Tüm bebekler zaman zaman atelenir. Ate, bebein bedeninin bir enfeksiyonla savatna dair iarettir.
Güzel bir ilevi, olumlu bir yan vardr.
Ancak gecenin bir vakti bebeiniz uykusundan terli, yanaklar kzarm ve smscak uyandnda elinizin ayanzn birbirine dolanmas da doaldr.
Peki o zaman ne yapacaksnz?
Yazmzda atei anlattk. Nedenleri, nasl ölçülmesi gerektii, yaplmas gerekenler ve daha fazlasn okuyabilirsiniz.
Kidshealth uzmanlar atei; bedenin iç termostatnn normal seviyelerin üzerine çkmas olarak tanmlyor. Bu termostat, beynin hipotalamus adndaki bölgesinde bulunur.
Hipotalamus bedenin hangi sda olmas gerektiini bilir ve bedene bu sy korumas için mesajlar yollar. Normal kabul edilen deer genellikle 37°C civardr.
Çou insann beden ss gün içinde küçük deiiklikler gösterir. Sabahlar genellikle biraz daha düüktür. Akamlar ise hafif yükselir.
Bebeklerin beden ss da gün boyu, içinde bulunduklar faaliyetlere göre farkllk gösterebilir. Örnein oyun srasnda beden ss yükselebilir.
Bazen hipotalamus beden ssn daha yüksek bir seviyeye çeker. Bunun nedeni bir enfeksiyon, hastalk ya da baka birey olabilir. Peki neden?
Aratrmaclar ate yoluyla beden üzerindeki bask artnca, bedenin enfeksiyona yol açan mikroplarla savatna inanyor.
Aslnda ate sayesinde mikroplarn rahat bozuluyor, beden onlar için rahat bir yer olmaktan çkyor.
Bebeklerde atein tanm 38°C ve üstüdür.
Bebeinizin atei çkar, çünkü bedeninin savunma mekanizmas mikroplarla savar. Baklk sistemi, mikroplar bebee zarar vermeden ortadan kaldrmak için beden ssn artrr.
Atelenen bebein vücut ss yükselirken yüzü de kzarr.
Ate ba arsna ya da vücutta baka bölgelerin armasna, terlemeye veya titremeye neden olabilir.
Çou bebekte itah kesilir.
Bebek huysuzlar.
Ate dütükçe de bebek rahatlamaya balar.
Ate yükseldikçe bebein kalp atm hznn ve nefes alveriinin hzlandna ahit olabilirsiniz. Bu da ate söz konusu olduunda normal bir durumdur.
Ate, bebek veya çocuklarn bedenlerinin enfeksiyonla savama yoludur.
Atein yükseklii hastaln ciddiyeti hakknda bilgi vermez. Vücudun savunma mekanizmasnn
çaltn gösterir.
Yenidoan bebein atelenmesine yol açan etkenler, biraz da bebein henüz olgunlamam becerileri açsndan deerlendirilmelidir.
Yenidoanlar beden slarn dengelemeyi henüz tam beceremezler.
Oysa biz yetikinler olarak beden smz güçlü bir ekilde kontrol ederiz. Örnein, üüdüümüzde titreyerek bedenimizin ssn yükseltmeye çalrz. Çok sndmzda terleyerek bedeni soutma yoluna gideriz.
Yenidoan bebeklerde henüz bu mekanizmalar gelimi deildir. Dahas daha büyük bebek ve çocuklardaki yaltc ya tabakas yenidoanlarda yoktur.
Yenidoan bebein scaklk dengeleme mekanizmas olgunlamam olduu için, enfeksiyon ya da hastalk srasnda ate ortaya çkabilir. Ya da beden ss düebilir.
Yenidoanlarda atein nedenlerini Boston Çocuk Hastanesi uzmanlar u ekilde açklyor:
Herkeste olduu gibi bebeklerde de atein çkmasnn nedeni, bedenin baklk sisteminin savunmaya geçmi olmasdr. Beden bir tehdide kar savayordur.
ABD’nin saygn aratrma enstitülerinden ve pediatrik hastanelerinden biri olan Seattle Chidren’s Hastanesi uzmanlarna göre virüsler bakterilerden 10 kat daha fazla enfeksiyona sebep olur.
Bebeklerde atee yol açan nedenleri aada sraladk:
Aratrmalar di çkarmann atee yol açmayacan söylüyor.
Evet, biliyoruz, ebeveynler di çkarmann atee neden olduuna inanyor.
Healthline ve Mayo Klinik gibi bilinen pek çok salk kuruluunun uzmanlar, bu düünceyi destekleyecek bilimsel kantn olmadna iaret ediyor.
Ama uzmanlar unun da altn çiziyor: Di çkarma srasnda zorlanan bebein beden ssnda hafif bir deiim görülebilir. Ancak buna ate demek doru olmaz.
Bebein atei yükseldiinde davranlarnda farkllk gözlemlenebilir. Örnein huzursuz olabilir.
Bebeklerdeki atee dair dier belirtiler ise unlardr:
Ateten üphe duyulan ilk anda, yetikinin eli bebein tenine gider.
Özellikle anneler ellerini bebein alnna, boynuna koyar. Bedenin ssn hissetmeye çalr. Bazen nazik bir öpücükle bebein alnndan atei ölçmeye çalrlar.
Bütün bunlar güzel, tatl, ate olaslna dair ipucu veren hareketler. Ancak atein seviyesini belirlemek açsndan yetersiz.
Amerikan Pediatristler Akademisi bebeklerde atein dijital termometrelerle ölçülmesini önerir.
Cival termometreler asla kullanlmamaldr. Çünkü kazara krlan bir termometreden etrafa yaylan civa, bebekte toksik etki yaratabilir.
Uzmanlar ya arasnda makattan ate ölçümünün en doru sonucu verdiini söylüyor. Uygun özellikteki termometrenin bebein anüsüne yerletirildii bu yöntemle bedenin iç scaklyla ilgili en hzl cevap alnr.
Koltukaltndan ölçüm 3 ay ve daha büyük bebekler için kullanlabilir.
Kulaktan ölçüm yapan termometreler gibi dier ölçüm aletleri yenidoanlar için doru sonuç vermeyebilir, çünkü kesin sonuç için termometreyi doru yerletirmek önemlidir.
Azdan (oral) ve makattan (rektal) ölçüm yapan termometrelerin ekilleri birbirinden farkldr ve biri dierinin yerine kullanlmamaldr.
Özellikle azdan ölçüm yapmak üzere üretilmi termometreleri makattan ölçüm için kullanmak çok tehlikelidir çünkü yaralanmaya yol açabilir. Rektal termometrelerin özel yaps bebein cann yakmadan güvenle ölçüm yapabilmenizi salar.
Piyasada pek çok farkl markaya ait çok çeitli termometreler mevcut. Ebeveyn olarak seçim yapmakta zorlanabilirsiniz.
Ancak termometre çeitlerini ilevleri açsndan tanrsanz, seçim yapmanz kolaylaabilir.
Aada dijital ve kzlötesi termometreleri ABD’nin saygn salk kurulularndan Mayo Klinik uzmanlarnn görülerini derleyerek anlattk.
Standart dijital termometreler vücut ssn kaydetmek üzere elektronik s sensörleri kullanr. Bu termometreler makat, az ya da koltukaltndan ölçüm yapabilir.
Koltukaltndan ölçüm genellikle yaklak deeri verir, tam deeri vermez. Rektal (makattan) ölçüm özellikle 3 ay ve daha küçük bebeklerde en doru sonucu salar.
Daha büyük bebekler ve çocuklar için oral (azdan) ölçüm genellikle doru sonuç verir. Ancak çocuun az termometre ölçüm yapt sürece kapal olmaldr.
ARTILARI
EKSLER
Dijital kulak termometrelerine timpanik termometre de denir. Kulak kanalnn içindeki sy ölçmek için kzlötesi n kullanrlar.
ARTILARI
EKSLER
Bebeiniz emzik kullanyorsa, dijital emzik termometreye doru hakl bir eilim içinde olabilirsiniz. Bebeiniz termometreyi en yüksek derece kaydedilene kadar emer. Gayet basit bir ilem.
ARTILARI
EKSLER
Temporal arter termometreler -bilinen adyla alndan ate ölçerler– iki kan arasndaki bölgeden vücut ssn ölçerken kzlötesi tarayc kullanr.
ARTILARI
EKSLER
Termometre seçiminde bebein ya dönemi belirleyici bir unsurdur.
Mayo Klinik uzmanlar ya dönemlerine göre termometre kullanmn aadaki gibi belirlemiler:
GÜVENL KULLANIM ÇN PUÇLARI: Termometrenizle birlikte gelen yönergeleri dikkatle okuyun.
Her kullanmdan önce ve sonra seçtiiniz termometreyi ona özel yöntemle temizleyin.
Dijital rektal termometreyi asla azdan ölçüm için kullanmayn. Termometreleri karmamalar için kalc ekilde iaretleyin.
Bebeinizi asla termometre ile yalnz brakmayn. Her kullanmdan sonra termometreyi temizleyip yerine kaldrn.
Bebek ya da çocuklarda ate ölçümü,
Ate seviyesini belirlemenin en güvenilir yoludur.
Oturur pozisyondayken bebeinizi kucanz aln ve poposunu açarak onu yüzükoyun kucanza yatrn.
Bebeinizin ürkmemesi için onunla konumaya devam edin ve dikkatini baka yöne çekmeye özen gösterin.
Termometrenin ucunu iki santimetre kadar rektuma sokun ve biti sesinin gelmesini bekleyin.
Daha sonra üzerinde yazan deeri okuyup, termometreyi temizleyin ve kaldrn.
Azdan ate ölçümü 4 ya alt çocuklar için tavsiye edilmez. Çünkü dereceyi dillerinin altnda tutmakta zorlanrlar.
Termometrenin ucunu çocuunuzun dilinin altna dikkatlice yerletirin.
Çocuunuzun az kapalyken, biti sesinin gelmesini bekleyin.
Üzerinde yazan deeri okuyup kaydettikten sonra, termometreyi temizleyin ve kaldrn.
Koltukalt yöntemi genellikle 3 ay-4 ya aras çocuklarda kullanlr, ancak rektal termometreler kadar kesin sonuç vermeyebilir.
Termometrenin ucunu çocuunuzun koltukaltna yerletirin.
Çocuunuzun kolunun vücuduna oturduundan emin olun. Yani kol, termometrenin üzerine kapansn.
Biti sesini duyana kadar bekleyin ve daha sonra üzerinde yazan deeri hemen kaydedin.
Termometreyi, kulak kanalnn içine doru yerletirmek önemlidir.
Yerleimin doru yaplmasndan sonra hzl ve rahat bir yöntemdir. Bip sesini duyana kadar termometreyi bebein kulanda tutun, sesi duyduktan sonra cihaz çekin ve üzerindeki deeri hemen kaydedin.
6 aydan büyük bebekler için de uygundur.
Alndan ate ölçümü hzl ve kolay bir yöntem olmas açsndan 3 aydan büyük bebekler ve çocuklar için uygundur.
Son yaplan aratrmalar alndan ölçüm yapan termometrelerin doruluk açsndan rektal termometrelere en yakn alternatif olduuna iaret ediyor.
Seattle Çocuk Hastanesi uzmanlarna göre rektal ölçümle 37°C ortalama normal beden ssdr.
Seattle Children’s Hastanesi uzmanlarna göre aadaki ate deerlerinin ne anlattna bakalm:
ÖNEML NOT: Yetikinlerde olduu gibi bebeklerde de tolerans seviyeleri farkldr.
Baz bebekler ve çocuklar normalde müdahale gerektirmeyecek ve gözlem altnda tutmann yeterli olduu ate seviyelerine tolerans gösteremeyebilir. Zorlanrlar.
Bu nedenle baka bebeklerle ve verilen deerlerle karlatrmak yerine lütfen bebeinizi gözlemleyin. Zorlanyorsa, iyi görünmüyorsa ateinin kaç derece olduuna bakmayp hemen bir doktora bavurun.
Rektal ölçümle 38°C ve üstü ate kabul edilir.
Ancak ate ölçümü bedenin koltukalt, makat, az, kulak ve aln olmak üzere farkl bölgelerinden yaplabilir. Ölçüldüü bölgeye göre yüksek ate deeri deiir. Yani,
Bebekler pek çok nedenle alar.
Çünkü bebekler ancak alayarak ihtiyaç ve isteklerini anlatr.
Bebek Alama Klavuzu’nda alamaya dair pek çok ey anlattk. Alamann ardnda yatabilecek nedenleri okumak için buraya tklaynz.
Beden ss deien bebek de alar.
Bebein ateinin çkmasnn ardnda pek çok neden olabilir.
Bu nedenlerin yaratabilecei ar, ac ve her türlü baka sknt bebein sk sk alamasna yol açabilir.
Yenidoan ve 3 aydan küçük bebekleri rektal ölçümle 38°C atete mutlaka doktora götürmek gerekir.
Bebein yandan bamsz olarak ate halinde doktora gitmeyi gerektiren dier durumlar ise aadadr:
2. Bebein ate çkmasyla ilgili yaad tbbi bir öyküsü varsa
3. Bedeninde gözle görülür deiiklikler göze çarpyorsa
4. Bebein hiç keyfi yoksa
5. Ate uzun süredir devam ediyorsa
Mutlaka ama mutlaka bebeinizi bir çocuk doktoruna götürmeniz gerekir.
Aadaki durumlarda bebeinizi mutlaka en yakn salk kuruluuna ya da doktora götürmeniz gerekir.
Bebeinizin ateinin çktndan üphelendiniz. Dijital bir termometre ile ateini ölçtünüz ve beden ssnn 38°C’nin üstüne çktn gördünüz. Peki imdi ne yapacaksnz?
Bu makalede hangi vücut ssnda ne yapmanz gerektiini daha önceki bölümlerde anlattk.
Bebeiniz 3 aydan küçükse atei kaç olursa olsun mutlaka doktora gitmeniz gerekir.
Bebeiniz 3 aydan büyükse ve Hangi Durumda Acil Müdahale Gerekir? bölümünde anlattmz durumlar yaamyorsa evde bir süre bebeinizi gözlem altnda tutabilirsiniz.
Bu arada baz müdahalelerle ona yardmc olabilirsiniz.
Bebein Giysilerini Azaltn: Bebein üstünde tek bir kat ince giysi kalsn. Bebekte titreme varsa, üstünü ince bir örtüyle örtün. Kaln battaniyelerden kaçnn.
Ortam Issn Dengeleyin: Bebein bulunduu odann scakln düürün. Oday havalandrn.
Ortam deitirin: Atelenen bebek huzursuzlanr. Odasnda ya da yatanda durmak istemeyebilir. Kucanza aln ve evin çeitli bölümlerinde dolan. Kendisini çok yormadan hareket etmesine izin verin.
Bebein Sv Almn Artrn: Yüksek ate vücutta sv kayb yaratr. Bu yüzden atelenen bebeinize sv almnda destek olun. Bunu nasl yapabilirsiniz? Bebek anne sütü ile besleniyorsa, bebei emzirmeye çaln. Formül mama ile besleniyorsa, mama teklif edin.
Ek gdaya geçmi bebeklerde su, hafif bir çorba, meyve sular yardmc olabilir.
Ilk Islak Bezle Kompres Yapn: Bu hemen herkesin bildii, üstelik etkili bir yöntem.
Bebei Ilk Dua Sokun: Bebee °C aras (dirseinizle ölçtüünüzde lk hissedilecek derecede) suda du yaptrn.
Sakin bir ses tonuyla onunla konuun, bedenini yumuak hareketlerle slatn. Emin olun, ilginiz ve sevginiz ona hereyden çok daha iyi gelecek.
ÖNEML NOT: Bebee sakn ola ki souk suda du yaptrmayn. Bu bebeinizin oka girmesine yol açabilir.
ATE DÜÜRÜCÜ MESELES
Atei çkan bebeinize ate düürücü vermeden önce mutlaka doktoruyla görüün.
Özellikle 6 aydan küçük bebeklere doktor tavsiyesi dnda ilaç verilmez.
Bebek 6 aylktan büyükse,
Bebeinizin atei çktnda panik olabilir, ne yapacanz arm halde aklnza gelen ilk çareye bavurabilirsiniz. Bu herkesin verebilecei normal bir tepki. Ancak baz eyler var ki uyguladnzda atei çkan bebee pek de iyi gelmeyebilir.
Aada bebein ateini düürmek için uygulanan yaygn ancak yanl yöntemleri yazdk.
Gereksiz laç Kullanm: Ate söz konusu olunca genellikle havaleden korkulur. Bu nedenle ebeveynlerin eli ate düürücü ilaçlara mutlaka gider.
Oysa ilaç kullanm ciddi bir itir. Bebekler ve çocuklar söz konusu olduunda bu durum çok daha fazla önem kazanr.
Ate düürücü ilaçlarn doktor önerisi dnda ve sk sk kullanlmas ilaçlarn zararl etkilerinin ortaya çkmasna yol açabilir.
Örnein bilinçsizce asprin kullanmak Reye Sendromu riskini tetikleyebilir.
Souk Su ya da Buz Kompresi Yapmak: Beden ssn düürmek üzere bebein bedenine souk su ya da buz kompresi yapmak hipotermi gibi sonuçlar yaratabilir. Bebein beden ss, hayatn tehdit edebilecek kadar hzla düebilir.
lk anda düen ate tekrar yükselebilir ve daha ciddi boyutlara ulaabilir.
Önemli not: stisnai durumlarda bu yola bavurulur, ancak bu ancak tbbi yardmla olur.
Bebee Antibiyotik laç Vermek: Bebeklerde antibiyotik kullanm ciddi bir durumdur. Buna ancak doktorlar karar verir ve ilaca doktor kontrolünde balanabilir.
Bebein BedeniniSirkeli, Limonlu ya da Alkollü Su ile Silmek: Sirke, limon gibi asit içerikli maddeler ilk etapta damarlar büzerek atein dümesini salayabilir. Ancak damarlarn genilemesiyle beraber ate eskisinden de yüksek olabilir. Siz siz olun, bebeinizin bedenini lk slak bez ile silin.
Düüncelerini ve deneyimlerini benimle paylaan okuyucularm içeriklerimi zenginletiriyorlar. Önerilerinizi baka insanlara ulatracam için katlmnz beni mutlu edecek. Tekrar görümek dileiyle…
Kaynaklar: seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info
Bebeklerde yüksek ateşle beraber görülen bazı semptomlar tehlikeli boyutlara varabilirken; genellikle hafif atlatılır. Peki, bebeklerde yüksek ateş nasıl düşürülür. Yüksek ateş ne zaman tehlike arz eder? İşte, bebeklerde ve çocuklarda yüksek ateşe dair tüm detaylar.
Yeni bebek sahibi olmuş anne babalar için ilk ateş genellikle korkutucudur. Çoğu ateş, zararsızdır ve hafif enfeksiyonlardan kaynaklanmaktadır. Bebeğin üst üste kalın giyinmesi bile ateş artışına sebebiyet verebilir. Ancak ne olursa olsun yeni doğan bebekte 38 dereceyi aşan ateş doktora bildirilmelidir.
Ateş vücudun enfeksiyona karşı savunmasının önemli bir parçasıdır. Bebeklik ve daha sonra çocukluk dönemlerinde küçük sebeplerle bile ateş gözlenebilir. Bazı çocuklarda ateş nöbetleri meydana gelirken, aynı zamanda kısa süreli kasılmalar da görülebilir. Bu nöbetler uzun süreli olamadığı takdirde korkulacak bir şey yoktur.
Kulak ölçümlerinde 38, alın 37,5, koltukaltı 37,3 ve makat ölçümlerinde 38 derecenin üstü yüksek ateş olarak kabul edilir. Yapılan ölçüm yerine göre değerler farklıdır ve ona göre değerlendirme yapılmalıdır.
Bebeklerde yüksek ateş için ilk üç ay çok önemlidir. Üç ayını doldurmamış bebeklerde görülen yüksek ateş ciddi hastalıkların belirtisi olabilir.
3 ay altı bebeklerde görülen ateşlerin en büyük nedeni enfeksiyonlardır. Bu yaş grubundaki bebeklerde görülen enfeksiyonlar ciddiye alınmalı ve ateş düşürücü ilaçlarla geçiştirmeden doktora başvurmak gerekir.
Üç büyük çocuğunuz ateşlenirse hemen doktora başvurmak gerekmez. Bunun yerine evde uygulayabileceğiniz yöntemlerle ateşi düşürme yoluna gidebilirsiniz. Ancak uzun süren ve farklı belirtileri de beraberinde getiren bir durum varsa doktora göstermeniz gerekir.
Bebeklerde görülen ateşin en genel nedenleri;
Ateşle beraber bunlar da varsa dikkat!
Havale bebeklerin ve çocukların yüksek ateş sırasında ellerini ve kollarını şiddetli bir şekilde aşağı yukarı hareket ettirmesidir. Havale genellikle dakika aralığı kadar sürer.
Havale geçiren çocuk ellerini ve kollarını birkaç kere aralıksız hareket ettirir, bu nedenle bir iki kere olan küçük hareketleri havaleyle karıştırmamak gerekir. Ateşli havale genellikle ateşin yükselmesinden sonraki ilk saat içinde görülür.
Ateşli havale esnasında çocukta ; çevresindekileri tanımama, morarma, nefes güçlüğü, kasılarak titremeye başlar ve göz kayması görülebilir. Havale geçiren çocuğunuza ilk anda yapacağınız müdahale salgıladığı tükürük, salya vs. yutmaması için önce sırt üstü yatırmak, sonra da yana çevirmektir.
Bu şekilde boğulma riski olmaz. Daha sonra acilen bir doktora başvurmalısınız.
Çocuğunuz ateşlendiği anda onu rahatlatmak için bunları yapın!
İSTANBUL - Bu nedenle anne ve babaların ateşin nasıl oluştuğu, nasıl ölçülüp değerlendirildiği, ateşe neden olan ciddi bakteri enfeksiyonlarının belirti ve bulgularının neler olduğu, ne zaman ve nasıl tedavi edilmesi gerektiği konularında bilgi sahibi olmaları önem taşıyor.
Çocuk Doktoru Arzu Özgeneci Öngün, vücuttaki ısı mekanizması hakkında şu bilgileri veriyor: “Ateş, vücudun farklı virüs, bakteri ve diğer mikroorganizmaları tanımlama ve onlarla savaşın nedeniyle ortaya çıkar. Ateşin en sık görülen sebebi enfeksiyonlar olup; çocuklar hayatlarının ilk beş-altı yılında çok sık viral enfeksiyona bağlı ateşli hastalık geçirebilir. Ateşten şüphelenildiğinde, çocuğunuzun mutlaka vücut ısısı ölçülmelidir. Çocuğun alnına dokunularak hissedilen vücut ısısı güvenilir değildir. Termometre elinizden daha hassastır ve gerçek vücut ısısını ölçer.”
Dr. Öngün'e göre, vücut ısısı, normal seviyenin üzerine çıktığında ateş olarak adlandırılıyor. İnsanlar için ortalama normal vücut ısısı 37°C olarak kabul ediliyor. Beyindeki hipotalamus, termostat gibi görev yaparak vücut ısısını dengeliyor. Hipotalamusun, vücut ısısını yüksek dereceye ayarladığında ateş oluştuğunu belirten Öngün, “Yüksek dereceye ayarlanmaya, kanda bulunan pirojen ismi verilen küçük moleküller sebep olur. Pirojenler, bakteri, virüs veya toksinler gibi dış kaynaklardan gelebilir. Bazı durumlarda, vücut ısısının artmış olması enfeksiyon ile savaşmada yardımcı olurken, bu her zaman geçerli değildir” diyor.
ÇOCUK NE ZAMAN ATEŞLİ KABUL EDİLİR?
Anne ve babaların ateş konusunda çok endişeli davrandıklarını belirten Öngün’ün ailelere önerileri ise şöyle: “Eğer çocuğunuzun vücut ısısı; makattan 38°C üzerinde, kulaktan °C, koltukaltından °C üzerinde ise ateşli kabul edilebilir. Tedavi konusunda aileler tarafında çok fazla yanlış uygulama yapılıyor. O uygulamaları şöyle sıralamak mümkün:
• 3 ay ve altındaki tüm bebekler mutlaka tıbbi açıdan değerlendirilmeli.
• Susuzluğu engellemek için vücut sıvısını eksik bırakmamak gerekir. Yüksek ateş, özellikler küçük çocuklarda hızlı su kaybına sebep olarak dehidratasyon yaratabilir. Su, çorba, meyve suları verilebilecek iyi seçeneklerdir. Kafein içeren kola ve çay gibi içecekler, idrar söktürücü etkisinden dolayı su kaybına sebep olacağından, içirilmesi engellenmelidir.
• Yemek istemeyen çocuklar beslenmek için zorlanmamalıdır. Çocuk ne yemek istiyorsa kabul edilebilir miktarlarda izin verilmelidir.
• Okula giden çocuklar ateş 24 saat yükselmeyinceye kadar evde istirahat etmelidir.
• Alın, şakaklar, koltukaltı, kasıklar ve bacak arkalarına ıslak ve ılık kompres uygulanması, ateşi düşürmede oldukça etkili bir yöntemdir. Soğuk su ve alkol, ateşte daha fazla yükselmeye sebep olacağından ve titreme yaratacağından kullanılmamalıdır. Uygulanan kompresler sık sık değiştirilmelidir.
• Aşırı kıyafet giydirme, ateşin daha fazla yükselmesine neden olabileceğinden, çocukları çok az giydirmeli, uyuturken giysiler daha da azaltılmalıdır. Terletme yöntemi ile ateş düşürülemeyeceği gibi, daha fazla zarar verebileceği unutulmamalıdır.
• 38,9°C'den daha düşük vücut ısısına sahip ateşli çocukların çoğunda; eğer çocuğun genel durumu iyi ise ilaç ihtiyacı olmayabilir. 38,9°C üzerinde ateşli ise asetaminofen veya ibuprofen içeren ateş düşürücüler, çocuğunuzun yaşı ve kilosuna göre verilebilir. Çocuğunuzun yaş ve kilosuna göre önerilen dozu bilmiyorsanız, doktorunuza danışmalısınız.
• Reye sendromu olarak bilinen ani karaciğer ve beyin hasarı ile seyreden hastalığa neden olduğu için, 12 yaş ve altındaki çocuklarda aspirin, ateş düşürücü olarak önerilmemektedir.”
NE ZAMAN DOKTORU ARANMALI?
Dr. Arzu Özgeneci Öngün’e göre, doktorunuzu aramak için sizi harekete geçirecek ateş; çocuğunuzun yaşına, mevcut olan hastalığına ve ateşe eşlik eden diğer bulguların varlığına göre değişiklik gösterir. “Bu açıdan çocuğunuzun durumu hakkında yorum yapmakta zorluk çektiğinizde en iyi yöntemin, doktorunuza danışmak olduğu unutmayın” diyen Öngün, vakit kaybetmeden doktorun aranması gereken durumları da şöyle sıralıyor:
• 3 ay veya daha küçük bebeğinizin ateşi makattan 38°C ve üzerinde ise,
• aylık bebekte 38,3°C ve üzeri olan ateşte,
• 6 aydan büyük bebekte 40°C ateş ölçülüyorsa,
• Ateşle beraber çocuğunuzda susturulamayan sürekli ağlama, ateş düşmesine rağmen huzursuzluğun devam etmesi, sürekli uyuklama hali, bilinç bulanıklığı ve sayıklama, ateşle beraber vücutta kızarıklık bulguları varsa,
• Bebekte susuzluk bulguları (ağlarken gözyaşı olmaması, bıngıldakta çöküklük, dudak ve ağız içi kuruluğu, idrar miktarında azalma gibi) mevcutsa,
• Daha öncesinde veya ateşli iken havale geçirmişse,
• 72 saatten daha uzun süre ateşi devam ediyorsa,
• Ateşle beraber öksürük, kulak ağrısı, boğaz ağrısı, ense sertliği, sık idrara çıkma, idrar renginde değişiklik, karın ağrısı, kusma, ishal, eklemlerde kızarıklık, eklem hareketlerinde kısıtlılık ve şişme mevcutsa.
Çocuklarda ateş ölçümlerinde vücuttan ateş ölçülen yer ve ölçümde kullanılan teçhizatlara göre belirgin sıcaklık farkları saptanabilmektedir. Vücut sıcaklığı ölçümü için teknolojik gelişmelere paralel olarak değişik yöntemler geliştirilmiştir. Timpanik termometrelerin (temassız ateş ölçerler) en büyük avantajı, vücut ısısı ölçümü için gerekli zamanı azaltması ve kullanımının kolay olmasıdır. Timpanik termometre (temassız ateş ölçerler) ile elde edilen vücut ısısı ölçümü gerçeğe en yakın değer olarak kabul edilmektedir
Vücudumuzun farklı bölgelerinin sıcaklıkları farklıdır. Bu nedenle vücudun fizyolojisi gereği farklı değerler elde etmeniz normaldir. Örneğin şakak bölgesi, kulak ön, kulak arkası ya da boyun; alın ortasından sıcaktır. Ateş ölçümünde ya da ateş tanımında kullandığımız standart yer alın ortasıdır. Örneğin alın ortası yerine kulak arkasından ölçüm yaparsanız çocuğunuzun hafif ateşi olmasına karşın yüksek ateşi olduğunu düşünebilirsiniz.
Evet genel olarak her ölçümde 0,5 1 derece hata payı vardır. Bu nedenle ateşin kaç olduğunu en iyi anlamamızın yolu 3 ölçüm yapıp ortalamasını almaktır.
Uzm. Dr. Ayşe Sibel Tuğral
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı – Kocaeli