Safran Ekimi Ne Zaman
kaynağı değiştir]
| Minimum safran rengi sınıflandırma standartları (ISO ) | |
|---|---|
| ISO Sınıfı (category) | Krosin-özgü soğurma ( (λ= nm) |
| I | > |
| II | – |
| III | – |
| IV | 80– |
| Kaynak: Tarvand b | |
Safran tipleri krosin (renk), pikrokrosin (tat) ve safranal (koku) içeriklerinin laboratuvar ölçümleri sonucunda sınıflara ayrılır. Diğer ölçümler arasında çiçek atık içeriği (yani safran örneğinin içindeki tepecik harici çiçek parçası miktarı) ve "kül" gibi diğer maddelerin oranı da bulunur. Uluslararası Standartlar Örgütü tarafından safran sınıflandırması için bir standart serisi belirlenmiştir. ISO standardı safran ile ilgilidir. Bu standartta renk yoğunluğu için dört ampirik sınıf belirlenmiştir: IV (en düşük), III, II ve I (en yüksek kalite). Safran örnekleri içindeki krosin-özgü soğurma derecesinin spektroskopi ile ölçülmesi sonucunda sınıflandırılır. soğurma (Beer-Lambert yasası) olmak üzere şöyle tanımlanır:
Bu ölçüm, bir maddenin şeffaflığının (
, bir örnekten geçen ışık yoğunluk miktarının o örneğe tutulan ışık miktarına oranı) belli bir ışık dalga boyunda ölçümüdür.
Safranın soğurma derecesi, bir kuru safran örneğinde &#;nm foton dalga boyunda krosin-özgü soğurmadır.[62] Bu dalga boyunda yüksek soğurma değerleri yüksek krosin konsantrasyonunu ve dolayısıyla da yüksek renklendirme yoğunluğunu gösterir. Bu renk sınıfları 80’den düşük soğurma değerlerinden (IV. sınıf safran) ve daha büyük soğurma değerlerine kadar (I. sınıf) sıralanır. Dünyanın en seçkin örnekleri (en seçkin çiçeklerden seçilen en kırmızı-kestane rengi tepecikler) ’den yüksek soğurma değerlerine ulaşır. Safran tiplerinin pazar fiyatı ISO değerlerine doğrudan bağlıdır.[62] Ancak birçok yetiştirici, tüccar ve tüketici bu tarz laboratuvar sonuçlarını kabul etmez. Aynı şarap tadıcılarının yaptığına benzer daha geleneksel değerlendirme yöntemlerini tercih ederler.[63]
| İspanyol federal safran sınıflandırma standardı | |
|---|---|
| Grade | ISO skoru |
| Coupe | > |
| La Mancha | – |
| Rio | – |
| Standard | – |
| Sierra | < |
| Kaynak: Tarvand b | |
Kalite kontrolü ve standartlaştırma konusunda bu kadar çok çalışılsa da özellikle en ucuz sınıflarda yapılan tarihi çok eskilere dayanan safran sahtekârlığı günümüzde de devam etmektedir. Safran sahtekârlığı ilk olarak Avrupa’da Orta Çağ’da kaydedilmiştir. Bu dönemlerde safran sahtekârlığı yapanları Safranschou yasasına dayanarak ölümle cezalandırıyorlardı.[64] Tipik olarak safrana pancar ve nar lifleri, kırmızı boyalı ipek lifleri ya da safran bitkisinin tatsız kokusuz sarı stamenleri katılarak safranın saflığı düşürülür. Diğer yöntemlerse bal ve bitki yağı gibi maddelerle safran liflerini ıslatmaktır. Ancak toz hâline getirilmiş safrana zerdeçal, paprika ve diğer tozların katılmasına daha sık rastlanır. Safran sahtekârlığı, farklı safran sınıflarının karıştırılarak yanlış etiketlerle satılması olarak da yapılır.[40]Hindistan’da yüksek kalite Keşmir safranı İran’dan getirilen düşük kalite safranla karıştırılarak saf Keşmir safranı olarak pazarlanır. Keşmirli yetiştiriciler gelirlerinin çoğunu böyle kazanır.[65][66]
Kaynakça[değiştir Safran yetiştiriciliği nasıl yapılır, karlı mı, devlet teşviki var mı? Safran nasıl yetiştirilir?
Safran çiçe&#;inin içinde yer alan k&#;rm&#;z&#; renkli ince iplikler, gün do&#;madan toplanarak hasat edilir. Kilogram fiyat&#; ise hasat kalitesine göre 50 bin liran&#;n üzerine ç&#;kabilir. Safran yeti&#;tiricili&#;i maliyeti 3 bin lira civar&#;na denk gelir. Topraks&#;z safran yeti&#;tiricili&#;i için, so&#;anlar fileli saks&#;larda yeti&#;tirilir. Safran yeti&#;tiricili&#;i karl&#; m&#;? Safran yeti&#;tiricili&#;i iklim ko&#;ullar&#; nas&#;l olmal&#;? Tüm bu sorular&#;n cevaplar&#;n&#; sizin için derledik. &#;&#;te safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;i ile ilgili merak ettikleriniz
[Görsel 1]
Safran Çiçe&#;i Nedir?
Latince ad&#; Crocus Sativus olan safran çiçe&#;i; sonbaharda çiçek aç&#;p 20–30 santimetre boylanabilen, süsengiller familyas&#;n&#;n çi&#;dem cinsinden so&#;anl&#; bir kültür bitkisi. Safran da bu bitkiden elde edilen baharat olarak literatürdeki yerini al&#;r. Safran bitkisinin &#;eride benzeyen yapraklar&#; ve mor renkli çiçekleri üç tepecikten olu&#;ur. Safran çiçe&#;inin bitkiye ba&#;lanan yaprak saplar&#; ile birlikte pistil de denilen di&#;i organlar&#; kurutularak gastronomide baharat ve g&#;da boyas&#; olarak kullan&#;l&#;r.
Türkiye’de safran çiçe&#;i, Safranbolulu üreticiler taraf&#;ndan yeti&#;tirilir. Safran, a&#;&#;rl&#;&#;&#;na göre dünyan&#;n en pahal&#; baharat&#; olarak s&#;n&#;fland&#;r&#;l&#;r. Safran çiçe&#;inin bile&#;iminde bulunan sabit ve uçucu ya&#;lar; özel kokulu, kuvvetli ve ac&#;ms&#; bir lezzetten olu&#;ur.
Topraks&#;z Safran Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Topraks&#;z safran yeti&#;tiricili&#;i için safran so&#;anlar&#;, fileli saks&#;lar&#;n içinde bitki besin eri&#;i ile üretilir. Safran so&#;anlar&#;n&#;n kökleri ise f&#;sf&#;slama yöntemi kullan&#;larak geli&#;irilir. Güne&#; gören ortamda gerekli s&#;cakl&#;k &#;artlar&#; sa&#;lan&#;rsa, sa&#;l&#;kl&#; safran çiçekleri olu&#;ur.
Serada Safran Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Safran çiçe&#;inin tohumlar&#; k&#;s&#;r oldu&#;u için toprak alt&#;nda bulunan so&#;anlardan üretilir. Safran çiçe&#;inin so&#;anlar&#; 3 - 4 santimetre aras&#;nda de&#;i&#;en büyüklüklere ula&#;abilir. Safran bitkisinin veriminin yüksek olmas&#; için, safran so&#;anlar&#;n&#;n büyüklü&#;ünün en az 15 ya da 20 milimetre çap&#;nda olmas&#; gerekir. Safran so&#;an&#;n&#;n çap&#; büyüdükçe, safran verimi de artar. Serada safran yeti&#;tiricili&#;i için so&#;anlar;
- 15 A&#;ustos - 15 Eylül aras&#;nda, yakla&#;&#;k 10 santimetre derinli&#;indeki topra&#;a organik gübre kar&#;&#;t&#;r&#;larak ekilir.
- Safran so&#;anlar&#; ekilirken aralar&#;nda 20 santimetre bo&#;luk b&#;rak&#;l&#;r.
- Safran bitkisinin çiçekleri, 15 Ekim - 15 Kas&#;m aras&#;nda açar.
- Safran bitkisinin çiçeklenmesi 1 ay, hasad&#; 20 gün kadar sürer.
- &#;ki y&#;lda bir haziran ay&#;n&#;n sonunda çiçekler kuruduktan sonra so&#;anlar&#;n sökümü gerçekle&#;tirilir.
- Sökülen so&#;anlar&#;n yerine yenileri ekilir. Toprak alt&#;nda safran so&#;an&#;n&#;n ço&#;alma oran&#;, 1 so&#;andan 7 so&#;ana kadar artabilir.
- Serada safran çiçe&#;ini sulamak için sisleme sistemi kurulur.
- Sisleme sistemi sayesinde, otomatik olarak istenen saat ve miktarda safran çiçeklerinin sulanmas&#; gerçekle&#;ir.
- Seralar&#;n havaland&#;r&#;lmas&#; gerekir ve ortam s&#;cakl&#;&#;&#; kontrollü olmal&#;.
Evde Safran Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Evde safran yeti&#;tiricili&#;i için humuslu toprak ve geni&#; bir saks&#; olmal&#;. E&#;er saks&#; seçimi küçük olursa, safran çiçe&#;inin sa&#;l&#;kl&#; büyümesi beklenemez. Safran so&#;anlar&#;n&#;n saks&#;ya ekimini tamamlarken &#;u ad&#;mlara dikkat edilmeli:
- Geni&#; saks&#;n&#;n içi yar&#;s&#;na kadar toprak ile doldurulur. Safran so&#;anlar&#;n&#;n geni&#; k&#;s&#;mlar&#; altta kalacak &#;ekilde topra&#;a yerle&#;tirip üzerine 15 ya da 20 santimetre daha toprak ilave edilir.
- Safran so&#;anlar&#;n&#; saks&#;ya ektikten sonra can suyu verilir.
- Safran çiçe&#;i so&#;anlar&#;n&#;n sulama miktar&#;n&#; ayarlayabilmek için, saks&#; topra&#;&#; serçe parma&#;&#; ile kontrol edilir. E&#;er topra&#;a parma&#;&#;n&#;z&#; soktu&#;unuzda parma&#;&#;n&#;z tamamen kuru ç&#;karsa sulama yap&#;l&#;r, nemli ise sulama ertesi güne b&#;rak&#;l&#;r.
- Safran çiçe&#;i Akdeniz iklimine uygun oldu&#;u için saks&#; a&#;&#;r&#; so&#;uktan korunmal&#;.
Safran Yeti&#;tiricili&#;i &#;klim ve Toprak &#;stekleri Hakk&#;nda Bilgiler
Safran çiçe&#;i rüzgara kar&#;&#; korunan güney yamaçlarda, &#;l&#;man ve karasal iklim &#;artlar&#;nda yeti&#;ir. Nemli ve serin hava &#;artlar&#; geli&#;imini durdurur. Çiçeklenme dönemindeki ya&#;&#;&#;lardan dolay&#; safran çiçe&#;inin kalitesi bozulur.
Safran çiçe&#;i; iyi drenajl&#;, kumlu, ta&#;s&#;z ve gev&#;ek olan topraklar&#; sever. Taban suyu seviyesi yüksek olan topraklardan ho&#;lanmaz. Safran so&#;anlar&#;n&#;n dikiminin yap&#;laca&#;&#; yer güne&#;e aç&#;k olmal&#;. Gölgeli ve ta&#;l&#;k alanlar safran tar&#;m&#;na uygun de&#;ildir.
Safran Çiçe&#;inde Hasat ve Saklanma Ko&#;ullar&#;
Sepetlere toplanan safran çiçe&#;i ay&#;klanma sürecine kadar serin, kuru ve yere olan uzakl&#;&#;&#; 20 santimetre olan alanlarda depolan&#;r. Ard&#;ndan temiz masan&#;n üzerinde c&#;mb&#;zla baharat ay&#;klama i&#;lemi gerçekle&#;ir. Ay&#;klanan safran baharat&#; kurutma ka&#;&#;tlar&#;n&#;n aras&#;na konarak 60 derece s&#;cak hava üfleyen kurutma makineleri ile kurutulur. Kurutma sonras&#; koyu renk cam ya da metal kavanozlarda muhafaza edilir.
Safran Yeti&#;tiricili&#;i Devlet Te&#;viki
Safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;inde devlet te&#;vik vermeye devam ediyor. Alt&#;n kadar de&#;erli oldu&#;u söylenen safran çiçe&#;ini yeti&#;tirmek devlet te&#;viki ile daha kolay. Geçti&#;imiz senelerde Hatay ve çevresinde safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;i için topraklar&#;n uygun &#;artlar alt&#;nda oldu&#;u belirtildi. Tar&#;m ve Orman Bakanl&#;&#;&#;n&#;n safran yeti&#;tiricili&#;i için verdi&#;i hibe te&#;viklerinden yararlanabilirsiniz. Safran çiçe&#;i so&#;anlar&#;n&#; Tar&#;m Kredi Kooperatiflerinden edinebilirsiniz.
Safran Yeti&#;tiricili&#;i Maliyeti ve Kar Marj&#;
Safran yeti&#;tiricili&#;inde hasat için c&#;mb&#;z ve makas kullan&#;l&#;r, makine kullan&#;lmaz. Bu yüzden el i&#;çili&#;i maliyeti fazla olur. Maliyet hesaplamalar&#;n&#;n içine çal&#;&#;an i&#;çilerin maa&#;lar&#; da eklenmeli. Bir dönüm arazide kilogram ile 1 ton aras&#;nda safran so&#;an&#; dikimi yap&#;labilir. Bu durumda gübre ve so&#;an maliyeti yakla&#;&#;k olarak 3 bin lira tutar&#;na denk gelir.
Safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;i, karl&#; olan i&#;lerin aras&#;nda yer al&#;r. 80 bin so&#;andan 1 kilogram safran elde edilir. Kalitesine göre de 25 bin - 80 bin lira aras&#; kazanç elde edilir. 5 kilogram taze safrandan 1 kilogram kuru safran baharat&#; elde edilir. 1 gram safran adet çiçekten elde edilir.
Safran Yeti&#;tiricili&#;inde Yabanc&#; Otlarla Mücadele, Hastal&#;k ve Zararl&#;lar
Safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;inde, yabanc&#; otlarla mücadele en dikkat edilmesi gereken konular&#;n ba&#;&#;nda gelir. Elle mekanik mücadele yap&#;l&#;r, ot ilac&#; kullan&#;lmaz. Çapalama yap&#;l&#;rken, çiçek so&#;anlar&#;n&#;n zarar görmemesi için dikkat edilmeli.
Safranda mantar hastal&#;&#;&#; ve a&#;&#;r&#; sulamaya ba&#;l&#; olarak çürüme meydana gelebilir. Toprak kurtlar&#;, tav&#;an ve köstebekler safran çiçe&#;i zararl&#;lar&#; olarak kabul edilir.
Safran Çiçe&#;inin Kullan&#;ld&#;&#;&#; Yerler Nelerdir?
- Safran&#;n M&#;s&#;r'da M.Ö 'li y&#;llarda, mumyalamada ya da mumyalar&#;n sakland&#;&#;&#; tabutlar&#;n boyanmas&#;nda kullan&#;ld&#;&#;&#; rivayet edilir.
- Safran&#;n Roma ve Antik Yunan'da, boyan&#;n ham maddesi olarak kullan&#;ld&#;&#;&#; kay&#;t alt&#;na al&#;nan bilgiler aras&#;nda yer al&#;r.
- Romal&#; kad&#;nlar&#;n safran&#; saçlar&#;n&#; sar&#;ya boyamak için kulland&#;klar&#; rivayet edilir.
- Mardin'de Deyrulzafaran Manast&#;r&#; yap&#;l&#;rken duvarlar&#;nda safran kullan&#;ld&#;&#;&#; söylenir.
- Zerde tatl&#;s&#;, lokum ve bitki çay&#; yap&#;m&#;nda kullan&#;l&#;r.
- &#;&#;tah düzenler.
- Kan dola&#;&#;m&#;n&#; art&#;r&#;r.
- Tekstilde kuma&#; boyas&#; olarak kullan&#;l&#;r.
- Pilavlarda ve etli yemeklerde aroma vermek için kullan&#;l&#;r.
- Safran çiçe&#;inin içinde bulunan ''crosin'' maddesinin, antitümör etkisi oldu&#;u da bilinir.
ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ
kaynağı değiştir]
Safran yetiştiriciliği nasıl yapılır, karlı mı, devlet teşviki var mı? Safran nasıl yetiştirilir?
Safran çiçe&#;inin içinde yer alan k&#;rm&#;z&#; renkli ince iplikler, gün do&#;madan toplanarak hasat edilir. Kilogram fiyat&#; ise hasat kalitesine göre 50 bin liran&#;n üzerine ç&#;kabilir. Safran yeti&#;tiricili&#;i maliyeti 3 bin lira civar&#;na denk gelir. Topraks&#;z safran yeti&#;tiricili&#;i için, so&#;anlar fileli saks&#;larda yeti&#;tirilir. Safran yeti&#;tiricili&#;i karl&#; m&#;? Safran yeti&#;tiricili&#;i iklim ko&#;ullar&#; nas&#;l olmal&#;? Tüm bu sorular&#;n cevaplar&#;n&#; sizin için derledik. &#;&#;te safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;i ile ilgili merak ettikleriniz
[Görsel 1]
Safran Çiçe&#;i Nedir?
Latince ad&#; Crocus Sativus olan safran çiçe&#;i; sonbaharda çiçek aç&#;p 20–30 santimetre boylanabilen, süsengiller familyas&#;n&#;n çi&#;dem cinsinden so&#;anl&#; bir kültür bitkisi. Safran da bu bitkiden elde edilen baharat olarak literatürdeki yerini al&#;r. Safran bitkisinin &#;eride benzeyen yapraklar&#; ve mor renkli çiçekleri üç tepecikten olu&#;ur. Safran çiçe&#;inin bitkiye ba&#;lanan yaprak saplar&#; ile birlikte pistil de denilen di&#;i organlar&#; kurutularak gastronomide baharat ve g&#;da boyas&#; olarak kullan&#;l&#;r.
Türkiye’de safran çiçe&#;i, Safranbolulu üreticiler taraf&#;ndan yeti&#;tirilir. Safran, a&#;&#;rl&#;&#;&#;na göre dünyan&#;n en pahal&#; baharat&#; olarak s&#;n&#;fland&#;r&#;l&#;r. Safran çiçe&#;inin bile&#;iminde bulunan sabit ve uçucu ya&#;lar; özel kokulu, kuvvetli ve ac&#;ms&#; bir lezzetten olu&#;ur.
Topraks&#;z Safran Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Topraks&#;z safran yeti&#;tiricili&#;i için safran so&#;anlar&#;, fileli saks&#;lar&#;n içinde bitki besin eri&#;i ile üretilir. Safran so&#;anlar&#;n&#;n kökleri ise f&#;sf&#;slama yöntemi kullan&#;larak geli&#;irilir. Güne&#; gören ortamda gerekli s&#;cakl&#;k &#;artlar&#; sa&#;lan&#;rsa, sa&#;l&#;kl&#; safran çiçekleri olu&#;ur.
Serada Safran Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Safran çiçe&#;inin tohumlar&#; k&#;s&#;r oldu&#;u için toprak alt&#;nda bulunan so&#;anlardan üretilir. Safran çiçe&#;inin so&#;anlar&#; 3 - 4 santimetre aras&#;nda de&#;i&#;en büyüklüklere ula&#;abilir. Safran bitkisinin veriminin yüksek olmas&#; için, safran so&#;anlar&#;n&#;n büyüklü&#;ünün en az 15 ya da 20 milimetre çap&#;nda olmas&#; gerekir. Safran so&#;an&#;n&#;n çap&#; büyüdükçe, safran verimi de artar. Serada safran yeti&#;tiricili&#;i için so&#;anlar;
- 15 A&#;ustos - 15 Eylül aras&#;nda, yakla&#;&#;k 10 santimetre derinli&#;indeki topra&#;a organik gübre kar&#;&#;t&#;r&#;larak ekilir.
- Safran so&#;anlar&#; ekilirken aralar&#;nda 20 santimetre bo&#;luk b&#;rak&#;l&#;r.
- Safran bitkisinin çiçekleri, 15 Ekim - 15 Kas&#;m aras&#;nda açar.
- Safran bitkisinin çiçeklenmesi 1 ay, hasad&#; 20 gün kadar sürer.
- &#;ki y&#;lda bir haziran ay&#;n&#;n sonunda çiçekler kuruduktan sonra so&#;anlar&#;n sökümü gerçekle&#;tirilir.
- Sökülen so&#;anlar&#;n yerine yenileri ekilir. Toprak alt&#;nda safran so&#;an&#;n&#;n ço&#;alma oran&#;, 1 so&#;andan 7 so&#;ana kadar artabilir.
- Serada safran çiçe&#;ini sulamak için sisleme sistemi kurulur.
- Sisleme sistemi sayesinde, otomatik olarak istenen saat ve miktarda safran çiçeklerinin sulanmas&#; gerçekle&#;ir.
- Seralar&#;n havaland&#;r&#;lmas&#; gerekir ve ortam s&#;cakl&#;&#;&#; kontrollü olmal&#;.
Evde Safran Yeti&#;tiricili&#;i Nas&#;l Yap&#;l&#;r?
Evde safran yeti&#;tiricili&#;i için humuslu toprak ve geni&#; bir saks&#; olmal&#;. E&#;er saks&#; seçimi küçük olursa, safran çiçe&#;inin sa&#;l&#;kl&#; büyümesi beklenemez. Safran so&#;anlar&#;n&#;n saks&#;ya ekimini tamamlarken &#;u ad&#;mlara dikkat edilmeli:
- Geni&#; saks&#;n&#;n içi yar&#;s&#;na kadar toprak ile doldurulur. Safran so&#;anlar&#;n&#;n geni&#; k&#;s&#;mlar&#; altta kalacak &#;ekilde topra&#;a yerle&#;tirip üzerine 15 ya da 20 santimetre daha toprak ilave edilir.
- Safran so&#;anlar&#;n&#; saks&#;ya ektikten sonra can suyu verilir.
- Safran çiçe&#;i so&#;anlar&#;n&#;n sulama miktar&#;n&#; ayarlayabilmek için, saks&#; topra&#;&#; serçe parma&#;&#; ile kontrol edilir. E&#;er topra&#;a parma&#;&#;n&#;z&#; soktu&#;unuzda parma&#;&#;n&#;z tamamen kuru ç&#;karsa sulama yap&#;l&#;r, nemli ise sulama ertesi güne b&#;rak&#;l&#;r.
- Safran çiçe&#;i Akdeniz iklimine uygun oldu&#;u için saks&#; a&#;&#;r&#; so&#;uktan korunmal&#;.
Safran Yeti&#;tiricili&#;i &#;klim ve Toprak &#;stekleri Hakk&#;nda Bilgiler
Safran çiçe&#;i rüzgara kar&#;&#; korunan güney yamaçlarda, &#;l&#;man ve karasal iklim &#;artlar&#;nda yeti&#;ir. Nemli ve serin hava &#;artlar&#; geli&#;imini durdurur. Çiçeklenme dönemindeki ya&#;&#;&#;lardan dolay&#; safran çiçe&#;inin kalitesi bozulur.
Safran çiçe&#;i; iyi drenajl&#;, kumlu, ta&#;s&#;z ve gev&#;ek olan topraklar&#; sever. Taban suyu seviyesi yüksek olan topraklardan ho&#;lanmaz. Safran so&#;anlar&#;n&#;n dikiminin yap&#;laca&#;&#; yer güne&#;e aç&#;k olmal&#;. Gölgeli ve ta&#;l&#;k alanlar safran tar&#;m&#;na uygun de&#;ildir.
Safran Çiçe&#;inde Hasat ve Saklanma Ko&#;ullar&#;
Sepetlere toplanan safran çiçe&#;i ay&#;klanma sürecine kadar serin, kuru ve yere olan uzakl&#;&#;&#; 20 santimetre olan alanlarda depolan&#;r. Ard&#;ndan temiz masan&#;n üzerinde c&#;mb&#;zla baharat ay&#;klama i&#;lemi gerçekle&#;ir. Ay&#;klanan safran baharat&#; kurutma ka&#;&#;tlar&#;n&#;n aras&#;na konarak 60 derece s&#;cak hava üfleyen kurutma makineleri ile kurutulur. Kurutma sonras&#; koyu renk cam ya da metal kavanozlarda muhafaza edilir.
Safran Yeti&#;tiricili&#;i Devlet Te&#;viki
Safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;inde devlet te&#;vik vermeye devam ediyor. Alt&#;n kadar de&#;erli oldu&#;u söylenen safran çiçe&#;ini yeti&#;tirmek devlet te&#;viki ile daha kolay. Geçti&#;imiz senelerde Hatay ve çevresinde safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;i için topraklar&#;n uygun &#;artlar alt&#;nda oldu&#;u belirtildi. Tar&#;m ve Orman Bakanl&#;&#;&#;n&#;n safran yeti&#;tiricili&#;i için verdi&#;i hibe te&#;viklerinden yararlanabilirsiniz. Safran çiçe&#;i so&#;anlar&#;n&#; Tar&#;m Kredi Kooperatiflerinden edinebilirsiniz.
Safran Yeti&#;tiricili&#;i Maliyeti ve Kar Marj&#;
Safran yeti&#;tiricili&#;inde hasat için c&#;mb&#;z ve makas kullan&#;l&#;r, makine kullan&#;lmaz. Bu yüzden el i&#;çili&#;i maliyeti fazla olur. Maliyet hesaplamalar&#;n&#;n içine çal&#;&#;an i&#;çilerin maa&#;lar&#; da eklenmeli. Bir dönüm arazide kilogram ile 1 ton aras&#;nda safran so&#;an&#; dikimi yap&#;labilir. Bu durumda gübre ve so&#;an maliyeti yakla&#;&#;k olarak 3 bin lira tutar&#;na denk gelir.
Safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;i, karl&#; olan i&#;lerin aras&#;nda yer al&#;r. 80 bin so&#;andan 1 kilogram safran elde edilir. Kalitesine göre de 25 bin - 80 bin lira aras&#; kazanç elde edilir. 5 kilogram taze safrandan 1 kilogram kuru safran baharat&#; elde edilir. 1 gram safran adet çiçekten elde edilir.
Safran Yeti&#;tiricili&#;inde Yabanc&#; Otlarla Mücadele, Hastal&#;k ve Zararl&#;lar
Safran çiçe&#;i yeti&#;tiricili&#;inde, yabanc&#; otlarla mücadele en dikkat edilmesi gereken konular&#;n ba&#;&#;nda gelir. Elle mekanik mücadele yap&#;l&#;r, ot ilac&#; kullan&#;lmaz. Çapalama yap&#;l&#;rken, çiçek so&#;anlar&#;n&#;n zarar görmemesi için dikkat edilmeli.
Safranda mantar hastal&#;&#;&#; ve a&#;&#;r&#; sulamaya ba&#;l&#; olarak çürüme meydana gelebilir. Toprak kurtlar&#;, tav&#;an ve köstebekler safran çiçe&#;i zararl&#;lar&#; olarak kabul edilir.
Safran Çiçe&#;inin Kullan&#;ld&#;&#;&#; Yerler Nelerdir?
- Safran&#;n M&#;s&#;r'da M.Ö 'li y&#;llarda, mumyalamada ya da mumyalar&#;n sakland&#;&#;&#; tabutlar&#;n boyanmas&#;nda kullan&#;ld&#;&#;&#; rivayet edilir.
- Safran&#;n Roma ve Antik Yunan'da, boyan&#;n ham maddesi olarak kullan&#;ld&#;&#;&#; kay&#;t alt&#;na al&#;nan bilgiler aras&#;nda yer al&#;r.
- Romal&#; kad&#;nlar&#;n safran&#; saçlar&#;n&#; sar&#;ya boyamak için kulland&#;klar&#; rivayet edilir.
- Mardin'de Deyrulzafaran Manast&#;r&#; yap&#;l&#;rken duvarlar&#;nda safran kullan&#;ld&#;&#;&#; söylenir.
- Zerde tatl&#;s&#;, lokum ve bitki çay&#; yap&#;m&#;nda kullan&#;l&#;r.
- &#;&#;tah düzenler.
- Kan dola&#;&#;m&#;n&#; art&#;r&#;r.
- Tekstilde kuma&#; boyas&#; olarak kullan&#;l&#;r.
- Pilavlarda ve etli yemeklerde aroma vermek için kullan&#;l&#;r.
- Safran çiçe&#;inin içinde bulunan ''crosin'' maddesinin, antitümör etkisi oldu&#;u da bilinir.
ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ
Safran bitkisi, Akdenizmaki ve Kuzey Amerika chaparral bitki örtüsünün yaşadığına benzer, sıcak ve kuru yaz rüzgârlarının estiği yarı kurak iklimlerde büyür. Bitki, soğuk kışları da atlatabilir ve kısa süre kar altında kalabildiği gibi &#;°C’lik donlara da karşı koyabilir.[8][11] Ancak Keşmir gibi yıllık –&#;mm yağış alan nemli iklimlerde yetiştirilmediği takdirde sulama gerektirir. Yıllık &#;mm yağış alan Yunanistan’da ve yıllık &#;mm yağış alan İspanya’da sulama olmadan yetiştirilemez. Yağmurların zamanlaması da önemlidir. Cömert bahar yağmurlarının ardından gelen kuru yazlar optimal koşullardır. Buna ek olarak çiçek açmasından hemen önce yağan yağmurlar safran mahsulünü artırır. Ancak tam çiçek açarken soğuk ve yağmurlu hava ile karşılaşınca hastalığın artması nedeniyle üretim miktarı düşer. Sürekli nem ve sıcak hava ile[12] tavşan, sıçan ve kuşların toprağı kazmaları da üretimi kötü yönde etkiler. İplikkurdu ve yaprak mantarı gibi parazitlerle soğan çürümesi de önemli tehditlerdir.[13]
Safran bitkisi güçlü ve doğrudan güneş ışığını ne kadar severse, gölgede kalmaktan da o kadar hoşlanmaz. Dolayısıyla gün ışığı alan yamaçlar (kuzey yarıkürede güneye doğru) safran bitkisi dikimi için en elverişli yerlerdir ve buralarda çiçek en yüksek oranda güneş ışığı alır. Kuzey yarıkürede soğan dikimi 7–15&#;cm derinlikte olmak üzere haziran ayında yapılır. Soğanların dikildiği derinlik, aralık ve iklim, ürün miktarını etkileyen kritik faktörlerdir. Daha derine dikilen ana soğanlar daha yüksek kaliteli safran üretir ama daha az çiçek tomurcuğuna ve yavru soğancığa sahip olurlar. Bu bilgilerin ışığı altında İtalyan yetiştiriciler soğanları 2–3&#;cm aralıklarla 15&#;cm derinliğe diktiklerinde mahsul kalitesini artırırlar. 8–10&#;cm derinliğe diktiklerinde ise hem çiçek hem de soğancık üretimini optimize ederler. Yunan, Faslı ve İspanyol yetiştiriciler ise kendi iklim koşullarına uygun olan farklı derinlik ve aralıklarda dikim yapmaktadır.[12]
Safran bitkisinin en severek yetiştiği toprak gevrek, gevşek, düşük yoğunluklu, iyi sulanmış ve iyi akaçlanmış, yüksek organik içerikli killi ve kalker topraktır. Kabartılmış dikim yatakları iyi akaçlamayı sağlamak için kullanılan geleneksel bir yöntemdir. Toprağın organik içeriğini sağlamak için tarihsel olarak hektar başına 20–30 ton gübre kullanılır. Ama daha sonraları, daha fazla gübre kullanmadan soğanlar dikilmiştir.[13] Yaz mevsimini uyuyarak geçiren soğan, sonbaharın başında dar yapraklarını yukarı gönderir ve tomurcuklanmaya başlar. Bitki ancak sonbahar ortasında çiçeklenmeye başlar. Çiçeklerin hasatı çok hızlı yapılmak durumundadır; çünkü gün ağarırken açan çiçekler gün ilerledikçe solmaya başlar.[14] Üstelik safran bitkisi bir ila iki haftalık çok kısa bir dönem içinde çiçeklenir.[15] Yaklaşık olarak çiçek 1 g kuru safran lifi verir. 12 g kuru safran ya da 72 g taze toplanmış safran elde etmek için 1 kg çiçek gerekir. Ortalama olarak taze toplanmış bir çiçek 0,03 g taze safran ya da 0, g kuru safran verir.[13]