Onca yıl tarih okuduk. İlkokul, ortaokul, lise, üniversite. O yetmedi radyo programları, televizyon dizileri, ansiklopediler ve gazetelerdeki tefrikalardan Osmanlı tarihini adeta su gibi ezberledik!
Bu nedenle umarım benim gibi böyle bir soru ile karşılaştığınızda afallamazsınız. Evet: En uzun tahtta kalan 10 Osmanlı padişahı kim?
Şimdi bu soru da nereden çıktı diyenleriniz olabilir.
İsterseniz önce onu anlatıp ardından cevabını okuyalım.
Bilindiği gibi artık yayıkta köpürte köpürte ayran yapmak çok gerilerde kaldı. Belki kolay gelindiğinden belki de hijyenik oluşundan kebapçılarda bile plastik kutuda ya da şişede hazır ayran servisi yapılıyor.
Milliyet’in lokantasında da durum farklı değil. Dönerin yanında ayran vardı ve gözüm kutudaki yazılara takıldı.
Bunları biliyor musunuz başlığı altında sorulan soru aynen yukarıdaki gibiydi:
En uzun tahtta kalan 10 Osmanlı padişahı kimlerdir?
Masadaki arkadaşlar ile beyin jimnastiği yaptık. 10’da beş tutturan birinci oldu. Sonra kafaya takıp acaba bizim tarih bilgimiz mi eksik diye başkalarına sormaya başladım. Anladım ki bizim ezberci eğitim sistemi nedeniyle aklımızda fazla bir şey kalmamış.
Cevapları okudukça vay be kim derken kimler çıktı deyip yorumlar yapmaya başladık.
Eminim şu ana kadar sizin de kafanızdan birçok isimler gelip geçmiştir. Ama işi fazla uzatmadan, okulların öğretemediğini Kasapoğlu ayranlarından öğrenip sizinle paylaşmakta yarar var. Olur ya birileri, bir yerlerde çıkıp size de sorarsa bizim gibi mahcup olmayın
En uzun süre tahtta oturan padişah, 45 yıl ile Kanuni Sultan Süleyman’mış. Onu ikinci sırada 39 yıl ile IV Mehmet ve 38 yıl ile Orhan Gazi izlemiş. Diğer sıralama ise şöyle:
II. Abdülhamit (32 yıl), Fatih Sultan Mehmet (31 yıl), II. Bayezid (30 yıl), II. Mahmut (30 yıl), II. Murat (28 yıl), I. Murat (27 yıl), III. Ahmet (27 yıl).
Şimdi eminim; peki en kısa süreli olanlar kim? En uzun yaşayanlar hangileri gibi aklınıza daha pek çok soru gelmiştir. Cevabını verin derseniz söyleyemem. Ama ayran içmeye devam ediyorum. Umarım, artık en uzun süreli tahtta oturanları öğrendiğimize kanaat getirirler ve yeni sorulara cevap verirler. Yoksa Milli Eğitim’e kalırsak işimiz zor. Biz bu tarihi kolay kolay öğrenemeyiz
Hayatın her alanında öğretici bilgilerin bulunması gerektiğini her zaman her yerde söyledim. Okul defterlerinin, kitapların arkasına, sayfaların altına üstüne, her gün önünden gelip geçtiğimiz boş bir yerlere ya da gazetelerin koca koca anlamsız fotoğraflar ile boşa giden yerlerinin bir tarafına konulacak hap gibi bilgiler, hem hayatımızı renklendirir hem de bilgimizi, kültürümüzü artırır dedik ama anlatamadık. Bizi anlayan tek ayrancılar oldu. Kendilerine teşekkür ederiz.
Umarız diğer firmalar de kendi konseptlerine uygun olarak bizleri bilgilendirmeye devam ederler
Mumcu İstanbul’da
Eğitim ile ilgili sorunları bulunanlar ya da Bakan Mumcu’nun yeni icraatlarını öğrenmek isteyenler çarşambayı iple çekiyorlar. Genç Bakış’a konuk olacağını söylemiştik. Soruların ardı arkası kesilmiyor. En fazla sorulanı nerede olacağına yönelik. İstanbul’da gerçekleşecek. Ama bu kez Türkiye’nin dört bir yanından faks, mail ya da telefon ile gelen canlı sorulara daha fazla yer vereceğiz
Orta Çağ'dan Yakın Çağ'a kadar varlığını sürdürmüş olan Osmanlı İmparatorluğu'nun tahtında toplam 36 padişah oturdu. Oğuz Türklerinden Osman Bey'in kurduğu Osmanoğlu Hanedanı, zamanla 6. Mehmed (Vahdeddin) döneminde dağıldı. En bilinen padişahları arasında Kanuni Sultan Süleyman, Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim yer almaktadır. Osmanlı İmparatorluğu, Kuruluş, Yükselme, Duraklama, Gerileme ve Dağılma dönemi olarak 5 döneme ayrılır. İşte, Osmanlı Devleti padişahları ve görev tarihleri
Osman Bey
Osmanlı Devleti’nin kurucusu olan Osman Bey, yılından yılına kadar toplam 27 sene hüküm sürdü. Ertuğrul Gazi’nin oğlu olan Osman Bey, ölene kadar tahttan inmedi.
Orhan Bey
yılları arasında toplam 36 yıl Osmanlı padişahı görevinde kalan Orhan Bey, Osman Bey’in oğludur. Yine Orhan Bey de babası gibi ölene kadar tahtta hüküm sürdü.
1. Murat
Orhan Gazi’den sonra oğlu 1. Murat tahta çıktı ve yılından yılına kadar toplam 27 yıl saltanatta kaldı. 1. Murat ‘sultan’ unvanını kullanan ilk padişah olarak bilinir. 1. Kosova Muharebesi’nden sonra suikaste uğrayarak öldürüldü.
seafoodplus.infot
Yıldırım Bayezid olarak da tanınır. yılları arasında, toplam 13 yıl hüküm sürdü. Ankara Savaşı’nda Timur’a esir düştü ve Osmanlı Devleti savaşı kaybetti. Böylelikle hem Yıldırım Bayezid’in saltanat süresi doldu hem de Fetret Devri başladı.
seafoodplus.info
13 yıl süren Fetret Devri’nin ardından 1. Mehmet tahta geçti ve yılına kadar 8 sene hüküm sürdü ve ölene kadar tahttan inmedi.
seafoodplus.info
1. Mehmed’in oğlu olan 2. Murad, yılına kadar tam 23 yıl tahtta kaldı ve kendi iradesiyle tahttan çekilip yerini oğlu Mehmed’e bıraktı.
YÜKSELME DÖNEMİ PADİŞAHLARI
seafoodplus.info (Fatih Sultan Mehmed)
Babasının yerine geçen 2. Mehmed, tahta geçtiğinde henüz 12 yaşındaydı. Babasına tekrar padişah olmasını rica etti ve yılına kadar sadece 2 sene hüküm sürdü. Babası 2. Murad tekrar tahta geçti ve 3 Şubat yılına kadar 5 sene daha tahtta kaldı. Babası 2. Mehmed’in ölümü üzerine tekrar tahta çıkan 2. Mehmed, İstanbul’u fethetti, Bizans İmparatorluğu’nun sonunu getirdi ve böylelikle ‘Fatih’ unvanını kazandı.
2. Bayezid
yılları arasında toplam 31 yıl hüküm süren, tahttan feragat eden ve Dimetoka yakınlarında ölen Osmanlı Padişahı’dır.
1. Selim (Yavuz Sultan Selim)
tarihleri arasında sadece 8 yıl tahtta kalmasına rağmen günümüzde adı en çok anılan padişahlar arasına girdi. Osmanlı topraklarını hüküm sürdüğü süre boyunca 2,5 kat büyüten ve Doğu’da yaptığı fetihlerle tanınan padişahtır.
1.Süleyman (Kanunu Sultan Süleyman)
Osmanlı tarihinin en çok tanınan padişahı denilebilir. ’den yılın kadar 46 sene tahtta kalarak en uzun hükümdarlık yaşayan padişahtır. Babasının tersine Avrupa’ya yaptığı seferlerle bilinir. Bilinen büyük savaşlardan biri olan Mohaç Meydan Muharebesi’nde Macaristan Krallığı’na son verdi.
seafoodplus.info (Sarı Selim)
Sefere çıkmayan ilk padişah olan Sarı Selim, yılları arasında sadece 8 sene hüküm sürdü. 2. Selim döneminde Kıbrıs ve Tunus alındı.
DURAKLAMA DÖNEMİ PADİŞAHLARI
3. Murad
seafoodplus.info döneminde Osmanlı Devleti en geniş sınırlarına ulaştı. yılları arasında 21 yıl tahtta kaldı.
3. Mehmed
Kanunİ Sultan Süleyman’dan sonra sefere çıkan ilk padişah olan 3. Mehmed, yılları arasında 8 yıl tahtta kaldı.
1. Ahmed
yılları arasında toplam 14 yıl hüküm süren 1. Ahmed döneminde meşhur Zitvatorok Antlaşması imzalandı.
seafoodplus.infoa
Sadece 96 günlük bir hüküm süresi olan Deli Mustafa, yıllarında tahtta kaldı. Zeka geriliği yaşadığı için tahttan indirildi ve yerine yeğeni 2. Osman geçti.
2. Osman (Genç Osman)
Yeniçeri isyanıyla tahttan indirilen ve Sadrazam Kara Davut Paşa tarafından Yedikule Zindanları’nda idam edilen padişah olarak bilinir. Genç Osman katledildiğinde henüz 17 yaşındaydı. Genç Osman öldürülünce yerine tekrar yeğeni Deli Mustafa geçti ve 1 yıl daha hüküm sürdü. Yine zihin geriliğinden dolayı tahttan indirildi. İstanbul’da ölene kadar hapse mahkum edildi.
4. Murad (Bağdat Fatihi)
yılından yılına kadar toplam 17 yıl hüküm sürdü. Bağda Fatihi olarak tanınan 4. Murad, doğuya yaptığı seferlerle tanınır.
İbrahim
4. Murad’dan sonra yine 1. Ahmed’in oğlu İbrahim tahta çıktı. yılına kadar tahtta kalan İbrahim, Şeyhülislam liderliğinde yapılan darbe ile tahttan indirildi. Sadrazam Mevlevi Sofu Mehmed Paşa tarafından boğularak öldü.
4. Mehmed
yılları arasında toplam 39 yıl hüküm süren 4. Mehmed, 2. Mohaç Muharebesi’nde Osmanlı Devleti’nin mağlup olmasıyla tahttan indirildi.
2. Süleyman
Yine İbrahim’in oğlu olan 2. Süleyman, 4. Mehmed’in tahttan indirilmesi ile yerine geçti ve ’den yılına kadar toplam 4 yıl hüküm sürdü.
seafoodplus.info
’den yılına kadar, sadece 4 sene tahtta kaldı.
2. Mustafa
yılları arasında toplam 8 sene tahtta kaldı ve 2. Mustafa döneminde Karlofça Antlaşması ile Osmanlı Devleti ilk defa büyük ölçüde toprak kaybetti Mustafa Edirne Vakası olarak bilinen Yeniçeri ayaklanmasıyla tahttan indirildi ve bir yıl sonra hayatını kaybetti.
GERİLEME DÖNEMİ PADİŞAHLARI
3. Ahmed
3. Ahmed döneminde Osmanlı İmparatorluğu, Lale Devri’ne girdi. ’ten yılına kadar toplam 27 yıl hüküm süren 3. Ahmed, meşhur Patrona Halil önderliğindeki Yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi.
1. Mahmud
yılları arasında 24 yıl hüküm sürdü.
3. Osman
yılına kadar tahtta kaldı.
3. Mustafa
yılına kadar tahtta kaldı, 17 yıl hüküm sürdü. ‘İlk Yenilikçi’ olarak da bilinmektedir.
1. Abdülhamit
Ruslara karşı mücadeleleriyle bilinen 1. Abdülhamit, yılına kadar tahtta kaldı, 15 yıl hüküm sürdü.
3. Selim
yılına kadar 18 sene hüküm süren 3. Selim yaptığı çeşitli reformlarıyla tanınır. Reformlarına tepki gösteren Kabakçı Mustafa önderliğinde Yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi.
4. Mustafa
’e kadar sadece 1 sene hüküm süren 4. Mustafa, Alemdar Mustafa Paşa önderliğiyle tahttan indirildi ve ’de yerine geçen 2. Mahmud’un emriyle öldürüldü.
DAĞILMA DÖNEMİ PADİŞAHLARI
2. Mahmud
yılına kadar 31 yıl hüküm sürdü. Yeniçeri Ocağı’nı lağvetti. (Vaka-i Hayriye olayı)
Abdülmecid
yılına kadar 22 sene hüküm süren Abdülmecid, Tanzimat Fermanı’nı yayımlayan padişahtır. Ayrıca Islahat Fermanı’nı da ilan eden padişahtır.
Abdülaziz
Avrupa’ya seyehat amacıyla ilk kez giden padişahtır. yılına kadar 15 sene hüküm süren Abdülaziz bakanları tarafından tahttan indirildi ve 5 gün sonra ise ölü bulundu. Abdülaziz’in intihar ettiği ya da suikast sonucu öldürüldüğü düşünülmektedir.
5. Murad (Deli Murad)
yılında akıl sağlığı yerinde olmadığı için tahttan indirilen 5. Murad, sadece 93 gün tahtta kaldı. Deli Murad, Çırağan Sarayı’nda hayatını kaybetti.
2. Abdülhamit
yılına kadar 33 sene tahtta hüküm süren 2. Abdülhamit, Meşrutiyet’i kurdu ve Anayasa (Kanun-i Esasi) çıkardı. ’de askıya aldığı Meşrutiyet’i ’de yeniden ilan etti. 31 Mart Vakası’nın ardından tahttan indirilen 2. Abdülhamit, sürgün için Selanik’e gönderildi. 2. Abdülhamit ’de ölümüne kadar Beylerbeyi Sarayı’na kapatıldı.
5. Mehmed (Reşad)
yılına kadar toplam 9 yıl tahtta kaldı. Reşad döneminde Osmanlı Devleri gücünü kaybetti ve Balkanlar, Libya, Orta Doğu kaybedildi.
6. Mehmed (Vahdeddin)
’de saltanat lağvedilene kadar tahtta kaldı. Vahdettin, sadece dört yıl hüküm sürebildi ve İtalya^’da sürgünde öldü. ’de 2. Abdülhamit TBMM tarafından halife ilan edildi.