Yayınlanma: - 17 Ekim Güncellenme:
RBC yüksekliği genelde hücre ve dokulara yeterince oksijen gitmediğinde, bu durumu telafi etmek için kırmızı kan hücresi üretilmesiyle ortaya çıkar. Tam kan sayımı testindeki değerlerden biri olan RBC nedir? RBC yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Merak edilen tüm detaylar haberimizde…
RBC NEDİR?
RBC (Eritrosit) bir kan hücresidir. Kan testinde RBC olarak tanımlanır ve kırmızı kan hücresi (alyuvar) sayısı anlamına gelmektedir. Eritrositler kanda en fazla sayıda bulunan hücrelerdir. Görevleri dokularla akciğerler arasında oksijen ve karbondioksit transportunu sağlamaktır. Geleneksel olarak sonuçlar, milyon/µL birimi kullanılarak rapor edilse de, önerilen uluslararası standart birimi x /L'dir.
RBC DÜŞÜKLÜĞÜ VE YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
Eritrosit sayısının yükseldiği durumlar:
Primer polisitemi (polisitemia rubra vera), sekonder polisitemiler (akciğer veya kalp hastalıklarına bağlı hipoksemi, renal kist, serebellum hemanjioblastoması, feokromasitoma, hepatoma, nefroblastoma gibi uygunsuz eritropoetin salınımına neden olan hastalıklar), fazla sigara içimi, yüksek rakımlı yerlerde yaşama, ağır egzersiz, hemokonsantrasyon, (dehidratasyon, yanıklar, aşırı kusma, intestinal obstrüksiyon).
Eritrosit sayısının azaldığı bazı durumlar: Eritrosit üretiminde azalmaya yol açan anemiler (demir eksikliği anemisi, kemik iliği hipoplazisi, aplazisi, pansitopeni, radyoterapi,kemoterapi), kan kaybı, intravasküler hemoliz, hamilelik (hemodilüsyona bağlı), soğuk aglütininlerin varlığında eritrosit sayısı yanlış olarak düşük bulunabilir.
RBC DÜŞÜKLÜĞÜNDE BELİRTİLER
Düşük RBC sayınız varsa belirtiler şunları içerebilir:
– Yorgunluk
– Nefes darlığı
– Baş dönmesi
– Artan kalp atış hızı
– Baş ağrısı
– Soluk cilt
RBC DÜŞÜKLÜĞÜ NEDEN OLUR?
– İlaçlar
– Genetik durumlar
– Kanama
– Tıbbi durumlar (Romatizmal eklem iltihabı, kanser, HIV/AIDS gibi)
– Kemoterapi ve radyoterapi tedavileri
RBC YÜKSEKLİĞİNDE BELİRTİLER
Yüksek RBC sayınız varsa belirtiler şunları içerebilir:
– Bulanık görme
– Göğüs ağrısı
– Baş ağrısı
– Kaşıntı
– Kas ağrısı
– Baş dönmesi
– Yüksek tansiyon
– Kulak çınlaması
RBC YÜKSEKLİĞİ NEDEN OLUR?
RBC yüksekliği genelde hücre ve dokulara yeterince oksijen gitmediğinde, bu durumu telafi etmek için kırmızı kan hücresi üretilmesiyle ortaya çıkar. RBC yüksekliğinin nedenleri şunlardır:
– Sigara içmek
– Kalp rahatsızlığı (konjenital kalp hastalığı)
– Akciğer rahatsızlığı (pulmoner fibrozis)
– Vücudun susuz kalması (örneğin ishal sonucu)
– Böbrek kanseri
– Kanda düşük oksijen seviyesi
– Yüksek rakımlı bir yere gitmek
– Uyku apnesi
– Karbonmonoksit zehirlenmesi
RBC REFERANS DEĞERLERİ
Kord kanı : milyon/µL
Prematüre : milyon/µL
gün : milyon/µL
7 gün-1ay : milyon/µL
ay : milyon/µL
ay : milyon/µL
7 ay-3yaş : milyon/µL
yaş : milyon/µL
yaş : milyon/µL
yaş: Erkek: milyon/µL Kadın: milyon/µL
>15 yaş: Erkek: milyon/µL Kadın: milyon/µL
alyuvarbaş ağrısıEgzersizgenetikhamilelikKadınkansernefes darlığısigarayüksek tansiyon
Tahlil yapıldığı zaman, örnek olarak kan tahlili yapıldığında, doktorun istediği durumlara göre tahlil neticelerinde birçok unsurlar ile alakalı sayısal değerler yer almaktadır. Kimi kan tahlillerinde görülecek değerler arasındaki RBC sayısı da bulunur. Bu değer, vücudun sağlığı adına oldukça önemlidir. Gerek yüksekliği gerek düşüklüğü türlü hastalıklara işaret etmektedir.
Rbc Nedir?
RBC'nın açılımı, İngilizce dilinde ''Red Blood Cell'in kısaltması olarak tanımlanabilir. Türkçede alyuvar şeklinde tanımlanan kırmızı kan hücresi veya eritrosit kan içerisinde en fazla yer alan hücre çeşididir. Vücutta oldukça önemli bir görevi bulunur. Akciğerlerden aldıkları oksijeni, esnek olması sayesinde bedenin en dar yerlerine, en ince damarlarına ulaşıp, vücudun dokularına taşır.
Mikroskop altında kırmızı renkli ve yuvarlak olması sebebiyle Türkçe dilinde alyuvar adını almıştır. Bir alyuvarın, ortalama olarak çapı yaklaşık 16 mikron, ortalama hacmi 83 mikron küp şeklindedir. İnsanlarda bir tek alyuvar milyon hemoglobin molekülünü içermektedir. Alyuvarların hücre zarında yer alan proteinler bireyden bireye değişir. Bu proteinlerle beraber kan grupları belirlenmiştir. Kan grubunun hangisi olduğu alyuvarların hücre zarında yer alan özel proteinlerle alakalıdır. RBC sayısı, vücuttaki dokulara ne kadar oksijen gittiğini gösterir.
Rbc Kaç Olmalı?
Kadınlarda ile milyon hücre- mikrolitre,
Erkeklerde ile milyon hücre- mikrolitre,
Hamilelerde, normal yetişkin hücre sayısından azıcık daha düşük,
Yeni doğanlarda ile milyon hücre- mikrolitre,
Çocuklarda ise ile milyon hücre- mikrolitre şeklindedir.
Yüksekliği ve Düşüklüğü Nedenleri
Alyuvarlar, vücuda oksijen taşımaktadırlar. Alyuvar sayısının çok olması vücuttaki başka ve ciddi sorunların göstergesi olabilir. Eritrosit sayısının çok olmasının sebebi, ciddi bir hastalığın habercisidir. RBC'nin yüksek olması; kalp rahatsızlığı ya da akciğer hastalığı, vücudun susuz kalması, böbrek hastalığı ve kanser ihtimalinden ötürüdür. RBC'nin yüksek olması bunlara bağlıdır.
RBC'nin düşük olması; yani kansızlık ya da anemi, kanda yeterince hemoglobin ya da alyuvar bulunmadığı anlamına gelmektedir. RBC'nin düşük çıkmasının nedeni; hamilelik, lösemi, kemik iliğiyle alakalı problemler, B12 vitamininin eksik olması, metabolik bozukluk, kemoterapide verilen ilaçlar, kanamalı enfeksiyonlar, aşırı kan kaybının olması, aşırı sıvı tüketilmesi, eritropoietin eksikliği gibi birçok neden kaynaklanıyor olabilir. B12 vitaminin yetersiz olması RBC'nin üretim hızını düşürerek, eritrositlerde olgunlaşmanın bozukluğu meydana gelmektedir. RBC'nin düşüklüğünün nedenleri, bu şekildedir.
RBC diğer ismiyle eritrosit kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir protein türüdür. RBC düşüklüğü ve yüksekliği birçok kişide oluşabilecek durumdur. Bazen geçici olarak gözüken bu yükseklik ve düşüklükler bazen de bir takım rahatsızlıkların habercisi olabilir.
RBC yani eritrosit kemik iliğinde üretilen, kırmızı kan hücrelerinde bulunan demir yüklü bir protein türüdür. Eritrositler kırmızı renklidir ve bu özelliği sayesinde kana kırmızı rengini verir.
Aynı zamanda RBC kan elamanlarının ve kanın yapısını şekillendirmekle görevlidir. Eritrositler vücuda akciğer yoluyla giren oksijeni alıp düğer dokulara ulaştırmak ve o dokulardaki zararlı karbondioksitleri alıp vücuttan atılmasını sağlamakla görevlidir.
Yapılan kan tahlili sonucu yüksek RBC değeri, vücuttaki oksijen- karbondioksit döngüsünün yeterli miktarda gerçekleşmemesi ve buna bağlı olarak kemik iliği tarafından fazla miktarda eritrosit üretiyor olduğunu işaret eder.
RBC yüksekliğine neden olan bir takım rahatsızlıklar ve diğer etkenleri şöyle sıralayabiliriz;
Tam kan sayımı testi sonucu RBC değerinin hastanın yaş aralığında olması gereken değerden düşük çıkması durumudur. Düşük RBC değeri genellikle anemik rahatsızlıklarını işaret ediyor olabilir. Eritrosit düşüklüğüne sebep olan bazı rahatsızlıklar ve eksiklikleri şöyle sıralayabiliriz;
RBC değeri düşük veya yüksek çıktığı zaman bazı durumlarda var olan sorunları haber veriyor olabilir. RBC değerinin yaş aralığı ve cinsiyetlere göre farklı normal seviyeleri vardır.
Bu seviyelerin dikkate değer şekilde düşük veya yüksek çıkması doktor tarafından incelemeye alınır. RBC değerinin normal aralık seviyeleri yaş ve cinsiyete göre şöyledir;
RBC yüksekliği mevcut kişilerde bazı belirtiler olabilir. Bu belirtiler başka bir sebepten de kaynaklanıyor olabilir bu yüzden en sağlıklısı uzman doktorlara başvurulması ve doktorların tavsiyelerine uyum sağlamak olacaktır. RBC yüksekliği yaşayan kişilerdeki bazı ortak belirtileri şöyle sıralayabiliriz;