava kirliliği, stres, alkol, beslenme problemleri serbest radikallerin artışına neden olur. Bu durum vücudun bağışıklığını da bozar. Bu nedenle antioksidan kullanımı işte tam da bu mekanizmanın bozulmasına yardımcı olur.

ANTİOKSİDAN YİYECEKLER NELERDİR?

Lahana, pancar, fasulye, ıspanak, enginar, ahududu, çilek, yaban mersini, ceviz, bitter çikolata antioksidan yiyeceklerin başında gelir. Özellikle kırmızı yiyecekler domates, kırmızı lahana en başta gelen antioksidan besinlerdir.

ANTİOKSİDANLAR BAŞKA NASIL ALINIR?

Coenzim-Q10, Selenyum, C vitamini, E vitamini preparatları da yine antioksidanlara örnektir. Diyabet, kan yağı yüksek ve hipertansiyonu olanların damarlarında oksidasyona bağlı plaklar oluşur ve damar sertliği, dolayısıyla damarlarda tıkanıklık ortaya çıkar. Bu hastalığa sahip kişiler yeni plakların oluşmaması , hatta olanların gerilemesi için antioksidan preparatları kullanmalıdır.

ANTİOKSİDAN DEPOSU SÜPER BESİNLER

Cilt, yaşlanma belirtilerinin gözlendiği en belirgin dokudur. Hücrelerin dış etkenlerden korunmasına destek olmak ve sağlıklı yaşamalarına devam edebilmelerini sağlamak için antioksidan içeriği yoğun besin takviyelerini kullanmak gerekli. Cilde en iyi gelen besinleri mutfağınıza katmanın tam zamanı.

Likopen mucizesi

Cildin özellikle hoşlandığı antioksidanlardan biri de likopen. Likopen en çok domateste ve domatesten elde edilen ürünlerde bulunuyor. Ayrıca karpuz, pembe greyfurt, kayısı ve kiraz da likopen açısından zengin meyveler arasında yer alıyor. 

Böğürtlen

Antioksidan deposu böğürtlenin yanına diğre kırmızı meyveleri de eklemek gerek; kırmızı üzüm, kızılcık, çilek, kiraz, mürdüm eriği gibi.

Çilek

C vitamini bağ dokusunu ve kolajen yapımını hızlandırarak cildin genç kalmasını sağlıyor. Antioksidan özelliği sayesinde ışıltılı bir cilt vadetmesinin yanı sıra cildi güneş hasarından da koruyor.

Siyah çikolata

Ciltteki kan akışını düzenlemeye yardımcı çok güçlü bir antioksidan içeriğe sahip.

Nar ve nar suyu

Yüksek antioksidan içeriğiyle nar “süper besin” olarak da adlandırılıyor. Genişlemiş damarların görünümlerini azaltarak cildinizin daha sağlıklı görünmesini sağlıyor.

Ispanak

Alpha lipoik asit ve luteinden zengin ıspanak, bu iki güçlü antioksidan bileşeni sayesinde cildi yaşlanmaya karşı büyük oranda koruyor.

Yeşil çay

Güçlü bir antioksidan olan yeşil çay  içerdiği  polifenoller sayesinde cildi serbest radikallerden ve oksidatif hasardan koruyor. Bu özelliği ile güneşin zararlı etkilerini önlemeye yardımcı oluyor. Günde iki fincan  yeşil çay tüketmeye özen gösterin.

Ceviz

Cildimiz için iyi bir nemlendirici. E vitamini fındık, ceviz, sıvı yağlarda bol miktarda bulunuyor.

Yumurta

Bulabileceğiniz en iyi protein kaynağı. Güzelliğiniz için çok önemli olan biotin ve B12 vitaminlerini de içeriyor. Cilt sağlığı için çok önemli olan çinkodan da zengin.

Ananas

Cildin pul pul dökülmesini önleyen ananas bromelin içeriyor. Bu madde, kırışıklıkların ortaya çıkmasına neden olan, kolajeni yeniliyor.

Balık

Sağlığımız için oldukça önemli olan Omega-3 yağ asitlerinden zengin balık, cildin elastikiyetini artırarak yaşlanmayı geciktirirken aynı zamanda cilt kalitenizin gelişmesini sağlıyor.